Θάλασσα του Μαρμαρά

κλειστή θάλασσα που συνδέει τον Εύξεινο Πόντο με το Αιγαίο Πέλαγος
(Ανακατεύθυνση από Προποντίδα)

Η Θάλασσα του Μαρμαρά (τούρκ.: Marmara Denizi) ή Προποντίδα (αρχ. ελληνικά: Προποντίς) είναι κλειστή θάλασσα που συνδέει τον Εύξεινο Πόντο (Μαύρη Θάλασσα) με το Αιγαίο Πέλαγος, χωρίζοντας έτσι το ασιατικό μέρος της Τουρκίας από το ευρωπαϊκό, και κατ' επέκταση την Ευρώπη από την Ασία[1]. Έχει δύο ακραίους πορθμούς, ΒΑ. τον Βόσπορο, που τη συνδέει με τη Μαύρη Θάλασσα, και ΝΔ. τον Ελλήσποντο, που τη συνδέει με το Αιγαίο. Ο Βόσπορος χωρίζει επίσης και την Κωνσταντινούπολη στην ασιατική και την ευρωπαϊκή της πλευρά. Έχει έκταση 11.472 χλμ² και μέγιστο βάθος 1.355 μέτρα[1]. Καλύπτει όλη τη θαλάσσια έκταση από την Καλλίπολη μέχρι τη Νικομήδεια, περίπου 145 μίλια απόσταση. Το συνολικό ανάπτυγμα της ευρωπαϊκής ακτής της είναι περίπου 130 μίλια, ενώ της ασιατικής ακτής περίπου τα 300 μίλια.

Θάλασσα του Μαρμαρά
ΧώραΤουρκία
Έκταση11.350 km²
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°45′0″N 28°0′0″E

Γενικά η Θάλασσα του Μαρμαρά αποτελεί ένα θαλάσσιο ποταμό, όπου ο Βόσπορος μεταφέρει σ΄ αυτή την υπερπλήρωση υδάτων του Ευξείνου που προέρχονται από τις συνεχείς σ΄ αυτόν εκβολές ποταμών, και στη συνέχεια η θάλασσα του Μαρμαρά εκβάλλει τη δική της υπερπλήρωση δια του Ελλησπόντου στο Αιγαίο. Συνέπεια αυτού είναι το υφιστάμενο συνεχές θαλάσσιο ρεύμα, το λεγόμενο «ρεύμα του Μαρμαρά», με μόνιμη κατεύθυνση προς το Αιγαίο.
Σημειώνεται ότι το ρεύμα του Μαρμαρά έχει προκαλέσει κατά καιρούς πολλά ναυτικά ατυχήματα. Για τον λόγο αυτό η πλοήγηση των διερχομένων πλοίων υπό πλοηγούς είναι υποχρεωτική.

Δορυφορική άποψη της Προποντίδας.

Υπάρχουν δύο μείζονες νησιωτικές ομάδες γνωστές ως Πριγκηπονήσια και Νησιά του Μαρμαρά[1]. Η τελευταία ομάδα διαθέτει πλούσιες πηγές μαρμάρου και από εκεί παίρνει το όνομά της και η θάλασσα.

Η θάλασσα του Μαρμαρά σχηματίστηκε από τη κίνηση των τεκτονικών ρηγμάτων στο φλοιό της γης και το διαχωρισμό των ηπείρων της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής[1]. Το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας, που έχει προκαλέσει πολλούς μεγάλους σεισμούς στα πρόσφατα χρόνια, όπως τον Σεισμό του Ιζμίτ του 1999, περνά κάτω από τη θάλασσα και είχε ως αποτέλεσμα την πρόκληση ενός τσουνάμι 2,5 μέτρων, σκορπώντας τον θάνατο σε 155 ανθρώπους[2][3].

Το όνομα «Προποντίδα», από τον αρχαίο ελληνικό τύπο Προποντίς (< προ + Πόντος), σημαίνει τη θάλασσα «προ του Εύξεινου Πόντου», περιγράφοντας έτσι τη γεωγραφική της θέση (βλ. Βικιλεξικό).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 173, τομ. 21. 
  2. «The Tsunami of August 17 1999 in Izmit Bay». SpringerLink. Σεπτεμβρίου 2001. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2017. 
  3. «The Istanbul Earthquake». Prezi. 8 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2017.