Πόλεμος της Συμμαχίας του Καμπραί

Ιταλικοί πόλεμοι

Ο Πόλεμος της Συμμαχίας του Καμπραί (1508-1516), επίσης γνωστός ως Πόλεμος της Λίγκας του Καμπραί, ήταν μια μεγάλη σειρά συγκρούσεων των Ιταλικών πολέμων του 1494-1559.[1]

Πόλεμος της Συμμαχίας του Καμπραί
Ιταλικοί Πόλεμοι (1494-1559)
Βόρεια Ιταλία το 1494. Στην αρχή του πολέμου το 1508, ο Λουδοβίκος ΙΒ΄ της Γαλλίας εκδιώκοντας τους Σφόρτσα από το Δουκάτο του Μιλάνου, το προσάρτησε στο Βασίλειο της Γαλλίας
Χρονολογία1508-1516
ΤόποςΙταλική Χερσόνησος
ΈκβασηΓαλλο-Βενετική νίκη

Οι κύριοι πρωταγωνιστές αυτού του πολέμου ήταν η Γαλλία, τα Παπικά κράτη και η Βενετική Δημοκρατία. Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, ενώθηκαν σχεδόν όλες οι μεγάλες δυνάμεις της Δυτικής Ευρώπης, η Ισπανία, η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, το βασίλειο της Αγγλίας, το δουκάτο του Μιλάνου, η Φλωρεντία και η Ελβετία.

Ο Πάπας Ιούλιος Β', σκοπεύοντας να περιορίσει την ενετική επέκταση στη βόρεια Ιταλία, το 1508 συγκρότησε την αντι-ενετική Λίγκα του Καμπραί - με συμμάχους τη Γαλλία, την Ισπανία και την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, που νίκησε και περιόρισε τη δύναμη της Βενετικής Δημοκρατίας.

Στη συνέχεια, ο Πάπας άλλαξε στρατόπεδο και συμμάχησε με τη Βενετία ενάντια στη Γαλλία συγκροτώντας την Ιερή Ένωση, η οποία έδιωξε τους Γάλλους από την Ιταλία το 1512. Οι διαφωνίες σχετικά με την κατανομή των εδαφών, ωστόσο, οδήγησαν τη Βενετία να εγκαταλείψει τη συμμαχία υπέρ νέας συμμαχίας με τη Γαλλία.

Υπό την ηγεσία του Φραγκίσκου Α', ο οποίος διαδέχτηκε τον Λουδοβίκο ΙΒ' στο θρόνο της Γαλλίας, τα γαλλο-ενετικά στρατεύματα, με τη νίκη στη μάχη του Μαρινιάνο το 1515 ανέκτησαν τα εδάφη που είχαν χάσει. Οι συνθήκες της Νουαγιόν και των Βρυξελλών, οι οποίες έθεσαν τέλος στον πόλεμο τον επόμενο χρόνο, επέστρεψαν τον χάρτη της Ιταλίας στο status quo του 1508.[2]

Οι πόλεμοι Επεξεργασία

Πόλεμος της συμμαχίας του Καμπραί (1508–1510) Επεξεργασία

 
Ο Πάπας Ιούλιος Β'

Προκειμένου να περιοριστούν τα φιλόδοξα σχέδια και η εδαφική επέκταση της Βενετικής Δημοκρατίας στη βόρεια Ιταλία, ο Πάπας Ιούλιος Β' το 1508 συγκρότησε τη συμμαχία του Καμπραί, μια αντι-ενετική συμμαχία στην οποία συμμετείχαν τα Παπικά κράτη, καθώς ο πάπας ήθελε να ανακτήσει περιοχές στη Ρομάνια που κατέλαβε η Βενετία το 1504, ο βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος ΙΒ΄, που επιθυμούσε να ανακτήσει βενετικά εδάφη στη Λομβαρδία, ο Μαξιμιλιανός Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που ήθελε να ανακτήσει ορισμένα μέρη στο Φρίουλι και ο βασιλιάς της Ισπανίας Φερδινάνδος Β', όλοι με προσυμφωνημένες διεκδικήσεις στα ενετικά εδάφη. [3]

Στον πόλεμο, τέταρτο στη σειρά των Ιταλικών πολέμων, που ξέσπασε το 1509, η Βενετική δημοκρατία ηττήθηκε στη μάχη του Ανιαντέλλο, έχασε μεγάλο τμήμα των εδαφών της, την Κρεμόνα, την Τεργέστη, τη Ραβέννα και ορισμένα λιμάνια της Απουλίας, έχασε μεγάλο μέρος του ενετικού στρατού και εγκατέλειψε τα επεκτατικά σχέδια.[4]

Πόλεμος της Ιερής Ένωσης (1511–1513) Επεξεργασία

 
Ο θάνατος του Γκαστόν της Φουά κατά τη διάρκεια της μάχη της Ραβέννας που ξεκίνησε μια σειρά διαδοχικών ηττών για τη Γαλλία.

Μέχρι το 1510, οι σχέσεις μεταξύ του Λουδοβίκου ΙΒ' και του Πάπα είχαν καταρρεύσει. Με τη Γαλλία να έχει καταλάβει σχεδόν όλη τη βόρεια Ιταλία μετά την ήττα της Βενετίας και την Ισπανία να αναδύεται ως ηγέτης όλου του νότου, ο Ιούλιος Β' εγκατέλειψε τη συμμαχία του Καμπραί και σχεδιάζοντας να «απελευθερώσει την Ιταλία από τους βάρβαρους» ενορχήστρωσε την ανάκτηση της χερσονήσου. Συγκρότησε έτσι την Ιερή Ένωση (lega santa), στην οποία συμμετείχαν τα Παπικά κράτη, η Βενετία, η Ελβετική Συνομοσπονδία, η Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, η Αγγλία και η Ισπανία, αφού του παραχώρησε εδάφη ως παπικά φέουδα, οι οποίοι ανάγκασαν τους Γάλλους, παρά τις αρχικές νίκες τους στη μάχη της Ραβέννας υπό τον Γκαστόν της Φουά, να φύγουν από την Ιταλία το 1512 και αποκατέστησαν τους Σφόρτσα με τον Μαξιμιλιανό Σφόρτσα στον δουκικό θρόνο στο Μιλάνο και τους Μεδίκους με τον Τζουλιάνο Β' στη Φλωρεντία. [5]

Ο Ιούλιος Β' πέθανε στις 20 Φεβρουαρίου 1513 αφήνοντας στον διάδοχό του Λέοντα Ι΄, δεύτερο γιο του Λαυρεντίου Α' των Μεδίκων, ένα πολύ ισχυρό κράτος. Οι Γάλλοι, υπό τον Λα Τρεμουάιγ, ξεκίνησαν μια νέα επίθεση και ανακατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος του δουκάτου του Μιλάνου. Αυτή η επίθεση, ωστόσο, ανατράπηκε με τη σειρά της, στις 6 Ιουνίου 1513, στη μάχη της Νοβάρα, όταν νικήθηκαν από τους Ελβετούς. Τα γαλλικά στρατεύματα εκκένωσαν για άλλη μια φορά το δουκάτο του Μιλάνου και επέστρεψαν στη Γαλλία για να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που αντιμετώπιζε η χώρα τους καθώς στον βορρά οι Άγγλοι ξεκίνησαν επίθεση από το Καλαί στην Πικαρδία, οι Ελβετοί απειλούσαν το δουκάτο της Βουργουνδίας και στα νότια, οι Αραγωνέζοι επιτέθηκαν στο βασίλειο της Ναβάρρας.

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1513, ο Λουί Β' ντε Λα Τρεμουάιγ υπέγραψε τη Συνθήκη της Ντιζόν με την οποία οι Γάλλοι εγκατέλειψαν τις αξιώσεις τους στην Ιταλία στο όνομα του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΒ', ο οποίος όμως δεν επικύρωσε αυτήν τη συνθήκη.

Ο Λουδοβίκος ΙΒ' έχασε την Ιταλία. Η ανακατάληψη αυτών των περιοχών ήταν έργο του διαδόχου του, Φραγκίσκου Α'.[6]

Η επιστροφή των Γάλλων (1515-1516) Επεξεργασία

 
Ο Φραγκίσκος Α' στη μάχη του Μαρινιάνο το 1515

Ο θάνατος του Λουδοβίκου ΙΒ' την 1η Ιανουαρίου 1515 έφερε στο θρόνο τον 20χρονο Φραγκίσκο Α'. Έχοντας λάβει τον τίτλο του δούκα του Μιλάνου στη στέψη του, ο νέος βασιλιάς κινήθηκε αμέσως για να ανακτήσει τις περιοχές στις οποίες θεωρούσε ότι είχε κληρονομικό δικαίωμα στην Ιταλία, επιχειρώντας τον Πέμπτο στη σειρά των Ιταλικών πολέμων. [7]

Εξασφάλισε την ουδετερότητα της Αγγλίας και της Αυτοκρατορίας, ανανέωσε τη συμμαχία με τη Βενετία και μέχρι τον Ιούλιο είχε συγκεντρώσει τον στρατό του στο Ντωφινέ. Μια συνδυασμένη ελβετική και παπική δύναμη κινήθηκε βόρεια από το Μιλάνο για να του κλείσει τα περάσματα των Άλπεων, αλλά ο Φραγκίσκος, ακολουθώντας τη συμβουλή του κοντοτιέρου του Τζιάν Τζάκομο Τριβούλτζιο, απέφυγε τα κύρια περάσματα και έφθασε στην Ιταλική χερσόνησο, όπου αντιμετώπισε τους Ελβετούς μισθοφόρους του δούκα του Μιλάνου Μαξιμιλιανού Σφόρτσα στη μάχη του Μαρινιάνο στις 13 και 14 Σεπτεμβρίου 1515. Η υπεροχή του Φραγκίσκου στο ιππικό και το πυροβολικό οδήγησε σε μια αποφασιστική νίκη για τα γαλλο-ενετικά στρατεύματα και επανέφερε τη γαλλική κυριαρχία στη Λομβαρδία.

Συνθήκες -συμφωνίες Επεξεργασία

Οι συνθήκες ειρήνης της Νουαγιόν και των Βρυξελλών το 1516 επιβεβαίωσαν την κυριαρχία δύο ξένων δυνάμεων στην Ιταλία, των Ισπανών στο Βασίλειο της  Νάπολης και των Γάλλων στο Δουκάτο του Μιλάνου. Ακολούθησε η «Διαρκής ειρήνη» που συνήψε η Γαλλία το 1516 με τους Ελβετούς. Επετεύχθη η συμφιλίωση με τον Πάπα και στη Μπολόνια, τον Δεκέμβριο του 1516, συντάχθηκε συμφωνία ιστορική, με την οποία αναγνωρίστηκε η αυτονομία της γαλλικής εκκλησίας μέσα στην καθολική εκκλησία, αναγνώριση που ίσχυσε ως τη διάλυση της γαλλικής εκκλησίας κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης. Έτσι, ολοκληρώθηκε η πρώτη περίοδος των Ιταλικών πολέμων.[8]

Παραπομπές Επεξεργασία