Το γουέστερν είναι είδος κινηματογραφικής ταινίας η οποία αναφέρεται κυρίως στο διάστημα από τα μέσα έως τα τέλη του 19ου αιώνα στις περιοχές των δυτικών ΗΠΑ γνωστές ως Άγρια Δύση. Οι ιστορίες έχουν σύνηθες σημείο αναφοράς τις συμπλοκές που δημιουργούνταν μεταξύ Ινδιάνων, καουμπόηδων, συμμοριών και τις συχνές διενέξεις τους με σερίφηδες για την τήρηση των νόμων.

Ο Γιούστους Ντ. Μπαρνς ως "Μπρόνκο Μπιλ Άντερσον" στο Η μεγάλη ληστεία του τρένου (1903) την πρώτη ταινία γουέστερν όλων των εποχών

Ιστορία Επεξεργασία

Τα γουέστερν ήταν αρκετά δημοφιλή στην εποχή του βωβού κινηματογράφου (1894-1927). Τη δεκαετία του 1930 τα μεγάλα στούντιο του Χόλιγουντ τα εγκατέλειψαν αφήνοντας τις παραγωγές σε μικρότερα στούντιο με χαμηλό προϋπολογισμό. Από το 1939 τα γουέστερν άρχισαν να γνωρίζουν και πάλι άνθηση αναδεικνύοντας σημαντικά έργα όπως το Dodge City με τους Έρολ Φλιν και Τζέσε Τζέιμς. Η δημοτικότητά τους έφθασε στο απόγειο τις δεκαετίες του 1950 και 1960 με μεγάλο αριθμό παραγωγών αλλά και πολλά υποείδη.[1]

Τύποι γουέστερν Επεξεργασία

Κλασσικό γουέστερν Επεξεργασία

Η ταινία Η μεγάλη ληστεία του τρένου (The Great Train Robbery, 1903) συχνά θεωρείται το πρώτο γουέστερν, αν και ο Τζορτζ Φένιν και ο Γουίλιαμ Έβερσον αναφέρουν ότι η εταιρία Έντισον είχε παίξει με υλικό γουέστερν κάποια χρόνια πρίν από αυτήν την ταινία.[2]

Σπαγγέτι γουέστερν Επεξεργασία

 
Κλιντ Ίστγουντ
 
Western Mail (1942) - Τομ Κιν

Τις δεκαετίες του 1960 και 1970 αναδύθηκε μια αναζωπύρωση των γουέστερν στην Ιταλία με τα σπαγγέτι γουέστερν. Από τις διασημότερες είναι η ταινία Ο καλός ο κακός και ο άσχημος (1966).[3] Το χαρακτηριστικό τους ήταν η ύπαρξη περισσότερης δράσης και βίας σε σχέση με τα γουέστερν του Χόλιγουντ. Επίσης, οι πρωταγωνιστές συνήθως δρούσαν περισσότερο με ατομικά κίνητρα (χρήματα ή εκδίκηση τα κυριότερα) απ' ό,τι στα κλασσικά γουέστερν.[3]

Τα γουέστερν που σκηνοθετήθηκαν από τον Σέρτζιο Λεόνε έδωσαν διαφορετικό τόνο από εκείνα του Χόλιγουντ. Ηθοποιοί όπως ο Λι Βαν Κλιφ, ο Τσαρλς Μπρόνσον και ο Κλιντ Ίστγουντ έγιναν διάσημοι πρωταγωνιστώντας σε σπαγγέτι γουέστερν, αν και τα έργα αυτά ανέδειξαν και άλλους αξιοσημείωτους ηθοποιούς όπως ο Τζέιμς Κόμπερν, ο Χένρι Φόντα, ο Κλάους Κίνσκι, και ο Τζέισον Ρόμπαρντς. Ο Κλιντ Ίστγουντ πρωταγωνίστηκε στην αμερικάνικη σειρά Rawhide και βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της βιομηχανίας με την ταινία Για μια χούφτα δολάρια.[4]

Acid γουέστερν Επεξεργασία

Ο κριτικός κινηματογράφου Τζόναθαν Ρόζενμπαουμ χρησιμοποίησε αυτόν τον όρο για να περιγράψει ένα λατρευτό, αντικουλτουριάρικο όνειρο από τις δεκαετίες του 1960 και 1970 συνδεδεμένενο με πρόσωπα όπως ο Μόντε Χέλμαν, ο Ντένις Χόπερ, ο Τζιμ Μακμπράιντ και ο Ρούντι Βέρλιτζερ και ταινίες όπως το Greaser's Palace. Ο Άλεξ Κοχ έκανε κάτι παρόμοιο τη δεκαετία του 1980 με το Walker, ο κατακτητής.[5]

Charro, cabrito ή chili γουέστερν Επεξεργασία

Καθιερωμένα του μεξικάνικου σινεμά συχνά παρουσίαζαν μουσικούς σταρ, αφού η δράση παρουσιάστηκε στα μεξικάνικα σινεμά από τη δεκαετία του 1930. Τις δεκαετίες του 1930 και 1940, ήταν τυπικές ταινίες με καβαλάρηδες στην υπαίθρια μεξικάνικη κοινωνία εκθέτοντας πολιτιστικές ανησυχίες πολύ διαφορετικές από του Χόλιγουντ, αλλά οι ταινίες τσάρρο και τα γουέστερν συνέπιψαν εμφανέστερα τις δεκαετίες του 1950 και 1960.[6][7]

Contemporary γουέστερν Επεξεργασία

Είναι γνωστά και ως νεο-γουέστερν, έχουν σύγχρονο αμερικανικό υπόβαθρο και χρησιμοποιούν θέματα και μοτίβα της παλιάς δύσης.[εκκρεμεί παραπομπή]

Electric γουέστερν Επεξεργασία

Η ταινία Zachariah (1971) θεωρήθηκε η πρώτη αυτού του είδους.[8] Η ταινία παρουσίασε διάφορες μπάντες του ροκ σε έναν διαφορετικό αμερικάνικο δυτικό χώρο. Η ταινία Hate Horses θεωρήθηκε η δεύτερη.[9]

Euro γουέστερν Επεξεργασία

Τα euro γουέστερν γυρίστηκαν στη Δυτική Ευρώπη. Σε αυτά μπορεί κάποιες φορές να συμπεριλαμβάνονται και τα σπαγγέτι γουέστερν. Ένα παράδειγμα είναι η ταινία The Savage Guns (1962).

Fantasy γουέστερν Επεξεργασία

Τα γουέστερν φαντασίας έχουν θεματολογία και σκηνικά που προκύπτουν κυρίως από φανταστική μυθολογία.[εκκρεμεί παραπομπή]

Florida γουέστερν Επεξεργασία

Τα Φλόριντα γουέστερν τοποθετούνται στην Φλόριντα κατά τη διάρκεια του πολέμου της Φλόριδας.[εκκρεμεί παραπομπή]

Γουέστερν τρόμου Επεξεργασία

Τα γουέστερν τρόμου αναφέρονται σε μάχες ανθρώπων εναντίον βαμπίρ, κανιβαλισμό κλπ.[εκκρεμεί παραπομπή]

Curry γουέστερν και indo γουέστερν Επεξεργασία

Μπορούν να θεωρηθούν υποκατηγορία των κλασικών και σπαγγέτι γουέστερν.[εκκρεμεί παραπομπή]

Martial arts γουέστερν Επεξεργασία

Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν τα γουέστερν στα οποία προβάλλονται πολεμικές τέχνες.[εκκρεμεί παραπομπή]

Meat pie γουέστερν Επεξεργασία

Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα γουέστερν που διαδραματίζονται στην Αυστραλία και ειδικότερα στις αυστραλιανές αγροτικές περιοχές[10]

Χαρακτηριστικές ταινίες της κατηγορίας είναι οι εξής: Rangle River (1936), Kangaroo (1952), Mad Dog Morgan (1976), The Man from Snowy River (1982), Five Mile Creek (1983–85) και το θεατρικό έργο Quigley Down Under (1991). Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για να διαφοροποιηθούν περισσότερες αμερικανοποιημένες αυστραλιανές ταινίες από εκείνες με περισσότερο ιστορική βάση, όπως εκείνες σχετικά με τους bushrangers.[11]

Νόρθγουέστερν Επεξεργασία

Είναι υποκατηγορία γουέστερν που η ιστορία λαμβάνει χώρα στην Αλάσκα και τον δυτικό Καναδά.[εκκρεμεί παραπομπή]

Ostern ή red γουέστερν Επεξεργασία

Τα ostern ή red γουέστερν πραγματοποιούνται στην ανατολική ευρώπη.[εκκρεμεί παραπομπή]

Pornographic γουέστερν Επεξεργασία

Τα γουέστερν αυτά έχουν ως κύριο θέμα πορνογραφικές ιστορίες.[εκκρεμεί παραπομπή]

Revisionist γουέστερν Επεξεργασία

Από τη δεκαετία του 1960 Αμερικάνοι παραγωγοί άλλαξαν παραδοσιακά στοιχεία των γουέστερν δείχνοντας λιγότερη βία και παρουσίαζαν περισσότερο θετικά τους ιθαγενείς της Αμερικής που σε παλαιότερες ταινίες τους εξέθεταν ως άγριους.[εκκρεμεί παραπομπή]

Γουέστερν επιστημονικής φαντασίας Επεξεργασία

Η σειρά The Fantom Empire θεωρήθηκε ότι είναι πιθανώς το πρωϊμότερο science fiction γουέστερν επειδή λαμβάνει χώρα σε ένα ράντσο προβάλλοντας τεχνολογία που δεν υπήρχε εκείνη την περίοδο.[12] Η σειρά του 2002 Firefly περιγράφτηκε ως γουέστερν επιστημονικής φαντασίας επειδή συνδιάζει τα οπτικά στοιχεία που συνδέονται με τα γουέστερν όπως τα περίστροφα, άλογα κ.λπ. με αυτά της επιστημονικής φαντασίας. Ωστόσο ο παραγωγός Τζος Γουίντον είπε πως ο όρος αυτός έκανε τον κόσμο να ανατριχιάζει.[13][14]

Διαστημικό γουέστερν Επεξεργασία

 
Λέοναρντ Νίμοϊ και Γουίλιαμ Σάτνερ στο Σταρ Τρεκ: Η αρχική σειρά, 1968

To space γουέστερν είναι μια υποκατηγορία του science fiction γουέστερν. Ο Τζιν Ροντενμπέρι περιέγραψε το Σταρ Τρεκ: Η αρχική σειρά ως space γουέστερν.[15]

Αλλόκοτο γουέστερν Επεξεργασία

Στην κατηγορία αυτή γίνεται μείξη στοιχείων των κλασικών γουέστερν με διάφορα άλλα όπως σατανικών, υπερφυσικών κ.ά.[εκκρεμεί παραπομπή]

Σατιρικό γουέστερν Επεξεργασία

Αναφέρονται στην διακωμώδηση, ειρωνεία και σάτιρα του είδους.[εκκρεμεί παραπομπή]

Εικόνες Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Indick, William. The Psychology of the Western. Pg. 2 McFarland, Aug 27, 2008.
  2. Fenin, George N.; William K. Everson (1962). The Western: From Silents to Cinerama. New York: Bonanza Books. p. 47.
  3. 3,0 3,1 Frayling, Christopher (1998). Spaghetti Westerns: Cowboys and Europeans from Karl May to Sergio Leone. IB Tauris.
  4. Billson, Anne (September 15, 2014). "Forget the Spaghetti Western – try a Curry Western or a Sauerkraut one". The Daily Telegraph.
  5. Rosenbaum, Jonathan. "A gun up your ass: an interview with Jim Jarmusch". www.jonathanrosenbaum.net. Cineaste, July 1996. Retrieved 12 May 2016.
  6. Rashotte, Ryan Narco Cinema: Sex, Drugs, and Banda Music in Mexico's B-Filmography Palgrave Macmillan, 23 April 2015
  7. p. 6 Figueredo, Danilo H. Revolvers and Pistolas, Vaqueros and Caballeros: Debunking the Old West ABC-CLIO, 9 Dec 2014
  8. Greenspun, Roger (January 25, 1971). "Zachariah (1970) Screen: 'Zachariah,' an Odd Western". The New York Times.
  9. Hate Horses - Official Trailer. YouTube. 2015.
  10. Ross Cooper, Andrew Pike (1998). Australian Film 1900-1977: A Guide to Feature Film Production. Melbourne: Oxford University Press. p. 310. ISBN 0195507843.
  11. "HOLLYWOOD". The Australian Women's Weekly. November 4, 1981. p. 157. Retrieved December 28, 2011.
  12. Richardson, Jeffrey (2009). "Cowboys And Robots: the Birth of the Science Fiction Western". Crossed Genres. Retrieved 27 March 2014
  13. Chocano, Carina (October 3, 2002). "Giddyup, spaceman". Salon. Retrieved March 27, 2014
  14. "Whedon seeks return of 'gritty' sci-fi". BBC News (London: BBC). October 7, 2005. Retrieved March 27, 2014.
  15. "A First Showing for 'Star Trek' Pilot". The New York Times. 1986-07-22. Retrieved 2014-03-13

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία