Αρακάς

είδος φυτού
(Ανακατεύθυνση από Πίσον το ήμερον)

Ως αρακάς αναφέρεται συνήθως το μικρό σφαιρικό πράσινο σπέρμα-καρπός ή ο πολύσπερμος λοβός του φυτού Πίσον το ήμερον (Pisum sativum), όσο και το ίδιο το φυτό. Το μπιζέλι (Pisum sativum var. saccharatum) πολλές φορές συγχέεται με τον αρακά. Οι λοβοί ή χέδρωπες αποτελούν βοτανολογικά φρούτα,[1] που περιέχουν αρκετά σπέρματα, τα οποία αναπτύσσονται από την ωοθήκη του άνθους. Το P. sativum είναι μονοετές φυτό. Η φύτευση μπορεί να λάβει χώρα από το χειμώνα μέχρι νωρίς το καλοκαίρι, ανάλογα με τη τοποθεσία. Το μέσο βάρος του κάθε αρακά είναι ανάμεσα σε 0,1 και 0,36 γραμμάρια.[2] Ο ανώριμος αρακάς χρησιμοποιείται ως λαχανικά, φρέσκα, κατεψυγμένα ή κονσερβοποιημένα. Ενώ ο αρακάς καταναλώνεται ξεσπιρισμένος, τα μπιζέλια τρώγονται ολόκληρα με τα καρπόφυλλα (εξ ου και η Γαλλική ονομασία mangetout).

Αρακάς
Τα σπέρματα αρακά μέσα στο λοβό
Τα σπέρματα αρακά μέσα στο λοβό
Το φυτό Pisum sativum
Το φυτό Pisum sativum
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Τάξη: Κυαμώδη (Fabales)
Οικογένεια: Φαβίδες (Fabaceae)
Υποοικογένεια: Ψυχανθή (Faboideae)
Γένος: Πίσον (Pisum)
Είδος: Πίσον το ήμερον (P. sativum)
Διώνυμο
Pisum sativum
L.

Ο άγριος αρακάς απαντά στη Μεσόγειο και στην Εγγύς Ανατολή. Τα αρχαιότερα αρχαιολογικά ευρήματα αρακά χρονολογούνται από το τέλος της Νεολιθικής Εποχής εκεί που σήμερα είναι η Ελλάδα, η Συρία, η Τουρκία και η Ιορδανία. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η καλλιέργειά του στο Δέλτα του Νείλου γινόταν ήδη από το 4800-4400 π.Χ., καθώς και στη Γεωργία από την 5η χιλιετία π.Χ. Ανατολικότερα η καλλιέργεια άρχισε αργότερα. Στο Αφγανιστάν ο αρακάς έφτασε περίπου το 2000 π.Χ. και στο δεύτερο μισό της 2ης χιλιετίας π.Χ. άρχισε η καλλιέργειά του στη λεκάνη του Γάγγη και στη νότια Ινδία.[3]

Στα μέσα του 19ου αιώνα, οι παρατηρήσεις του Αυστριακού μοναχού Γκρέγκορ Μέντελ σε φυτά αρακά οδήγησαν στις αρχές της μεντελικής κληρονομικότητας, τη βάση της σύγχρονης γενετικής.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Rogers, Speed (2007). Man and the Biological World Read Books. pp. 169–170. ISBN 978-1-4067-3304-4 retrieved on 2009-04-15.
  2. Pea
  3. Zohary, Daniel and Hopf, Maria (2000). Domestication of Plants in the Old World, 3η έκδοση. Oxford: University Press. ISBN 978-0-19-850356-9 p. 105–107

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Pisum sativum στο Wikimedia Commons
  •   Λεξιλογικός ορισμός του αρακάς στο Βικιλεξικό