Μαύρη αγριόσαλπα
Η μαύρη αγριόσαλπα (επιστημονική ονομασία: Siganus luridus), γνωστή και ως γερμανός, είναι είδος ακτινοπτερύγιου ψαριού που ανήκει στην οικογένεια Σιγανίδες. Είναι ιθαγενής στον δυτικό Ινδικό Ωκεανό και έχει εξαπλωθεί στη Μεσόγειο Θάλασσα μέσω της διώρυγας του Σουέζ (λεσσεψιανή μετανάστευση). Τα πτερύγια του αγκάθια περιέχουν δηλητήριο. Θεωρείται κατάλληλο για κατανάλωση.
| Μαύρη αγριόσαλπα | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Κατάσταση διατήρησης | ||||||||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Διώνυμο | ||||||||||||||
| Siganus luridus Ρούπελ, 1829 |
Ταξινομία Επεξεργασία
Η μαύρη αγριόσαλπα περιγράφηκε για πρώτη φορά επίσημα το 1829 ως Amphacanthus luridus από τον Γερμανό φυσιοδίφη και εξερευνητή Έντουαρντ Ρούπελ στην Ερυθρά Θάλασσα. Το ειδικό όνομα luridus σημαίνει "ανοιχτό κίτρινο", όνομα που έδωσε ο συλλέκτης του δείγματος τύπου, Κρίστιαν Γκότφριντ Έρενμπεργκ. Σύμφωνα με τον Αχίλ Βαλανσιέν το 1835, ο Έρενμπεργκ περιέγραψε το χρώμα του σώματος ως κιτρινωπό-καφέ, με πολλές λεπτές ανοιχτές κίτρινες γραμμές. Ωστόσο, ο Ρούπελ έγραψε ότι το χρώμα ήταν μπλε μαύρο με μερικές ακανόνιστες, πιο χλωμές κηλίδες και ένα κιτρινωπό δαχτυλίδι γύρω από την κόρη στην περιγραφή του.[1]
Περιγραφή Επεξεργασία
Η μαύρη αγριόσαλπα έχει συμπιεσμένο σώμα το οποίο έχει βάθος που ταιριάζει στο κανονικό του μήκος 2,1 έως 2,8 φορές. Έχει μια μοναδική σειρά δοντιών που μοιάζουν με κοπτήρες στις γνάθους, το καθένα με 1 ή 2 πλευρικές κορυφές.[2] Το ραχιαίο πτερύγιο έχει 13-14 αγκάθια και 10 μαλακές ακτίνες ενώ το πρωκτικό πτερύγιο έχει 7 άκανθες και 9 μαλακές ακτίνες.[3] Το ουραίο πτερύγιο είναι κολοβωμένο.[2] Αυτό το είδος φτάνει σε μέγιστο συνολικό μήκος 30 εκατοστών, αν και τα 20 εκατοστά είναι πιο συνηθισμένα.[3] Το χρώμα είναι μεταβλητό, κανονικά είναι πράσινο ελιάς έως σκούρο καφέ με διάστικτο μοτίβο. Τα θωρακικά πτερύγια είναι κίτρινα της υαλίνης και υπάρχουν σκούρες ράβδοι στο ουραίο πτερύγιο.[2]
Κατανομή και βιότοπος Επεξεργασία
Η μαύρη αγριόσαλπα απαντά στις ακτές της Ανατολικής Αφρικής από τη Μοζαμβίκη στο νότο μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα και στην κατανομή του περιλαμβάνει τις Κομόρες, τη Μαδαγασκάρη και τα Νησιά Μασκαρέν. Η παρουσία του στον Περσικό Κόλπο πρέπει να επιβεβαιωθεί.[4] Αυτό το είδος έφτασε για πρώτη φορά στη Μεσόγειο μέσω της διώρυγας του Σουέζ το 1955 και έχει εγκατασταθεί με επιτυχία στην ανατολική Μεσόγειο. Έχει επεκταθεί προς τα δυτικά μέχρι τις γαλλικές ακτές της Μεσογείου και τη βόρεια Αδριατική θάλασσα.[5] Βρίσκεται σε βάθη μεταξύ 2 και 40 μέτρων σε νερά πάνω από σκληρά υποστρώματα, όπως κοραλλιογενείς και βραχώδεις υφάλους.[4]
Βιολογία Επεξεργασία
Η μαύρη αγριόσαλπα αναπαράγεται τον Απρίλιο και από τον Ιούνιο έως τον Αύγουστο όταν η θερμοκρασία του θαλασσινού νερού είναι μεταξύ 24 και 29°C. Τα αυγά και οι προνύμφες είναι πλαγκτονικά. Οι προνύμφες παραμένουν κοντά στην επιφάνεια όπου τρέφονται με φυτοπλαγκτόν και ζωοπλαγκτόν από 3 ημερών. Τα ενήλικα είναι φυτοφάγα ζώα που δραστηριοποιούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας και κρύβονται σε κοιλότητες τις νυχτερινές ώρες. Συχνά σχηματίζουν κοπάδια, αλλά μπορούν να κινηθούν και μοναχικά, τρώγοντας φύκια από το υπόστρωμα. Τρέφονται με μεγαλύτερα είδη καφέ φυκιών, καθώς και άλλα μακρόφυτα.[5]
Δηλητήριο Επεξεργασία
Αυτό το είδος παράγει δηλητήριο στις άκανθες των πτερυγίων του.[5] Σε μια μελέτη του δηλητηρίου ενός συγγενικού είδους, διαπιστώθηκε ότι το δηλητήριο των γερμανών ήταν παρόμοια με το δηλητήριο των πετρόψαρων.[6] Αυτό το είδος έχει παρατηρηθεί να σταματά ξαφνικά, να ανασηκώνει τα ραχιαία, πρωκτικά και πυελικά πτερύγια για να εμφανιστεί ως πιθανή απειλή με μια σειρά από δηλητηριώδεις άκανθες γύρω από το σώμα του.[3]
Κατανάλωση Επεξεργασία
Η μαύρη αγριόσαλπα αλιεύεται χρησιμοποιώντας παγίδες ψαριών, δίχτυα και γρίπους παραλίας, και πωλείται ως φρέσκο ψάρι. Αυτό το είδος έχει γίνει ένα σημαντικό είδος για την αλιεία στη Μεσόγειο, ενώ σε άλλες περιοχές, όπως η Κένυα, αποτελεί παρεμπίπτον αλίευμα.[4] Αυτό το είδος έχει ενοχοποιηθεί για περιπτώσεις ήπιας δηλητηρίασης όταν καταναλώνεται.[7]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Kenneth J. Lazara (12 Ιανουαρίου 2021). «Order Acanthuriformes (part 2): Families Ephippidae, Leiognathidae, Scatophagidae, Antigoniidae, Siganidae, Caproidae, Luvaridae, Zanclidae and Acanthuridae». The ETYFish Project Fish Name Etymology Database. Christopher Scharpf and Kenneth J. Lazara. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 J.C. Hureau. «Dusky Spinefoot (Siganus luridus)». Fishes of the NE Atlantic and the Mediterranean. Marine Species Identification Portal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Froese, Rainer and Pauly, Daniel, eds. (2021).
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Obota, C.; Carpenter, K.E.; Borsa, P.; Jiddawi, N.; Yahya, S. & Smith-Vaniz, W.F. (2018). "Siganus luridus". IUCN Red List of Threatened Species. 2018: e.T18178550A46663979. doi:10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T18178550A46663979.en. Retrieved 23 July 2020.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «Siganus luridus dusky spinefoot». CABI. Ανακτήθηκε στις 29 Αυγούστου 2021.
- ↑ Kiriake A; Ishizaki S; Nagashima Y; Shiomi K (2017). «Occurrence of a stonefish toxin-like toxin in the venom of the rabbitfish Siganus fuscescens». Toxicon 140: 139-146. doi:. PMID 29055787.
- ↑ A. Herzberg (1973). «Toxicity of Siganus luridus (Rüppell) on the Mediterranean coast of Israel». Aquaculture 2: 89-91. doi:. https://archive.org/details/sim_north-american-journal-of-aquaculture_1973-04_35_2/page/89.