Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1905
Την Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 1905 η κυβέρνηση Θεόδωρου Δηλιγιάννη, πραγματοποίησε εθνικές βουλευτικές εκλογές, της οποίες κέρδισε με σημαντική πλειοψηφία (145 έδρες) ο ίδιος και το κόμμα του.
Κύριο χαρακτηριστικό της προεκλογικής περιόδου ήταν η επίθεση που δέχτηκε το κόμμα του Αλέξανδρου Ζαΐμη από τους πολιτικούς του αντιπάλους, αφού το θεωρούσαν σαν εμπόδιο στην ομαλή διακυβέρνηση της χώρας, «...γιατί η ύπαρξη τρίτου κόμματος ικανού να επηρεάσει την πλειοψηφία παρέλυε την πειθαρχία των κομμάτων και αύξανε την βουλιμία των προσωπικών απαιτήσεων των βουλευτών οι οποίοι όταν οι πλειοψηφίες είναι ασθενείς αισθάνονται ότι η τύχη της κυβερνήσεως εξαρτάται από την ατομική τους διάθεση. (...)»[1] (Το κόμμα του Αλέξανδρου Ζαΐμη ήδη από το 1902 έπαιζε στην ουσία το ρόλο του ρυθμιστή των κυβερνητικών αλλαγών, αφού η ισοδυναμία των δυο μεγαλύτερων παρατάξεων, έτσι όπως εκφράστηκε και στις βουλευτικές εκλογές του 1902, ανάγκασε τους Γ. Θεοτόκη και Θ. Δηλιγιάννη, να βασίζονται στις δικές του ψήφους προκειμένου να πετύχουν την πλειοψηφία στη Βουλή. Κατ΄αυτόν τον τρόπο, πέντε κυβερνήσεις άλλαξαν μέσα σε τρία χρόνια, γεγονός που ενίσχυε το κλίμα της πολιτικής αστάθειας σε μια περίοδο έξαρσης τόσο του Κρητικού όσο και του Μακεδονικού αγώνα.)
Πραγματικά, ο προεκλογικός στόχος επετεύχθη, και μάλιστα υπέρ του Δηλιγιάννη, που κατέκτησε την Πρωθυπουργία για 5η αλλά και τελευταία φορά.
Πρώτος σε ψήφους βουλευτής αναδείχτηκε ο Στέφανος Δραγούμης με 20.107 ψήφους, ακολουθούμενος από τον Νικόλαο Γουναράκη (16.808) και τον Δημήτριο Ράλλη (16.734), όλοι τους βουλευτές Αττικής.[2]
μετά τις εκλογές
ΕπεξεργασίαΣτις 31 Μαΐου 1905 ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης δολοφονήθηκε εν μέση οδό, από έναν μπράβο χαρτοπαικτικών λεσχών, τον Αντώνη Κωσταγερακάρη, του οποίου τα συμφέροντα επλήγησαν με την απόφαση του Πρωθυπουργού να κλείσει όλες τις χαρτοπαικτικές λέσχες.[3]. Ο δεύτερος τη τάξει ισχυρός άντρας του δηλιγιαννικού κόμματος ήταν ο βουλευτής Λακωνίας, Κυριακούλης Μαυρομιχάλης. Ωστόσο η ηγετική του παρουσία δεν ήταν τόσο δυνατή ώστε να συγκεντρώσει την απόλυτη στήριξη των βουλευτών. Σε ψηφοφορία που έγινε μεταξύ των βουλευτών για την ανάδειξη του νέου αρχηγού, ο Μαυρομιχάλης συγκέντρωσε 82 ψήφους, ο δηλιγιαννικός Πρόεδρος της Βουλής Αλέξανδρος Ρώμας , 19 και ο Δημήτριος Ράλλης, 2.[4]
Τελικά στις 12 Ιουνίου 1905 και ύστερα από πέντε μέρες συνεχόμενων διαβουλεύσεων Μαυρομιχάλη ο Δημήτριος Ράλλης ανέλαβε την Πρωθυπουργία, με οριακή πλειοψηφία, την οποία θα έχανε ύστερα από 6 μήνες κατά την διάρκεια της ψηφοφορίας για την ανάδειξη του Προέδρου της Βουλής, στις 28 Νοεμβρίου 1905[α] και Πρωθυπουργός θα αναλάμβανε ο Γεώργιος Θεοτόκης.
Αποτελέσματα
Επεξεργασία- Εκλογικό Σύστημα : Πλειοψηφικό με στενή περιφέρεια (επαρχία).Η ψηφοφορία έγινε με σφαιρίδιο
- Εκλογικός Νόμος : Άρθρα 66 και 68 του Συντάγματος του 1864 - Εκλογικός νόμος ϟΓ΄ του 1864 όπως τροποποιήθηκε από τον νόμο ΓΑ΄ της 11ης Μαρτίου 1904[5]
- Εκλογικές περιφέρειες : 70
- Σύνολο υποψηφίων :
| Κόμματα | Αρχηγοί | Ψήφοι | Έδρες | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Αριθμός | % | +− % | Αριθμός | +− | |||
| 1 | Εθνικόν Κόμμα | Θεόδωρος Δηλιγιάννης | 142 | ||||
| 2 | Νεωτεριστικό κόμμα | Γεώργιος Θεοτόκης | 60 | ||||
| 3 | Υποστηρικτές Αλέξανδρου Ζαΐμη | Αλέξανδρος Ζαΐμης | 13 | ||||
| 4 | Ανεξάρτητοι υποψήφιοι | - | 19 | ||||
| 100,00 | 234 | ||||||
| Ψηφίσαντες | |||||||
| Σύνολο | |||||||
Σημειώσεις
Επεξεργασία- ↑ Ο υποψήφιος του θεοτοκικού κόμματος Νικόλαος Μπουφίδης, θα κέρδιζε την πλειοψηφία των ψήφων και θα ανακηρυσσόταν Πρόεδρος του Σώματος, έναντι του δηλιγιαννικού υποψήφιου, Αλέξανδρου Ρώμα [1]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Ασπρέας 1930, σελ. 36.
- ↑ Σκριπ: σελ. 3. 22 Φεβρουαρίου 1905.
- ↑ Ρωμαίος 2011, σελ. 355.
- ↑ Ασπρέας 1930, σελ. 81-82.
- ↑ Με την νομοθετική αυτή τροποποίηση που έκανε η κυβέρνηση Θεοτόκη ο δήμος Πειραιά αποχωρίστηκε από την επαρχία Αττικής και αποτέλεσε ξεχωριστή επαρχία και κατά συνέπεια εκλογική περιφέρεια. Έτσι ο Νομός Αττικής περιείχε πλέον τις επαρχίες Αττικής, Μεγαρίδος, Αιγίνης και Πειραιά. Ο νόμος αυτός καταργήθηκε από την επόμενη κυβέρνηση. ΦΕΚ Α50 /1904
- ↑ http://www.greeklaws.com/pubs/results.php?id=931
Πηγές
Επεξεργασία- Ασπρέας, Γεώργιος (1930). Πολιτική ιστορία της νεωτέρας Ελλάδος, 1821-1921. 3 (2η έκδοση). Αθήνα.
- Ρωμαίος, Γιώργος (2011). Η περιπέτεια του Κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα, Α΄ Τόμος (1844 – 1915). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. ISBN 9789601641447.