Ζητείται εγκέφαλος για ληστεία
Ζητείται εγκέφαλος για ληστεία είναι ο τίτλος μιας αμερικανικής κωμωδίας του 1969 σε σκηνοθεσία Γούντι Άλεν. Ο Άλεν συνέγραψε το σενάριο μαζί με τον Μίκι Ρόουζ και πρωταγωνιστεί μαζί με την Τζάνετ Μάρτζολιν. [7] Η ταινία εξιστορεί τη ζωή του Βέρτζιλ Στάρκγουελ, ενός ανίκανου ληστή τραπεζών. [8]
Η ταινία γυρίστηκε στο Σαν Φρανσίσκο και στη φυλακή του Σαν Κουέντιν [9] και ήταν υποψήφια για Χρυσή Δάφνη Α' ανδρικού ρόλου (Γούντι Άλεν) και Ανδρικό Νέο Πρόσωπο (Γούντι Άλεν) καθώς και για Βραβεία Writers Guild of America για την Καλύτερο Πρωτότυπο Σενάριο Κωμωδίας (Γούντι Άλεν, Μίκι Ρόουζ). [10]
Πλοκή Επεξεργασία
Η ιστορία του Βέρτζιλ Στάρκγουελ (Γούντι Άλεν) παρουσιάζεται σε ύφος ντοκιμαντέρ, χρησιμοποιώντας ψεύτικα πλάνα αρχείου και «συνεντεύξεις» με ανθρώπους που τον γνώριζαν. Ο Βέρτζιλ ξεκινά την εγκληματική ζωή σε νεαρή ηλικία. Ως παιδί, γίνεται συχνός στόχος μπούλινγκ, από παιδιά που του παίρνουν τα γυαλιά και τα πατάνε. Ως ενήλικας, ο Βέρτζιλ είναι αδέξιος και κοινωνικά άγαρμπος και τόσο η αστυνομία όσο και οι δικαστές τον πειθαρχούν πατώντας του τα γυαλιά.
Ο Βέρτζιλ ερωτεύεται μια κοπέλα, τη Λουίζ (Τζάνετ Μάρτζολιν), μια εργάτρια σε πλυντήρια. Οι δυο τους παντρεύονται και αργότερα αποκτούν μωρό.
Ο Βέρτζιλ επιχειρεί να ληστέψει μια τράπεζα, αλλά συλλαμβάνεται όταν μπλέκεται σε μια διαμάχη σχετικά με το τι γράφει το σημείωμα που δίνει στο ταμείο για να απαιτήσει τα χρήματα. Μπαίνει στη φυλακή, αλλά επιχειρεί να αποδράσει χρησιμοποιώντας μια πλάκα σαπούνι σκαλισμένη με τρόπο που να μοιάζει με όπλο. Δυστυχώς για εκείνον, έξω βρέχει και το όπλο του λιώνει. Παρ' όλα αυτά ξεφεύγει, αλλά τυχαία. Συμμετέχοντας σε ένα σχέδιο μαζικών αποδράσεων, ο Βέρτζιλ είναι ο μόνος τρόφιμος που δεν μαθαίνει ότι το πρόγραμμα ακυρώνεται.
Ελεύθερος αλλά άνεργος, ο Βέρτζιλ δεν βρίσκει τρόπο να συντηρήσει τον εαυτό του και την οικογένειά του. Τελικά, συλλαμβάνεται ξανά και τοποθετείται σε μια αλυσοδεμένη ομάδα, όπου υποσιτίζεται (το μόνο γεύμα της ημέρας είναι ένα μπολ με ατμό) και βασανίζεται σκληρά (μπαίνει σε απόμόνωση μαζί με έναν ασφαλιστή).
Ο Βέρτζιλ ξαναδραπετεύει αλλά τελικά συλλαμβάνεται όταν προσπαθεί να ληστέψει έναν πρώην φίλο του, που του αποκαλύπτει ότι είναι πλέον αστυνομικός. Καταδικάζεται σε 800 χρόνια φυλακή, αλλά παραμένει αισιόδοξος γνωρίζοντας ότι «με καλή συμπεριφορά, μπορώ να βγω στα μισά». Στην τελευταία σκηνή, παρουσιάζεται να σκαλίζει μια πλάκα σαπούνι και να ρωτά αυτόν που του παίρνει συνέντευξη αν βρέχει έξω.
Διανομή Επεξεργασία
- Γούντι Άλεν ως Βέρτζιλ Στάρκγουελ
Παραγωγή Επεξεργασία
Αυτή είναι η δεύτερη ταινία που σκηνοθέτησε ο Γούντι Άλεν. Αρχικά, ο Άλεν ήθελε να τη σκηνοθετήσει ο Τζέρι Λιούις, αλλά όταν αυτό δεν έγινε, αποφάσισε να το σκηνοθετήσει ο ίδιος. Το μανιακό, σχεδόν χαλαρό του στιλ είναι παρόμοιο με αυτό των επόμενων πολλών ταινιών του Άλεν, όπως Μπανάνες (1971) και Ο υπναράς (1973).
Τα εξωτερικά γυρίσματα της ταινίας έγιναν στο Σαν Φρανσίσκο, [13] συμπεριλαμβανομένης της σκηνής στο εστιατόριο, του οποίου το εντυπωσιακό κόκκινο εσωτερικό απαθανατίστηκε στον Δεσμώτη του ιλίγγου του Άλφρεντ Χίτσκοκ (1958). Άλλες σκηνές γυρίστηκαν στη φυλακή του Σαν Κουέντιν, [13] [14] όπου 100 κρατούμενοι πήραν μια μικρή αμοιβή για να συμμετάσχουν στην ταινία. Οι κανοικοί ηθοποιοί και το συνεργείο σφραγίζονταν κάθε μέρα με ένα ειδικό μελάνι που έλαμπε κάτω από υπεριώδες φως, ώστε να καταλαβαίνουν οι φύλακες ποιος επιτρέπεται να φύγει από τον χώρο της φυλακής στο τέλος της ημέρας.
Ο Άλεν αρχικά γύρισε ένα εντυπωσιακό τέλος στο σκοτωνόταν από πυροβολισμό χάρη στα ειδικά εφέ. Λέγεται ότι το πιο ανάλαφρο τέλος οφείλεται στην επιρροή του μοντέρ του Άλεν, Ραλφ Ρόζενμπλουμ, στην πρώτη τους συνεργασία.
Υποδοχή Επεξεργασία
Εισπράξεις Επεξεργασία
Η ταινία έκανε πρεμιέρα στις 18 Αυγούστου 1969 στη Νέα Υόρκη και έβγαλε το ποσό ρεκόρ των 33.478 δολαρίων την πρώτη εβδομάδα και ακόμη περισσότερα τη δεύτερη εβδομάδα (35.999 δολάρια).
Κριτικές Επεξεργασία
Η ταινία έλαβε κυρίως θετικές κριτικές. Η εφημερίδα The New York Times την περιέγραψε ως «πολύ ιδιαίτερη, εκκεντρική και αστεία». [15]
Ο Ρότζερ Ίμπερτ της εφημερίδας Chicago Sun-Times βρήκε ότι ταινία έχει πολλές αστείες στιγμές, αλλά «σε τελευταία ανάλυση δεν είναι πολύ αστεία ταινία», εντοπίζοντας το λάθος στο οπτικό χιούμορ και το μοντάζ. [16] Τον Οκτώβριο του 2013, η ταινία ψηφίστηκε από τους αναγνώστες της εφημερίδας The Guardian ως η έκτη καλύτερη ταινία σε σκηνοθεσία Γούντι Άλεν. [17]
Στον ιστότοπο συγκέντρωσης κριτικών Rotten Tomatoes, η ταινία έχει θετική βαθμολογία 91% με μέση βαθμολογία 6,9/10, σε 23 κριτικές. [18]
Άλλα μέσα Επεξεργασία
Το Ζητείται εγκέφαλος για ληστεία κυκλοφόρησε σε ντιβιντί από τη MGM Home Video στις 6 Ιουλίου 2004. Η Kino Video κυκλοφόρησε την ταινία σε Blu-ray τον Οκτώβριο του 2017. [19]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 stopklatka
.pl /film /bierz-forse-i-w-nogi. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2016. - ↑ www
.imdb .com /title /tt0065063 /. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2016. - ↑ 3,0 3,1 www
.filmaffinity .com /en /film640891 .html. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2016. - ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 www
.imdb .com /title /tt0065063 /fullcredits. Ανακτήθηκε στις 16 Απριλίου 2016. - ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
- ↑ 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 www
.imdb .com /title /tt0065063 /releaseinfo. - ↑ «Ζητείται εγκέφαλος για ληστεία». flix.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «Take the Money and Run». Internet Movie Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2012.
- ↑ «Locations for Take the Money and Run». Internet Movie Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2012.
- ↑ «Awards for Take the Money and Run». Internet Movie Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2012.
- ↑ «Full cast and crew for Take the Money and Run». Internet Movie Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2012.
- ↑ McF (1 Νοεμβρίου 2011). «Τετάρτες με Κινηματογράφο στο ΙΜΚ - Μικρό Αφιέρωμα στον Γούντι Άλεν και σε 4 καυτές κωμωδίες του». ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ. Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ 13,0 13,1 «Locations for Take the Money and Run». Internet Movie Database. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2012.
- ↑ Allen, Woody· Björkman, Stig (2005). Woody Allen on Woody Allen. Grove Press. σελ. 25. ISBN 978-0802115560. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2016.
- ↑ Canby, Vincent (August 19, 1969). «Take the Money and Run». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις July 15, 2012. https://archive.today/20120715152022/http://movies.nytimes.com/movie/review?res=9402EFDF1439EF3BBC4152DFBE668382679EDE. Ανακτήθηκε στις May 11, 2012.
- ↑ Ebert, Roger (October 6, 1969). «Take the Money and Run». Chicago Sun-Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις August 22, 2010. https://web.archive.org/web/20100822034050/http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=%2F19691006%2FREVIEWS%2F910060301%2F1023. Ανακτήθηκε στις May 11, 2012.
- ↑ «The 10 best Woody Allen films». The Guardian. October 4, 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις November 29, 2014. https://web.archive.org/web/20141129080854/http://www.theguardian.com/film/2013/oct/04/the-10-best-woody-allen-films. Ανακτήθηκε στις November 22, 2014.
- ↑ «Take the Money and Run». Rotten Tomatoes. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 2021.
- ↑ Orndorf, Brian (10 Οκτωβρίου 2017). «Take the Money and Run Blu-ray Release Date October 10, 2017». Blu-ray.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2021.