Ο Μαξ Ράινχαρντ (Max Reinhardt, 9 Σεπτεμβρίου 1873 - 31 Οκτωβρίου 1943) ήταν Αυστριακός θεατρικός σκηνοθέτης.

Μαξ Ράινχαρντ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Max Reinhardt (Γερμανικά)
Γέννηση9  Σεπτεμβρίου 1873[1][2][3]
Μπάντεν Μπάι Βιν[4][5]
Θάνατος30  Οκτωβρίου 1943[1][5][3] και 31  Οκτωβρίου 1943[6]
Νέα Υόρκη[7][5]
Αιτία θανάτουεγκεφαλικό επεισόδιο[8]
Τόπος ταφήςWestchester Hills Cemetery
ΚατοικίαΣάλτσμπουργκ (έως 20ος αιώνας)[9]
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστρία
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από 1940)
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου, ηθοποιός, διδάσκων πανεπιστημίου, ηθοποιός θεάτρου και θεατρικός σκηνοθέτης
ΣύζυγοςHelene Thimig (1935–1943)
ΤέκναΒόλφγκανγκ Ράινχαρντ και Gottfried Reinhardt
ΓονείςWilhelm Goldmann[10]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 1873 στο Μπάντεν, κοντά στη Βιέννη. Στη Βιέννη σπούδασε απαγγελία και υποκριτική. Ως ηθοποιός εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1893. Τον επόμενο χρόνο έπαιξε στο «Γερμανικό Θέατρο» με σκηνοθέτη τον Όττο Μπραμ (Otto Brahm). Το 1902 εγκαινίασε το δικό του «Μικρό Θέατρο» με τη «Σαλώμη» του Όσκαρ Ουάιλντ, που σκηνοθέτησε ο ίδιος. Το 1905 ανέβασε το «Όνειρο Θερινής Νυκτός». Αυτό το έργο του Σαίξπηρ το παρουσίασε δώδεκα φορές με σκηνοθετικές παραλλαγές και το 1935 στον κινηματόγραφο (στις ΗΠΑ), έχοντας πρωταγωνιστές, την Ολίβια Ντε Χάβιλαντ, τον Μίκυ Ρούνεϊ, τον Τζέιμς Κάγκνεϊ και τον Ντικ Πάουελ.

Στο σκηνοθετικό του ρεπερτόριο ο Ράινχαρτ είχε εντάξει, κυρίως, κλασικά έργα, όπως τη «Λυσιστράτη» και τον «Οιδίποδα Τύραννο». Η πρεμιέρα στις 25 Σεπτεμβρίου 1910 του «Οιδίποδα», με επεξεργασία των κειμένων από τον Ούγκο φον Χόφμανσταλ, έμεινε στην ιστορία του θεάτρου ως εμπνευσμένη παραγωγή, που έδειξε και ανέδειξε την ερμηνεία του «συνόλου». (γερμ. Massenregie)

 
Ο Αλεξ. Μόϊσι και η Καμ. Άϊμπενσιτς στην παράσταση «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» που σκηνοθέτησε ο Ράινχαρτ το 1907

Το 1911 κλήθηκε στο Λονδίνο να ανεβάσει «Το Θαύμα» του Καρλ Φολμαίλερ και το 1919 ανοίγει το «Μεγάλο Σπίτι του Θεάτρου» (γερμ. Großes Schauspielhaus) με την «Ορέστεια» του Αισχύλου.

Το 1920 συνέλαβε την ιδέα να σκηνοθετήσει μπροστά στον Καθεδρικό ναό του Σάλτσμπουργκ, το αγγλοολλανδικό μεσαιωνικό έργο «Έβερυμαν» σε μετάφραση του ποιητή Ούγκο φον Χόφμανσταλ (Hugo von Hofmannsthal: Jedermann ). Η υπέροχη αυτή παράσταση του «Γιέντερμαν» (γερμ. Jedermann) στις 22 Αυγούστου 1920 έθεσε τα θεμέλια του περίφημου Φεστιβάλ Σάλτσμπουργκ.[11][12]

Ο Ράινχαρτ συνεργάστηκε με τους πιο ονομαστούς ηθοποιούς της εποχής του: τον Αλεξάντερ Μόισι, την Αντριάνε Γκέσνερ, τον Αττίλα Χέρμπιγκερ, τον Χανς Μόζερ, την Πάολα Βέσσελυ, τον Όττο Πρέμιγκερ, τη Λουίζ Ράινερ, τον Βέρνερ Κράους, την Γκρέτε Έντχοφερ, τη γυναίκα του, τη - Μεγάλη Κυρία του αυστριακού θεάτρου - Ελένε Τίμιγκ και τους ζωγράφους-σκηνογράφους: Όσκαρ Κοκόσκα, Έντβαρτ Μουνκ, Ερνστ Στερν κ.ά.

Όταν ο Χίτλερ πήρε την εξουσία στη Γερμανία το 1933, ο Ράινχαρντ, με έγγραφό του στην κυβέρνηση, κληροδότησε τα Θέατρά του στον γερμανικό λαό και το 1938 έφυγε για τις ΗΠΑ. Πέθανε στη Νέα Υόρκη στις 31 Οκτωβρίου του 1943.

Προτομές Επεξεργασία

Γραμματόσημα και νομίσματα Επεξεργασία

Αναμνηστικές πλάκες Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12196066v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6wh2rcv. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. 5,0 5,1 5,2 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 29  Αυγούστου 2019.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  8. www.newspapers.com/clip/2553684/max-reindardt-dies/.
  9. Stolperstein dedicated to Max Reinhardt.
  10. 10,0 10,1 118599380.
  11. Die Salzburger Festspiele - Die Geschichte
  12. «Die Geschichte der Salzburger Festspiele». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 26 Αυγούστου 2010.