Ο δράκουλας των Εξαρχείων

Ελληνική καλτ ταινία (1983)

Η ταινία Ο Δράκουλας των Εξαρχείων είναι πολιτική-καλλιτεχνική σάτιρα του 1983, σε σκηνοθεσία του Νίκου Ζερβού, μια «ανατρεπτική ταινία φανταστικού κινηματογράφου»[1] σύμφωνα με τους δημιουργούς της. Παίζουν οι Κωνσταντίνος Τζούμας, Τζίμης Πανούσης, Ισαβέλλα Μαυράκη, Βαγγέλης Κοτρώνης, Τζόνι Βαβούρας, Αντώνης Καφετζόπουλος, Δημήτρης Πουλικάκος κ.ά. Το φιλμ είναι κατά βάση μια παρωδία τρόμου με στοιχεία πολιτικής και κοινωνικής διακωμώδησης, συν μια κινηματογραφημένη συναυλία των Μουσικών Ταξιαρχιών στο τέλος, όπου αποτυπώνονται οι ενδυματολογικές επιλογές και ο κώδικας εμφάνισης της νεολαίας της εποχής.[2] Στην ίδια συναυλία εμφανίζεται ο Δημήτρης Πουλικάκος, σε μια ροκ διασκευή του τραγουδιού «Υπάρχω» του Στέλιου Καζαντζίδη. Σύμφωνα με τον ίδιο τον Πουλικάκο, τα γυρίσματα αυτής της σκηνής έγιναν σε ένα μαγαζί στη λεωφόρο Πέτρου Ράλλη.[3]

Ο Δράκουλας των Εξαρχείων
ΣκηνοθεσίαΝίκος Ζερβός
ΠαραγωγήΝίκος Ζερβός
ΣενάριοΤζίμης Πανούσης
Νίκος Ζερβός
Βαγγέλης Κοτρώνης
Λίλη Πανούση
ΠρωταγωνιστέςΚωνσταντίνος Τζούμας
Τζίμης Πανούσης
Βαγγέλης Κοτρώνης
Ισαβέλλα Μουράκη
Τζόνι Βαβούρας
Θέκλα Τσελεπή
Σάκης Μπουλάς
Μαρία Τσακαλίδου
Νικόλας Άσιμος
Δημήτρης Πουλικάκος
Αντώνης Καφετζόπουλος
ΜουσικήΤζίμης Πανούσης
Μουσικές Ταξιαρχίες
Επιμέλεια:
Τζίμης Πανούσης
Σπύρος Πάζιος
ΦωτογραφίαΣπύρος Νούνεσης
ΜοντάζΑντώνης Τέμπος
ΗχοληψίαΠάνος Πανουσόπουλος
ΣκηνογραφίαΑμαλία Μιχαηλίδου
Εταιρεία παραγωγήςΒΙΜΑΡ
Movie Makers
ΔιανομήΑλλαγή Φιλμ
Πρώτη προβολή17 Φεβρουαρίου 1983[1]
Κυκλοφορία23 Δεκεμβρίου 2010 (DVD)
Διάρκεια87
ΠροέλευσηΕλλάδα
Γλώσσαελληνική
ΠροηγείταιΣουβλίστε τους! (1981)
ΈπεταιΝτελίριο (1983)

Ο τρελός ορθοπεδικός Βίκτωρ Παπαδόπουλος (Κωνσταντίνος Τζούμας) έχει εγκατασταθεί στα Εξάρχεια, μαζί με την κόρη του (Ισαβέλλα Μαυράκη) και τους δύο βοηθούς του (Τζόνι Βαβούρας και Βαγγέλης Κοτρώνης).[4] Έχει έρθει από τα Καρπάθια και είναι ένα υβρίδιο του δόκτορα Φρανκενστάιν και του κόμη Δράκουλα.[2] Έχει για στόχο την πραγματοποίηση ενός παρανοϊκού σχεδίου, που συνίσταται στη δημιουργία ενός τέλειου ροκ μουσικού συγκροτήματος (οι Μουσικές Ταξιαρχίες, με αρχηγό τον Τζίμη Πανούση), το οποίο θα αποτελείται από συναρθρωμένα μέλη σημαντικών πεθαμένων μουσικών.[5] Όμως τελικά το συγκρότημα βγαίνει με μια έντονη ροπή προς το λαϊκό τραγούδι.[6] Επιπλέον, οι νεκροί ενός νεκροταφείου, από το οποίο τυμβωρυχεί ο Βίκτωρ με τους βοηθούς του, με αρχηγό τον Χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας (τον υποδύεται ο Αντώνης Καφετζόπουλος -ο χαρακτήρας είναι ειρωνική αναφορά στον Οδυσσέα Ελύτη) δυσανασχετούν και επαναστατούν, επιτίθενται στο σπίτι του Βίκτορα[4] και οργανώνουν υπέρ του σκοπού τους μια μεγάλη δημόσια συναυλία του συγκροτήματος που έφερε στη ζωή ο τρελός επιστήμονας.[5]

Στοιχεία παρωδίας και κριτικής

Επεξεργασία

Στην ταινία υπάρχουν διάσπαρτα στοιχεία που σατιρίζουν πολιτικά και καλλιτεχνικά δεδομένα της εποχής. Αγαπημένη τηλεοπτική εκπομπή του Βίκτορα είναι η εξαγγελία του κυβερνητικού προγράμματος για την υγεία από τον Ανδρέα Παπανδρέου (τον οποίο ειρωνεύεται χαμογελώντας και αναφωνώντας «Τι διασκεδαστικός άνθρωπος!»). Ένα από τα κλεμμένα σώματα νεκρών μουσικών είναι του Μάνου Χατζιδάκι, ο οποίος ήταν φυσικά τότε εν ζωή και είχε και τα ηνία στο Τρίτο Πρόγραμμα (1975-1982). Σκληρή είναι και η διακωμώδηση του σκηνοθέτη Θόδωρου Αγγελόπουλου και της ταινίας του Ταξίδι στα Κύθηρα: ο βοηθός του Βίκτορα (ο Κοτρώνης), μεταμφιεσμένος σε γοργόνα προϋπαντεί σε μια παραλία τον υποτιθέμενο «Κατράκη» (τον υποδύεται ο Νικόλας Άσιμος) του αγγελοπουλικού φιλμ, ο οποίος περιφέρεται στο νερό πάνω σε ένα θαλάσσιο ποδήλατο που το έχει κάνει σχεδία.[2] Σύμφωνα με μία αναφορά, το γύρισμα της σκηνής έγινε το καλοκαίρι του 1981.[7]

Αποτιμήσεις

Επεξεργασία

Ο Δράκουλας των Εξαρχείων, όπως έχει δηλώσει ο Νίκος Ζερβός, είχε γυριστεί «τελείως για το χαβαλέ», με βάση ορισμένες ιδέες και σημειώσεις του Τζίμη Πανούση. Αυτές υπήρξαν «το πρόσχημα» για αυτοσχεδιασμό και τη δημιουργία της ταινίας με χαρακτήρα «αναρχίζοντα» (όχι όμως «αναρχικό»).[6]

Η ταινία απέκτησε γρήγορα μια διαχρονικότητα ως κλασικό φιλμ του ελληνικού καλτ κινηματογράφου.[2] Συμπεριελήφθηκε στο πρόγραμμα του Α΄ Φεστιβάλ Καλτ Ελληνικού Κινηματογράφου (Φεβρουάριος 2003), του θεσμού που εμπνεύστηκε και καθιέρωσε ο σκηνοθέτης Νίκος Τριανταφυλλίδης, όπου προβλήθηκε προλογιζόμενη από το σκηνοθέτη της.[8] Με τον Δράκουλα των Εξαρχείων, όπως έχει γράψει ο κριτικός και ιστορικός του ελληνικού κινηματογράφου Δημήτρης Κολιοδήμος, ο Ζερβός, «ως Έλληνας Τζον Γουότερς», κατόρθωσε να συνδυάσει «το κλασικό «φρανκενσταϊνικό θέμα με την ιδέα του Φαντάσματος της όπερας κι επιτίθεται στην κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα του τόπου, παρωδώντας τις καλλιτεχνικές και ηθικές συμβάσεις μέσω του κακού γούστου και της παραμόρφωσης του φυσικού περιεχομένου της ζωής».[9]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Βλ. στο περιoδικό του Βαγγέλη Κοτρώνη Cine ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ, τεύχ. 1 (Ιανουάριος 1983), χ.α.σ. (στο εσώφυλλο)[νεκρός σύνδεσμος]. Ευτοπικό Ψηφιακό Αρχείο. Ανακτήθηκε στις 2017-08-23.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Βασίλης Σωτηρόπουλος. «Ο Δράκουλας των Εξαρχείων (1983)». Cine.gr. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2017. 
  3. Καπράνος, Άκης (5 Νοεμβρίου 2023). «Μιλώντας με τον Πουλικάκο για την παράξενη διαδρομή του στο ελληνικό σινεμά». LiFO. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2024. 
  4. 4,0 4,1 Ο Δράκουλας των Εξαρχείων (dvd). Audio Visual Enterprises. 2010.  EAN 5201610159194.
  5. 5,0 5,1 Μιχάλης Ουζούνης (28 Νοεμβρίου 2016). «Ο δράκουλας των Εξαρχείων». ΕΡΤ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2017. 
  6. 6,0 6,1 Βλ. Νίκος Ζερβός, «Ζω με εμμονές» (συνέντευξη). Living in the City. Ανακτήθηκε στις 2017-08-22.
  7. Αλλαμανής, Γιώργος Ι. (2000). Δίχως καβάτζα καμιά: Βίος και πολιτεία του Νικόλα Άσιμου. Αθήνα: Νέα Σύνορα - Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη. σελ. 157. ISBN 960-14-0174-1. 
  8. «1ο Καλτ Φιλμ Φεστιβάλ» Αρχειοθετήθηκε 2017-11-30 στο Wayback Machine.. Greek Cult Film Festival. Ανακτήθηκε στις 2017-08-22.
  9. Δημήτρης Κολιοδήμος, Λεξικό ελληνικών ταινιών από το 1914 μέχρι το 2000, όπως παρατίθεται στο: «Ο Δράκουλας των Εξαρχείων» Αρχειοθετήθηκε 2015-03-17 στο Wayback Machine.. tzimakospanousis.gr. Ανακτήθηκε στις 2017-08-06.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία