Η Ισαβέλλα των Έστε ή Ιζαμπέλλα ντ'Έστε (ιταλ. Isabella d' Este, 19 Μαΐου 1474 - 13 Φεβρουαρίου 1539) του Οίκου των Έστε ήταν σύζυγος του Μαρκησίου της Μάντοβας και μία από τις ηγετικές γυναίκες της Ιταλικής Αναγέννησης, καθώς ήταν σημαίνουσα πολιτιστική και πολιτική μορφή. Ήταν προστάτης των Τεχνών και επίσης κορυφαία στη μόδα: το νεωτεριστικό στυλ ένδυσής της το αντέγραφαν γυναίκες σε όλη την Ιταλία και τη γαλλική Αυλή. Ο ποιητής Αριόστο την ονόμασε "ελεύθερη και μεγαλόψυχη Ισαβέλλα" και ο συγγραφέας Ματτέο Μπανντέλλο την περιέγραψε ως "υπερέχουσα μεταξύ των γυναικών". Ο διπλωμάτης Νικκολό ντα Κορρέτζο πήγε πιο πέρα, χαιρετίζοντάς την ως "την πρώτη κυρία του κόσμου".

Ισαβέλλα των Έστε
Πορτραίτο της Ισαβέλλας από τον του Λεονάρντο ντα Βίντσι (1499-1500).
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση18  Μαΐου 1474
Φερράρα
Θάνατος13  Φεβρουαρίου 1539[1]
Μάντοβα[2]
Τόπος ταφήςchurch Santa Paola
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά
λατινική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταοικοδέσποινα λογοτεχνικού σαλονιού
συλλέκτρια τέχνης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΦραγκίσκος Β΄ της Μάντουα (από 1490)[3]
ΤέκναΦρειδερίκος Β΄ Γκοντζάγκα[4]
Ελεονώρα Γκοντζάγκα
Έρκολε Γκοντζάγκα, καρδινάλιος
Φερράντε Α΄ Γκοντζάγκα
Ιππολύτη Γκοντζάγκα
Livia (Paola) Gonzaga
Fernando I Gonzaga, Conte di Guastalla, Duca di Ariano[4]
ΓονείςΈρκολε Α΄ ντ'Έστε[4] και Ελεονόρα της Νάπολης, δούκισσα της Φερράρα[4]
ΑδέλφιαΒεατρίκη των Έστε, δούκισσα του Μιλάνου
Αλφόνσος Α΄ των Έστε
Φερδινάνδος των Έστε
Ιούλιος των Έστε
Σιγισμούνδος των Έστε (1480-1524)
Ιππόλυτος Α΄ των Έστε
Lucrezia d'Este
ΣυγγενείςΜαργαρίτα της Βαυαρίας, μαρκησία της Μάντουα (πεθερά)
ΟικογένειαΟίκος των Έστε και Οίκος των Γκονζάγκα[5]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑντιβασιλέας
Θυρεός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Υπηρέτησε ως ηγεμόνας της Μάντοβας κατά την απουσία του ανδρός της Φραγκίσκου Β΄ Γκοντζάγκα, Μαρκησίου της Μάντοβας, και κατά την ανηλικιότητα του γιου της Φρειδερίκου Β΄. Το 1500 συνάντησε τον Λουδοβίκο ΙΒ΄ της Γαλλίας στο Μιλάνο σε διπλωματική αποστολή για να τον πείσει να μην στείλει στρατό εναντίον της Μάντοβας.

Μετάλλιο με την Ισαβέλλα, έργο του Τζαν Κριστόφορο Ρομάνο (1495) με επιγραφή ISABELLA ESTEN[SIS] MARCH[IONIS] MAN[TUA]. Το 1505 δέθηκε σε κόσμημα, όπου οι ημιπολύτιμοι λίθοι σχηματίζουν τα γράμματα Isabela M.

Ήταν μία παραγωγική συγγραφέας επιστολών και διατήρησε αλληλογραφία σε όλη τη ζωή της με την αδελφή του συζύγου της Ελισάβετ Γκοντζάγκα. Η Λουκρητία Βοργία ήταν σύζυγος του αδελφού της Αλφόνσου Α΄ των Έστε και έγινε ερωμένη τού ανδρός της Φραγκίσκου Β΄. Η Ισαβέλλα περιγράφεται ως ελκυστική, αν και λίγο παχουλή· είχε ζωηρά μάτια και "ζωντανή χάρη".

Βιογραφία Επεξεργασία

Η Ισαβέλλα μεγάλωσε σε μία καλλιεργημένη οικογένεια στην πόλη-κράτος της Φερράρας. Έλαβε επιμελημένη, κλασική παιδεία και ως κορίτσι συνάντησε πολλούς διάσημους ανθρωπιστές, λόγιους και καλλιτέχνες. Λόγω της τεράστιας αλληλογραφίας που διασώθηκε μεταξύ αυτής και των συγγενών και φίλων της, η ζωή της είναι ασυνήθιστα τεκμηριωμένη. Γεννήθηκε στη Φερράρα ως κόρη του Έρκολε Α΄ των Έστε, Δούκα της Φερράρα, και της Ελεονώρας των Ιβρέα-Τραστάμαρα, κόρης του Φερδινάνδου Α΄ της Νάπολης.

 
ISABELLA ESTENSIS FRANCISCI MANTUA MARCHIONIS QUARTI UXOR. (Ισαβέλλα των Έστε, τού Φραγκίσκου Β΄, 4ου Μαρκησίου της Μάντουας, σύζυγος).

Το επόμενο έτος 1475 γεννήθηκε η αδελφή της Βεατρίκη, το 1476 ο Αλφόνσος Α΄ και το 1477 ο Φερδινάνδος, το 1479 ο Ιππόλυτος Α΄ και το 1480 ο Σιγισμούνδος των Έστε. Από όλα τα τέκνα, η Ισαβέλλα εθεωρείτο η πιο ευνοούμενη.

Το έτος που γεννήθηκε ο Φερδινάνδος, η Ισαβέλλα ταξίδεψε με τη μητέρα της στη Νάπολη. Συνόδευσε τη μητέρα της, όταν εκείνη επέστρεψε στη Φερράρα. Τα υπόλοιπα αδέλφια της είχαν μείνει με τον πάππο τους για οκτώ έτη. Σε αυτό το ταξίδι η Ισαβέλλα έμαθε τη διπλωματική και πολιτική τέχνη.

Πηγές Επεξεργασία

  • George, L., The Public Perception of Isabella d'Este, Clio History Journal, 2009.
  • I camerini di Isabella d'Este Mantua tourist guide.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/444807. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2018.
  2. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 1  Νοεμβρίου 2017. 500115132. Ανακτήθηκε στις 14  Απριλίου 2019.
  3. p33160.htm#i331598. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  5. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 1  Νοεμβρίου 2017. 500115132. Ανακτήθηκε στις 30  Αυγούστου 2021.