Ο Εμμανουήλ Λαμπάρδος, γνωστός και ως Μανουήλ/Μανωλίτζης, (1567 - 1631) ήταν Κρητικός ζωγράφος της Αναγέννησης. Ο Εμμανουήλ και ο ομώνυμος ανιψιός του Εμμανουήλ Λαμπάρδος ήταν πολύ δύσκολο να διακριθούν, διότι ήταν ενεργοί ζωγράφοι την ίδια περίοδο. Αμέτρητοι Έλληνες και Ιταλοί καλλιτέχνες μιμήθηκαν τους διάσημους ζωγράφους. Το όνομα Λαμπάρδος ήταν πολύ αξιοσημείωτο σε σχέση με την Κρητική τέχνη. Η οικογένεια ήταν συνδεδεμένη με τους διάσημους ζωγράφους Φραγκιά Καβερτζά και Τζόρτζη Παπαδόπουλο. Ο Λαμπάρδος μιμήθηκε τους Γεώργιο Κλώντζα, Μιχαήλ Δαμασκηνό, Άγγελο Ακοτάντο, Ανδρέα Παβία, Ανδρέα Ρίτζο και Νικόλαο Τζαφούρη. Η τεχνοτροπία του ήταν η τυπική του ελληνικού τρόπου (maniera greca) με έντονη Βενετική επιρροή. Έχουν διασωθεί αμέτρητες εικόνες της Θεοτόκου Βρεφοκρατούσας. Ο Λαμπάρδος επηρέασε τους Φραγκιά Καβερτζά, Εμμανουήλ Τζάνε, Φιλόθεο Σκούφο Ηλίας Μόσκο, Λέοντα Μόσχο, Ιωάννη Μόσκο και Εμμανουήλ Τζανφορνάρη. Περισσότερες από 56 εικόνες έχουν αποδοθεί στον Λαμπάρδο. [1] [2] [3] [4] [5]

Εμμανουήλ Λαμπάρδος
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Εμμανουήλ Λαμπάρδος (Ελληνικά)
Θάνατος1640
Ιδιότηταζωγράφος
Υπογραφή

Ιστορία Επεξεργασία

Ο Λαμπάρδος γεννήθηκε στο Ρέθυμνο Κρήτης και ήταν μέλος επιφανούς οικογένειας. Ο πατέρας του λεγόταν παπα-Νικόλας. Ο Εμμανουήλ είχε ενεργό εργαστήριο στο Ηράκλειο· όλη η οικογένειά του ήταν ζωγράφοι. Αδέλφια του ήταν ο Πιέρο και ο Τζάνε Λαμπάρδος, ενώ ανιψιοί του ήταν οι διάσημοι ζωγράφοι Εμμανουήλ, Μαρή, Τζόρτζη, Νικόλαος και Σταμάτιος Λαμπάρδος. Ο δεύτερος Εμμανουήλ Λαμπάρδος, που οι ιστορικοί δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν από τον πρώτο, ήταν ο γιος του Πιέρου. Οι μόνες διαθέσιμες πληροφορίες για τον Εμμανουήλ Λαμπάρδο τον Πρεσβύτερο είναι συμβολαιογραφικά αρχεία από το 1587 έως το 1631. Μία τέτοια καταγραφή μιλά για την πώληση ενός αμπελώνα, όπου το όνομα στο συμβόλαιο ήταν Μανωλίτζης Λαμπάρδος, γιος του παπα-Νικόλα. [6]

Ο Εμμανουήλ Λαμπάρδος ο νεότερος γεννήθηκε επίσης στο Ρέθυμνο Κρήτης· πατέρας του ήταν ο Πιέρο. Είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις τον νεότερο από τον πρεσβύτερο. Αδέλφια του ήταν οι Μαρή και Τζόρτζη. Αναφέρεται σε αρχεία από το 1623 έως το 1641 περίπου: στην πρώτη του μνεία αναφέρεται ως μάρτυρας σε συμβολαιογραφικά έγγραφα. Αναφέρεται και ως Μανωλίτζης, υποκοριστικό του Μανουήλ. Το 1641 υπέγραψε συμβόλαιο με τον διάσημο ζωγράφο Τζόρτζι Παπαδόπουλο για την πληρωμή ενός πίνακα του Φραγκιά Καβερτζά. Η τελική μνεία του Εμμανουήλ Λαμπάρδου του νεότερου ήταν ως μάρτυρας στις 21 Ιουλίου 1644 [7].

Δεν υπάρχει τρόπος να χωρίσεις τον πρεσβύτερο θείο από τον νεότερο ανιψιό. Στον χώρο της Κρητικής Σχολής βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη έρευνα για την ορθή απόδοση των υπογραφών και των τεχνοτροπιών ζωγραφικής των δύο. Οι πίνακες έχουν υπογραφές Εμμανουήλ του Λαμπάρδου, χειρ Εμαννουήλ Λαμπάρδου, του Λαμπάρδου, Εμμανουήλ του Λαμπάρδου χειρ, χειρ Εμ[μ]αν [ουήλ]. Οι καλλιτέχνες γνωστοί ως Εμμανουήλ Λαμπάρδος έχουν επηρεάσει αμέτρητους Έλληνες και Ιταλούς ζωγράφους και η οικογένεια Λαμπάρδου είχε πολλούς και πολύ διάσημους ζωγράφους. Πολλά από τα έργα τους σώζονται σήμερα. [8]

Πινακοθήκη Επεξεργασία

Αξιόλογα έργα Επεξεργασία


Βιβλιογραφικές αναφορές Επεξεργασία

  1. Eugenia Drakopoulou (9 Ιουλίου 2021). «Lampardos (Lampardis) Emmanouil (2) (Manolitzis) Records from 1623-1644». Institute for Neohellenic Research. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021. 
  2. Eugenia Drakopoulou (9 Ιουλίου 2021). «Εμμανουήλ (1) (Manoli, Manolici) Λαμπάρδος (Lambardo) Records from 1587-1631». Institute for Neohellenic Research. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουλίου 2021. 
  3. Hatzidakis, Manolis· Drakopoulou, Eugenia (1997). Greek painters after the fall (1450-1830) Volume B (PDF). Center for Modern Greek Studies E.I.E. σελίδες 141–149. 
  4. Taroutina, Maria (2018). The Icon and the Square Russian Modernism and the Russo Byzantine Revival. University Park, PA: Penn State University Press. ISBN 9780271082554. 
  5. Schmuck, Hilmar (2011). Greek Biographical Index Volume 1. Munich: K.G. Saur Munchen. σελίδες 256, 421–423. 
  6. Hatzidakis, 1997, pp 141-149
  7. Hatzidakis, 1997, pp 141-149
  8. Hatzidakis, 1997, pp 141-149

Βιβλιογραφία Επεξεργασία