Λορέντσο Γκιμπέρτι

(Ανακατεύθυνση από Λορέντζο Γκιμπέρτι)

Ο Λορέντσο Γκιμπέρτι (Lorenzo Ghiberti, 13781 Δεκεμβρίου 1455) ήταν Ιταλός καλλιτέχνης της πρώιμης αναγέννησης, πιο γνωστός ως ο δημιουργός των χάλκινων θυρών του Βαπτιστηρίου της Φλωρεντίας, τις οποίες ο Μιχαήλ Άγγελος αποκάλεσε «Πύλες του Παραδείσου».

Λορέντσο Γκιμπέρτι
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Lorenzo Ghiberti (Ιταλικά)
Γέννηση1378
Επαρχία της Φλωρεντίας, Ιταλία
Θάνατος1 Δεκεμβρίου 1455 (77 ετών)
Φλωρεντία, Ιταλία
Τόπος ταφήςΒασιλική της Σάντα Κρότσε
Χώρα πολιτογράφησηςΦλωρεντίνος
ΙδιότηταΓλύπτης
ΤέκναVittorio Ghiberti[1]
ΣυγγενείςBonaccorso Ghiberti (ανιψιός)[2]
ΚίνημαΠρώιμη Αναγέννηση
Είδος τέχνηςγλυπτική
Καλλιτεχνικά ρεύματαΑναγέννηση
Σημαντικά έργαΟι «Πύλες του Παραδείσου» στο Βαπτιστήριο της Φλωρεντίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ήταν γιος του Τσιόνε Γκιμπέρτι (Cione Ghiberti) ή του χρυσοτέχνη Μπάρτολο ντι Μικέλε. Ο ίδιος στα νεανικά του χρόνια ανέφερε ως πατέρα του τον Μπάρτολο, κάτω από την επίβλεψη του οποίου εκπαιδεύτηκε ως χρυσοτέχνης στη Φλωρεντία, ωστόσο σε άλλη χρονική περίοδο ισχυρίστηκε το ίδιο και για τον Γκιμπέρτι, με αποτέλεσμα να παραμένει αβέβαιο ποιος από τους δύο ήταν πραγματικά ο πατέρας του. Το 1401 συμμετέσχε και κέρδισε σε καλλιτεχνικό διαγωνισμό για την ανάληψη του έργου κατασκευής δύο μπρούντζινων πυλών, για το βαπτιστήριο του καθεδρικού ναού της Φλωρεντίας. Σώζονται μέχρι σήμερα στο μουσείο Μπαρτζέλλο της Φλωρεντίας τα ορειχάλκινα ανάγλυφα του Γκιμπέρτι και του Φιλίππο Μπρουνελέσκι, ο οποίος συμμετείχε στο διαγωνισμό που είχε θέμα την θυσία του Ισαάκ.

Η εργασία του για την ολοκλήρωση του έργου για το βαπτιστήριο του καθεδρικού ναού διήρκεσε μέχρι το 1424 περιλαμβάνοντας επίσης το σχεδιασμό ορισμένων βιτρώ, ενώ παράλληλα ο Γκιμπέρτι ανέλαβε και άλλες παραγγελίες, τις οποίες διεκπεραίωνε το εργαστήριό του, με πλήθος βοηθών καλλιτεχνών, μεταξύ των οποίων διακεκριμένες μορφές όπως ο Ντονατέλο και ο Πάολο Ουτσέλλο. Στη διάρκεια της ζωής του, ο Γκιμπέρτι έδειξε ενδιαφέρον για το έργο άλλων καλλιτεχνών, συνεισφέροντας σε αυτό με τον δικό του τρόπο. Χαρακτηριστικό δείγμα αποτελεί η συνεργασία του με τον Φρα Αντζέλικο, στα πλαίσια της οποίας σχεδίασε το περίβλημα της εικόνας βωμού (ρετάμπλ) που φιλοτέχνησε ο τελευταίος για τη συντεχνία των εμπόρων λινών (Arte dei Linaiuoli). Στα αυτοβιογραφικά του γραπτά, ο Γκιμπέρτι ισχυρίστηκε πως μόνο σε λίγα από τα σημαντικά έργα της πόλης του δεν είχε ο ίδιος συμμετοχή. Αν και πιθανώς η δήλωση αυτή ενέχει το στοιχείο της υπερβολής, ο Γκιμπέρτι θεωρείται από τους καλλιτέχνες που μοιράστηκαν τις γνώσεις και το ταλέντο τους.

Μετά την ολοκλήρωση του έργου του για τον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας, ξεκίνησε να εργάζεται πάνω στην κατασκευή μίας ακόμα πύλης εισόδου, αυτή τη φορά για την ανατολική πλευρά του βαπτιστηρίου του ναού. To έργο αυτό, το οποίο ο Μιχαήλ Άγγελος ονόμασε Η Πόρτα του Παραδείσου (ιταλ. Porta del Paradiso), ολοκληρώθηκε το 1452 και περιείχε δέκα βιβλικές σκηνές που φιλοτέχνησε ο Γκιμπέρτι.

Ιδιαίτερη θέση κατέχουν επίσης τα γραπτά κείμενα του Γκιμπέρτι, τα οποία συγκέντρωσε σε τρεις ημιτελείς τόμους, με τον γενικό τίτλο I Commentarii και αποτελούν σημαντική πηγή για την αναγεννησιακή τέχνη. Το πρώτο μέρος του έργου πραγματεύεται την ιστορία της τέχνης των αρχαίων χρόνων, ενώ στο δεύτερο βιβλίο ο Γκιμπέρτι μελετά τα καλλιτεχνικά έργα του κοντινού παρελθόντος του, περιλαμβάνοντας επίσης μία αυτοβιογραφία. Από τον τρίτο τόμο διασώζονται μόνο αποσπάσματα, σύμφωνα με τα οποία επρόκειτο πιθανά για ένα αμιγώς θεωρητικό κείμενο.

Απεβίωσε την 1η Δεκεμβρίου του 1455 στη Φλωρεντία.

Επιλογή έργων

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Νοεμβρίου 2017. 500006531. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2021.
  2. «Dizionario Biografico degli Italiani». (Ιταλικά) Dizionario Biografico degli Italiani. 1960. ghiberti. Ανακτήθηκε στις 8  Οκτωβρίου 2019.

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Giorgio Vasari, Le vite de' più eccellenti pittori, scultori, e architettori, 1550 (Τζόρτζιο Βαζάρι, Οι βίοι των εξοχοτέρων ζωγράφων, γλυπτών και αρχιτεκτόνων -αποσπασματική ελληνική μετάφραση από τον Στέλιο Λυδάκη, "Κανάκης", 1995)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία