Γενικά με τον όρο φόρτωση πλοίου, (lading ή loading), χαρακτηρίζεται η διαδικασία παραλαβής και τοποθέτησης φορτίου στο πλοίο με κατάλληλη βέβαια στοιβασία. Ο όρος αυτός αποδίδεται για τα πάσης φύσεως φορτία ανεξάρτητα συσκευασίας, π.χ. εμπορεύματα, αυτοκίνητα κ.λπ. καθώς και για ζωντανά ζώα. Ιδιαίτερα για τους επιβάτες χρησιμοποιείται ο όρος επιβίβαση ή αποεπιβίβαση.

Όταν ένα πλοίο φθάσει στο λιμένα φόρτωσης και λάβει τη συγκεκριμένη θέση (συμφωνημένη), ο Πλοίαρχος του πλοίου συμπληρώνει υπογράφει και επιδίδει στον ναυλωτή - φορτωτή τη λεγόμενη δήλωση ετοιμότητας (φόρτωσης) (notice of readiness). Από την επόμενη μέρα της επίδοσης αυτής, δηλαδή από το πρώτο μεσονύκτιο (ώρα 00.01), αρχίζει να μετράει ο χρόνος υπολογισμού των σταλιών, δηλαδή ο προκαθορισμένος στη σύμβαση ναύλωσης "χρόνος αναμονής", του πλοίου προς φόρτωση.
Ωσαύτως ο ναυλωτής - φορτωτής φροντίζει να φέρει το προς φόρτωση φορτίο, συνήθως στη θέση της προκυμαίας της προσέγγισης του πλοίου, λεγόμενη εκ του αγγλικού όρου "κατά μήκος του πλοίου" (along side), ή "κατά πρύμνη" (by aft) αν είναι οχηματαγωγό ή πλοίο RoRo, όπου και αρχίζει η φόρτωση είτε με τα μέσα φόρτωσης που διαθέτει το πλοίο είτε με τα μέσα του λιμένα ή της εγκατάστασης φόρτωσης (αν είναι ιδιαίτερος βιομηχανικός χώρος).

Κατά τη φόρτωση Επεξεργασία

Κατά το στάδιο της φόρτωσης του πλοίου θα πρέπει να υφίσταται συνεχής συνεργασία μεταξύ πλοιοκτήτη - μεταφορέα και των εκπροσώπων του πλοιάρχου (Αξιωματικών του πλοίου) από τη μια, και φορτωτή και εκπροσώπων του από την άλλη. Θεωρητικά η ευθύνη του φορτωτή λήγει τη στιγμή που το φορτίο φθάνει στο δρύφρακτο του πλοίου (ship's rail) όπου από το σημείο αυτό αρχίζει η ευθύνη του μεταφορέα. Συνεπώς τόσο η τοποθέτηση αυτού στα κύτη (κοινώς αμπάρια), όσο και η τακτοποίηση (ευτρεπισμός φορτίου) και ασφαλή στοιβασία του φορτίου βαραίνει τον μεταφορέα.
Στη περίπτωση που συμφωνείται για πλήρες και συνεχές φορτίο (full and complete cargo) τότε ο ναυλωτής - φορτωτής υποχρεούται να φέρει στο πλοίο φορτίο μόνο όσο μπορεί αυτό να μεταφέρει με ασφάλεια, διαφορετικά υποχρεούται σε καταβολή πρόσθετου ναύλου, που χαρακτηριστικά λέγεται εκ του αγγλικού όρου νεκρός ναύλος, (dead freight).
Επίσης αν τα εμπορεύματα είναι διαφορετικά των συμφωνηθέντων στη σύμβαση ναύλωσης (ναυλοσύμφωνο), δηλαδή είτε είναι επικίνδυνα, είτε έχουν κακή συσκευασία κ.λπ. παρέχεται η δυνατότητα στον μεταφορέα ακόμα και να αρνηθεί τη φόρτωση. Επίσης αν με υπαιτιότητα του φορτωτή, η φόρτωση δεν ολοκληρωθεί μέσα στον συμφωνημένο χρόνο των σταλιών ο φορτωτής βαρύνεται με επισταλίες (demurrage). Αν αντίθετα όμως η φόρτωση ολοκληρωθεί σε λιγότερο χρόνο του συμφωνημένου τότε δικαιούται να πάρει τη λεγόμενη αμοιβή επίσπευσης (dispatch money), κοινώς "σπατσαρίσματα".

Εμπορεύματα Επεξεργασία

Τα εμπορεύματα που φορτώνονται στα πλοία σημειώνονται, (ο χρόνος φόρτωσης ανά συσκευασία) από τους λεγόμενους σημειωτές, (tallymen), όπου ο υποπλοίαρχος του πλοίου που είναι και ο αρμόδιος της εποπτείας της φόρτωσης και της ταυτόχρονης στοιβασίας εκδίδει γι΄ αυτά επιμέρους αποδείξεις παραλαβής, (mate's receipt), με βάση των οποίων και εκδίδεται στο τέλος η φορτωτική, (Bill of Lading), με την οποία και βεβαιώνεται η παραλαβή φόρτωση όλου του φορτίου προκειμένου με ευθύνη πλέον του μεταφορέα (πλοίου) παραδοθεί αυτό σε συγκεκριμένο παραλήπτη του λιμένα προρισμού.

Ασφάλεια Επεξεργασία

Ο επιτετραμμένος αξιωματικός που επιβλέπει τη φόρτωση, καθ΄ όλη τη διάρκεια αυτής, οφείλει να παρακολουθεί επίσης τη διαγωγή του πλοίου, τις τυχόν παροδικές κλίσεις, λαμβάνοντας συνεχή βυθίσματα καθόλη τη διάρκεια αυτής έχοντας υπόψη τους ειδικούς πίνακες φόρτωσης του πλοίου τόσο για την αποφυγή τυχον παραμόρφωσης του πλοίου, όσο και για τυχόν υπέρβαση της γραμμής φόρτωσης.
Παράλληλα θα πρέπει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, τα προβλεπόμενα κατά είδος του φορτίου, και να ελέγχει αυτά ώστε να βρίσκονται σε άμεση ετοιμότητα.

Δείτε επίσης Επεξεργασία