Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Φινλανδίας (φινλανδικά: Suomen tasavallan presidentti‎‎, σουηδικά: Republiken Finlands president‎‎) είναι ο αρχηγός κράτους της Φινλανδίας. Υπό το σύνταγμα της Φινλανδίας, η εκτελεστική εξουσία ανήκει στον πρόεδρο και την φινλανδική κυβέρνηση. Ο πρόεδρος εκλέγεται με καθολική ψηφοφορία για εξαετή θητεία. Από το 1994 ο πρόεδρος δεν μπορεί να εκλεχθεί για πάνω από 2 συνεχόμενες θητείες. Ο πρόεδρος πρέπει να είναι φινλανδός πολίτης εκ γενετής. Το προεδρικό αξίωμα ιδρύθηκε με τον συνταγματικό νόμο του 1919. Το αξίωμά του είναι πρώτο τη τάξει στο πρωτόκολλο και ακολουθούν εκείνα του Προέδρου της Βουλής και του Πρωθυπουργού.[2] Ο Αλεξάντερ Στουμπ είναι ο τρέχων πρόεδρος από το 2024.[3]

Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Φινλανδίας
Προεδρική σημαία
Κάτοχος
Αλεξάντερ Στουμπ

από 1 Μαρτίου 2024
Προσφώνηση
  • Κε Πρόεδρε
    (ανεπίσημα)
  • Η Αυτού Εξοχότης
    (διπλωματικά)
Κατοικία
Διορισμός απόάμεση εκλογή
Αρχικός κάτοχοςΚάαρλο Γιούχο Στάλμπεργκ
Δημιουργία26 Ιουλίου 1919
ΑναπληρωτήςΠρωθυπουργός της Φινλανδίας
Μισθός126.000 ετησίως[1]
ΙστοσελίδαPresident of the Republic of Finland

Η Φινλανδία, για το μεγαλύτερο μέρος της ανεξάρτητης ύπαρξής της, είχε ημιπροεδρικό σύστημα όπου ο πρόεδρος είχε μεγάλο μερίδιο της εξουσίας στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική (πολύ γνωστό παράδειγμα είναι ο μακροχρόνιος πρόεδρος Ούρχο Κεκόνεν), αλλά στα τέλη του 20ού αιώνα και τις αρχές του 21ου αιώνα οι εξουσίες του προέδρου έχουν μειωθεί. Με συνταγματικές αναθεωρήσεις, οι οποίες μπήκαν σε ισχύ τα έτη 1991, 2000, και 2012, οι προεδρικές εξουσίες έχουν μειωθεί. Ο πρόεδρος είναι, μαζί με την κυβέρνηση, υπεύθυνος για τις εξωτερικές υποθέσεις της χώρας, και στρατηγός των Φινλανδικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Κατάλογος προέδρων της Φινλανδίας Επεξεργασία

Από το 1919, πρόεδροι της χώρας έχουν διατελέσει τα ακόλουθα πρόσωπα:[4]

Πρόεδρος
(γέννηση-θάνατος)
Από Έως Κόμμα Εκλογή/ές
 
Κάαρλο Γιούχο Στάλμπεργκ
(1865-1952)[5]
26 Ιουλίου 1919 2 Μαρτίου 1925 Προοδευτικό Εθνικό Κόμμα 1919
 
Λάουρι Κρίστιαν Ρέλαντερ
(1883-1942)[6]
2 Μαρτίου 1925 2 Μαρτίου 1931 Αγροτική Ένωση 1925
 
Περ Έβιντ Σβίνχουρβουντ
(1861-1944)[7]
2 Μαρτίου 1931 1 Μαρτίου 1937 Εθνικός Συνασπισμός 1931
 
Κιόστι Κάλιο
(1873-1940)[8]
1 Μαρτίου 1937 19 Δεκεμβρίου 1940 Αγροτική Ένωση 1937
 
Ρίστο Χέικι Ρίτι
(1889-1956)[9]
19 Δεκεμβρίου 1940 4 Αυγούστου 1944 Προοδευτικό Εθνικό Κόμμα 1940
1943
 
Καρλ Γκούσταφ Εμίλ Μανερχάιμ
(1867-1951)[10][11]
4 Αυγούστου 1944 11 Μαρτίου 1946 Ανεξάρτητος 1944
 
Γιούχο Κούστι Παασίκιβι
(1870-1956)
11 Μαρτίου 1946 1 Μαρτίου 1956 Εθνικός Συνασπισμός 1946
1950
 
Ούρχο Κέκονεν
(1900-1986)[12][13]
1 Μαρτίου 1956 27 Ιανουαρίου 1982 Αγροτική Ένωση / Partido del Centro (desde 1965) 1956
1962
1968
1978
 
Μάουνο Κοϊβίστο
(1923-2017)[14]
27 Ιανουαρίου 1982 1 Μαρτίου 1994 Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα 1982
1988
 
Μάρτι Αχτισάαρι
(1937-2023)[15][16]
1 Μαρτίου 1994 1 Μαρτίου 2000 Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα 1994
 
Τάρια Χάλονεν
(1943-)[17]
1 Μαρτίου 2000 1 Μαρτίου 2012 Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα 2000
2006
 
Σάουλι Νιινίστο
(1948-)[18]
1 Μαρτίου 2012 1 Μαρτίου 2024 Εθνικός Συνασπισμός 2012
2018
 
Αλεξάντερ Στουμπ
(1968-)
1 Μαρτίου 2024 Σημερινός Εθνικός Συνασπισμός 2024

Χρονογραμμή Επεξεργασία

Αλεξάντερ ΣτουμπΣάουλι ΝιινίστοΤάρια ΧάλονενΜάρτι ΑχτισάαριΜάουνο ΚοϊβίστοΟύρχο ΚέκονενΓιούχο Κούστι ΠαασίκιβιΚαρλ Γκούσταφ Εμίλ ΜανερχάιμΡίστο Χάικι ΡίτιΚιόστιΠερ Έβιντ ΣβίνχουρβουντΛάουρι Κρίστιαν ΡέλαντερΚάαρλο Γιούχο Στάλμπεργκ

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Palkkio ja eläke». Presidentti. 
  2. Maassa maan tavalla – tunne säännöt ja onnistu. Ulkoasiainministeriön protokollapalvelut (στα Φινλανδικά). Ulkoasiainministeriö. 2008. ISBN 978-952-281-173-8. 
  3. [https://www.presidentti.fi/en/press-release/president-of-the-republic-of-finland-to-be-inaugurated-on-1-march-2024/ President of the Republic of Finland to be inaugurated on 1 March 2024
  4. «Presidenttien virkaanastujaiset Ståhlbergista Niinistöön». yle.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  5. «Presidenttien virkaanastujaiset Ståhlbergista Niinistöön». yle.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  6. «"Reissu-Lassesta" presidentti». yle.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  7. «P.E. Svinhufvud». www.eduskunta.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  8. «Sodanajan politiikot Ryti ja Kallio». yle.fi (στα Φινλανδικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  9. Presidentti Rytin puhe jatkosodan alussa
  10. «Koulukiusaaja, tuhlari ja huligaani – Mannerheimin nuoruus oli levoton». Yle Uutiset (στα Φινλανδικά). 29 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  11. «Mannerheim-museo - Mannerheimin venäläiset rykmentit». www.mannerheim-museo.fi. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  12. «Etusivu». kansallisbiografia.fi. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  13. «Muere en Helsinki el expresidente finlandés Urho Kekkonen» (στα es). https://elpais.com/diario/1986/08/31/internacional/525823208_850215.html. Ανακτήθηκε στις 22 de noviembre de 2017. 
  14. «Muere a los 93 años el expresidente finlandés Mauno Koivisto» (στα es). http://www.eldiario.es/politica/Muere-expresidente-finlandes-Mauno-Koivisto_0_643236014.html. Ανακτήθηκε στις 8 de noviembre de 2017. 
  15. «Martti Ahtisaari». CIDOB. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  16. «Martti Ahtisaari. The Nobel Peace Prize 2008». NobelPrize.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  17. «Halonen, Tarja (1943 - )». kansallisbiografia.fi. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022. 
  18. «Niinistö logra una victoria histórica en las presidenciales de Finlandia». abc (στα Ισπανικά). 5 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.