Βικιπαίδεια

Μάριο Ζαγκάλο

Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής και προπονητής

Ο Μάριο Ζαγκάλο (Mario Zagallo, 9 Αυγούστου 1931 – 5 Ιανουαρίου 2024) ήταν Βραζιλιάνος διεθνής πρώην ποδοσφαιριστής ο οποίος αγωνιζόταν ως αριστερός πλάγιος επιθετικός και προπονητής ποδοσφαίρου. Ως παίκτης υπήρξε πρωταθλητής κόσμου με τη Βραζιλία σε δύο διοργανώσεις, ενώ ήταν προπονητής της ομάδας που κατέκτησε τη διοργάνωση του 1970. Είναι μια από τις σημαντικότερες μορφές στην ιστορία των Παγκοσμίων Κύπελλων.[1]

Μάριο Ζαγκάλο

1974
Προσωπικές πληροφορίες
Ημερ. γέννησης9 Αυγούστου 1931 (1931-08-09)
Τόπος γέννησηςΑταλάια, Βραζιλία
Ημερ. θανάτου5 Ιανουαρίου 2024 (92 ετών)
Τόπος θανάτουΡίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία
Ύψος1,67 μ.
ΘέσηΕπιθετικός
Επαγγελματική καριέρα*
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.†(Γκ.)†
1948–1949Αμέρικα Ρίο ντε Τζανέιρο
1950–1958Φλαμένγκο217(30)
1958–1965 Μποταφόγκο115(46)
Σύνολο335(76)
Εθνική ομάδα
ΠερίοδοςΟμάδαΣυμμ.†(Γκ.)†
1958–1964Βραζιλία33(5)
Προπονητική καριέρα
ΠερίοδοςΟμάδα
1966–1970 Μποταφόγκο
1967–1968Βραζιλία
1970–1974Βραζιλία
1971–1972Φλουμινένσε Φούτμπολ Κλαμπ
1972–1974Φλαμένγκο
1975 Μποταφόγκο
1976–1978Κουβέιτ
1978 Μποταφόγκο
1979Αλ Χιλάλ ΦΚ
1980–1981ΚΡ Βάσκο ντα Γκάμα
1981–1984Σαουδική Αραβία
1984–1985Φλαμένγκο
1986–1987 Μποταφόγκο
1988–1989Μπανγκού Ατλέτικο Κλούμπε
1989–1990 Η.Α.Ε.
1990–1991ΚΡ Βάσκο ντα Γκάμα
1994–1998Βραζιλία
1999Πορτουγκέσα
2000–2001Φλαμένγκο
Τίτλοι
Βραζιλία - Παίκτης
Νικητής Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1958
Νικητής Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1962
Βραζιλία - Προπονητής
Νικητής Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1970
Φιναλίστ Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1998
Χάλκινο Ολυμπιακοί Αγώνες 1996 Ατλάντα
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα.
† Συμμετοχές (Γκολ).

Βιογραφία

Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Η οικογένειά του μετακόμισε όταν ήταν σε μικρή ηλικία στο Ρίο ντε Τζανέιρο και μεγαλώνοντος στη γειτονιά Τιχούκα, είδε το έδαφος να σπάει για να χτιστεί το Στάδιο Μαρακανά, ενώ ο ίδιος έπαιζε στο εργοτάξιο. Μέχρι το 1950, έκανε τη θητεία του στο στρατό και βοήθησε στην παροχή ασφάλειας εντός του εδάφους για τον τελικό αγώνα της διοργάνωσης μεταξύ Βραζιλίας και Ουρουγουάης. Όπως και οι συμπατριώτες του, τα όνειρά του ότι οι γηπεδούχοι θα κατακτούσαν το πρώτο τους Παγκόσμιο Κύπελλο γκρεμίστηκαν απότομα από την απρόσμενη ήττα.[2]

Παίκτης

Επεξεργασία

Έκανε το ντεμπούτο του με την Αμέρικα Ρίο ντε Τζανέιρο το 1948 και το 1950 μεταγράφηκε στη Φλαμένγκο, με την οποία καθιερώθηκε και κέρδισε τρεις φορές το Πρωτάθλημα του Ρίο ντε Τζανέιρο το 1953, το 1954 και το 1955.[3][4]

Μετά από οκτώ σεζόν στη Φλαμένγκο, υπέγραψε στην αντίπαλο Μποταφόγκο το 1958. Είχε το παρατσούκλι Formiguinha, το μικρό μυρμήγκι, λόγω της εκπληκτικής αντοχής του, και ανέπτυξε ένα νέο στυλ, το οποίο ονόμασε τη «διπλή λειτουργία» του - να παίζει ως συμβατικός ακραίος επιθετικός, όταν η ομάδα επιτίθεται και να γυρίζει πίσω για να αμυνθεί όταν έχανε την κατοχή δημιουργώντας έναν επιπλέον άνθρωπο στη μεσαία γραμμή.[5] Εντάχθηκε στην εθνική ομάδα της Βραζιλίας την ίδια περίοδο και έλαβε μέρος στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1958 στη Σουηδία, αποτελώντας μέλος της επιθετικής τετράδας όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά τον τρίτο αγώνα μαζί με τους Βαβά (κεντρικός επιθετικός), Γκαρίντσα (δεξιός ακραίος) και Πελέ (δεύτερος επιθετικός).[3][6] Σκόραρε το τέταρτο γκολ της ομάδας του στον τελικό κόντρα στη διοργανώτρια χώρα και έτσι κέρδισε τον πρώτο παγκόσμιο τίτλο της Βραζιλίας. Με τον σύλλογό του, κέρδισε το Πρωτάθλημα Ρίο ντε Τζανέιρο άλλες δύο φορές το 1961 και το 1962, καθώς και το Τουρνουά Ρίο-Σάο Πάολο το 1962. Ήταν και πάλι μέλος της ομάδας της Βραζιλίας για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1962 στη Χιλή, της οποίας η ραχοκοκαλιά βασίστηκε σε αυτή της Μποταφόγκο με πέντε παίκτες να προέρχονται από αυτόν τον σύλλογο. Σκόραρε το πρώτο γκολ της Βραζιλίας στη διοργάνωση. Αγωνιζόμενος στην αριστερή πτέρυγα, κέρδισε τον παγκόσμιο τίτλο για δεύτερη φορά, ένα επίτευγμα που πέτυχε μόνο η Ιταλία 24 χρόνια νωρίτερα.[7][8] Αγωνίστηκε για άλλες τρεις σεζόν με τη Μποταφόγκο και κέρδισε το τουρνουά Ρίο - Σάο Πάολο το 1964. Συμμετείχε στην εθνική ομάδα μέχρι το 1964, έτος της 33ης και τελευταίας του επιλογής.

Προπονητής

Επεξεργασία

Ο Ζαγκάλο ξεκίνησε την καριέρα του ως προπονητής άμεσα μετά από από την αποχώρησή του από την ενεργό δράση, αρχικά στην ομάδα νέων της Μποταφόγκο και το 1966 στην ανδρική ομάδα του συλλόγου κατακτώντας το πρωτάθλημα Καριόκα.[1] Έχει κατακτήσει είτε ως παίκτης είτε ως προπονητής το Παγκόσμιο Κύπελλο τέσσερις φορές, αριθμός ρεκόρ, ενώ ήταν και το πρώτο άτομο που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο, τόσο ως ποδοσφαιριστής, όσο και ως προπονητής.[9][10] Το 1970 κατέκτησε το τρίτο του Παγκόσμιο Κύπελλο ως προπονητής, ενώ στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1994 ήταν βοηθός προπονητής. Επίσης ήταν προπονητής της εθνικής ομάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 (τέταρτη θέση) και στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 (δεύτερη θέση).[7][11] Έχει αγωνιστεί σε 12 αγώνες τελικής φάσης, ενώ έχει είχε την τεχνική ευθύνη της εθνικής σε άλλους 20 αγώνες, συνολικά 32 συναντήσεις τελικής φάσης, επίδοση που είναι και αυτή ρεκόρ (μαζί με τον Φραντς Μπεκενμπάουερ). Είναι μόλις ένας από τους τρεις, και ο πρώτος χρονικά, που έχουν κατακτήσει το παγκόσμιο κύπελλο τόσο ως ποδοσφαιριστής όσο και ως προπονητής, μαζί με τους Μπεκενμπάουερ και Ντιντιέ Ντεσάν.[1][12] Με 13 νίκες ως προπονητής σε τελικές φάσεις Παγκοσμίων Κυπέλλων είναι τέταρτος όλων των εποχών.[13] Πολλοί παίκτες που ήταν πιο ταλαντούχοι και προπονητές που ήταν πιο επιτήδειοι στην τακτική έχουν κερδίσει τη διοργάνωση, αλλά κανένας δεν ισοφάρισε το ρεκόρ του Βραζιλιάνου με τέσσερις θριάμβους, γεγονός που θα μπορούσε να του δώσει τον χαρακτηρισμό ως του πιο επιτυχημένου στην ιστορία των Παγκοσμίων Κύπελλων.[5] Η συμβολή του στην καθιέρωση της Βραζιλίας ως παγκόσμιας ποδοσφαιρικής υπερδύναμης είναι απαράμιλλη.[2]

Η εθνική Βραζιλίας του 1970 συχνά αναφέρεται ως η καλύτερη ομάδα όλων των εποχών.[2][14][15][16] Ανέλαβε την ομάδα 73 ημέρες πριν την έναρξη της διοργάνωσης και στάθηκε και τυχερός γιατί ο προκάτοχός του Ζοάο Σαλντάνια (παρά το μικρό χρονικό διάστημα παραμονής του και τις επικρίσεις που είχε δεχθεί[17]) είχε δημιουργήσει ένα πανίσχυρο σύνολο. Η ομάδα μετά από λαμπρή εκστρατεία στα προκριματικά με μόνο νίκες, βυθίστηκε σε κρίση στα φιλικά προετοιμασίας με τον προπονητή να πειραματίζεται και να κατηγορεί τον Πελέ ότι δεν βλέπει.[18] Ο Ζαγκάλο πήρε πέντε παίκτες οι οποίοι ήταν όλοι τους «δεκάρια» στις ομάδες τους και τους έβαλε στην βασική ενδεκάδα ταυτόχρονα πρωτοτυπώντας: χρησιμοποίησε μαζί τους Πελέ (Σάντος), Ριβελίνο (Κορίνθιανς), Ζαϊρζίνιο (Μποταφόγκο), Ζέρσον (Σάο Πάολο) και Τοστάο (Κρουζέιρο). Έτσι η ομάδα έμεινε στην ιστορία ως η «ομάδα των πέντε δεκαριών», εφαρμόζοντας σύστημα 4–3–3.[19][20] Είχε καλλιεργήσει στην ομάδα έναν τρόπο παιχνιδιού που ήταν γρήγορο, ευφάνταστο και γεμάτο ταλέντο που του επέτρεπε να αναδεικνύεται. Δυνατό, κινητικό, αλλά τακτικά απαράμιλλο.[8] Προετοίμασε σχολαστικά την ομάδα για τις απαιτήσεις να αγωνιστεί στο υψόμετρο του Μεξικού. Δύο μελλοντικοί εθνικοί προπονητές (Κλαούντιο Κουτίνιο και Κάρλος Αλμπέρτο Παρέιρα), ήταν μέλη ενός επιτελείου φυσικής προετοιμασίας που ανέπτυξε προγράμματα προπονήσεων για να καλύψει τις ατομικές ανάγκες κάθε παίκτη.[21] Οι ποδοσφαιριστές των ομάδων του του έδωσαν την προσωνυμία Lobo (Λύκος) των πάγκων, για λόγους που αφορούσαν την τακτική του στο παιχνίδι.[4] Τελευταία θέση του στο ποδόσφαιρο ήταν αυτή του τεχνικού συντονιστή της εθνικής Βραζιλίας το χρονικό διάστημα 2002–06.[22]

Το 1992 ο Ζαγκάλο βραβεύτηκε με το Τάγμα Αξίας της FIFA, την υψηλότερη τιμή της FIFA για τη συνεισφορά του στο ποδόσφαιρο.[23] Επίσης το περιοδικό World Soccer τον κατέταξε ως τον 9ο καλύτερο προπονητή όλων των εποχών.[24] Το 2011 ήταν ένα από τα 15 πρώτα μέλη που εισήχθησαν στην Αίθουσα Φήμης του Ποδοσφαίρου (Salón de la Fama del Fútbol) στην Πατσούκα, της πολιτείας Ιδάλγο του Μεξικού.[25][26] Το 2022 αναδείχθηκε ως ο δεύτερος καλύτερος Βραζιλιάνος προπονητής στην ιστορία του ποδοσφαίρου της χώρας μετά από ψηφοφορία μεταξύ 103 τεχνικών και πρώην προπονητών, που διεξήχθη από τα μέσα ενημέρωσης του ομίλου Globo μετά τον Τέλε Σαντάνα.[27][28] Απεβίωσε στο Ρίο ντε Τζανέιρο στις 5 Ιανουαρίου 2024, σε ηλικία 92 ετών.[29]

Τίτλοι και διακρίσεις

Επεξεργασία

Παίκτης

Επεξεργασία

Φλαμένγκο

  • Κρατικό Πρωτάθλημα Ρίο ντε Τζανέιρο (3) : 1953, 1954, 1955

Μποταφόγκο

  • Τουρνουά Ρίο-Σάο Πάολο (2) : 1962, 1964
  • Κρατικό Πρωτάθλημα Ρίο ντε Τζανέιρο (2) : 1961, 1962

Βραζιλία

  • Παγκόσμιο Κύπελλο (2) : 1958 , 1962

Ατομικές διακρίσεις

  • Καλύτερη ομάδα Παγκόσμιου Κυπέλλου : 1962
  • Hall of Fame Μουσείο Βραζιλιάνικου Ποδοσφαίρου

Προπονητής

Επεξεργασία

Μποταφόγκο

  • Taça Brasil : 1968
  • Κρατικό Πρωτάθλημα Ρίο ντε Τζανέιρο (2) : 1967, 1968

Φλαμένγκο

  • Copa dos Campeões : 2001
  • Κρατικό Πρωτάθλημα Ρίο ντε Τζανέιρο (2): 1972, 2001

Βραζιλία

  • Παγκόσμιο Κύπελλο : 1970
  • Κύπελλο Συνομοσπονδιών FIFA : 1997
  • Κόπα Αμέρικα : 1997

Ατομικές διακρίσεις

  • IFFHS Καλύτερος προπονητής εθνικής ομάδας στον κόσμο : 1997
  • World Soccer Magazine : 9ος καλύτερος προπονητής όλων των εποχών : 2013

Τιμές

Επεξεργασία
  •   Τάγμα Αξίας της FIFA (Ordre du mérite de la FIFA) : 1992

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «FIFA : A tribute to Mario Zagallo: 1931-2024». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2024. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Mário Zagallo, one of the greatest figures in the history of Brazilian football – obituary». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιανουαρίου 2024. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Zagallo, biografia e carreira da lenda da Seleção Brasileira». Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2022. 
  4. ↑ 4,0 4,1 «Μάριο Ζαγκάλο: Ο «Λύκος» της Βραζιλίας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2022. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Mário Zagallo obituary». Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2024. 
  6. ↑ «FIFA : Tributes to legends from a golden era». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2024. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «FIFA : FIFA celebrates legendary Zagallo as he turns 90». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2021. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Mario Zagallo: Habitual World Cup Winner & Sculptor of Brazil's Joga Bonito Era». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2021. 
  9. ↑ «FIFA : Legendary trio's exclusive club». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Νοεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2024. 
  10. ↑ «Cada campeón con su receta». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Οκτωβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2023. 
  11. ↑ «Mário Zagallo: The Tactical Masters». Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2021. 
  12. ↑ «WORLD CUP RECORDS (Part 7) - MOST WORLD CUP GAMES COMBINED». Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2022. 
  13. ↑ «WORLD CUP RECORDS (Part 46) - COACHES WITH MOST WINS». Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2022. 
  14. ↑ «As 16 Maiores Seleções do Imortais!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2023. 
  15. ↑ «What is the Greatest Individual Team in World Cup History?». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2024. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2024. 
  16. ↑ «Πελέ: Η Βραζιλία του '70 ήταν η αρχή της επιστήμης». Ανακτήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2023. 
  17. ↑ «República do Galo x Brasil: os 50 anos da vitória do Atlético-MG sobre a Seleção, campeã em 1970». Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2023. 
  18. ↑ «Páginas de revolta». Ανακτήθηκε στις 10 Ιανουαρίου 2024. 
  19. ↑ «Βραζιλία 1970: Απλά η καλύτερη». Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2022. 
  20. ↑ «Η «ασύλληπτη» Βραζιλία του Μουντιάλ 1970». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2021. 
  21. ↑ «The greatest teams of all time». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Φεβρουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2021. 
  22. ↑ «Τέλος και ο Ζαγκάλο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2022. 
  23. ↑ «FIFA Order of Merit holders» (PDF). web.archive.org. 5 Σεπτεμβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 5 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2020. 
  24. ↑ Soccer, World (4 Ιουλίου 2013). «The Greatest manager of all time». World Soccer. Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2020. 
  25. ↑ «El Salón de la Fama ya tiene inquilinos». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Αυγούστου 2020. 
  26. ↑ «Hall of Fame of Soccer Mexico and World: World». Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2021. 
  27. ↑ «Telê é eleito o maior técnico da história do futebol brasileiro». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2022. 
  28. ↑ «Βραζιλία: Κορυφαίος προπονητής στην ιστορία ο Τέλε Σαντάνα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαΐου 2024. Ανακτήθηκε στις 21 Μαΐου 2024. 
  29. ↑ «Πέθανε ο Μάριο Ζαγκάλο - Zougla». 6 Ιανουαρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2024. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μάριο_Ζαγκάλο&oldid=10852300"