Βικιπαίδεια

Ηχητική τέχνη

είδος τέχνης που χρησιμοποιεί τον ήχο ως μέσο

Η ηχητική τέχνη[1] (αγγλικά: sound art‎‎) είναι καλλιτεχνική δραστηριότητα στην οποία ο ήχος χρησιμοποιείται ως κύριο μέσο ή υλικό. Όπως πολλά είδη σύγχρονης τέχνης, η ηχητική τέχνη μπορεί να είναι διεπιστημονική από τη φύση της ή να χρησιμοποιείται σε υβριδικές μορφές.[2] Σύμφωνα με τον Μπράντον Λαμπέλ, η ηχητική τέχνη ως πρακτική «αξιοποιεί, περιγράφει, αναλύει, εκτελεί και διερευνά την κατάσταση του ήχου και τη διαδικασία με την οποία λειτουργεί».[3]

Στη δυτική τέχνη, πρώιμα παραδείγματα είναι οι Intonarumori ή ηχητικοί συντονιστές θορύβου (1913) του Λουίτζι Ρούσολο, καθώς και μεταγενέστεροι πειραματισμοί από τους ντανταϊστές, τους υπερρεαλιστές, την Καταστασιακή Διεθνή, τις εκδηλώσεις Fluxus και άλλα Happeningw. Λόγω της ποικιλομορφίας της ηχητικής τέχνης, συχνά υπάρχει συζήτηση σχετικά με το αν η ηχητική τέχνη εμπίπτει στους τομείς της εικαστικής τέχνης ή της πειραματικής μουσικής ή και των δύο.[4] Άλλες καλλιτεχνικές γραμμές από τις οποίες αναδύεται η ηχητική τέχνη είναι η εννοιολογική τέχνη, ο μινιμαλισμός, η site-specific τέχνη, η ηχητική ποίηση, η ηλεκτροακουστική μουσική, ο προφορικός λόγος, η αβάν-γκαρντ ποίηση, η ηχητική σκηνογραφία,[5] και το πειραματικό θέατρο.[6]

Προέλευση όρου Επεξεργασία

Σύμφωνα με την έρευνα του Μπέρνχαρντ Γκαλ, η πρώτη δημοσιευμένη χρήση του όρου βρέθηκε στο εξώφυλλο της Επετηρίδας του 1974 του Something Else Press.[7] Η πρώτη χρήση ως τίτλος έκθεσης σε μεγάλο μουσείο ήταν το 1979 στην έκθεση "Sound Art" στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης (MoMA), με τις καλλιτέχνιδες Μάγκι Πέιν, Κόνι Μπέκλεϊ και Τζούλια Χέιγουορντ.[8] Η επιμελήτρια, Μπάρμπαρα Λόντον, όρισε την ηχητική τέχνη ως «πιο στενά συνδεδεμένη με την τέχνη παρά με τη μουσική και συνήθως παρουσιάζεται στο μουσείο, την γκαλερί ή σε εναλλακτικό χώρο».[9]

Σχολιάζοντας μια έκθεση με τίτλο "Sound/Art" στο The Sculpture Center της Νέας Υόρκης το 1984, ο ιστορικός τέχνης Ντον Γκόνταρντ σημείωσε: «Ίσως η ηχητική τέχνη να εμμένει στην αντίληψη του επιμελητή Χέλερμαν ότι "η ακοή είναι μια άλλη μορφή όρασης", ότι ο ήχος έχει νόημα μόνο όταν γίνεται κατανοητή η σύνδεσή του με μια εικόνα... Η σύνδεση ήχου και εικόνας επιμένει στην εμπλοκή του θεατή, εξαναγκάζοντας σε συμμετοχή στον πραγματικό χώρο και στη συγκεκριμένη, ανταποκρινόμενη σκέψη, αντί για τον ψευδαισθητικό χώρο και τη σκέψη»".[10]

Ηχητική εγκατάσταση Επεξεργασία

 
Forty Part Motet (2001) της Τζάνετ Κάρντιφ στο ARoS Aarhus Kunstmuseum, Δανία
 
Το 24ωρο Κουαρτέτο Εγχόρδων του Ζωρζ Λεντζ στο παρεκκλήσι του Κόμπαρ Σάουντ (2022), με μεγάφωνα στους τέσσερις τοίχους

Η ηχητική εγκατάσταση είναι μια ενδιάμεση και βασισμένη στο χρόνο μορφή τέχνης. Είναι μια επέκταση της καλλιτεχνικής εγκατάστασης με την έννοια ότι περιλαμβάνει το ηχητικό στοιχείο και επομένως το στοιχείο του χρόνου.[11]

Οι ηχητικές εγκαταστάσεις χρησιμοποιούν μερικές φορές διαδραστική τεχνολογία τέχνης (υπολογιστές, αισθητήρες, μηχανικές και κινητικές συσκευές κ.λπ.), αλλά μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν απλώς πηγές ήχου τοποθετημένες σε διάφορα σημεία του χώρου (όπως ηχεία) ή υλικά ακουστικών οργάνων, όπως χορδές πιάνου, που παίζονται από έναν καλλιτέχνη ή από το κοινό.[12] Στο πλαίσιο των μουσείων, αυτός ο συνδυασμός διαδραστικής τεχνολογίας και διανομής ηχείων πολλαπλών καναλιών αναφέρεται μερικές φορές ως ηχητική σκηνογραφία.[13]

Ηχητικό γλυπτό Επεξεργασία

Τα ηχητικά γλυπτά είναι μια ενδιάμεση και βασισμένη στο χρόνο μορφή τέχνης στην οποία το γλυπτό ή οποιοδήποτε είδος αντικειμένου τέχνης παράγει ήχο, ή το αντίστροφο (με την έννοια ότι ο ήχος χειρίζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργεί μια γλυπτική μορφή ή μάζα σε αντίθεση με τη χρονική). Τις περισσότερες φορές οι καλλιτέχνες της ηχητικής γλυπτικής ήταν κατά κύριο λόγο είτε εικαστικοί καλλιτέχνες είτε συνθέτες, χωρίς να έχουν ξεκινήσει άμεσα την ηχητική γλυπτική.[14][15]

Ο καλλιτέχνης ήχου και καθηγητής τέχνης στο Πανεπιστήμιο Κλέαρμοντ Μάικλ Μπρούστερ περιέγραψε τα δικά του έργα ως «Ακουστικά Γλυπτά» ήδη από το 1970.[16] Ο Γκρέισον περιέγραψε την ηχητική γλυπτική το 1975 ως «την ενσωμάτωση της οπτικής μορφής και ομορφιάς με μαγικούς, μουσικούς ήχους μέσω της συμμετοχικής εμπειρίας».[17]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Βουτσά, Αναστασία (9 Μαΐου 2014). «Οι γλυπτικές φόρμες του ήχου - Art Magazine». www.artmag.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2022. 
  2. ↑ Szendy, Peter. Listen: A History of Our Ears, Fordham University Press, σσ. 5-8
  3. ↑ LaBelle, Brandon (2006). Background Noise: Perspectives on Sound Art (London & New York: Continuum), σελ. ix. ISBN 9780826418449
  4. ↑ Goldsmith, Kenneth. Duchamp Is My Lawyer: The Polemics, Pragmatics, and Poetics of UbuWeb, Columbia University Press, New York, σελ. 125.
  5. ↑ Brückner, Atelier (2010). Scenography / Szenografie - Making spaces talk / Narrative Räume. Stuttgart: avedition. σελ. 209. 
  6. ↑ Kenneth Goldsmith, Duchamp Is My Lawyer: The Polemics, Pragmatics, and Poetics of UbuWeb, Columbia University Press, New York, σελ. 136.
  7. ↑ Gál, Bernhard (2017-12-01). «Updating the History of Sound Art: Additions, Clarifications, More Questions». Leonardo Music Journal 27: 78–81. doi:10.1162/LMJ_a_01023. 
  8. ↑ Dunaway, Judy (2020-05-07). «The Forgotten 1979 MoMA Sound Art Exhibition». Resonance 1: 25–46. doi:10.1525/res.2020.1.1.25. 
  9. ↑ «Museum of Modern Art, Museum exhibition features works incorporating sound, press release no. 42 for Sound Art exhibition 25 June–5 August 1979». MoMA Archives. 
  10. ↑ Hellerman, William, Don Goddard. 1983. Catalogue for "Sound/Art" at The Sculpture Center, New York City, May 1–30, 1984 and BACA/DCC Gallery June 1–30, 1984.
  11. ↑ Ouzounian, Gascia (2008). Sound art and spatial practices: situating sound installation art since 1958. San Diego: UC. 
  12. ↑ Bandt, Ros (2006-08-01). «Sound installation: Blurring the boundaries of the Eye, the Ear, Space and Time». Contemporary Music Review 25 (4): 353–365. doi:10.1080/07494460600761021. ISSN 0749-4467. https://doi.org/10.1080/07494460600761021. 
  13. ↑ Brückner, Atelier (2010). Scenography / Szenografie - Making spaces talk / Narrative Räume. Stuttgart: avedition. σελ. 209. 
  14. ↑ Keylin, Vadim (2015-08). «Corporeality of Music and Sound Sculpture» (στα αγγλικά). Organised Sound 20 (2): 182–190. doi:10.1017/S1355771815000060. ISSN 1355-7718. https://www.cambridge.org/core/product/identifier/S1355771815000060/type/journal_article. 
  15. ↑ Baschet, François; Baschet, Bernard (1987). «Sound Sculpture: Sounds, Shapes, Public Participation, Education». Leonardo 20 (2): 107–114. ISSN 1530-9282. https://muse.jhu.edu/article/600464. 
  16. ↑ «Claremont Graduate University mourns loss of longtime art Professor Michael Brewster». Claremont Graduate University. 23 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 2022. 
  17. ↑ Grayson, John (1975). Sound sculpture : a collection of essays by artists surveying the techniques, applications, and future directions of sound sculpture. A.R.C. Publications. σελ. V. ISBN 0-88985-000-3. 

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Kenneth Goldsmith, Duchamp Is My Lawyer: The Polemics, Pragmatics, and Poetics of UbuWeb, Columbia University Press, New York
  • Kahn, Douglas. 2001. Noise, Water, Meat: A History of Sound in the Arts. Cambridge: MIT Press. (ISBN 0-262-61172-4).
  • Licht, Alan. 2007. Sound Art: Beyond Music, Between Categories. New York: Rizzoli International Publications. (ISBN 0-8478-2969-3)
  • Peter Szendy. 2008. Ακούστε: A History of Our Ears, Fordham University Press
  • Brandon LaBelle. 2006. Background Noise: Perspectives on Sound Art, London & New York: Continuum. (ISBN 9780826418449).
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ηχητική_τέχνη&oldid=9738192"