Μονοκομματικό πολιτικό σύστημα

πολιτικό σύστημα στο οποίο δεν γίνονται εναλλαγές κομμάτων στην διακυβέρνηση ενός κράτους
(Ανακατεύθυνση από Μονοκομματικό κράτος)


Μονοκομματικό πολιτικό σύστημα, ονομάζεται το πολιτικό σύστημα που πηγή της εξουσίας μιας χώρας είναι ένα κόμμα, ή ένας πολιτικός σχηματισμός.[1] Το μονοκομματικό πολιτικό σύστημα μπορεί να είναι αποτέλεσμα Επανάστασης, Στρατιωτικής δικτατορίας, ή και κοινής συναίνεση και αποδοχής.

Χάρτης των κρατών ανά πολιτικό σύστημα. Το καφέ χρώμα προσδιορίζει τα κράτη με μονοκομματικό πολιτικό σύστημα σήμερα που είναι: η Κίνα, η Κούβα, η Ερυθραία, το Λάος, η Βόρεια Κορέα, η Δημοκρατία της Σαχάρας, το Βιετνάμ και η Πολιτεία Βα.

Μονοκομματικό καθεστώς μπορούμε να συναντήσουμε στις παρακάτω τρεις μορφές:

Στις χώρες του τότε λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού, το κομμουνιστικό κόμμα κάθε χώρας, αντιπροσωπεύοντας την εργατική και αγροτική τάξη της χώρας, εγκαθίδρυσε την πολιτική του κυριαρχία, μέσου του μονοκομματικού πολιτικού συστήματος. Έχοντας ως βασική του αποστολή να εγκαθιδρύσει και να διατηρήσει την δικτατορία του προλεταριάτου, - δηλαδή την κυριαρχία της εργατο-εργατικής τάξης καθώς και των φυσικών συμμάχων της, προσπάθησε με αυταρχικές και βίαιες πολλές φορές μορφές να αποτρέψει τις αντεπαναστάσεις και να προασπίσει τα συμφέροντα του λαού. Ως εκ τούτου και η ιεραρχία του πολιτικού συστήματος διαμορφώθηκε σε εξουσία του κομμουνιστικού κόμματος και του ηγέτη του, πάνω στο κράτος.

Τα φασιστικά πολιτικά κόμματα - με την εξαίρεση του Ναζιστικού κόμματος - δεν κατάφεραν ποτέ να κυριαρχήσουν στο πολιτικό σύστημα της χώρας τους. Το Εθνικό σοσιαλιστικό κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ κατάφερε μέσα από το πολυκομματικό σύστημα να αναρριχηθεί στην εξουσία, και να μετατρέψει τον πολυκομματισμό στην δικτατορία του ναζιστικού κόμματος. Ωστόσο, η εξουσία του στηριζόταν στον στρατιωτικό έλεγχο του πληθυσμού και όχι στην ύπαρξη ιδεολογίας, γι' αυτό και κατέρρευσε μαζί με τον αρχηγό του.
Το πρώτο φασιστικό μονοκομματικό πολιτικό σύστημα εγκαθιδρύθηκε το 1922 στην Ιταλία από τον Μπενίτο Μουσολίνι και υπό τη σκέπη του βασιλιάς της Ιταλίας, Βίκτωρα Εμμανουήλ.

Κομμουνιστικά κόμματα, κυρίως μαοϊκής κατεύθυνσης, κατέλαβαν την εξουσία σε αρκετές περιοχές της Ασίας και της Αφρικής, εγκαθιδρύοντας για μικρό ή μεγαλύτερο διάστημα μονοκομματικά πολιτικά συστήματα. Το πιο ανθεκτικό από αυτά, είναι το καθεστώς της Βόρειας Κορέας, και του Βιετνάμ.
Σε άλλα κράτη, όπως η Αίγυπτος της περιόδου του Νάσερ ή η Τουρκία της περιόδου του Κεμάλ Ατατούρκ δεν μπορούν να αποδοθούν κομμουνιστικού τύπου οργάνωση, αφού ήταν κόμματα που απλώς επεδίωξαν και κατάφεραν την εξάπλωση της κυριαρχίας τους στην πολιτική σκηνή, είτε μέσων διασυνδέσεων, είτε μέσω εκμετάλλευσης της κοινωνικής δομής της κοινωνίας περισσότερο λόγω της ύπαρξης χαρισματικού ηγέτη, που η υπό την εξουσία του επετεύχθη η κοινωνική συναίνεση. Επίσης, και στις χώρες της Αφρικής, εκεί που έχει εγκαθιδρυθεί ο λεγόμενος «Αφρικανικός σοσιαλισμός», το μονοκομματικό καθεστώς νομιμοποιείται από τον χαρισματικό ηγέτη που εμπιστεύονται οι μάζες. [2]

Κράτη με μονοκομματικό πολιτικό σύστημα σήμερα Επεξεργασία

Χώρα Επικεφαλής Κόμμα Ιδεολογία Έτος εγκαθίδρυσης/διάρκεια Αφορμή
  Κίνα  
Σι Τζινπίνγκ
  Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας Μαοϊσμός 1η Οκτωβρίου 1949
700923499504000000074 έτη, 170 ημέρες
Κινέζικος Εμφύλιος Πόλεμος
  Κούβα  
Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ
Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας Κομμουνισμός, Καστροϊσμός 10 Ιανουαρίου 1959
700920572056000000065 έτη, 69 ημέρες
Κουβανική Επανάσταση
  Ερυθραία  
Ισάιας Αφεγουέρκι
Λαϊκό Μέτωπο για τη Δημοκρατία και τη Δικαιοσύνη Εθνικισμός, Αφρικανικός σοσιαλισμός 24 Μαΐου 1993
700897264800000000030 έτη, 300 ημέρες
Πόλεμος ανεξαρτησίας της Ερυθραίας
  Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος  
Θόνγκλουν Σισουλίθ
Λαϊκό Επαναστατικό Κόμμα του Λάος Μαοϊσμός 2 Δεκεμβρίου 1975
700915240960000000048 έτη, 108 ημέρες
Εμφύλιος Πόλεμος του Λάος
  Βόρεια Κορέα  
Κιμ Γιονγκ Ουν
  Εργατικό Κόμμα Κορέας Τζούτσε 10 Οκτωβρίου 1946
700924438456000000077 έτη, 161 ημέρες
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
  Δημοκρατία της Σαχάρας  
Μπραχίμ Γκάλι
  Μέτωπο Πολισάριο Εθνικισμός - Αφρικανικός Σοσιαλισμός 27 Φεβρουαρίου 1976
700915165792000000048 έτη, 21 ημέρες
Πόλεμος Δυτικής Σαχάρας
  Βιετνάμ  
Νγκουγιέν Φου Τρονγκ
  Κομμουνιστικό Κόμμα Βιετνάμ Μαοϊσμός
Πολιτική σκέψη του Χο Τσι Μινχ
2 Σεπτεμβρίου 1945
700924786864000000078 έτη, 199 ημέρες
Πρώτος Πόλεμος Ινδοκίνας
Πολιτεία Βα  
Bao Youxiang
  United Wa State Party Μαοϊσμός
Εθνικισμός
7 Απριλίου 1989
700911029392000000034 έτη, 347 ημέρες
Αυτόνομη περιφέρεια της Μιανμάρ

Ιστορικά κράτη με μονοκομματικό πολιτικό σύστημα Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία