Λεζ Αντλί
Συντεταγμένες: 49°14′44″N 1°24′42″E / 49.24556°N 1.41167°E
Το Λεζ Αντλί (γαλλικά: Les Andelys, προφέρεται: [lezɑ̃dli][7]) είναι γαλλική κοινότητα στο νομό της Ερ, στη διοικητική περιοχή της Νορμανδίας.
| Λεζ Αντλί | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Χώρα | Γαλλία | ||
| Διοικητική υπαγωγή | διαμέρισμα του Λεζ Αντλί | ||
| Ταχυδρομικός κώδικας | 27700[1] | ||
| Κωδικός Κοινότητας | 27016[2] | ||
| Πληθυσμός | 7.937 (1 Ιανουαρίου 2021)[3] | ||
| Έκταση | 40,62 km²[4] | ||
| Υψόμετρο | 23 μέτρα, 7 μέτρα[5] και 161 μέτρα[5] | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||
  Λεζ Αντλί | |||
| Ιστότοπος | http://www.ville-andelys.fr[6] | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
| δεδομένα | |||
.svg){kind=small}
.svg)
Οι κάτοικοι ονομάζονται Αντλιζιάν και Αντλιζιέν.[8]
Γεωγραφικά στοιχεία
Επεξεργασία
Η κοινότητα Λεζ-Αντελί βρίσκεται στα βορειοανατολικά του νομού Ερ, στην κοιλάδα του ποταμού Γκαμπόν, σε μια καμπή του Σηκουάνα.
Η πόλη είναι χτισμένη στη δεξιά όχθη του Σηκουάνα, όπου στην παρόχθια περιοχή βρίσκονται η προβλήτα-χώρος περιπάτου, μαρίνα και παλιά σπίτια. Επίσης, τη διαρρέει ο παραπόταμος του Σηκουάνα Γκαμπόν καθώς και το κανάλι Γκραν-Ραν, μια τεχνητή διάνοιξη του Γκαμπόν.
Απέχει 100 χιλιόμετρα από το Παρίσι και 40 χιλιόμετρα από τη Ρουέν. Έχει πληθυσμό 8.098 κατοίκους (απογραφή του 2016).[9]
Η έκταση είναι 40,52 χιλιόμετρα και το μεγαλύτερο ύψος της 161 μέτρα.
Οι όχθες του Σηκουάνα που βρίσκονται κοντά στην πόλη, ύψους 150 μέτρων, αποτελούν τμήμα του ευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 χάρη στην ιδιαίτερη βλάστησή τους.
Οι βράχοι από κιμωλία, μερικοί από τους οποίους χρησιμοποιούνται από τους ορειβάτες για αναρρίχηση, είναι από τους υψηλότερους στην κοιλάδα του Σηκουάνα. Αποτελούν ένα γραφικό τοπίο με τη λευκότητα των βράχων που περιβάλλεται από πυκνή βλάστηση πάνω από τον ποταμό.
Τοπωνυμία
ΕπεξεργασίαΗ πρώτη αναφορά στην πόλη είναι ως Andelaum το 588 μ.Χ., Andelagum το 830, Andeliacum το 1045.[10] Πρόκειται για κελτικό ή ρωμαιο-γαλατικό τοπωνύμιο και πιθανόν σημαίνει «ταραγμένα ή τρεχούμενα νερά».
Ο πληθυντικός στην ονομασία της κοινότητας Λεζ Αντελί προέρχεται από τα δύο μέρη στα οποία χωρίζεται, το Γκραν-Αντελί και το Πετί-Αντελί, δηλαδή το Μεγάλο και το Μικρό Αντελί.
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΑρχαιότητα
Η περιοχή είχε κατοικηθεί από τη Μέση Παλαιολιθική περίοδο, σύμφωνα με τις ανασκαφές των αρχαιολόγων[11]. Στην περιοχή υπήρχε ένας μεγάλιθος που ονομάστηκε Δρυϊδικό μνημείο (Monument druidique),[12] επειδή πιστεύεται ότι τον είχαν κατασκευάσει οι Κέλτες δρυΐδες.
Κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής κατάκτησης (52 π.Χ. έως 486 π.Χ.), η πόλη ανήκε στην πολιτεία (Civitas) των Βελιοκασσών (Veliocasses). Η ύπαρξη ενός μεγάλου γαλλο-ρωμαϊκού θεάτρου δείχνει τον προοδευτικό εκλατινισμό του γαλατικού λαού των Βελιοκασσών και την ανάπτυξη της πόλης. Ο θησαυρός των κελτικών νομισμάτων που ανακαλύφθηκε ήταν των ετών 52 έως 45 π.Χ., θαμμένος τα πρώτα χρόνια της Γαλατο-Ρωμαϊκής εποχής. Βρέθηκαν 60 νομίσματα, τρία από τα οποία είναι χρυσά και τα άλλα ασημένια.
,_vu_du_ciel.JPG)
Μεσαίωνας
Προς τον 10ο αιώνα, μια μικρή σκανδιναβική αποικία εγκαταστάθηκε στην πόλη, όπως μαρτυρούν τα πολλά ονόματα τοποθεσιών που είναι στα παλιά Νορβηγικά και η αρχαιολογική έρευνα (σκανδιναβικά όπλα, τσεκούρια κ.α.).
Στο τέλος του 12ου αιώνα, η Νορμανδία ήταν μέρος της αυτοκρατορίας των Πλανταγενετών και οι βασιλείς της Γαλλίας πάντα εποφθαλμιούσαν αυτή την πλούσια περιοχή που θα τους επέτρεπε να ελέγξουν τον Σηκουάνα και να αποκτήσουν πρόσβαση στη θάλασσα. Από την πλευρά τους, οι δούκες της Νορμανδίας επιδιώκοντας να προστατεύσουν αυτή τη στρατηγική θέση και τα σύνορά τους και να υπερασπιστούν την πρόσβαση στη νορμανδική πρωτεύουσα, τη Ρουέν, ανήγειραν μια σειρά από κάστρα.
Ένα από αυτά ήταν το κάστρο Γκαγιάρ που έκτισε το 1196-7 δίπλα στα Λεζ Αντελί, σε ένα οχυρό σημείο με θέα στον Σηκουάνα, ο Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος, βασιλιάς της Αγγλίας και δούκας της Νορμανδίας. Το κάστρο αυτό, του οποίου τα ερείπια δεσπόζουν στην κοιλάδα του Σηκουάνα, συνέβαλε στη φήμη της μικρής νορμανδικής πόλης. Οι Γάλλοι εισέβαλαν στη Νορμανδία το 1202. Το κάστρο Γκαγιάρ πολιορκήθηκε από τον Φίλιππο Β΄ της Γαλλίας (1165-1223) και έπεσε το 1204, όπως και όλο το δουκάτο της Νορμανδίας, που περιήλθε στο Βασίλειο της Γαλλίας.
Στον Εκατονταετή Πόλεμο (1337-1453), το κάστρο χρησιμοποιήθηκε ξανά και τελικά καταστράφηκε κατά την εποχή του Ερρίκου Δ' της Γαλλίας (1589-1610).
Β' Παγκόσμιος πόλεμος
Στην αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κατά τη διάρκεια της Μάχης της Γαλλίας, στις 8-9 Ιουνίου 1940, η πόλη βομβαρδίστηκε από τη γερμανική αεροπορία. Τον βομβαρδισμό ακολούθησε πυρκαγιά και έγιναν μεγάλες καταστροφές στην πόλη. Ο πληθυσμός διέφυγε κατά μήκος του ποταμού. Ήδη στις 9 Ιουνίου, οι πρώτοι Γερμανοί στρατιώτες μπήκαν στην πόλη. Για πέντε ημέρες, γερμανικά και γαλλικά στρατεύματα πολέμησαν στη γέφυρα πάνω από τον Σηκουάνα. Οι Γάλλοι ανατίναξαν τη γέφυρα, αυτό όμως δεν εμπόδισε τους Γερμανούς, οι οποίοι σ'αυτό το σημείο διέσχισαν τον Σηκουάνα. Το καλοκαίρι του 1944, κατά τη διάρκεια της μάχης της Νορμανδίας, η συμμαχική Πολεμική Αεροπορία βομβάρδισε την πόλη. Συνολικά, 786 σπίτια καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κυρίως δε επηρεάστηκε το Πετί Αντελί.
Μεταπολεμικά, η πόλη ανοικοδομήθηκε και αναπτύχθηκε και της απονεμήθηκε ο Σταυρός του Πολέμου 1939-1945.
Διάσημα πρόσωπα
ΕπεξεργασίαΣτην πόλη γεννήθηκε ο Νικολά Πουσέν, ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους του κλασικού γαλλικού μπαρόκ.
Αξιοθέατα
Επεξεργασία
- Το κάστρο Γκαγιάρ, ένα μεσαιωνικό κάστρο
- Η εκκλησία Νοτρ-Νταμ
- Η Σαιντ Κλοτίλντ
- Το ρωμαιο-γαλατικό θέατρο
- Οι όχθες του Σηκουάνα
- Τα μεσαιωνικά σπίτια του Πετί Αντελί
- Το παλιό νοσοκομείο Σαιν-Ζακ
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Base officielle des codes postaux» La Poste. 1 Οκτωβρίου 2018.
- ↑ (Γαλλικά) Code INSEE.
- ↑ «Populations légales 2021» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 28 Δεκεμβρίου 2023.
- ↑ 4,0 4,1 répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. 2015. wxs-telechargement
.ign .fr /83edtfdyqte031y0ra49d2e3 /telechargement /inspire /RGC-2015-01$RGC2015 /file /RGC2015 .7z. - ↑ Annuaire de service-public.fr. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2023.
- ↑ (Γαλλικά) Pierret, Jean-Marie (1994). Phonétique historique du français et notions de phonétique générale. Λουβαίν-λα-Νεβ: Peeters. σελ. 104.
- ↑ . «habitants.fr».
- ↑ . «insee.fr/fr/statistiques».
- ↑ François de Beaurepaire (préf. Marcel Baudot),Les Noms des communes et anciennes paroisses de l'Eure, Paris, A. et J. Picard, 1981, 221 p.
- ↑ Ανασκαφές που άρχισαν από τον 19ο αιώνα, με γνωστό αρχαιολόγο τον Léon Coutil
- ↑ . «2.culture.gouv.fr».
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Les Andelys στο Wikimedia Commons- (Γαλλικά) Επίσημος ιστότοπος