Τα Νεόπτερα περιλαμβάνουν όλα τα έντομα τα οποία έχουν πτέρυγες ή που είναι απόγονοι πτερωτών εντόμων με εξαίρεση τα εφημερόπτερα και τα οδοντόγναθα.

Νεόπτερα
(Neoptera)
Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων:
390–0Ma
Δεβόνια περίοδος - Πρόσφατα
εκπρόσωποι από 6 τάξεις νεοπτέρων
εκπρόσωποι από 6 τάξεις νεοπτέρων
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Αρθρόποδα (Arthropoda)
Ομοταξία: Έντομα (Insecta)
Υφομοταξία: Πτερυγωτά (Pterygota)
Ανθυφομοταξία: Νεόπτερα (Neoptera)
Παραδοσιακά τρεις υπερτάξεις
  • Εξωπτερυγωτά (Exopterygota)
  • Ενδοπτερυγωτά (Endopterygota)
  • Αμφιεσμενόπτερα (Amphiesmenoptera)

ή πιο σύγχρονο στα

  • Παυρομετάβολα (Paurometabola)
  • Ευμετάβολα (Eumetabola)

Τα νεόπτερα διαθέτουν μια άρθρωση στη βάση των πτερύγων, η οποία επιτρέπει στα έντομα στη στάση ανάπαυσης να διπλώνουν τις πτέρυγες τους προς τα πίσω πάνω στην κοιλία. Αυτή η ικανότητα διπλώματος λείπει στα εφημερόπτερα, που σε ηρεμία αφήνουν τις πτέρυγες ξαπλωμένες προς τα πάνω και στα οδοντόγναθα, που σε στάση αφήνουν τις πτέρυγες ξαπλωμένες στις πλευρές ή προς τα πάνω. Στα νεόπτερα κατατάσσονται και αυτά τα άπτερα έντομα, που κατάγονται από νεόπτερα με πτέρυγες, όπως τα σιφονάπτερα και τα φθειράπτερα. Αυτός ο καινούργιος μηχανισμός ενάρθρωσης, δεν επιτρέπει μόνο το δίπλωμα κατά την ηρεμία, αλλά και μια πιο πολύπλοκη και αποτελεσματικότερη κίνηση των πτερύγων κατά την πτήση.

Πτερυγωτά έντομα

Εφημερόπτερα




Οδοντόγναθα



Νεοπτερα

 

 

 

Πιν. 1:Εξωτερική συστηματική

Τα πιο παλαιά απολιθώματα από έντομα με δυνατότητα διπλώματος των πτερύγων χρονολογούνται στην αρχή της Δεβόνιας περιόδου στα 390 εκατομμύρια έτη π.π.. Βέβαια, αυτά τα ευρήματα δεν κατατάσσονται στις σημερινές τάξεις. Το μεγάλο πλήθος όλων των ειδών εντόμων κατατάσσεται στα νεόπτερα.

Τα νεόπτερα θεωρούνται ότι είναι απόγονοι ενός κοινού προγόνου. Αντίθετα, τα παλαιόπτερα δεν σχηματίζουν ταξινομική ενότητα (Πιν. 1). Ο ορισμός των διάφορων τάξεων και οι σχέσεις μεταξύ τους είναι και θα μείνει υπό συζήτηση. Μια ευρέως παραδεκτή άποψη για τις φυλογενετικές σχέσεις απεικονίζεται στον Πιν. 2

 Νεόπτερα



Γρυλοβλαττοειδή (Grylloblattodea)




Πλεκόπτερα (Plecoptera)



Εμβιόπτερα (Embioptera)

 

 





Δερμάπτερα (Dermaptera)


 

Μαντώδη (Mantodea)




Βλαττοειδή (Blattodea)



Ισόπτερα (Isoptera)

 

 

 




Ensifera




Caelifera




Μαντοφασματώδη (Mantophasmatodea)



Φασματώδη (Phasmatodea)

 

 

 

 

 





Ζοράπτερα (Zoraptera)





Φθειράπτερα (Phthiraptera)



Ψωκόπτερα (Psocoptera)

 




Θυσανόπτερα (Thysanoptera)



Ημίπτερα (Hemiptera)

 

 

 






Ραφιδιόπτερα (Raphidioptera)




Μεγαλόπτερα (Megaloptera)



Νευρόπτερα (Neuroptera)

 

 




Κολεόπτερα (Coleoptera)



Στρεψίπτερα (Strepsiptera)

 

 




Υμενόπτερα (Hymenoptera)





Τριχόπτερα (Trichoptera)



Λεπιδόπτερα (Lepidoptera)

 




Μηκόπτερα (Mecoptera)




Δίπτερα (Diptera)



Σιφωνάπτερα (Siphonaptera)

 

 

 

 

 

 

 

 

Πιν. 2:Εσωτερική συστηματική