Στην ελληνική μυθολογία με τη συλλογική ονομασία Ωκεανίδες, αποκαλούμενες και ως Ωκεανίνες ή Ωκεανίτιδες ή Ωγενίδες, αναφέρονται θαλάσσια μυθικά πλάσματα και γενικά ενάλιες Νύμφες, με μορφή παρθένου κατά το άνω ήμισυ και ιχθύος κατά το κάτω, όμοιες με τις γοργόνες και άλλοτε με δύο ουραία πτερύγια.

Σύμφωνα με τη μυθολογία

Επεξεργασία

Ο Όμηρος αναφέρει δύο Ωκεανίδες, την Ευρυνόμη,[1] η οποία κατά τον Ησίοδο ήταν η μητέρα των Χαρίτων, και την Πέρση ή Περσηίδα (όπως την αναφέρει ο Ησίοδος), η οποία ήταν η σύζυγος του Τιτάνα Ήλιου και εξ αυτού μητέρα του Αιήτη και της Κίρκης [2] Γνωστή επίσης Ωκεανίδα ήταν και η Λευκίππη.

Στη Θεογονία του, ο Ησίοδος αναφέρει ότι ήταν 3.000, ωστόσο μνημονεύει μόνο σαράντα μία Ωκεανίδες ως κόρες του Τιτάνα Ωκεανού και της Τιτανίδας Τηθύος που έφθαναν τον αριθμό των 3.000 όσων ακριβώς και των ποταμίων θεοτήτων, τέκνα των αυτών γονέων.

Γενικά θεωρούνταν Νύμφες προστάτιδες των υδάτων, πολύ δε περισσότερο αφού αυτά αποτελούσαν και την κατοικία τους.

Από τις περιγραφές αυτών των μυθικών παραδόσεων εύκολα αντιληπτό είναι ότι οι Ωκεανίδες αποτελούσαν, τουλάχιστον για τους αρχαίους Έλληνες, ιδεατές ανθρωπόμορφες έννοιες των πηγών (ήμισυ κόρες) εκείνων που τα ύδατά τους μεταφέρονταν από τους ποταμούς (ίδιος αριθμός) στην ανοιχτή θάλασσα (αρχαίο Ωκεανό) (έτερον ήμισυ ιχθύς), καταλήγοντας σε απλή εκβολή (ένα ουραίο πτερύγιο) ή σε δέλτα (διπλό ουραίο πτερύγιο).

Οι παραδόσεις αυτές ανάγονται αμέσως μετά τον Κατακλυσμό του Δευκαλίωνα.

  • "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου", τομ. 18ος, σελ. 877.
  • "Ι. Κακριδή, Ελληνική Μυθολογία,Οι θεοί ", τομ. 2, σσ.15,26,28,84,288,289. Εκδοτική Αθηνών, 1986.


Γενεαλογικό δένδρο

Επεξεργασία

Ελληνικές θαλάσσιες θεότητες

ΓαίαΟυρανός
ΩκεανόςΤηθύς
 Ποταμοί Ωκεανίδες
ΠόντοςΘάλασσα
ΝηρέαςΘαύμαςΦόρκυςΚητώΕυρυβίαΤελχίνεςΑλίαΠοσειδώνΑφροδίτη[3]
ΈχιδναΓοργόνεςΓραίεςΛάδωναςΕσπερίδεςΘόωσαΉλιοςΡόδη
ΣθενώΓραίεςἩλιάδαιΗλεκτρυώνη
ΕυρυάληΕνυώ
Μέδουσα[4]Γραίες

Στη μουσική, υπάρχει ένα συμφωνικό ποίημα που αναφέρεται στα υδάτινα πνεύματα της ελληνικής και σκανδιναβικής μυθολογίας. Πρόκειται για το συμφωνικό ποίημα του Jean Sibelius, με τίτλο "οι Ωκεανίδες".

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Οδύσσεια, Οδύσσεια ι 139
  2. Ησίοδος, Θεογονία 346-370].
  3. Υπάρχουν δύο πολύ διαφορετικές ιστορίες για την προέλευση της Αφροδίτης: Ο Ησίοδος (Θεογονία) ισχυρίζεται ότι «γεννήθηκε» από τον αφρό της θάλασσας αφού ο Κρόνος ευνούχισε τον Ουρανό, κάνοντας της έτσι κόρη του Ουρανού; Αλλά ο Όμηρος στην Όμηρος(Ιλιάδα, βιβλίο V) έχει την Αφροδίτη ως κόρη του Δία και της Διώνης. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα (Συμπόσιο 180e), οι δύο θεότητες ήταν εντελώς ξεχωριστές οντότητες: ηΟυρανία Αφροδίτη και Αφροδίτη Πάνδημος'.
  4. Οι περισσότερες πηγές περιγράφουν τη Μέδουσα ως κόρη του Φόρκυ και της Κητούς, αν και ο συγγραφέας Υγίνος (μύθους Preface) προτείνει άλλη εκδοχή.