Η εν Αθήναις Β΄ Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις
Η εν Αθήναις Β' Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις ή Β' Εθνική εν Αθήναις Συνέλευση του 1862 (ή Εθνική Συνέλευση του 1862, αναφερόμενη και ως Εθνοσυνέλευση του 1862-1864) άρχισε τις εργασίες της στις 10 Δεκεμβρίου 1862,[1] όσο στην εξουσία ήταν η Προσωρινή (επαναστατική) Κυβέρνηση του Δ. Βούλγαρη. Αυτή διοικούσε την Ελλάδα μετά την έξωση του Όθωνα. Κατά τη θητεία της, η Ελλάδα απέκτησε νέο Βασιλιά, τον Γεώργιο Α' (18 Μαρτίου 1863), και ενσωματώθηκε σε αυτήν η Ιόνιος Πολιτεία (Μάιος 1864). Η Συνέλευση ψήφισε το νέο Σύνταγμα της Ελλάδας του 1864 και οι εργασίες της έληξαν τον Οκτώβριο του 1864.[2] Διαλύθηκε τέλος, όταν ο Βασιλιάς υπέγραψε το Σύνταγμα (17 Νοεμβρίου δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως), ορκίστηκε ενώπιον της Συνέλευσης τον οριζόμενο στο άρθρο 43 όρκο και αυτή ψήφισε τον νέο εκλογικό νόμο.[3]
Οργανωτικά
ΕπεξεργασίαΗ συνέλευση προέκυψε από τις εκλογές του 1862, που έγιναν στις 24-27 Νοεμβρίου 1862 με εκλογικό νόμο που εξέδωσε η Προσωρινή Κυβέρνηση του Δ. Βούλγαρη της 23ης Οκτωβρίου 1862 που τροποποίησε τον εκλογικό νόμο της 18ης Μαρτίου 1844. Με βάση τον νέο νόμο, εκλέχθηκαν και Έλληνες του εξωτερικού. Συνολικά οι πληρεξούσιοι ήταν 327, από τους οποίους 288 από την ελεύθερη Ελλάδα και 39 από τους "αλύτρωτους" και τις ελληνικές παροικίες του εξωτερικού.[1]
Συγκεκριμένα εκτός Ελλάδος πληρεξούσιοι πήραν μέρος [4]:
- από τις αλύτρωτες περιοχές : Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Βουρλά, Μαγνησία, Αϊδίνιο, Έφεσος, Κρήνη, Αττάλεια, Αλεξάνδρεια, Κυδωνίες, Δαμιάτι, Ελλήσποντος, Βουκουρέστι, Ιεροσόλυμα, Ιόππη, Ρόδος, Κάλυμνος, Σύμη, Βίτολα, Αδριανούπολη, Βάρνα, Τραπεζούντα, Προύσα, Ιάσιο, Τούλτσεα, Γαλάζι, Κάιρο και Βραΐλα.
- από ελληνικές κοινότητες του εξωτερικού : Λονδίνο, Τεργέστη, Λιβόρνο, Μασσαλία, Ενετία, Λίβερπουλ, Οδησσός, Μεσσήνη, Μελίτη και Μαγχεστρία.
- Τελευταία στιγμή ακυρώθηκαν οι εκλογές και δεν εκπροσωπήθηκαν οι περιοχές : Κάρπαθος, Βηρυτός, Κύπρος, Δαμασκός, Νάπολη και Τρίπολη Συρίας (που ανήκε τότε στη Συρία).
Επίσης, είχαν κληθεί να συμμετάσχουν και οι ελληνικές παροικίες της Αμερικής.
Στις 10 Δεκεμβρίου 1862, προσωρινός πρόεδρος ορίστηκε ο πρεσβύτερος Δ. Κριεζής. Στις 12 Ιανουαρίου 1863, η συνέλευση κήρυξε εαυτή νόμιμα συγκροτημένη με το όνομα «Η εν Αθήναις Β' Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις», μετά από πρόταση του πληρεξούσιου Αρ. Χαλκιόπουλου. Πρόεδρος της Συνέλευσης ορίστηκε στις 17 Ιανουαρίου ο Ζηνόβιος Βάλβης με αντιπροέδρους τους Αρ. Μωραϊτίνη και Αχ. Πάντο. Χαρακτηριστικό δείγμα της οικογενειοκρατίας είναι ότι στην εθνοσυνέλευση εξελέγησαν 9 Μαυρομιχαλαίοι, 4 Δεληγιανναίοι και 4 Πετιμεζάδες.
Κατά τη διάρκεια της Εθνοσυνέλευσης, έγινε η ενσωμάτωση των Ιονίων νησιών στην Ελλάδα και, μετά τις 3 Αυγούστου 1864, στη σύστασή της συμμετείχαν και πληρεξούσιοι από τα Επτάνησα.
Έργο της συνέλευσης
ΕπεξεργασίαΚατά τη διάρκεια της συνέλευσης ορίστηκαν οι κυβερνήσεις:
Ως Προσωρινή Κυβέρνηση της Ελλάδος:
- Επικύρωση της Κυβέρνησης των Δ. Βούλγαρη, Κ. Κανάρη και Μπ. Ρούφου (Ιαν. 1863)
- Κυβέρνηση Αριστείδη Μωραϊτίνη 1863 (Φεβρ. 1863, για πέντε ημέρες, στην ουσία η Συνέλευση είχε τον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας)
Ως Προσωρινή Κυβέρνηση του Βασιλείου της Ελλάδος
- Κυβέρνηση Ζηνοβίου Βάλβη 1863 (επταμελής κυβέρνηση εκλεγμένη από τη Συνέλευση στις 11 Φεβρ. 1863)
- Κυβέρνηση Διομήδη Κυριακού 1863 (Μάρτιος 1863)
- Κυβέρνηση Μπενιζέλου Ρούφου 1863 (Απρίλιος 1863)
- δεύτερη Κυβέρνηση Μπενιζέλου Ρούφου ή Κυβέρνηση του Οροπεδίου (Ιούνιος 1863)
Οι επόμενες κυβερνήσεις ορίστηκαν από τον Βασιλιά, σύμφωνα με το νέο σύνταγμα.
Δεδομένου ότι ο πρίγκιπας Αλφρέδος, δευτερότοκος γιος της βασίλισσας της Αγγλίας Βικτορίας, που εκλέχθηκε από δημοψήφισμα από τους Έλληνες για τον θρόνο του βασιλείου τους δεν τον αποδέχθηκε, αυτός προτάθηκε στον πρίγκιπα Γουλιέλμο-Γεώργιο, δευτερότοκο γιο του πρίγκιπα Χριστιανού της Δανίας. Η Συνέλευση επικύρωσε, στις 18 Μαρτίου 1863, αυτή την πρόταση των Μεγάλων Δυνάμεων και τον αναγόρευσε ως συνταγματικό βασιλέα των Ελλήνων με το όνομα Γεώργιος Α΄ της Ελλάδας.
Με απόφαση της Συνέλευσης καταργήθηκε η Γερουσία και καθορίστηκε σύστημα μιας Βουλής (μονήρους Βουλής) με τετραετή θητεία.
Η Εθνοσυνέλευση ψήφισε το Σύνταγμα της Ελλάδος του 1864, το οποίο υπογράφηκε από τον βασιλιά Γεώργιο στις 17 Νοεμβρίου 1864. Το Σύνταγμα αυτό ήταν το μακροβιότερο της Ελλάδας και με τις αναθεωρήσεις του 1911 και 1952 ίσχυσε για μεγάλη χρονική περίοδο. Με αυτό καθιερώθηκε το πολίτευμα της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας.
Η Συνέλευση ψήφισε επίσης νέο εκλογικό νόμο, με βάση τον οποίο έγιναν οι επόμενες εκλογές του 1865, αλλά και οι εκλογές δημοτικών αρχών και δημάρχων (με καθολική ψηφοφορία από τον λαό).
Πληρεξούσιοι της εθνοσυνέλευσης
ΕπεξεργασίαΠαρακάτω παρουσιάζονται οι πληρεξούσιοι καθώς και οι επαρχίες τις οποίες εκπροσώπησαν[5]:
Άλλοι
ΕπεξεργασίαΆλλοι πολιτικοί που αναφέρονται ως πληρεξούσιοι αλλά τελικά δεν πήραν μέρος στη συνέλευση ή σημαντικοί πολιτικοί που δεν εξελέγησαν:
- Δ. Μαυρομιχάλης υπουργ. Στρατ. παραιτήθηκε λόγω νοθείας των εκλογών[10]
- Μάρκος Ρενιέρης Κάιρο (ακυρώθηκε η εκλογή του γιατί ήταν Οθωνικός)[10]
- ο Μπενιζέλος Ρούφος δεν βγήκε στη Ναύπακτο – δεν τον έβαλαν στον συνδυασμό - ενώ τα δυο παιδιά του εξελέγησαν στην Πάτρα[10]
- Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής (Αδριανούπολη) [6] Εκλέχθηκε αλλά πήρε τη θέση ο Νικόλαος Παντολέων.[31]
Κόμματα
ΕπεξεργασίαΤα κόμματα που δημιουργήθηκαν ήταν:
- Πεδινοί (με αρχηγό τον Βούλγαρη)
- Ορεινοί (ακολουθούσαν τους Κανάρη, Γρίβα)
- εκλεκτικοί (δεν ακολουθούσαν κάποια από τις άλλες δυο ομάδες, Μαυροκορδάτος, Τρικούπης και άλλοι)
- Ομάς του Εθνικού Κομιτάτου (αδιάλλακτοι, επαναστατικοί, αντιοθωνιστές, που ακολουθούσαν τον Επαμεινώνδα Δεληγιώργη)
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Ανδρέας Γ. Δημητρόπουλος, Οι Ελληνικές Κυβερνήσεις 1843-2004, Αθήνα 2004 σελ. 11-12» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2010.
- ↑ Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος 6ος, μέρος 2ον, σελ. 315
- ↑ Ανδρέας Γ. Δημητρόπουλος, Οι Ελληνικές Κυβερνήσεις 1843-2004, Αθήνα 2004, σελ. 15
- ↑ Γεώργιος Ν. Φιλάρετος, Συντακτική εθνοσυνέλευσις :ουχί βουλή αναθεωρησιακή, Εν Αθήναις, 1920. σελ 35 & 36 (Ακολουθείται η ορθογραφία του βιβλίου)
- ↑ 5,000 5,001 5,002 5,003 5,004 5,005 5,006 5,007 5,008 5,009 5,010 5,011 5,012 5,013 5,014 5,015 5,016 5,017 5,018 5,019 5,020 5,021 5,022 5,023 5,024 5,025 5,026 5,027 5,028 5,029 5,030 5,031 5,032 5,033 5,034 5,035 5,036 5,037 5,038 5,039 5,040 5,041 5,042 5,043 5,044 5,045 5,046 5,047 5,048 5,049 5,050 5,051 5,052 5,053 5,054 5,055 5,056 5,057 5,058 5,059 5,060 5,061 5,062 5,063 5,064 5,065 5,066 5,067 5,068 5,069 5,070 5,071 5,072 5,073 5,074 5,075 5,076 5,077 5,078 5,079 5,080 5,081 5,082 5,083 5,084 5,085 5,086 5,087 5,088 5,089 5,090 5,091 5,092 5,093 5,094 5,095 5,096 5,097 5,098 5,099 5,100 5,101 5,102 5,103 5,104 5,105 5,106 5,107 5,108 5,109 5,110 5,111 5,112 5,113 5,114 5,115 5,116 5,117 5,118 5,119 5,120 5,121 5,122 5,123 5,124 5,125 5,126 5,127 5,128 5,129 5,130 5,131 5,132 5,133 5,134 5,135 5,136 5,137 5,138 5,139 5,140 5,141 5,142 5,143 5,144 5,145 5,146 5,147 5,148 5,149 5,150 5,151 5,152 5,153 5,154 5,155 5,156 5,157 5,158 5,159 5,160 5,161 5,162 5,163 5,164 5,165 5,166 5,167 5,168 5,169 5,170 5,171 5,172 5,173 5,174 5,175 5,176 5,177 5,178 5,179 5,180 5,181 5,182 5,183 5,184 5,185 5,186 5,187 5,188 5,189 5,190 5,191 5,192 5,193 5,194 5,195 5,196 5,197 5,198 5,199 5,200 5,201 5,202 5,203 5,204 5,205 5,206 5,207 5,208 5,209 5,210 5,211 5,212 5,213 5,214 5,215 5,216 5,217 5,218 5,219 5,220 5,221 5,222 5,223 5,224 5,225 5,226 5,227 5,228 5,229 5,230 5,231 5,232 5,233 5,234 5,235 5,236 5,237 5,238 5,239 5,240 5,241 5,242 5,243 5,244 5,245 5,246 5,247 5,248 5,249 5,250 5,251 5,252 5,253 5,254 5,255 5,256 5,257 5,258 5,259 5,260 5,261 5,262 5,263 5,264 5,265 5,266 5,267 5,268 5,269 5,270 5,271 5,272 5,273 5,274 5,275 5,276 5,277 5,278 5,279 5,280 5,281 5,282 5,283 5,284 5,285 5,286 5,287 5,288 5,289 5,290 5,291 5,292 5,293 5,294 5,295 5,296 5,297 5,298 5,299 5,300 5,301 5,302 5,303 5,304 5,305 5,306 5,307 5,308 5,309 5,310 5,311 5,312 5,313 5,314 5,315 5,316 5,317 5,318 5,319 5,320 5,321 5,322 5,323 5,324 5,325 5,326 5,327 5,328 5,329 5,330 5,331 5,332 5,333 5,334 5,335 5,336 5,337 5,338 5,339 5,340 5,341 5,342 5,343 5,344 5,345 5,346 5,347 5,348 5,349 5,350 5,351 5,352 5,353 5,354 5,355 5,356 5,357 5,358 5,359 5,360 5,361 5,362 5,363 5,364 5,365 5,366 5,367 5,368 5,369 5,370 5,371 5,372 5,373 5,374 5,375 5,376 5,377 5,378 5,379 5,380 5,381 5,382 5,383 5,384 5,385 5,386 5,387 5,388 5,389 5,390 5,391 5,392 5,393 5,394 5,395 5,396 5,397 5,398 5,399 5,400 5,401 5,402 5,403 5,404 5,405 5,406 5,407 5,408 5,409 5,410 5,411 5,412 5,413 5,414 5,415 Η Β' εν Αθήναις Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις. Οι ιστορικοπολιτικοί στόχοι της Εθνοσυνέλευσης και ο βρετανικός παράγοντας, Χαράλαμπος Χ. Κύρκος, Εκδ. UNIVERSITY STUDIO PRESS, 7/2006, ISBN 9789601215198
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Η κοινοβουλευτική παράδοση της Θράκης, Παντελής Στεφ. Αθανασιάδης
- ↑ Μέλισσα των Αθηνών, Τόμ. 1, Αρ. 1 (1864), σελ. 10-11[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Μέλισσα των Αθηνών, Τόμ. 1, Αρ. 10 (1864), σελ. 473[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 Μητρώο πληρεξουσίων, γερουσιαστών και βουλευτών 1822-1935, Αθήνα 1986, Βουλή των Ελλήνων
- ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 10,11 10,12 10,13 10,14 10,15 10,16 10,17 10,18 10,19 10,20 10,21 10,22 10,23 10,24 10,25 10,26 10,27 10,28 10,29 10,30 10,31 10,32 10,33 10,34 10,35 10,36 10,37 10,38 10,39 10,40 10,41 10,42 10,43 10,44 10,45 10,46 10,47 10,48 10,49 10,50 10,51 10,52 10,53 10,54 10,55 10,56 10,57 10,58 10,59 10,60 10,61 10,62 10,63 10,64 10,65 10,66 10,67 10,68 10,69 10,70 Κ. Μ.Γράψας, Ελληνική Πολιτική Εγκυκλοπαίδεια, Τεύχος Β’, Η εν Αθήναις Β’ των Ελλήνων Συνέλευσις (1862-1864), Δεκ. 1948, (δεν αναφέρεται εκδότης), σελ. 19-31
- ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 11,7 11,8 Εξουσία και Διανόηση στη Νεότερη και Σύγχρονη Ελλάδα, Λουκάς Πάτρας[νεκρός σύνδεσμος], Εκδ. Σμπίλιας, 2005, ISBN 960-255-209-3
- ↑ 12,0 12,1 12,2 Μαρτίνος Βρετός (1865). Εθνικόν ημερολόγιον. Εν Αθήναις: Παρά τω Κ. Δραγούμη εκδότη της Πανδώρας. [1] Αρχειοθετήθηκε 2008-04-14 στο Wayback Machine.. Ανακτήθηκε την 5 Απριλίου 2010.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 13,8 Τα μετά τον Όθωνα : ήτοι ιστορία της μεσοβασιλείας και της βασιλείας Γεωργίου του Α'. (1862-1898) / Τρύφωνος Ε. Ευαγγελίδου, Εν Αθήναις, Εκδοτικόν Κατάστημα Γεωργίου Δ. Φέξη, 1898, σελ. 16
- ↑ «Καγιαλές». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2010.
- ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 Γεωργίου Ι. Μίληση, Λόγοι πολιτικοί Γεωργίου Ι. Μίληση ___ : εκφωνηθέντες εν τε τη Β' των Ελλήνων Συνελεύσει και τη μετά ταύτα Βουλή., Εκ του Τυπογραφείου Α. Καλαράκη, Εν Αθήναις 1900
- ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 Λεωνίδα Ζώη, Λεξικόν Ιστορικόν και Λαογραφικόν Ζακύνθου, τόμος Α, Αθήνα 1963
- ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 Νικόλαου Πατσέλη, Οι πολιτικοί άνδρες της Ηπείρου, Έκδοση Ηπειρωτική Εστία, Ιωάννινα 1959
- ↑ «Διατελέσαντες πρόεδροι του Ελεγκτικού Συνεδρίου» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2019.
- ↑ "Εν Αθήναις την 5 Ιανουαρίου 1863. Υποσημειούμεθα ευσεβάστως. Α. Α. Κοντόσταυλος. Α. Αντωνιάδης. Α. Χ. Νικολής.", 1863
- ↑ 20,00 20,01 20,02 20,03 20,04 20,05 20,06 20,07 20,08 20,09 20,10 20,11 20,12 20,13 20,14 20,15 20,16 20,17 20,18 20,19 Ηλία Τσιτσέλη, Κεφαλληνικά Σύμμικτα τόμος Β΄, Εν Αθήναις 1960, τύποις Μηνά Μυρτίδη
- ↑ Επιθεώρησις χωροφυλακής, Φεβρουάριος 1976
- ↑ Μέλισσα των Αθηνών, Τόμ. 1, Αρ. 10 (1864), σελ. 447-452[νεκρός σύνδεσμος] ([2][νεκρός σύνδεσμος])
- ↑ Μητρώο Βουλευτών 1822-1935, ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων, ανάκτηση 16-3-2013.
- ↑ Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού
- ↑ 25,00 25,01 25,02 25,03 25,04 25,05 25,06 25,07 25,08 25,09 25,10 «Αντίλαλος online». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2010.
- ↑ Στρατιωτική Επιθεώρηση, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2005 Αρχειοθετήθηκε 2011-12-18 στο Wayback Machine., «Ανθλχγός Τριγγέτας Δημήτριος», ΔΕΙV Μυλωνάς Γεώργιος, 1η μελέτη ΣΣΕ 2005.
- ↑ Μέλισσα των Αθηνών, Τόμ. 1, Αρ. 8 (1864), σελ 417[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Ιωάννης Αρσένης (1883). Ποικίλη Στοά: Εθνική εικονογραφημένη επετηρίς, Έτος 1/16, 1881-1914. Αθήνα: Εστία. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2009.
- ↑ Μητρώο Βουλευτών 1822-1935, ιστοσελίδα της Βουλής των Ελλήνων, σελ. 39, νούμερο 277, ανάκτηση 16-3-2013.
- ↑ 30,0 30,1 30,2 30,3 Χάρης Γ. Μυλωνάς, μεταπτυχιακή εργασία Αλλοεθνής και πρόσφυγες, Αθήνα 2002 Αρχειοθετήθηκε 2020-09-29 στο Wayback Machine., σελ. 41
- ↑ "Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής, η ζωή και το έργο του" (Σουλογιάννη, εκδόσεις Αρσενίδης, σελ.70): Έτσι οι κάτοικοι της Αδριανουπόλεως, Φιλιππουπόλεως και Πύργου εξέλεξαν τον Αλεξ. Ραγκαβή. Μετά από αρκετό καιρό ο Ραγκαβής διαπίστωσε ότι τη θέση είχε καταλάβει ο δεύτερος υποψήφιος Παντολέων και διαμαρτυρήθηκε γι'αυτό χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Πηγές
ΕπεξεργασίαΠεραιτέρω ανάγνωση
Επεξεργασία- Η Β' εν Αθήναις Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις. Οι ιστορικοπολιτικοί στόχοι της Εθνοσυνέλευσης και ο βρετανικός παράγοντας, Χαράλαμπος Χ. Κύρκος, Εκδ. UNIVERSITY STUDIO PRESS, 7/2006, ISBN 9789601215198
- Επίσημος Εφημερίς της Συνελεύσεως, Βασιλεία Γεωργίου του Α', Αθήναι, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου 1964 [3]