Με το όνομα Μεταξάς φέρεται ιστορική Κεφαλληνιακή αριστοκρατική οικογένεια. Τα μέλη της ήταν συνήθως στρατιωτικοί, κληρικοί και πολιτικοί.

Από το Libro d' Oro: Το οικόσημο της οικογένειας Μεταξά

Ιστορική αναδρομή

Επεξεργασία

Κατά την παράδοση, η οικογένεια Μεταξά ανάγει τις απαρχές της στον Μάρκο Αντώνιο Μεταξά, υποτιθέμενο συγκλητικό και υπασπιστή του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Διαφεύγοντας της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, έφτασε στην Κεφαλονιά, όπου και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην περιοχή "Φραντζάτα", που έκτοτε μετονομάσθηκε σε "Μεταξάτα".[1] Τωόντι σε έναν κατάλογο (Gregolin Archivio, no. 36/273) των ευγενών υπερασπιστών της Κωνσταντινούπολης που μετά την Άλωση κατέφτασαν στην Κρήτη μέσω Χίου, επιβαίνοντες στην γαλέρα του Ζόρζι Ντόρια, περιλαμβάνονται και οι Αντώνιος, Νικόλαος, και Σέργιος Μεταξάς, αγνώστων όμως λοιπών στοιχείων.[2] Πάντως το επώνυμο εμφανίζεται στην Κεφαλονιά ήδη από το 1264, όταν αναφέρονται οι γαιοκτήμονες Μιχαήλ, Θεόδωρος και Κομπολέων Μεταξάς.[3] Επιπλέον, ένας Γεώργιος Μεταξάς αναφέρεται στην Θεσσαλονίκη το 1314,[4] και ο πάροικος Ιωάννης Μεταξάς στους Σταγούς το 1328.[5]

Θεωρούμενη μία από τις ισχυρότερες και επιφανέστερες οικογένειες της Κεφαλληνίας, η οικογένεια Μεταξά ήταν από τις πρώτες που καταχωρήθηκαν στην Χρυσή Βίβλο της Αριστοκρατίας (το περίφημο Libro d' Oro), ήδη από το έτος 1593.[6] Έκτοτε μέλη της οικογενείας διακρίθηκαν πολλάκις ως μέλη του Συμβουλίου Αριστοκρατών της νήσου και μετά την Ένωση της Κεφαλονιάς με την Ελλάδα, στα δρώμενα του νεοελληνικού κράτους.

Αν και ο Μάρκος Αντώνιος Μεταξάς θεωρείται ο γενάρχης όλων των Μεταξάδων της Κεφαλληνίας, με το πέρασμα των ετών έκαναν την εμφάνισή τους διαφορετικοί κλάδοι για την πολυπληθή οικογένεια με ξεχωριστά γενεαλογικά δένδρα τα οποία όμως, ως επί το πλείστον, αλληλοσυμπληρώνονται. Κύρια πηγή πληροφοριών για τους κλάδους της οικογένειας Μεταξά είναι το Libro d' Oro.

Πρώτοι κλάδοι που αναφέρονται στα αρχεία της Βενετικής Διοίκησης και στο Libro d' Oro είναι αυτοί των Βασιλάκιδων (Vassilacci), Λασκαράτων (Lascarato), απογόνων του Λάσκαρι Μεταξά (γενν. 1570), των Αντζουλάτων/Αντζουλακάτων (Anzolato), από τον οποίο καταγόταν, μεταξύ άλλων, και ο δικτάτορας (1936-1941) Ιωάννης Μεταξάς, και των Τζαννάτων (Zannato). Από τα μέσα του 17ου αι. αναφέρονται οι κλάδοι των Λυσέων (Liseo), Αγγουρίων (Angurea), Τρικάρδων (Tricardo), Στραβολαίμων (Stravolemo), Καψολίβερων (Capsoliveri) και των Ζέζων ή Ζήζων (Zezo).

Όσον αφορά την γεωγραφική κατανομή των κλάδων της οικογένειας Μεταξά στην Κεφαλονιά, καταλαμβάνει σήμερα σχεδόν το σύνολο του νησιού με ορισμένους κλάδους όμως να εντοπίζονται τοπικά[7]: Οι Μεταξά-Λυσέοι ως επί το πλείστον στο Αργοστόλι, οι Μεταξά-Τρίκαρδοι, Στραβόλαιμοι και Ζήζοι στα Μεταξάτα και οι Μεταξά-Αγγούριοι και Καψολίβεροι στη Λειβαθώ.

Αξιοσημείωτα μέλη

Επεξεργασία

Από την πολυμελή αυτή οικογένεια πολλά μέλη διακρίθηκαν στο στρατό, τον κλήρο, την πολιτική, καθώς και στα γράμματα και τις επιστήμες. Σημαντικότεροι εξ αυτών κατά ιστορική σειρά ήταν:

Γενεαλογικό δέντρο

Επεξεργασία
  • Μαρκαντώνιος Μεταξάς
    • Άγγελος Μεταξάς, γιος του Μαρκαντώνιου
        • Άγγελος Μεταξάς, δισέγγονος του Μαρκαντώνιου
          • Antenor Μεταξάς, πολιτικός και γιος του Άγγελου
            • Λάσκαρης Μεταξάς, γενάρχης του κλάδου των Μεταξά - Λασκαράτων
          • Μαρκαντώνιος Μεταξάς, γιος του Άγγελου
            • Νικόδημος Μεταξάς, επίσκοπος Κεφαλονιάς και γιος του Μαρκαντώνιου
            • Βαλλιάνος Μεταξάς, γιος του Μαρκαντώνιου
              • Νικόδημος Μεταξάς, λόγιος, αρχιεπίσκοπος Κεφαλονιάς, Ζακύνθου & Ιθάκης και γιος του Βαλλιάνου
              • Τζιάκομο Μεταξάς, γιος του Βαλλιάνου
                • Ανδρέας Μεταξάς, γιος του Τζιάκομο
                  • Κωνσταντίνος Μεταξάς, γιος του Ανδρέα
                    • Ζώρζης Μεταξάς, γιος του Κωνσταντίνου
                      • Άγγελος Μεταξάς, γιος του Ζώρζη
                        • Τζιοβάννι Μεταξάς, γιος του Άγγελου
                          • Ζώρζης Μεταξάς, γιος του Τζιοβάννι
                            • Τζιοβάννι Μεταξάς, γιος του Ζώρζη
                              • Juanne Μεταξάς, γιος του Τζιοβάννι
                                • Γεράσιμος Μεταξάς, γιος του Juanne
                                  • Αριστείδης Μεταξάς, τσιφλικάς και γιος του Γεράσιμου
                                    • Αλεξάνδρα Μεταξά, σύζυγος Τζέραλντ Μέρλιν και κόρη του Αριστείδη
                                    • Σταύρος Μεταξάς, αξιωματικός του στρατού και γιος του Αριστείδη
                    • Ανδρέας Μεταξάς, γιος του Κωνσταντίνου
                • Τζιοβάννι Μεταξάς, γιος του Τζιάκομο
                  • κόμης Αναστάσιος Τ. Μεταξάς, στρατιωτικός και γιος του Τζιοβάννι
                    • Ανδρέας Μεταξάς, διοικητής της Ιθάκης και γιος του Αναστασίου
                  • κόμης Άγγελος Μεταξάς, στρατιωτικός, γεναρχης του κλαδου των Ατζολέτων και γιος του Τζιοβάννι
                    • Τζιοβάννι Μεταξάς, γιος του Άγγελου
                    • Σπυρίδων Μεταξάς, γιος του Άγγελου
                      • Νικόλαος Μεταξάς, γιος του Σπυρίδωνος
                        • Κωνσταντίνος Μεταξάς, στρατιωτικός, πολιτικός και γιος του Νικολάου
                          • Αγαμέμνων Μεταξάς, νομικός, υπουργός και γιος του Κωνσταντίνου
                            • Κωνσταντίνος Μεταξάς, γιος του Αγαμέμνονα
                              • Αγαμέμνων Μεταξάς, υποστράτηγος και γιος του Κωνσταντίνου
                                • Νικόλαος Μεταξάς, φοιτητής ιατρικής και γιος του Αγαμέμνονα
                          • Νικόλαος Κ. Μεταξάς, αξιωματικός του στρατού, πολιτικός και γιος του Κωνσταντίνου
                        • Μαρίνος Μεταξάς, νομικός, γερουσιαστής και γιος του Νικολάου
  • Αναστασίου Γούδα, Βίοι παράλληλοι επί της Αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρέψαντων ανδρών, εν Αθήναις 1875, εκ του τυπογραφείου Νικήτα Πάσσαρη
  • Άννας Κομνηνής, "Αλεξιάς", Κωνσταντινούπολη, 1082
  • Γεωργίου Μοσχόπουλου, "Ιστορία της Κεφαλονιάς", Αργοστόλι, 1988
  • Επαμεινώνδα Μεταξά, "Ιστορία του Οίκου Μεταξά", Αθήναι, 1893
  • Ευγενίου Ρίζου Ραγκαβή, "Livre d' Or de la noblesse Ionienne", Vol. 2 - Cephalonie, Αθήναι 1926, Ελευθερουδάκης
  • Trapp, Erich; Beyer, Hans-Veit; Walther, Rainer; Sturm-Schnabl, Katja; Kislinger, Ewald; Leontiadis, Ioannis; Kaplaneres, Sokrates (1976–1996) (στα γερμανικά). Prosopographisches Lexikon der Palaiologenzeit. Βιέννη: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. ISBN 3-7001-3003-1. 

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Ευγενίου Ρίζου Ραγκαβή, "Livre d' Or de la noblesse ionienne", Vol. 2, Cephalonie, Αθήναι 1926
  2. Philippides, Marios· Hanak, Walter K. (2011). The Siege and the Fall of Constantinople in 1453: Historiography, Topography and Military Studies. Ashgate Publishing, Ltd. σελίδες 633 (σημ. 21), 648. ISBN 978-1-4094-1064-5. 
  3. PLP, 17964. Μεταξᾶς; 17966. Μεταξᾶς Θεόδωρος; 17968. Μεταξᾶς Κομπολέων; 17969. * Μεταξᾶς Μιχαήλ.
  4. PLP, 17965. Μεταξᾶς Γεώργιος.
  5. PLP, 17967. Μεταξᾶς Ἰωάννης.
  6. Ευγενίου Ρίζου Ραγκαβή, Livre d' Or de la noblesse ionienne, Vol. 2 - Cephalonie, Αθήναι 1926, Ελευθερουδάκης
  7. Γεωργίου Μοσχόπουλου, Ιστορία της Κεφαλονιάς, τόμος 2, Αργοστόλι, 1988