Σκερδιλαΐδας
Ο Σκερδιλαΐδας ήταν βασιλιάς στην Ιλλυρία από τη δυναστεία Λαβεάται (218 π.Χ. - 206 π.Χ.).[2] Πριν ανέβει στον θρόνο ήταν διοικητής του Ιλλυρικού στρατού, έπαιξε σημαντικό ρόλο στους Ιλλυρικούς πολέμους απέναντι στη Ρωμαϊκή δημοκρατία.[3] Ο Σκερδιλαΐδας ήταν ένας από τους μικρότερους γιους του Ιλλυριού βασιλιά Πλευράτου Β΄, μεγαλύτερος αδελφός του ήταν ο πανίσχυρος βασιλιάς Άγρων της Ιλλυρίας, γιος του ήταν ο Πλευράτος Γ΄ και εγγονός του ο τελευταίος διάσημος Ιλλυριός βασιλιάς Γένθιος.[4] Συμμετείχε σε πολλές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Ιόνιο Πέλαγος και στο Αιγαίο Πέλαγος, στο πλευρό του ήταν ο Δημήτριος εκ Φάρου και ο κουνιάδος του Αμύντας της Αθαμανίας. Τα πρώτα χρόνια της βασιλείας του ο Σκερδιλαΐδας ήταν σύμμαχος των Ρωμαίων εναντίον της Μακεδονίας (217 π.Χ.). Όταν ήταν σύμμαχος των Ρωμαίων ο Φίλιππος Ε΄ της Μακεδονίας επιτέθηκε στη νότια Ιλλυρία και κατέλαβε πολλά φρούρια στο κράτος των Αρδιαίων (214 π.Χ. - 210 π.Χ.). Η Αιτωλική Συμπολιτεία και οι Δάρδανοι συμμάχησαν με τον Σκερδιλαΐδα και νίκησαν τους Μακεδόνες (208 π.Χ.), ο Φίλιππος Ε΄ της Μακεδονίας δέχτηκε τους όρους της ειρήνης (205 π.Χ.). Σε αντίθεση με άλλους Ιλλύριους βασιλείς που δεν υπάρχουν πηγές ο Πολύβιος, ο Αππιανός και ο Τίτος Λίβιος αναφέρουν συχνά τον Σκερδιλαΐδα σε όλους τους Ελληνικούς και τους Ρωμαικούς πολέμους.
Σκερδιλαΐδας | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Θάνατος | 206 π.Χ. |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | βασιλιάς |
Οικογένεια | |
Τέκνα | Πλευράτος Γ΄[1] |
Γονείς | Πλευράτος Β΄ |
Αδέλφια | Αγκρόν της Ιλλυρίας |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | βασιλιάς |
Βασίλισσα Τεύτα
ΕπεξεργασίαΠολύ πριν γίνει βασιλιάς ο Σκερδιλαΐδας είχε έντονη συμμετοχή στην Ιλλυρική πολιτική και στρατιωτική ζωή, υπηρέτησε πιστά τον μεγαλύτερο αδελφό του Άγρων, τη δεύτερη σύζυγο του Τεύτα και τον Δημήτριο εκ Φάρου. Όταν ανέλαβε την αντιβασιλεία η Τεύτα για λογαριασμό του μικρού ανεψιού του Πίννη έγινε ένας από τους συμβούλους της, δημιούργησε ένα ισχυρό μέτωπο στην Αδριατική Θάλασσα εναντίον της Ρώμης. Ο Σκερδιλαΐδας συγκέντρωσε 5.000 άντρες με στόχο να κατακτήσει ολόκληρη την Ήπειρο, βάδισε στην Αντιγόνεια Χαονίας και κατέκτησε στη Μάχη της Φοινίκης την πρωτεύουσα της Χαονίας Φοινίκη. Οι Ηπειρώτες έμαθαν ότι ο Σκερδιλαΐδας βάδιζε απειλητικά εναντίον τους και κάλεσαν σε βοήθεια όλες τις Ελληνικές Αμφικτυωνίες, έφτασε μέχρι την καρδιά της Ηπείρου τα σημερινά Ιωάννινα. Ο Σκερδιλαΐδας ήταν πανέτοιμος για την νίκη απέναντι στις Ελληνικές Αμφικτυωνίες που θα είχε σαν αποτέλεσμα την ολική κατάκτηση της Ηπείρου. Η Τεύτα ωστόσο του ζήτησε να επιστρέψει επειδή πολλοί επαναστάτες συμμάχησαν με τον βασιλιά των Δαρδάνων Λογγάριο και ήταν έτοιμοι να κατακτήσουν τα βόρεια του Ιλλυρικού βασιλείου των Αρδιαίων.[5] Με την επιστροφή του ο Σκερδιλαΐδας, ενώ βρισκόταν ακόμα στη Χαονία λεηλάτησε με τις λέμβους του πολλά Ρωμαϊκά πλοία που βρέθηκαν στο στενό ανάμεσα στην Κέρκυρα και τον Όγχησμο.[6] Μετά την ήττα της Τεύτας από τους Ρωμαίους όταν ξέσπασε ο Α΄ Ιλλυρικός πόλεμος οι Ρωμαίοι αντικατέστησαν την Τεύτα με τον μικρό Πίννη σε ένα μικρό βασίλειο σαν υποτελή τους. Την αντιβασιλεία ανέλαβε σύντομα ο Δημήτριος εκ Φάρου που παντρεύτηκε την Τριτεύτα πρώτη σύζυγο του Άγρων και μητέρα του Πίννη, ο γάμος έγινε χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των Ρωμαίων.
Δημήτριος εκ Φάρου
ΕπεξεργασίαΟ Δημήτριος εκ Φάρου και ο Σκερδιλαΐδας βάδισαν με 90 Λέμβους νότια από τη Λέζα παραβιάζοντας τη συνθήκη που είχαν κλείσει με τους Ρωμαίους. Μετά από μια αποτυχημένη έφοδο στη δυτική Πελοπόννησο, στην Πύλο οι δυνάμεις τους χώρισαν, ο Δημήτριος λεηλάτησε τις Κυκλάδες.[7] Ο Σκερδιλαΐδας με τα υπόλοιπα 40 πλοία προχώρησε βόρεια με στόχο να βοηθήσει τους Αιτωλούς στην επίθεση που δέχτηκαν από την Αχαϊκή Συμπολιτεία.[8][9] Ο Σκερδιλαΐδας ενώθηκε με τους Αιτωλούς τους οποίους κυβερνούσε ο κουνιάδος του Αμύνανδρος της Αθαμανίας για τη νέα του επίθεση στην Αχαΐα. Με τη βοήθεια ντόπιων προδοτών κατέλαβε και έκαψε την Κυναίθη μια Αρκαδική πόλη που βρισκόταν στα Αροάνια στις βόρειες πλαγιές, απέτυχαν ωστόσο να καταλάβουν την Κλείτωρ. Ο Δημήτριος συνέχισε εν τω μεταξύ με 50 πλοία να λεηλατεί το Αιγαίο Πέλαγος, άλλα νησιά έκαιγε άλλα τα ανάγκαζε να του δώσουν όρκο υποτέλειας, χτυπημένος όμως από τους Ροδίτες αναγκάστηκε να δραπετεύσει στις Κεχρεές, το Κορινθιακό λιμάνι για το Αιγαίο. Ο Μακεδόνας διοικητής της Κορίνθου Ταυρίων έμαθε εν τω μεταξύ τη συμμαχία του Σκιρντιλαΐδα με τους Αιτωλούς και τη λεηλασία της Πελοποννήσου. Ο Ταυρίων υποσχέθηκε στον Δημήτριο να σύρει τα πλοία του στον Κορινθιακό με τον όρο να τον βοηθήσει μετά στον πόλεμο με τους Αιτωλούς.[10] Ο Δημήτριος επέστρεψε στο βασίλειο του και χτυπήθηκε από τους Ρωμαίους με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ο Β΄ Ιλλυρικός πόλεμος.
Α΄ Μακεδονικός Πόλεμος
ΕπεξεργασίαΌταν έληξε ο Β΄ Ιλλυρικός Πόλεμος ανακηρύχτηκε βασιλιάς ο Πίννης, οι Ιλλυριοί δεν τον ήθελαν και ο Σκερδιλαΐδας βρήκε την ευκαιρία να πάρει τον θρόνο από τον ανεψιό του (218 π.Χ.). Οι Ρωμαίοι δεν μπορούσαν να επέμβουν επειδή ήταν απασχολημένοι με την Καρχηδόνα και ο Σκερδιλαΐδας συμμάχησε με τον Φίλιππο Ε΄ της Μακεδονίας (220 π.Χ.). Ο Σκερδιλαΐδας βοήθησε τον Φίλιππο Ε΄ στον πόλεμο με την Αρχαία Σπάρτη αλλά δεν είχε κάποιο σημαντικό κέρδος.[11] Τον υποστήριξε και στον πόλεμο με τους Αιτωλούς αλλά η συμμαχία τους περιορίστηκε μόνο σε λίγες δολοπλοκίες με μερικές Αιτωλικές πόλεις. Ο Σκερδιλαΐδας διέκοψε την υποστήριξη του στον Φίλιππο Ε΄ με τη δικαιολογία την καθυστέρηση της πληρωμής που του είχε υποσχεθεί. Έστειλε 15 πλοία με την πρόφαση να συλλέξει και να παραδώσει την πληρωμή αλλά στη Λευκάδα σκότωσε 2 Κορίνθιους συμμάχους του Φιλίππου και κυρίευσε τα πλοία τους.[12] Ο στόλος του Σκερδιλαΐδα βάδισε νότια, έφτασε στη νότια Πελοπόννησο και άρχισε να λεηλατεί περιοχές γύρω από το Ακρωτήριο Μαλέας. Ο Φίλιππος Ε΄ σε απάντηση ετοίμασε έναν πανίσχυρο στόλο με 12 ιστιοφόρα, 8 ανοιχτά πλοία και 30 ημιόλιους, κατέπλευσε νότια να συναντήσει τον Σκερδιλαΐδα, η επίθεση ήταν ωστόσο αργή και δεν έφερε αποτέλεσμα. Ο Σκερδιλαΐδας προχώρησε βόρεια στους Δασσαρήτες και λεηλάτησε πολλές περιοχές της κεντρικής Μακεδονίας. Πριν τον χειμώνα ο Φίλιππος Ε΄ κατέλαβε τη Λυγκηστίδα, έκοψε τη διαδρομή προς την Ιλλυρία και επεκτάθηκε στη Δασσαρητία.[7]
Ο Φίλιππος Ε΄ σχεδίαζε να επιτεθεί στην Ιλλυρία, τελικά δίστασε να προχωρήσει από φόβο ότι θα αντιμετωπίσει το πανίσχυρο Ρωμαϊκό ναυτικό.[13] Ο Σκερδιλαΐδας σύντομα συμμάχησε με τη Ρώμη, αυτό ανάγκασε τον Φίλιππο Ε΄ να θέσει πρώτο στόχο τις Ιλλυρικές ακτές, ετοίμασε έναν στόλο με 50 ελαφρά πλοία τα οποία κατασκεύασε με Ιλλυριούς ναυπηγούς. Οδήγησε τον στόλο στην Αδριατική αφού έκανε πρώτα τον γύρο της Πελοποννήσου, ήταν βέβαιος ότι δεν θα εμπλακεί η Ρώμη επειδή βρισκόταν σε πόλεμο με τον Αννίβα.[14] Ο Σκερδιλαΐδας ζήτησε απεγνωσμένα βοήθεια από τους Ρωμαίους, του έστειλε 10 βαριές Πεντήρης από τη Σικελία.[15] Μετά τη Ρωμαϊκή βοήθεια ο Φίλιππος Ε΄ δίστασε τη ναυμαχία και αποφάσισε να επιτεθεί στους Ιλλυριούς από τη στερεά (213 π.Χ. - 212 π.Χ.). Η εκστρατεία ξεκίνησε επιτυχώς, κατέλαβε τους Ατίντανες και τη Διμάλη, υπέταξε τους Δησσαρήτες και τους Παρθίνους με ολόκληρο το νότιο τμήμα του κράτους των Αρδιαίων.[16][17][18] O Σκερδιλαΐδας, o γιος του Πλευράτος Γ΄, ο Λογγάριος των Δαρδάνων και οι Αιτωλοί συμμάχησαν για να ανακτήσουν τα εδάφη τους.[19] Ο Σκερδιλαΐδας δεν μπόρεσε να ανακτήσει τα εδάφη που είχε χάσει στον Α΄ Ιλλυρικό Πόλεμο, με την Συνθήκη της Φοινίκης (205 π.Χ.) αναγνωρίστηκε η κατοχή της Μακεδονίας στη βόρεια Ιλλυρία, ο ίδιος πρέπει να είχε πεθάνει επειδή στη Συνθήκη αναφέρεται μόνο ο γιος και διάδοχος του Πλευράτος Γ΄.[20]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2016.
- ↑ Dzino 2010, σ. 17
- ↑ Wilkes, J. J. The Illyrians, 1992, σ. 129
- ↑ Épire, Illyrie, Macédoine: mélanges offerts au professeur Pierre Cabanes by Danièle Berranger, Pierre Cabanes, Danièle Berranger-Auserve, σ. 133
- ↑ John Wilkes σσ. 158-159
- ↑ Wilkes 1995, σ. 158
- ↑ 7,0 7,1 The Hellenistic world and the coming of Rome, Τόμος 1 by Erich S. Gruen
- ↑ Polybius 4.25.4
- ↑ Polybius 4.16, 6-8
- ↑ Polybius 4.19, 7-9
- ↑ Rome and the Mediterranean to 133 B.C. by A. E. Astin, F. W. Walbank, M. W. Frederiksen, σ. 95
- ↑ Épire, Illyrie, Macédoine: mélanges offerts au professeur Pierre Cabanes by Danièle Berranger, Pierre Cabanes,Danièle Berranger-Auserve, σ. 130
- ↑ Hammond 1968
- ↑ Polybius 5.109.2
- ↑ Polybius 5.110.8
- ↑ Smith, William (2006). A New Classical Dictionary of Greek and Roman Biography, Mythology and Geography. Whitefish, MT, USA: Kessinger Publishing, LLC, σ. 423
- ↑ Wilkes, J. J. The Illyrians, 1992, σ. 98
- ↑ Walbank σ. 80; Livy, 27.30, 29.12
- ↑ Polybius 8.14-14b
- ↑ Épire, Illyrie, Macédoine: mélanges offerts au professeur Pierre Cabanes by Danièle Berranger, Pierre Cabanes, Danièle Berranger-Auserve, σ. 137
Πηγές
Επεξεργασία- Cabanes, Pierre (2002) [1988]. Dinko Čutura; Bruna Kuntić-Makvić (eds.). Iliri od Bardileja do Gencia (IV. – II. stoljeće prije Krista) [The Illyrians from Bardylis to Gentius (4th – 2nd century BC)] (in Croatian). Translated by Vesna Lisičić. Svitava.
- Dzino, Danijel (2010). Illyricum in Roman Politics, 229 BC–AD 68. Cambridge University Press.
- Stipčević, Aleksandar (1974). The Illyrians: history and culture (1977 ed.). Noyes Press.
- Wilkes, John J. (1992). The Illyrians. Oxford, United Kingdom: Blackwell Publishing.