Πορφύρα και αίμα
Το Πορφύρα και αίμα (με υπότιτλο Μια δραματική επιστροφή στο Βυζάντιο) είναι μια ασπρόμαυρη τηλεοπτική σειρά της ελληνικής τηλεόρασης που μεταδοδόταν από την ΥΕΝΕΔ το 1977 κάθε Τετάρτη.[1] Το πρώτο επεισόδιο προβλήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 1977. Τη σειρά σκηνοθετούσε ο Νίκος Φώσκολος (ο οποίος έγραψε και το σενάριο, που βασιζόταν στην πρόσφατη και βραβευμένη[2] μυθιστορηματική βιογραφία του Κώστα Κυριαζή Ρωμανός Διογένης)[3] με τηλεσκηνοθέτη τον Κώστα Ανδρίτσο.[4] Η σειρά έχει θέμα τον έρωτα της αυτοκράτειρας του Βυζαντίου με έναν στρατηγό που ετοιμάζει επανάσταση εναντίον της.[1]
Πορφύρα και αίμα | |
---|---|
Είδος | Δράμα |
Βασίζεται σε | Ρωμανός Διογένης, μυθιστόρημα του Κώστα Κυριαζή |
Σκηνοθεσία | Νίκος Φώσκολος, Κώστας Ανδρίτσος |
Σενάριο | Νίκος Φώσκολος |
Πρωταγωνιστές | Νίκος Βασταρδής, Βούλα Ζουμπουλάκη, Δημήτρης Μυράτ, Γωγώ Ατζολετάκη |
Χώρα | Ελλάδα |
Γλώσσα | Ελληνικά |
Αριθμός κύκλων | 1 |
Αριθμός επεισοδίων | 54 |
Παραγωγή | |
Παραγωγή | Ερατώ Αγγελοπούλου |
Φωτογραφία | Βασίλης Βασιλειάδης |
Διάρκεια | 45 λεπτά |
Εταιρεία παραγωγής | Έψιλον TV |
Προβολή | |
Τηλεοπτικός σταθμός | ΥΕΝΕΔ |
Προβολή | 7 Δεκεμβρίου 1977– 27 Δεκεμβρίου 1978 |
Πλοκή
ΕπεξεργασίαΣτην Κωνσταντινούπολη του 1067, ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Δούκας (Γιώργος Μπάρτης) είναι βαριά άρρωστος. Πριν πεθάνει, ορίζει διάδοχό του τη σύζυγό του Αυγούστα Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα (Βούλα Ζουμπουλάκη) με τον όρο να υπογράψει χρυσόβουλο ότι δε θα ξαναπαντρευτεί, ώστε να τη διαδεχτεί ο γιος του. Το έγγραφο παραδίδεται στον πατριάρχη Ξιφιλίνο (Γιάννης Κωστής) και ο αυτοκράτορας πεθαίνει.
Παράλληλα, ο ικανός στρατηλάτης Ρωμανός Διογένης (Νίκος Βασταρδής), βλέπει με θλίψη την ιδιαίτερη πατρίδα του την Καππαδοκία να ρημάζεται από τους Σελτζούκους Τούρκους, χωρίς να μπορεί να κάνει το παραμικρό, γιατί δεν έχει αυτοκρατορική εντολή. Άτομα του περιβάλλοντός του του προσπαθούν να τον πείσουν να στασιάσει και να πάρει το θρόνο με τη βία, αλλά εκείνος επιλέγει να παρουσιαστεί στον αδερφό του νεκρού αυτοκράτορα, Καίσαρα Ιωάννη Δούκα (Γιώργος Τζώρτζης) και τον εκλιπαρεί να συγκροτήσει στρατό, για να αντιμετωπιστεί η επέλαση. Εκείνος όχι μόνο αρνείται, αλλά προσβάλλει τον Ρωμανό, τον οποίο θέλει να εξοντώσει.
Κατόπιν τούτου, ο Ρωμανός αποφασίζει να ζητήσει ακρόαση από την Ευδοκία. Τόσο ο Δούκας όσο και ο πρωτοβεστιάριος και ραδιούργος Μιχαήλ Ψελλός (Δημήτρης Μυράτ) προτρέπουν την αυτοκράτειρα να μη δεχτεί τον Ρωμανό. Εκείνη όμως τον δέχεται, προκαλώντας την οργή των δύο συμβούλων της, που τον θεωρούν σφετεριστή του θρόνου. Στη συνάντησή τους, ο Ρωμανός παρουσιάζει στην Ευδοκία και εκείνη συγκινείται από τη γενναιότητά του, αλλά αποφεύγει να του απαντήσει ξεκάθαρα. Καθώς ο καιρός περνά, ο Ρωμανός αποφασίζει να προχωρήσει σε στάση εναντίον του παλατιού, για να εξαναγκάσει τους επικεφαλής σε συγκρότηση στρατού. Ο Ψελλός μαθαίνει το σχέδιο και συλλαμβάνει τον δρουγγάριο Κωνσταντίνο Ίσαυρο (Γιώργος Βουτσίνος) ο οποίος, πιστός στον Ρωμανό, αρνείται να τον προδώσει τη στάση παρά τα φρικτά βασανιστήρια. Όταν όμως του υπόσχονται ότι θα προαχθεί στον βαθμό του τουρμάρχη, αμέσως μαρτυρά τα πάντα. Έτσι, τον Δεκαπενταύγουστο του 1067, ο Ρωμανός συλλαμβάνεται πριν προλάβει να επιχειρήσει τη στάση και φυλακίζεται. Ταυτόχρονα, ο Δούκας με τον Ψελλό, στοχεύουν σε μια σύντομη δίκη και σε εκτέλεση με συνοπτικές διαδικασίες. Όμως, τα σχέδιά τους θα χαλάσει η Ευδοκία, η οποία είναι γοητευμένη από τον Ρωμανό και ζητά να τον δικάσει η ίδια. Ο Ρωμανός παραδέχεται ότι ετοίμαζε στάση, αλλά επισημαίνει ότι στόχος του ήταν η απελευθέρωση της πατρίδας του. Ο Δούκας και ο Ψελλός εισηγούνται τη θανατική καταδίκη του, ωστόσο η αυτοκράτειρα του χαρίζει τη ζωή και τον εξορίζει στην Καππαδοκία, αφαιρώντας του τα στρατιωτικά αξιώματα.
Κατευθυνόμενος προς την Καππαδοκία μαζί με τα παιδιά και τους υπηρέτες του, ο Ρωμανός δέχεται απόπειρα δολοφονίας που έχουν οργανώσει οι παλατιανοί εχθροί του. Όμως, επειδή η Ευδοκία έχει φροντίσει να τον ενημερώσει εγκαίρως μέσω του φίλου του Μιχαήλ (Αλμπέρτο Εσκενάζυ), δίνοντας εντολή να έχει συνοδεία κατά την πορεία του, ο Ρωμανός σκοτώνει τον αντίπαλό του. Όταν όμως φτάνει στην Καππαδοκία, καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να εμποδίσει την επέλαση των Σελτζούκων. Ωστόσο, μαθαίνοντας ότι αυτοί έχουν επιτεθεί στην Καισάρεια, οπλίζει μερικούς άνδρες, σπεύδει στην περιοχή και καταφέρνει να τους εξοντώσει.
Τα νέα φτάνουν στην Κωνσταντινούπολη και η Ευδοκία του δίνει πίσω τα στρατιωτικά αξιώματά του, τον προάγει σε αρχιστράτηγο και του δίνει τη δυνατότητα να επιστρέψει στη βασιλεύουσα. Εκεί, ο Ρωμανός καταφέρνει να πείσει το παλάτι να συγκροτήσει ισχυρό στρατό και να πολεμήσει τους Σελτζούκους. Η Ευδοκία αποφασίζει να τον παντρευτεί, παρόλο που γνωρίζει ότι υπάρχει το χρυσόβουλο το οποίο της απαγορεύει κάτι τέτοιο. Ωστόσο, ένα τυχαίο περιστατικό τη βγάζει από το αδιέξοδο, καθώς ο αδελφός του πατριάρχη, ο Βάρδας (Γιώργος Σούτης), εμπλέκεται σε διάφορα ερωτικά σκάνδαλα, μεταξύ των οποίων η ατίμωση της αρχοντοπούλας Θεοφανώς (Μαρία Μαργαρίτη). Έτσι, η αυτοκράτειρα πείθει τον πατριάρχη να της επιστρέψει το χρυσόβουλο παραπλανώντας τον ότι θα δώσει το θρόνο στον Βάρδα και είναι ελεύθερη να προχωρήσει σε γάμο με τον Ρωμανό. Όταν ο πατριάρχης αντιλαμβάνεται την απάτη, προσπαθεί να ματαιώσει την τελετή ανεπιτυχώς.
Ως αυτοκράτορας πλέον, ο Ρωμανός προάγει τους ανθρώπους του, χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι τους προσφέρει την ευκαιρία να του πάρουν τον θρόνο. Έτσι, ενώ νομίζει ότι προετοιμάζουν στρατό για να υπερασπίσει τα εδάφη της αυτοκρατορίας, όταν το Μάρτιο του 1068 ξεκινά για εκστρατεία στην Ασία, διαπιστώνει ότι ο στρατός αποτελείται από ελάχιστους ρακένδυτους αμάχους και μερικά αδύναμα άλογα. Παρά την απογοήτευσή του ξεκινά προσπάθεια να τους εκγυμνάσει για τη μάχη. Ωστόσο, μια αιφνιδιαστική επίθεση των Τούρκων στον κάμπο της Ιεράπολης διαλύει τον βυζαντινό στρατό. Ο Ρωμανός δίνει εντολή οπισθοχώρησης, αλλά τελικά επιτίθεται αιφνιδιαστικά και συντρίβει τον τουρκικό στρατό.
Στη συνέχεια, επιστρέφει στην Κωνσταντινούπολη νικητής και κατηγορεί τους Δούκα και Ψελλό για ελλιπή προετοιμασία του στρατού.Την άνοιξη του 1071, ξεκινά και πάλι εκστρατεία εναντίον των Τούρκων, την οποία οι βυζαντινοί φαίνεται να κερδίζουν. Όμως, στις 19 Αυγούστου 1071 στη Μάχη του Μαντζικέρτ, ο Ρωμανός προδίδεται από τους παλατιανούς αντιπάλους του και βρίσκεται αιχμάλωτος στα χέρια των Τούρκων, ενώ ο Δούκας και ο Ψελλός ζητούν εκβιαστικά από την Ευδοκία να υπογράψει την εκθρόνισή του και να ορίσει αυτοκράτορα τον γιο της Μιχαήλ Ζ΄ Δούκα. Έτσι και γίνεται, τη στιγμή που ο Ρωμανός απελευθερώνεται από τους Τούρκους. Πίσως στην Κωνσταντινούπολη, ο Ρωμανός προσπαθεί να ξαναπάρει τον θρόνο, αλλά χάνοντας στη μάχη της Αμάσειας από τον Δούκα, συλλαμβάνεται, τυφλώνεται κι εξορίζεται, για να πεθάνει το 1072, ενώ η Ευδοκία, εξορίζεται σε μοναστήρι στην Πρίγκηπο.[4]
Διανομή[5]
Επεξεργασία- Νίκος Βασταρδής ως Ρωμανός Δ΄ Διογένης
- Βούλα Ζουμπουλάκη ως Ευδοκία
- Δημήτρης Μυράτ ως Μιχαήλ Ψελλός
- Γωγώ Ατζολετάκη ως Θεοδώρα
- Ερρίκος Μπριόλας ως Βασιλάκιος
- Αλμπέρτο Εσκενάζυ ως Μιχαήλ
- Χρήστος Κωνσταντόπουλος ως Γεώργιος
- Γιώργος Τζώρτζης ως Ιωάννης Δούκας
- Γιώργος Βουτσίνος ως Κωνσταντίνος Ίσαυρος
- Άννα Αδριανού ως κόρη Ρωμανού
- Σπύρος Χατζάρας ως Ουρσέλιος
- Γιάννης Κωστής ως πατριάρχης Ξιφιλίνος
- Γιώργος Μπάρτης ως Κωνσταντίνος Δούκας
- Γιώργος Σούτης ως Βάρδας
- Μαρία Μαργαρίτη ως Θεοφανώ
- Νίκος Φιλιππόπουλος ως Πειναλέων
Παραλειπόμενα
ΕπεξεργασίαΗ μουσική τίτλων ήταν το "Roman March" του Ουγγροαμερικανού συνθέτη Μίκλος Ρόζα από την πολυβραβευμένη ταινία του 1959 Μπεν Χουρ, ενώ ακουγόταν και το "Sarabande" του Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ.[1] Στη σειρά έπαιζε και ο μετέπειτα δημοσιογράφος και τηλεπαρουσιαστής Σπύρος Χατζάρας.[5]
Το Πορφύρα και αίμα προβαλλόταν σε επανάληψη από τον Ιούνιο του 1980 ως τον Ιούλιο του 1981 κι αμέσως μετά, οι υπάλληλοι της ΕΡΤ με εντολή του Βασίλη Βασιλικού, τη διέγραψαν από το αρχείο, με αποτέλεσμα σήμερα να μην υπάρχουν παρά ελάχιστα πλάνα από αυτή την εξαιρετική σειρά. Κάποια από αυτά παρουσιάστηκαν το 1991 στην εκπομπή Το σίριαλ των σίριαλ με τη Ρένα Θεολογίδου και προέρχονται από το επεισόδιο της 19ης Ιουλίου 1978.[4]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Πορφύρα και Αίμα». retrodb.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2024.
- ↑ Kulhánková, Markéta· Marciniak, Przemyslaw (10 Αυγούστου 2023). Byzantium in the Popular Imagination: The Modern Reception of the Byzantine Empire. Bloomsbury Publishing. σελ. 183. ISBN 978-0-7556-0730-3.
- ↑ «Πορφύρα Δίχως Αίμα». 2018. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2024.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Κριτσιόλης, Τάσος (24 Μαρτίου 2016). «Ασπρόμαυρα κι έγχρωμα: "Πορφύρα και αίμα - Ρωμανός Διογένης"». Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2024.
- ↑ 5,0 5,1 Καβουκλής, Νικήτας (3 Ιουλίου 2023). «Top 10: Οι καλύτερες ελληνικές σειρές που βασίζονται σε βιβλία - Enternity.gr». Enternity. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2024.