Νίκος Φώσκολος

Έλληνας συγγραφέας, σκηνοθέτης και σεναριογράφος (1927-2013)

Ο Νίκος Φώσκολος (Αθήνα 26 Νοεμβρίου 1927 - Αθήνα 30 Οκτωβρίου 2013) ήταν σύγχρονος Έλληνας συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, σεναριογράφος και κριτικός του ραδιοφώνου και του θεάτρου, σκηνοθέτης του κινηματογράφου και της τηλεόρασης.

Νίκος Φώσκολος
Γέννηση26  Νοεμβρίου 1927[1]
Αθήνα
Θάνατος30  Οκτωβρίου 2013[1]
Αθήνα[2]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Ιδιότητασυγγραφέας, σκηνοθέτης κινηματογράφου, σεναριογράφος και σκηνοθέτης τηλεόρασης

Βιογραφία

Επεξεργασία

Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ωστόσο δεν αποφοίτησε.

Αρχικά δούλεψε ως δημοσιογράφος, (στη δεκαετία 1950-1960), στις εφημερίδες Εμπρός και Ανεξάρτητος Τύπος κάνοντας ελεύθερο και καλλιτεχνικό ρεπορτάζ και γράφοντας κινηματογραφική κριτική.[3] Από πολύ νωρίς ασχολήθηκε με τη συγγραφή αστυνομικού μυθιστορήματος. Η ραδιοφωνική εκπομπή Αστυνομικές ιστορίες του Νίκου Φώσκολου αποτέλεσε το πρώτο του ραδιοφωνικό σίριαλ που είχε πολύ μεγάλη επιτυχία και όταν εκδόθηκε ήταν το μπεστ-σέλερ της εποχής.[4]

Στη δεκαετία του 1960 ξεκινά ως θεατρικός συγγραφέας και κριτικός, συγγράφοντας περισσότερα από 10 θεατρικά έργα και πολλά ραδιοφωνικά. Στη συνέχεια μετακινείται στον κινηματογράφο όπου και σεναριογραφεί περισσότερες από 70 ταινίες, κυρίως με τη Φίνος Φιλμ.

Το 1971 ασχολείται με επιτυχία με την τηλεόραση, με την ιστορική τηλεοπτική σειρά (δράμα) Άγνωστος πόλεμος που σημείωσε το παγκόσμιο ρεκόρ 92% θεαματικότητας,[5] μετά την οποία ακολούθησαν διάφορα ιστορικά και κοινωνικά δράματα όπως τα Εν τούτω νίκα, Πορφύρα και αίμα, Η κραυγή των λύκων, Ρωμανός Διογένης κ.ά.

Μετά το 1991, όταν κάνει την εμφάνισή της η ιδιωτική τηλεόραση, συγγράφει για τον ΑΝΤ1 τη μεγάλης διάρκειας τηλεοπτική σειρά Λάμψη, της οποίας η προβολή κράτησε 14 συναπτά χρόνια (1991-2005), κάνοντας 3.457 επεισόδια στο σύνολο. Το 1993 έγραψε την δεύτερη τηλεοπτική σειρά του, επίσης για τον ίδιο σταθμό, το Καλημέρα ζωή της οποίας η προβολή κράτησε επίσης 13 συναπτά χρόνια κάνοντας 3.093 επεισόδια στο σύνολο (1993-2006).[6]

Ο Νίκος Φώσκολος ήταν τακτικό μέλος της Ένωσης Συντακτών Αθηναϊκού Τύπου, καθώς και της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων. Είχε λάβει τρία βραβεία και ένα κρατικό Βραβείο Σεναρίου για την ταινία Κοντσέρτο για πολυβόλα (1968). Από τις ταινίες του έχουν βραβευθεί επίσης: Οι αδίστακτοι, Πυρετός στην άσφαλτο και Κοινωνία, ώρα μηδέν, ενώ η ταινία Το χώμα βάφτηκε κόκκινο του Βασίλη Γεωργιάδη, της οποίας έγραψε το σενάριο, προτάθηκε από την Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών για Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας (1965).[7] Η ταινία του Υπολοχαγός Νατάσσα (1970) με τους Αλίκη Βουγιουκλάκη και Δημήτρη Παπαμιχαήλ αποτέλεσε τη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία στον ελληνικό κινηματογράφο, ρεκόρ που κράτησε έως το 1999. Επίσης είχε τιμηθεί από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας (2007), από την Ιερά Σύνοδο για τη σειρά Εν τούτω νίκα, από την ΕΡΤ, από διάφορους δήμους, καλλιτεχνικές λέσχες, μεταξύ των οποίων και της Αθήνας, σωματεία και άλλες οργανώσεις. Με τα σενάριά του συνέβαλε στην εδραίωση του είδους φιλμ νουάρ στον ελληνικό κινηματογράφο.[8]

Ο Νίκος Φώσκολος ομιλούσε την αγγλική γλώσσα και ήταν μόνιμος κάτοικος Ηλιούπολης Αττικής. Είχε παντρευτεί τρεις φορές και είχε ένα γιο, τον Σπύρο (1951-), από τον πρώτο του γάμο, και μια κόρη, την Αρχοντούλα (Ντέλα) (1963-), από τον δεύτερο. Τρίτη σύζυγος του από το 1987 ήταν η ηθοποιός Τόνια Βυθούλκα. Πέθανε στις 30 Οκτωβρίου 2013 και η κηδεία του τελέστηκε στο Κοιμητήριο Ηλιούπολης.[9]

Συγγραφικό έργο

Επεξεργασία

Θεατρικά έργα

Επεξεργασία
1959 Ο θάνατος θα ξανάρθει
1961 Θηλειά στο σκοτάδι
1971 Η μαρκησία του λιμανιού
Σκέψου πριν αγαπήσεις
1972 Ο άγνωστος δολοφόνος
1976 Αρμένικο φεγγάρι
1994 Πόρνες και πόρνες

Κινηματογραφικές ταινίες-σενάριο

Επεξεργασία
1957 Τζιπ, Περίπτερο και αγάπη (ως Κώστας Μαίανδρος)[10]
1959 Κρυστάλλω
1960 Τσακιτζής, ο προστάτης των φτωχών
1961 Φλογέρα και αίμα
Ο θάνατος θα ξανάρθει
Αγάπη και θύελλα
1962 Η κατάρα της μάνας
Οργή
Ο γεροδήμος
Πονεμένη μητέρα
1963 Το κάθαρμα
Όσα κρύβει η νύχτα
Οι διεστραμμένοι
Οι σταυραετοί
Έτσι ήταν η ζωή μου
1964 Ο κράχτης
Η κραυγή
Είναι μεγάλος ο καημός
Χωρίς γονείς κι αδέλφια
1965 Οι εχθροί
Η προδομένη
Βρώμικη πόλις
Το χώμα βάφτηκε κόκκινο
Δεν μπορούν να μας χωρίσουν
Οι αδίστακτοι
1966 Αχάριστη
Ο κατατρεγμένος
Κοινωνία, ώρα μηδέν[11]
Δάκρυα για την Ηλέκτρα
Κατηγορώ τους ανθρώπους
Ο άνθρωπος που γύρισε από τον πόνο
1967 Κονσέρτο για πολυβόλα [12]
Πυρετός στην άσφαλτο
Ο μεθύστακας του λιμανιού
Οι σφαίρες δεν γυρίζουν πίσω
1968 Η λεωφόρος του μίσους
Το παρελθόν μιας γυναίκας
Αγάπη και αίμα
1969 Ο πρόσφυγας
Όταν η πόλις πεθαίνει
Η λεωφόρος της προδοσίας
Πεθαίνω κάθε ξημέρωμα
1970 Ορατότης μηδέν
Ο μεγάλος ένοχος
Υπολοχαγός Νατάσσα
Εν ονόματι του νόμου
Η ζούγκλα των πόλεων
1971 Εσχάτη προδοσία
Κατάχρησις εξουσίας
Ο δρόμος των ηρώων
Αυτοί που ξέχασαν τον όρκο τους
1972 Με φόβο και πάθος
Έρωτας και προδοσία
Αιχμάλωτοι του μίσους
1973 Τα χρόνια της οργής
Οι γενναίοι πεθαίνουν δυο φορές
1980 Έξοδος κινδύνου
1981 Δεκαεπτά σφαίρες για έναν άγγελο
Κατάσκοπος Νέλλη
1982 Το κόκκινο τρένο[13]
Άγρια νιάτα
1983 Ο στόχος

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 169872609.
  2. Freebase Data Dumps. Google.
  3. Μάκης Δελαπόρτας (2004), σελ. 43
  4. Μάκης Δελαπόρτας (2004), σελ. 49-51
  5. Μάκης Δελαπόρτας (2004), σελ. 102
  6. Μάκης Δελαπόρτας (2004), σελ. 137/139
  7. Μάκης Δελαπόρτας, (2004), σελ. 48
  8. Poupou, Anna (2018). «Η περίπτωση του ελληνικού φιλμ νουάρ τη δεκαετία του 1960». Modern Greek Studies. https://core.ac.uk/download/pdf/327234711.pdf. 
  9. «Πέθανε ο σκηνοθέτης Νίκος Φώσκολος». in.gr. 30 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2021. 
  10. «Η μοναχή Σωφρονία που έπαιξε στο πανί δίπλα στον Σταυρίδη!». www.taathinaika.gr. 1 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2023. 
  11. «Κοινωνία, ώρα μηδέν». tainiothiki.gr. Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ανακτήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 2024. 
  12. Σολδάτος, Γιάννης (1991). Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου, τομ. Β. Αθήνα: Αιγόκερως. σελ. 101. 
  13. Μάκης Δελαπόρτας (2004), σελ. 196-277
  • Μάκης Δελαπόρτας, Ο άγνωστος Νίκος Φώσκολος, εκδ. Ορφέας, Αθήνα, 2004, ISBN 9789608818118
  • Ιάσων Τριανταφυλλίδης, Στο τέλος μιλάει το πανί, εκδ. Άμμος, Αθήνα, 1997, σελ. 310-317, ISBN 9602021470