Σέριε Α

Η Σέριε Α (ιταλικά: Serie A) είναι η κορυφαία επαγγελματική κατηγορία του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου της Ιταλίας. Είναι ένα από τα σημαντικότερα ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα παγκοσμίως.

Σέριε Α

Διοργανωτής	Λέγκα Σέριε Α, Direttorio Divisioni Superiori, Λέγκα Κάλσιο και Lega Nord
Ίδρυση	1929
Χώρα	Ιταλία
Χώρος διεξαγωγής	Ιταλία
Αριθμός ομάδων	20
Επίπεδο	1
Υποβιβασμός	Σέριε Β
Τοπικά κύπελλα	Κύπελλο Ιταλίας Σούπερ Καπ Ιταλίας
Προκρίνει σε	Τσάμπιονς Λιγκ Γιουρόπα Λιγκ Γιουρόπα Κόνφερενς Λιγκ
Τρέχων κάτοχος	Ίντερ (20ος τίτλος) (2023-2024)
Περισ. κατακτήσεις	Γιουβέντους (36 τίτλοι)
Τηλεοπτική κάλυψη	SKY Italia Mediaset Premium
Ιστοσελίδα	legaseriea.it
2023-24
Πολυμέσα σχετικά με τη διοργάνωση

Το πρωτάθλημα διεξάγεται από το 1898, αλλά από την περίοδο 1929–30 οργανώθηκε σε κατηγορίες και ιδρύθηκε η Σέριε Α ως η πρώτη κατηγορία. Η Γιουβέντους είναι η ομάδα με τους περισσότερους τίτλους (36), ενώ συνολικά 16 διαφορετικές ομάδες έχουν στεφθεί πρωταθλήτριες Ιταλίας.

Τρέχουσα πρωταθλήτρια για το 2024 είναι η Ίντερ.

Υπεύθυνη για τη διοργάνωση του πρωταθλήματος είναι η Λέγκα Σέριε Α (LNPA). Το πρωτάθλημα αναφέρεται και ως Serie A enilive λόγω υφιστάμενης χορηγίας του από την εταιρεία Eni.

Ιστορία

Το πρώτο επίσημο εθνικό ποδοσφαιρικό τουρνουά διοργανώθηκε το 1898 από την Ιταλική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (FIGC). Στους τελικούς αγώνες, που έγιναν στις 8 Μαΐου 1898 στο Τορίνο, η Τζένοα νίκησε την Ιντερνατσιονάλε Τορίνο με 3-1 στην παράταση. Τα επόμενα χρόνια το πρωτάθλημα διοργανωνόταν σε τοπικούς ομίλους, οι νικητές των οποίων συμμετείχαν σε αγώνες κατάταξης, από τους οποίους αναδεικνυόταν ο πρωταθλητής.

Τη σεζόν 1909-10 για πρώτη φορά οι νικητές των ομίλων δεν έπαιξαν μεταξύ τους σε αγώνες νοκ-άουτ αλλά σε ενιαίο όμιλο με εντός και εκτός έδρας αγώνες. Συμμετείχαν εννιά ομάδες και οι δύο πρώτες αγωνίστηκαν στον τελικό. Πρωταθλήτρια αναδείχθηκε η Ίντερ που νίκησε την Προ Βερτσέλι με το εντυπωσιακό σκορ 10-3! Από την περίοδο 1912-13 καθιερώθηκαν ο Βόρειος και ο Νότιος όμιλος, οι νικητές των οποίων αγωνίζονταν στον τελικό του πρωταθλήματος.

Το 1921-22 οι πιο δυνατές ομάδες δημιούργησαν την Ποδοσφαιρική Συνομοσπονδία Ιταλίας (ιταλικά: Confederazione Calcistica Italiana ή CCI), η οποία ήρθε σε αντιπαράθεση με την FIGC, σχετικά με τον αριθμό των ομάδων της ανώτερης κατηγορίας. Ακολούθησε μια δεκαετία με διαμάχες ανάμεσα στις δύο ποδοσφαιρικές ενώσεις, σε συνδυασμό με καταγγελίες για δωροδοκίες και στημένα ματς, με αποκορύφωμα την αφαίρεση του τίτλου του 1927 από την Τορίνο.

Αποτέλεσμα του σκανδάλου αυτού ήταν η δημιουργία αμιγώς επαγγελματικών ομάδων που συγκρότησαν τη Serie A και τη Serie Β, δηλαδή την Α΄ και τη Β΄ επαγγελματική κατηγορία. Έτσι από τη σεζόν 1929-30 το πρωτάθλημα Ιταλίας μπήκε σε επαγγελματική τροχιά, την οποία συνεχίζει μέχρι σήμερα. Τον πρώτο τίτλο της Serie A κατέκτησε η Αμπροζιάνα, που δεν είναι άλλη από την Ίντερ.

Στα προπολεμικά χρόνια κυριαρχούσαν η Γιουβέντους και η Μπολόνια. Στα πρώτα μεταπολεμικά επικρατούσε η Τορίνο, η ομάδα της οποίας καταστράφηκε σε αεροπορικό δυστύχημα. Τη δεκαετία του ’50 πολύ δυνατή ήταν η Μίλαν ενώ την επόμενη δεκαετία τη συναγωνιζόταν ιδιαιτέρως η Ίντερ. Από το ’70 κι έπειτα άρχισε να κυριαρχεί η Γιουβέντους, συνεχίζοντας δυνατά και την δεκαετία του ’80, που όμως αρκετές ακόμα ομάδες κατάφεραν να αναδειχτούν πρωταθλήτριες ενώ τη δεκαετία του ’90 η Μίλαν πήρε πάλι το προβάδισμα. Την δεκαετία του ’00 κυριάρχησε η Ίντερ έχοντας καταφέρει να κατακτήσει όλα τα πρωταθλήματα από το δεύτερο μισό και μετά. Στην δεκαετία που διανύουμε τώρα έχει κυριαρχήσει κατά κόρον η Γιουβέντους. Επίσης, κατά καιρούς κι άλλες ομάδες είχαν μεμονωμένες επιτυχίες, όπως: η Κάλιαρι, η Λάτσιο, η Νάπολι, η ΑΣ Ρόμα και η Σαμπντόρια.

Το 2021 η Ίντερ κατέκτησε το πρωτάθλημα μετά από 11 χρόνια , με προπονητή τον Αντόνιο Κόντε, σταματώντας το σερί των 9 συνεχόμενων πρωταθλημάτων της Γιουβέντους που ξεκίνησε ο ίδιος ο Ιταλός την σεζόν 2011-12 με την Vecchia Signora.

Πρωταθλητές

Ιταλικό Πρωτάθλημα Περίοδος Πρωταθλητής 1898 Τζένοα 1899 Τζένοα 1900 Τζένοα 1901 Μίλαν 1902 Τζένοα 1903 Τζένοα 1904 Τζένοα 1905 Γιουβέντους 1906 Μίλαν 1907 Μίλαν 1908 Προ Βερτσέλι 1909 Προ Βερτσέλι 1909-10 Ίντερ 1910-11 Προ Βερτσέλι 1911-12 Προ Βερτσέλι 1912-13 Προ Βερτσέλι 1913-14 Καζάλε 1914-15 Τζένοα 1915-16 δεν διεξήχθη Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος 1916-17 1917-18 1918-19 1919-20 Ίντερ 1920-21 Προ Βερτσέλι 1921-22 Νοβέζε Προ Βερτσέλι 1922-23 Τζένοα 1923-24 Τζένοα 1924-25 Μπολόνια 1925-26 Γιουβέντους 1926-27 Αφαιρέθηκε από την Τορίνο 1927-28 Τορίνο 1928-29 Μπολόνια

Σέριε Α Περίοδος Πρωταθλητής 1929-30 Ίντερ 1930-31 Γιουβέντους 1931-32 Γιουβέντους 1932-33 Γιουβέντους 1933-34 Γιουβέντους 1934-35 Γιουβέντους 1935-36 Μπολόνια 1936-37 Μπολόνια 1937-38 Ίντερ 1938-39 Μπολόνια 1939-40 Ίντερ 1940-41 Μπολόνια 1941-42 Ρόμα 1942-43 Τορίνο 1943-44 δεν διεξήχθη Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος 1944-45 1945-46 Τορίνο 1946-47 Τορίνο 1947-48 Τορίνο 1948-49 Τορίνο 1949-50 Γιουβέντους 1950-51 Μίλαν 1951-52 Γιουβέντους 1952-53 Ίντερ 1953-54 Ίντερ 1954-55 Μίλαν 1955-56 Φιορεντίνα 1956-57 Μίλαν 1957-58 Γιουβέντους 1958-59 Μίλαν 1959-60 Γιουβέντους 1960-61 Γιουβέντους 1961-62 Μίλαν

Σέριε Α Περίοδος Πρωταθλητής 1962-63 Ίντερ 1963-64 Μπολόνια 1964-65 Ίντερ 1965-66 Ίντερ 1966-67 Γιουβέντους 1967-68 Μίλαν 1968-69 Φιορεντίνα 1969-70 Κάλιαρι 1970-71 Ίντερ 1971-72 Γιουβέντους 1972-73 Γιουβέντους 1973-74 Λάτσιο 1974-75 Γιουβέντους 1975-76 Τορίνο 1976-77 Γιουβέντους 1977-78 Γιουβέντους 1978-79 Μίλαν 1979-80 Ίντερ 1980-81 Γιουβέντους 1981-82 Γιουβέντους 1982-83 Ρόμα 1983-84 Γιουβέντους 1984-85 Ελλάς Βερόνα 1985-86 Γιουβέντους 1986-87 Νάπολι 1987-88 Μίλαν 1988-89 Ίντερ 1989-90 Νάπολι 1990-91 Σαμπντόρια 1991-92 Μίλαν 1992-93 Μίλαν 1993-94 Μίλαν 1994-95 Γιουβέντους

Σέριε Α Περίοδος Πρωταθλητής 1995-96 Μίλαν 1996-97 Γιουβέντους 1997-98 Γιουβέντους 1998-99 Μίλαν 1999-00 Λάτσιο 2000-01 Ρόμα 2001-02 Γιουβέντους 2002-03 Γιουβέντους 2003-04 Μίλαν 2004-05 Αφαιρέθηκε από τη Γιουβέντους λόγω δωροδοκίας 2005-06 ΄Ιντερ 2006-07 Ίντερ 2007-08 Ίντερ 2008-09 Ίντερ 2009-10 Ίντερ 2010-11 Μίλαν 2011-12 Γιουβέντους 2012-13 Γιουβέντους 2013-14 Γιουβέντους 2014-15 Γιουβέντους 2015-16 Γιουβέντους 2016-17 Γιουβέντους 2017-18 Γιουβέντους 2018-19 Γιουβέντους 2019-20 Γιουβέντους 2020-21 Ίντερ 2021-22 Μίλαν 2022-23 Νάπολι 2023-24 Ίντερ

Τίτλοι ανά σύλλογο

Διακριτικό πρωταθλήτριας Ιταλίας (Scudetto)

Σύλλογος	Τίτλοι	Έτη
Γιουβέντους	36	1905, 1926, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1950, 1952, 1958, 1960, 1961, 1967, 1972, 1973, 1975, 1977, 1978, 1981, 1982, 1984, 1986, 1995, 1997, 1998, 2002, 2003, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020
Ίντερ	20	1910, 1920, 1930, 1938, 1940, 1953, 1954, 1963, 1965, 1966, 1971, 1980, 1989, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2021, 2024
Μίλαν	19	1901, 1906, 1907, 1951, 1955, 1957, 1959, 1962, 1968, 1979, 1988, 1992, 1993, 1994, 1996, 1999, 2004, 2011, 2022
Τζένοα	9	1898, 1899, 1900, 1902, 1903, 1904, 1915, 1923, 1924
Προ Βερτσέλι	7	1908, 1909, 1911, 1912, 1913, 1921, 1922
Μπολόνια	7	1925, 1929, 1936, 1937, 1939, 1941, 1964
Τορίνο	7	1928, 1943, 1946, 1947, 1948, 1949, 1976
Ρόμα	3	1942, 1983, 2001
Νάπολι	3	1987, 1990, 2023
Φιορεντίνα	2	1956, 1969
Λάτσιο	2	1974, 2000
Καζάλε	1	1914
Νοβέζε	1	1922
Κάλιαρι	1	1970
Ελλάς Βερόνα	1	1985
Σαμπντόρια	1	1991

Ομάδες με τις περισσότερες συμμετοχές στη Σέριε Α (έως την σεζόν 2024-25)

• 93 συμμετοχές : Ίντερ
• 92 συμμετοχές : Γιουβέντους, Ρόμα
• 91 συμμετοχές : Μίλαν
• 87 συμμετοχές : Φιορεντίνα
• 82 συμμετοχές : Λάτσιο
• 81 συμμετοχές : Τορίνο
• 79 συμμετοχές : Νάπολι
• 78 συμμετοχές : Μπολόνια
• 66 συμμετοχές : Σαμπντόρια
• 64 συμμετοχές : Αταλάντα

Λογότυπο

Το λογότυπο του πρωταθλήματος έχει εξελιχθεί με το πέρασμα του χρόνου. Το 2016 έγινε η παρουσίαση του αναθεωρημένου λογότυπου. Το 2018 παρουσιάστηκε το νέο λογότυπο του πρωταθλήματος.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Επίσημη ιστοσελίδα
• Πρωταθλητές Ιταλίας
• Πρώτοι σκόρερ Ιταλίας ανά σεζόν