Μοχάμεντ Νταούντ Χαν

πολιτικός, πρώτος Πρόεδρος του Αφγανιστάν

Ο Μοχάμεντ Νταούντ Χαν (Καμπούλ, 18 Ιουλίου 1909 – Καμπούλ, 27 Απριλίου 1978) ήταν Αφγανός πολιτικός, πρωθυπουργός (1953–1963) και πρόεδρος (1973–1978).

Μοχάμεντ Νταούντ Χαν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
سردار محمد داود خان (Πάστο)
Γέννηση18  Ιουλίου 1909[1][2]
Καμπούλ[3]
Θάνατος28  Απριλίου 1978[4][1]
Καμπούλ
Συνθήκες θανάτουεξωδικαστικός φόνος
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο του Αφγανιστάν
Δημοκρατία του Αφγανιστάν
Αφγανιστάν[5]
ΘρησκείαΣουνιτισμός
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
διπλωμάτης
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕθνικό Επαναστατικό Κόμμα του Αφγανιστάν
Οικογένεια
ΣύζυγοςPrincess Zamina Begum of Afghanistan
ΓονείςPrince Mohammad Aziz Khan
ΑδέλφιαMohammad Naeem Khan
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατηγός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος του Αφγανιστάν (1973–1978)
Πρωθυπουργός του Αφγανιστάν (1953–1963)
Minister of Foreign Affairs of Afghanistan
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Ο πρίγκιπας (σαρντάρ) Μοχάμεντ Νταούντ γεννήθηκε στην Καμπούλ και ήταν ο μεγαλύτερος γιος του διπλωμάτη πρίγκιπα Μοχάμεντ Αζίζ Χαν (1877-1933, αδελφού του βασιλιά Μοχάμεντ Ναντίρ Σαχ) και της συζύγου του Χουρσίντ Μπεγκούμ. Έχασε τον πατέρα του όταν αυτός δολοφονήθηκε στο Βερολίνο το 1933, υπηρετώντας στη θέση του πρέσβη του Αφγανιστάν στη Γερμανία. Αυτός και ο αδελφός του Ναΐμ Χαν (1911-1978) παρέμειναν υπό την κηδεμονία του θείου τους, πρίγκιπα Χασίμ Χαν (1884-1953).[6]

Νυμφεύτηκε την πριγκίπισσα Ζαμινά Μπεγκούμ, αδελφή του Μοχάμεντ Ζαχίρ Σαχ.

Πολιτική και στρατιωτική σταδιοδρομία Επεξεργασία

Έλαβε στρατιωτική εκπαίδευση στη Γαλλία και το Αφγανιστάν. Υπηρέτησε ως κυβερνήτης της Ανατολικής Περιφέρειας τις περιόδους 1934-35 και 1938-39 και της Κανταχάρ την περίοδο 1935-38. Ακόμη υπήρξε διοικητής των Κεντρικών Στρατιωτικών Δυνάμεων από την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι λίγο μετά το τέλος του όταν ανέλαβε κυβερνητικά καθήκοντα ως Υπουργός Άμυνας (1946). Το 1948, υπηρέτησε ως πρέσβης στη Γαλλία και το 1951 προβιβάστηκε στο αξίωμα του στρατηγού και υπηρέτησε στη θέση του διοικητή των κεντρικών δυνάμεων στην Καμπούλ από το 1951 έως το 1953.[7]

Υπήρξε Υπουργός Εσωτερικών (1949–1950) και, εν τέλει, Πρωθυπουργός για δέκα χρόνια από το 1953 έως το 1963. Συνέβαλε στην προώθηση της πολιτικής εκσυγχρονισμού του βασιλιά σε πολλές οικονομικές και πολιτικές πτυχές της χώρας. Ωστόσο, η περίοδος αυτή συνέπεσε με την εμφάνιση κινημάτων ανεξαρτητοποίησης των Παστούν τα οποία οδήγησαν σε συμπλοκές με το γειτονικό Πακιστάν και ήταν ένας από τους λόγους που οδήγησαν στην απομάκρυνσή του από τον πρωθυπουργικό θώκο μετά από επίθεση στο βόρειο Πακιστάν.[8]

Εκτός από πρωθυπουργός ο Νταούντ υπήρξε Υπουργός Άμυνας και Υπουργός Σχεδιασμού μέχρι το 1963.[7]

Προεδρεία Επεξεργασία

Τον Ιούλιο του 1973 πραγματοποίησε πραξικόπημα για την εκθρόνιση του βασιλιά, ο οποίος ήταν ξάδελφός του, ανακηρύσσοντας δημοκρατικό πολίτευμα. Ο αυταρχικός τρόπος διακυβέρνησης του είχε προκαλέσει λαϊκιστικές αντιδράσεις ενώ προσπαθούσε να βαθύνει τις πολιτικές οικονομικής φιλελευθεροποίησης, οι οποίες στο τέλος οδήγησαν στην αποτυχία. Απομάκρυνε τα ισλαμιστικά στοιχεία από το πολιτικό προσκήνιο και ίδρυσε το δικό του κόμμα, το Εθνικό Επαναστατικό Κόμμα. Ανέφερε τη φράση: «Νιώθω ευτυχής όταν μπορώ να ανάψω τα αμερικανικά μου τσιγάρα χρησιμοποιώντας σοβιετικά σπίρτα» (30 Ιουλίου 1973).[9]

Στις 17 Απριλίου 1978, ο Μιρ Ακμπάρ Καϊμπάρ, ηγέτης των κομμουνιστών, σκοτώθηκε από πράκτορες του καθεστώτος του Νταούντ σε φυλακή της Καμπούλ. Υπήρξε αυθόρμητη διαδήλωση πάνω από 10.000 ανθρώπων, οι οποίες ακολουθήθηκαν από τη φυλάκιση του Νουρ Μουχαμάντ Ταρακί, του Μπαμπράκ Καρμάλ και άλλων αρχηγών της αντιπολίτευσης. Το γεγονός αυτό προκάλεσε στρατιωτική εξέγερση. Τη νύχτα της 27-28 Απριλίου, στρατιωτικές μονάδες εισέβαλαν στο παλάτι στην καρδιά της Καμπούλ. Με τη βοήθεια της πολεμικής αεροπορίας, τα εξεγειρόμενα στρατεύματα υπερνίκησαν την αντίσταση της Προεδρικής Φρουράς.[10]

Ο Νταούντ συνελήφθη, εκτελέστηκε μαζί με την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια και τάφηκε σε μυστική τοποθεσία. 30 χρόνια αργότερα στις 4 Δεκεμβρίου 2008, το σώμα του ταυτοποιήθηκε από τις αρχές μετά από 6 μήνες ανασκαφών σε στρατιωτική βάση στα περίχωρα της Καμπούλ και τάφηκε σε επίσημο κρατικό τάφο.[11]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 11403080. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Mohammad-Daud-Khan. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. en.academic.ru/dic.nsf/enwiki/32887.
  4. Carlotta Gall: «An Afghan Secret Revealed Brings End of an Era». 31  Ιανουαρίου 2009.
  5. www.nytimes.com/2009/03/18/world/asia/18afghan.html.
  6. Dupree, Louis (2014). Afghanistan. Princeton: Princeton University Press. σελ. 498. ISBN 9781400858910. 
  7. 7,0 7,1 «The Barakzai Dynasty». www.royalark.net. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2019. 
  8. Shahrani, M. Nazif (2018). Modern Afghanistan: The Impact of 40 Years of War. Bloomington: Indiana University Press. σελ. 141. ISBN 9780253030269. 
  9. Mills, Nick (2007). Karzai: The Failing American Intervention and the Struggle for Afghanistan. Canada: John Wiley & Sons. σελ. 35. ISBN 9780470134009. 
  10. Khan, Lal (13 Σεπτεμβρίου 2010). «Is misery Afghanistan's destiny?: The story of Afghanistan's Saur Revolution». www.marxist.com. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2019. 
  11. Farmer, Ben (4 Δεκεμβρίου 2008). «Remains of first Afghan president found in mass grave 30 years after assassination». The Telegraph. ISSN 0307-1235. https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/afghanistan/3548766/Remains-of-first-Afghan-president-found-in-mass-grave-30-years-after-assassination.html. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2019. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Πολιτικά αξιώματα


Προκάτοχος
Σαχ Μαχμούντ Χαν
Πρωθυπουργός του Αφγανιστάν
1953–1963
Διάδοχος
Μοχαμάντ Γιουσούφ
Προκάτοχος
Μοχάμεντ Ζαχίρ Σαχ
(Βασιλιάς)
Ηγέτης του Αφγανιστάν
1973–1978
Διάδοχος
Αμπντούλ Καντίρ