Κεφαλοχώρι Σερρών (πρώην οικισμός)
Συντεταγμένες: 40°58′47.32″N 23°17′2.33″E / 40.9798111°N 23.2839806°E
Το παλιό Κεφαλοχώρι, έως το 1927 γνωστό ως Μπάσκιοϊ[1], είναι εγκαταλελειμμένος οικισμός που βρίσκεται στον σημερινό Δήμο Ηρακλείας της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. Πρόκειται για τον αρχικό οικισμό του σημερινού κατοικημένου χωριού Κεφαλοχώρι Σερρών και βρίσκεται σε απόσταση ενός χιλιομέτρου νοτίως αυτού.
| Κεφαλοχώρι | |
|---|---|
_1.jpg) | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κεντρικής Μακεδονίας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Σερρών |
| Δήμος | Ηρακλείας |
| Δημοτική Ενότητα | Στρυμωνικού |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Μακεδονίας |
| Νομός | Σερρών |
| Υψόμετρο | 440 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Πραγματικός | 177 |
| Έτος απογραφής | 1961 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Μπάσκιοϊ Μπας-Κιοϊ Μπασκιόι |
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΟθωμανική περίοδος
ΕπεξεργασίαΚατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ανήκε διοικητικά στον Καζά του Λαγκαδά του Σαντζακίου της Θεσσαλονίκης του Βιλαετίου της Θεσσαλονίκης.
Στη στατιστική μελέτη «Μακεδονία, Εθνογραφία και Στατιστική» του Βούλγαρου Βασίλ Κάντσωφ, εκτιμάται ότι το 1900 ο οικισμός είχε 110 Τούρκους κατοίκους[2]. Σύμφωνα με την «Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου» του Αθανάσιου Χαλκιόπουλου που εκδόθηκε το 1910 στην Αθήνα, ο οικισμός αναφέρεται ως αμιγώς μουσουλμανικός με πληθυσμό 171 κατοίκων[3]. Σε υπολογισμούς που εξέδωσε, το έτος 1919, η Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού, προ του 1912 αναφέρονται 147 μουσουλμάνοι κάτοικοι, ενώ κατά τον Αύγουστο του 1915, σε σύνολο 154 κατοίκων, αναφέρονται 20 ελληνόφωνες και 134 μουσουλμάνοι[4].
Σύγχρονη ιστορία
ΕπεξεργασίαΜε το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων, ο οικισμός περιήλθε στην ελληνική επικράτεια και κατά την ελληνική απογραφή του 1913 είχε πληθυσμό 142 κατοίκων[5]. Το 1920 προσαρτήθηκε στη νεοσυσταθείσα κοινότητα Μακιών (Άμπελοι), μαζί με τα χωριά Καρατζάκιοϊ (Βαρικό), Κουρατζανλή, Μαχμουτλή (Τριανταφυλλιά), Μπαϊσλή (Μεσάδα) και Σακάφτσια (Λιβαδοχώρι)[6]. Το 1927 μετονομάστηκε σε Κεφαλοχώρι[7], ενώ το ίδιο έτος αποσπάστηκε από την προηγούμενη κοινότητα και προσαρτήθηκε στην κοινότητα Καλού Κάστρου (Καλόκαστρο)[8][1].
Το έτος 1922, εγκαταστάθηκαν στον οικισμό Μικρασιάτες πρόσφυγες, ενώ με την Ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 οι Τούρκοι κάτοικοι αποχώρησαν. Σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων, τη δεκαετία του 1920 εγκαταστάθηκαν στον οικισμό τουλάχιστον 40 οικογένειες προσφύγων[9].
Κατά την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου ο οικισμός εκκενώθηκε και οι περισσότεροι κάτοικοι μεταφέρθηκαν στις Σέρρες. Με τη λήξη του πολέμου, ελάχιστοι από αυτούς επέστρεψαν και στον οικισμό μετεγκαταστάθηκαν Πόντιοι πρόσφυγες από το εγκαταλελειμμένο χωριό Φλαμούρι Θεσσαλονίκης και τον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης[10].
Κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1960, με την παραχώρηση στους κατοίκους από το ελληνικό κράτος, νέας έκτασης για ανοικοδόμηση, ο οικισμός εγκαταλείφθηκε οριστικά. Οι κάτοικοι ίδρυσαν νέο οικισμό με το ίδιο όνομα, το Κεφαλοχώρι Σερρών, περίπου ένα χιλιόμετρο βορειότερα, δίπλα ακριβώς στην τότε εθνική οδό Σερρών-Θεσσαλονίκης. Κάτοψη του παλιού οικισμού είναι ορατή σε αεροφωτογραφίες της περιόδου 1945-1960[11].
Το 1968 με το ΦΕΚ 146Α΄/6-7-1968, η θέση του εγκαταλελειμμένου οικισμού μετονομάστηκε σε «Θόλος».[12]
Σήμερα, στην τοποθεσία του πρώην οικισμού υπάρχουν ίχνη από τα θεμέλια των σπιτιών που υπήρχαν κάποτε εκεί. Υπάρχουν, επίσης, ερείπια κάποιων μεταγενέστερων κτηρίων, στην ανατολική πλευρά του οικισμού.
Πληθυσμός
Επεξεργασία| Απογραφή | Ονομασία | Κάτοικοι | Αναφ. | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Άνδρες | Γυναίκες | Σύνολο | |||
| 1913 | Μπάσκιοϊ | 73 | 69 | 142 | [5] |
| 1915 | Μπας-Κιοϊ | 73 | 81 | 154 | [4] |
| 1920 | Μπάσκιοϊ | 70 | 54 | 124 | [13] |
| 1928 | Κεφαλοχώρι | 92 | 70 | 162 | [14] |
| 1940 | Κεφαλοχώρι | 90 | 98 | 188 | [15] |
| 1951 | Κεφαλοχώρι | 0 | [16] | ||
| 1961 | Κεφαλοχώρι | 177 | [17] | ||
Χάρτης
Επεξεργασία
Φωτογραφίες
Επεξεργασία_2.jpg)
_3.jpg)
_4.jpg)
_5.jpg)
_6.jpg)
_7.jpg)
_8.jpg)
_11.jpg)
_9.jpg)
_10.jpg)
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Μπάς-Κιόϊ (Σερρών)». Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ). Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ Κάντσωφ, Βασίλ (1900). Македония. Етнография и статистика (στα Βουλγάρικα). Σόφια: Βουλγαρική Ακαδημία Επιστημών.
57. Башъ Кьой
- ↑ Χαλκιόπουλος, Αθανάσιος (1910). Εθνολογική Στατιστική των Βιλαετίων Θεσσαλονίκης και Μοναστηρίου. Αθήνα: Τυπογραφείου "Νομικής". σελ. 15. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 4,0 4,1 Στατιστικοί πίνακες του πληθυσμού κατ' εθνικότητας των νομών Σερρών και Δράμας. Αθήνα: Επιτελική Υπηρεσία του Ελληνικού Στρατού. 1919. σελ. 7.
- ↑ 5,0 5,1 Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1915). Απαρίθμησις των Κατοίκων των Νέων Επαρχιών της Ελλάδος του Έτους 1913 (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 47.
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 2Α΄/4-1-1920. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 7.
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 7Α΄/14-1-1927. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 46.
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 79Α΄/7-5-1927. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 547.
- ↑ Ονομαστικόν Ευρετήριον Αγροτών Προσφύγων - Τόμος 1ος. Αθήνα: Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων. 1928. σελ. ΧΧVΙΙΙ.
Αύξων αριθ. υπεύθ. δηλώσεων 98601 - 98640: Κεφαλοχώρι (πρ. Μπάσκιοϊ)
- ↑ «Γιάννης Καλπατσινίδης - Βιογραφικό». Ποντιακός Στίχος. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «Gov.gr - Θέαση (υπόβαθρο 1945-1960)». gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2023.
- ↑ Φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ) 146Α΄/6-7-1968. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 1041.
- ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1921). Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 279.
- ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Διεύθυνση Στατιστικής (1935). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 316.
- ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας - Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (1950). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 354.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (1955). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 166.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος (1962). Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961 - Πραγματικός πληθυσμός (PDF). Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. σελ. 160.