Εφηβικός γάμος
Εφηβικός γάμος είναι η ένωση δύο εφήβων, ηλικίας από 13 έως 19 ετών. Πολλοί παράγοντες συμβάλλουν στον εφηβικό γάμο, όπως ο έρωτας, η εφηβική εγκυμοσύνη, η θρησκεία, η ασφάλεια, το χρήμα, η οικογένεια, η κοινωνική πίεση, το συνοικέσιο, οικονομικοί ή/και πολιτικοί λόγοι, η κοινωνική ανέλιξη και πολιτιστικοί λόγοι. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα έφηβα παντρεμένα ζευγάρια βρίσκονται συχνά σε μειονεκτική θέση, μπορεί να προέρχονται από διαλυμένες οικογένειες, να έχουν λάβει ελάχιστη εκπαίδευση και να εργάζονται σε μειονεκτικές θέσεις εργασίας σε σύγκριση με εκείνα που παντρεύονται μετά την εφηβεία.[1]
Η πλειονότητα των εφηβικών γάμων μπορεί να συναντήσει δυσκολίες, με πολλούς από αυτούς να καταλήγουν σε διαζύγιο. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι μισοί γάμοι εφήβων διαλύονται εντός 15 ετών από τον γάμο. Το ποσοστό των εφηβικών γάμων, πάντως, βρίσκεται σε φθίνουσα τάση.
Τον 21ο αιώνα, ο γάμος εφήβων είναι σε μεγάλο βαθμό μη αναγνωρισμένος ή παράνομος στις περισσότερες χώρες, καθώς οι περισσότεροι νόμοι τον θεωρούν παιδική κακοποίηση.[2] Ο εφηβικός γάμος εξακολουθεί να είναι πιο διαδεδομένος σε πολιτιστικά ή γεωγραφικά απομονωμένες περιοχές του κόσμου και φαίνεται να μειώνεται σε περιοχές όπου κυριαρχούν οι σύγχρονες ιδέες για την εκπαίδευση.
Ιστορικό Επεξεργασία
Το νομικό καθεστώς του εφηβικού γάμου ποικίλλει από τη μια περιοχή ή εποχή στην άλλη. Ο γάμος έχει χρησιμοποιηθεί συχνά ως εργαλείο για τη δημιουργία συμμαχιών ή συμφωνιών, παρά ως συναισθηματική ένωση δύο ανθρώπων. Σχεδόν κάθε χώρα έχει ελάχιστη νόμιμη ηλικία γάμου, η οποία μπορεί να κυμαίνεται από τα 12 σε ορισμένες χώρες της Λατινικής Αμερικής έως τα 22 στην Κίνα. Η ελάχιστη ηλικία είναι συνήθως 16 για τις γυναίκες και 18 για τους άνδρες. Η Ελλάδα μαζί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως το Βέλγιο, η Γαλλία, η Φιλανδία, η Ισλανδία, η Δανία, η Σουηδία και η Ελβετία έχει θεσπίσει κατώτατο όριο ηλικίας γάμου τα 18 χρόνια τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια.[3]
Παρά τους νόμους που αφορούν την ελάχιστη νόμιμη ηλικία γάμου, μπορεί συχνά να έχει προτεραιότητα η παράδοση και να συνεχίσουν να συνάπτονται γάμοι σε μικρότερες ηλικίες. Σε πολλές χώρες της Αφρικής και της Ασίας, τα δύο τρίτα των έφηβων γυναικών έχουν παντρευτεί. Σε πολλά κράτη, ο γάμος μιας κόρης θα μπορούσε να διευκολύνει την οικονομική κατάσταση της οικογένειας ή να μετριάσει τις ανησυχίες για παιδιά εκτός γάμου, που θεωρούνται ατίμωση για την οικογένεια σε ορισμένες κουλτούρες. Ωστόσο, οι μικρότερες σε ηλικία νύφες συχνά υφίστανται σωματική ή/και ψυχολογική βλάβη, σύμφωνα με έκθεση της UNICEF. Ιστορικά, οι περισσότεροι γάμοι στον δυτικό πολιτισμό είχαν μεταγενέστερη ηλικία γάμου και έμφαση στην πυρηνική οικογένεια.[4] Το ποσοστό των γυναικών ηλικίας 15-19 ετών που είναι παντρεμένες στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι 3,9%, ενώ στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό το ποσοστό είναι 74%. Στις ΗΠΑ, οι εφηβικοί γάμοι δείχνουν να έχουν μειωθεί σημαντικά μετά τα μέσα του 20ού αιώνα, αλλά γνώρισαν αναζωπύρωση τη δεκαετία του 1990, σύμφωνα με το Γραφείο Απογραφής των ΗΠΑ. Τα στοιχεία της απογραφής του 2000 δείχνουν ότι το 4,5% των ατόμων ηλικίας 15 έως 19 ετών ήταν παντρεμένοι, σε σχέση με το 3,4% το 1990.[5] Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το διάστημα μεταξύ 2000-2021 παντρεύτηκαν 423 άτομα 15-19 ετών, ενώ μόνο 2 άτομα κάτω των 15 ετών.[6]
Ιστορία Επεξεργασία
Πριν από τον 20ό αιώνα Επεξεργασία
Σύμφωνα με απογραφικά δεδομένα στις ΗΠΑ, το 1890, το 9,7% των εφήβων κοριτσιών και το 0,5% των εφήβων αγοριών μεταξύ 15-19 ετών είχαν παντρευτεί.[7]
20ός αιώνας Επεξεργασία
Δεκαετίες 1940-1950 Επεξεργασία
Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, υπήρξε σημαντική αύξηση στους εφηβικούς γάμους. Κατά τη δεκαετία του 1940, σχεδόν το 12% των κοριτσιών μεταξύ 15-19 ετών είχαν παντρευτεί. Αυτός ο αριθμός αυξήθηκε σε πάνω από 17% μέχρι τη δεκαετία του 1950. [7]
Δεκαετία του 1960 Επεξεργασία
Παντρεύονταν περισσότερα κορίτσια παρά αγόρια στην εφηβεία. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το 32,1% των κοριτσιών ηλικίας 18-19 ετών είχαν παντρευτεί ενώ το αντίστοιχο ποστοστό στα αγόρια ήταν μόνο 8,9%.[7]
Δεκαετία του 1970 Επεξεργασία
Παντρεύονταν λιγότεροι έφηβοι. Μόνο το 11,9% των κοριτσιών και το 4,1% των αγοριών ηλικίας 15–19 ετών είχαν παντρευτεί τη δεκαετία του 1970.[7]
Θρησκευτικές πτυχές Επεξεργασία
Το άρθρο Religious Heritage and Teenage Marriage αναφέρει ότι πολλές θρησκείες, όπως ο Πεντηκοστιανισμός, ο Φονταμενταλιστικός Χριστιανισμός και άλλες θεσμοθετημένες λατρείες, οδηγούν με τα μηνύματά τους τόσο τους γονείς όσο και τους εφήβους να βλέπουν τον πρόωρο γάμο ως το μόνο αποδεκτό μέσο για την κορύφωση των ερωτικών σχέσεων εντός της θρησκείας.[8]
Αιτίες και αποτελέσματα Επεξεργασία
Αιτίες Επεξεργασία
Σύμφωνα με το βιβλίο της Έλινορ Άγιερ, μία ακόμη κατάσταση που θα μπορούσε να οδηγήσει τους έφηβους σε έναν πρόωρο γάμο είναι συχνά το σεξ χωρίς προστασία, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε εγκυμοσύνη.[9] Άλλοι παράγοντες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πρόωρο γάμο είναι ο έρωτας, ο φόβος απώλειας του συντρόφου, η κακοποίηση, ο ακραίος γονικός έλεγχος, η σεξουαλική παρενόχληση και οι γενικότερες οικογενειακές δυσκολίες.
Αποτελέσματα Επεξεργασία
Ένας στους τρεις εφηβικούς γάμους καταλήγει σε διαζύγιο μέχρι την ηλικία των 25 ετών. Επιπλέον, σύμφωνα με τους Μπομπ και Σέρι Στίτοφ, «τα ποσοστά γάμων και διαζυγίων έχουν αυξηθεί κατά 68% από το 1995. Επίσης, ένας στους τέσσερις έφηβους έχει χωρισμένους γονείς».
Επίσης, στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, οι πρόωροι γάμοι οδηγούν σε αντίστοιχες γεννήσεις, καθώς 9 στους 10 τοκετούς πραγματοποιούνται από κορίτσια που είναι ήδη παντρεμένα.[10] Το γεγονός αυτό θέτει σε άμεσο κίνδυνο τη ζωή και την υγεία των κοριτσιών στην εφηβεία, δεδομένου ότι οι επιπλοκές της εγκυμοσύνης και του τοκετού είναι η κύρια αιτία θανάτου εφήβων κοριτσιών.[11]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Kiernan, Kathleen E. (1986-03-01). «Teenage Marriage and Marital Breakdown: A Longitudinal Study». Population Studies 40: 35–54. doi:. https://www.ingentaconnect.com/content/routledg/lps/1986/00000040/00000001/art00002. Ανακτήθηκε στις 2016-01-30.
- ↑ Ντούφο, Αρέλια (24 Αυγούστου 2021). «Γάμος ανηλίκων: Ένα απάνθρωπο έθιμο κλέβει την παιδική ηλικία | Κοινωνία». MAXMAG | Πολιτισμός, Τέχνες, Διασκέδαση, Ομορφιά. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2023.
- ↑ Σιατερλή, Βέρα (4 Ιανουαρίου 2019). «Hλικία γάμου, διαζύγια, νομοθεσία». tomov.gr.
- ↑ «History of Marriage». Iml.jou.ufl.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2019.
- ↑ Senderowitz, Judith. Adolescent Health: Reassessing the Passage to Adulthood. Washington, D.C.: World Bank, 1995.
- ↑ «Γάμοι που τελέστηκαν στην Ελλάδα κατά τα έτη 2000 - 2013, κατά ηλικία του συζύγου και της συζύγου». ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο Check
|url=value (βοήθεια) στις 25 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2023. - ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Hetzel, Alice M.; Cappetta, Marlene (1973). «Teenagers: Marriages, Divorces, Parenthood, and Mortality». Vital and Health Statistics. Series 21 (23): 1–42. PMID 4542431. https://www.cdc.gov/nchs/data/series/sr_21/sr21_023acc.pdf.
- ↑ Beck, Scoot; H. Cole; Battie S. Hammond; Judith A (December 1993). «Religious Heritage and Teenage Marriage». Review of Religious Research 35 (2): 117–133. doi:. https://archive.org/details/sim_review-of-religious-research_1993-12_35_2/page/117.
- ↑ Ayer, Eleanor H. Teen Marriage. The Rosen Publishing Group, Inc. 1990., (ISBN 9780823912216)
- ↑ «Παιδικοί γάμοι: Πέντε βασικά στοιχεία και γιατί πρέπει να ενισχυθούν οι δράσεις για τον τερματισμό τους». 26 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2023.
- ↑ «Πάνω από 1,2 εκατομμύρια έφηβοι πεθαίνουν κάθε χρόνο από αποτρέψιμες αιτίες». 25 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Έφηβοι: Γάμοι, διαζύγια, γονεϊκότητα και θνησιμότητα Η.Π.Α (αγγλικά)
- Εφηβικοί γάμοι και γεννήσεις σε ανεπτυγμένες χώρες ΟΟΣΑ (αγγλικά)