Are You Experienced είναι ο τίτλος του πρώτου στούντιο άλμπουμ του ροκ συγκροτήματος The Jimi Hendrix Experience, το οποίο κυκλοφόρησε σε μορφή δίσκου βινυλίου στις 12 Μαΐου του 1967 μέσω της δισκογραφικής εταιρείας "Track Records" στην Ευρώπη και της "Reprise Records" στην Αμερική.

Are You Experienced
Στούντιο άλμπουμ από The Jimi Hendrix Experience
Κυκλοφορία12 Μαΐου 1967
Ηχογράφηση23 Οκτωβρίου 1966 – 4 Απριλίου 1967 στα De Lane Lea, CBS και Olympic Studios του Λονδίνου
Μουσικό είδος
Διάρκεια40:12
ΠαραγωγήΤσας Τσάντλερ
ΔισκογραφικήTrack Records (Ευρώπη), Reprise Records (Αμερική)
Δισκογραφικό χρονολόγιο
(The Jimi Hendrix Experience)
Are You Experienced?
(1967)
Axis: Bold as Love
(1967)

Ιστορία του δίσκου

Επεξεργασία

Ηχογράφηση

Επεξεργασία

Οι πρώτες ηχογραφήσεις του άλμπουμ πραγματοποιήθηκαν στις 23 Οκτωβρίου 1966, λιγότερο από ένα μήνα μετά τη δημιουργία του συγκροτήματος.[1] Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας ήταν το βασικό κομμάτι του "Hey Joe", το οποίο ολοκληρώθηκε μετά από δύο προσπάθειες. Στις 2 Νοεμβρίου, το συγκρότημα ηχογράφησε το "Can You See Me", όπως και τις αρχικές εκτελέσεις του "Stone Free", του "51st Anniversary" και του "Fire". Μέσα στο Νοέμβριο, ηχογραφήθηκε επίσης, το "Love or Confusion", ενώ δημιούργησαν τρεις ακόμη εκτελέσεις του "Hey Joe" στις 24 του μήνα.

Στις 16 Δεκεμβρίου 1966, οι Experience κυκλοφόρησαν το πρώτο τους σινγκλ, "Hey Joe", με το "Stone Free" στη δεύτερη του πλευρά στην Ευρώπη, γνωρίζοντας μεγάλη επιτυχία στη Μεγάλη Βρετανία, όπου σκαρφάλωσε στο # 6. Έξι μήνες αργότερα, το ίδιο τραγούδι κυκλοφόρησε στις Ηνωμένες Πολιτείες, με το "51st Anniversary" στη δεύτερη του πλευρά. Την επομένη, το συγκρότημα ηχογράφησε τα "Foxy Lady", "Red House" και "Third Stone From the Sun", τα τελευταία κομμάτια για το 1966.

Οι ηχογραφήσεις συνεχίστηκαν στα "De Lane Lea" στις 11 Ιανουαρίου 1967 με τις τελικές εκτελέσεις των "Purple Haze", "The Wind Cries Mary" και "51st Anniversary", όπως και μία εναλλακτική εκδοχή του "Third Stone From the Sun". Η τελική εκτέλεση του "Fire" ηχογραφήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου και του "I Don't Live Today" είκοσι ημέρες αργότερα.

Το δεύτερο σινγκλ του συγκροτήματος κυκλοφόρησε στις 17 Μαρτίου 1967 με τίτλο "Purple Haze", φτάνοντας στην τρίτη θέση των βρετανικών τσαρτ και το Top-10 στη Νορβηγία και την Αυστρία. Οι τελευταίες ηχογραφήσεις στα "De Lane Lea" πραγματοποιήθηκαν στις 29 Μαρτίου με εναλλακτικές εκτελέσεις των "Red House", "Remember" και "Manic Depression".

Οι τελευταίες προσπάθειες του άλμπουμ έγιναν στα "Olympic Sound Studios", όπου ολοκληρώθηκαν τρία τραγούδια, τα "May This Be Love", "Highway Chile" και "Are You Experienced?", στις 3 Απριλίου 1967.

Επιτυχία

Επεξεργασία
 
Το εξώφυλλο της αμερικάνικης έκδοσης του άλμπουμ

Το "Are You Experienced?" κυκλοφόρησε στην Ευρώπη στις 12 Μαΐου 1967, όντας η πρώτη κυκλοφορία της νεοσύστατης "Track Records". Η φωτογραφία του εξωφύλλου αυτής της έκδοσης είναι τραβηγμένη από τον Μπρους Φλέμινγκ, με τον Χέντριξ να κρατάει μία κάπα πάνω από τον Μιτς Μίτσελ και το Νόελ Ρέντινγκ. Το άλμπουμ σκαρφάλωσε στη δεύτερη θέση των τσαρτ της Μεγάλης Βρετανίας πίσω από το "Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band" των Beatles, ενώ ανέβηκε στο # 5 του Billboard στις Ηνωμένες Πολιτείες όταν κυκλοφόρησε στις 23 Αυγούστου του ίδιου έτους μέσω της "Reprise Records". Το ψυχεδελικό εξώφυλλο αυτής της έκδοσης είναι δημιουργία του Καρλ Φέρις, με το συγκρότημα να φοράει φανταχτερά ρούχα μέσα σε έναν κύκλο περιτριγυρισμένο από ένα κίτρινο πλαίσιο με μοβ, ψυχεδελικά γράμματα. Η συγκεκριμένη έκδοση διέφερε ως προς τη λίστα τραγουδιών, αφού τα "Red House", "Can You See Me" και "Remember" της ευρωπαϊκής έκδοσης αντικαταστάθηκαν από τα σινγκλ "Purple Haze", "Hey Joe" και "The Wind Cries Mary".

Κυκλοφορία ανά χώρα

Επεξεργασία

Ο δίσκος εκδόθηκε το 1967 στη Μεγάλη Βρετανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία, τη Χιλή, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ιαπωνία, τη Νέα Ζηλανδία και την Ισπανία. Δύο χρόνια αργότερα, κυκλοφόρησε στην Ολλανδία, την Κίνα, την Ταϊβάν και τη Γιουγκοσλαβία. Το 1970, εκδόθηκε σε τρεις ακόμη χώρες, τη Βραζιλία, τη Γερμανία και το Μεξικό. Στην Ελλάδα και τη Νορβηγία κυκλοφόρησε το 1973, ενώ το 1984 εκδόθηκε στη Νότια Κορέα.

Ανάλυση τραγουδιών

Επεξεργασία

Ο δίσκος ξεκινάει με το "Foxy Lady", ένα κομμάτι με στίχους σεξουαλικού περιεχομένου εμπνευσμένους από τη Χέδερ Τέιλορ, η οποία παντρεύτηκε αργότερα τον Ρότζερ Ντάλτρι των The Who.[2]

Ακολουθεί το "Manic Depression", ένα τραγούδι που έγραψε ο Χέντριξ όταν σε μία συνέντευξη Τύπου, ο παραγωγός Τσας Τσάντλερ του είπε ότι συμπεριφέρεται σαν μανιοκαταθλιπτικός (σ.σ.: Οι λέξεις "Manic Depression" μεταφράζονται ως "μανιακή κατάθλιψη"). Οι στίχοι του μιλούν για απόγνωση και σύγχυση λόγω της δομής τη κοινωνίας και του κόσμου. Ο ρυθμός του τραγουδιού είναι 3/4 και επιδεικνύει τις τζαζ επιρροές του Μιτς Μίτσελ.[3]

Το "Red House" είναι ένα μπλουζ κομμάτι, με κάθε στίχο να επαναλαμβάνεται μετά την αρχική του εκτέλεση. Είναι ένα τραγούδι που είχε γράψει ο Χέντριξ όταν έπαιζε στους Curtis Knight and the Squires και συμπεριλήφθηκε στο set list των ζωντανών του εμφανίσεων, όπου αποτελούσε όχημα για αυτοσχεδιασμό, με τη διάρκεια του συχνά να ξεπερνάει τα δέκα λεπτά.[4] Ακολουθεί το "Can You See Me", ένα ροκ εντ ρολ κομμάτι το οποίο αποτέλεσε μία από τις πρώτες ηχογραφήσεις του συγκροτήματος και παιζόταν ζωντανά από τις αρχές του 1967.

 
Ο Χέντριξ σε συναυλία στη Στοκχόλμη στις 24 Μαΐου 1967

Το "Love or Confusion" είναι ένα τραγούδι με αναφορικούς στίχους, όπου μιλάει για τη σχέση του με τη μουσική και τον μάνατζερ του.[5]

Το "I Don't Live Today" είναι αφιερωμένο στους Ινδιάνους προγόνους του Χέντριξ και άλλες μειονότητες των ΗΠΑ. Ο tribal ρυθμός βοήθησε τον Χέντριξ στο να αυτοσχεδιάσει, με τον μουσικολόγο Ρίτσι Ούντερμπεργκερ να χαρακτηρίζει τους στίχους gothic και όχι ψυχεδελικούς.[6]

Έβδομο τραγούδι του άλμπουμ είναι το "May This Be Love", μία μπαλάντα που φανερώνει την ικανότητα του Χέντριξ για απαλές, συναισθηματικές μελωδίες. Έχει διασκευαστεί από καλλιτέχνες όπως οι The Pretenders, Meshell Ndegeocello, Michael Kiwanuka, Emmylou Harris, κ.α..

Ακολουθεί το "Fire", του οποίου οι στίχοι προέρχονται από μία φράση που είπε η μητέρα του Νόελ Ρέντινγκ, όταν τα μέλη του συγκροτήματος την επισκέφθηκαν τα Χριστούγεννα του 1966 μετά από μία συναυλία. Ο Χέντριξ ρώτησε τη Μάργκαρετ Ρέντινγκ αν μπορούσε να καθίσει δίπλα στο τζάκι ("Let me stand next to your fire") και εκείνη ζήτησε από τον Γερμανικό ποιμενικό της, Ρόβερ, να παραμερίσει ("Move over Rover, and let Jimi take over"). Κατά τις ζωντανές εκτελέσεις του συγκεκριμένου κομματιού, ο Χέντριξ έβαζε φωτιά στην κιθάρα του.[7]

Το "Third Stone from the Sun" είναι ένα επτάλεπτο κομμάτι, στο μεγαλύτερο μέρος του ορχηστρικό, με το εφέ που ακούγεται καθ' όλη τη διάρκεια του να είναι μία συζήτηση του Χέντριξ με τον Τσας Τσάντλερ, σπασμένη σε κομμάτια και με χαμηλότερη ταχύτητα. Ο τίτλος αναφέρεται στη Γη ως τρίτο "βράχο" από τον Ήλιο.[8]

Το "Remember" είναι ένα τρίλεπτο τραγούδι με ερωτικούς στίχους.[9] Η βρετανική έκδοση του δίσκου ολοκληρώνεται με το ομώνυμο κομμάτι, του οποίου οι στίχοι μιλούν για τη συμφιλίωση με τον ίδιο του τον εαυτό, σύμφωνα με τον Χέντριξ. Παρ' όλα αυτά, χρησιμοποιούσε τη φράση "Are you experienced" ρωτώντας κάποιον αν έχει κάνει χρήση ναρκωτικών στο παρελθόν. Ο ίδιος, έπαιξε πιάνο στο συγκεκριμένο κομμάτι.[10] Το "Are You Experienced" παιζόταν στις ζωντανές εμφανίσεις των Experience το 1967, κλείνοντας το set list τους.

Η αμερικάνικη έκδοση του άλμπουμ περιείχε τα "Purple Haze", "Hey Joe" και "The Wind Cries Mary". Το "Purple Haze" ήταν εμπνευσμένο από ένα όνειρο του, όπου περπατούσε στον βυθό της θάλασσας και μία μοβ δίνη τον περικύκλωσε, πριν τον σώσει η πίστη του στον Χριστό.[11]

Το "Hey Joe" είναι διασκευή στο κομμάτι των The Leaves από το 1965. Ο Χέντριξ θέλησε να ηχογραφήσει τη συγκεκριμένη εκτέλεση μετά από τη διασκευή του φολκ τραγουδιστή Τιμ Ρόουζ. Η πρώτη του ζωντανή εκτέλεση πραγματοποιήθηκε στο "Monterey Pop Festival", κατά την πρώτη επίσκεψη του συγκροτήματος στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το τρίο The Breakaways έκανε δεύτερα φωνητικά σε αυτό το κομμάτι.[12]

Το "The Wind Cries Mary" είναι αφιερωμένο στην τότε κοπέλα του Χέντριξ, Κάθι Μέρι Έτσινχαμ. Ο Χέντριξ το έγραψε στο διαμέρισμα του χωρίς να το δείξει σε κανένα και όταν περίσσεψαν είκοσι λεπτά στο στούντιο, μετά την ηχογράφηση του "Fire", έπαιξαν το κομμάτι για πρώτη φορά, εκτέλεση η οποία τελικά μπήκε στον δίσκο.[13]

Τραγούδια του δίσκου

Επεξεργασία

Πρώτη πλευρά

  1. Foxy Lady (Hendrix) – 3:22
  2. Manic Depression (Hendrix) – 3:46
  3. Red House (Hendrix) – 3:53
  4. Can You See Me (Hendrix) – 2:35
  5. Love or Confusion (Hendrix) – 3:17
  6. I Don't Live Today (Hendrix) – 3:58

Δεύτερη πλευρά

  1. May This Be Love (Hendrix) – 3:14
  2. Fire (Hendrix) – 2:47
  3. Third Stone from the Sun (Hendrix) – 6:50
  4. Remember (Hendrix) – 2:53
  5. Are You Experienced (Hendrix) – 4:17

Θέσεις τσαρτ

Επεξεργασία

Are You Experienced? (άλμπουμ)

Επίσημη κυκλοφορία: 12 Μαΐου 1967

Χώρα Θέση
Ηνωμένο Βασίλειο[14] 2
Νορβηγία[15] 3
Ηνωμένες Πολιτείες[16] 5
Γερμανία[17] 17
Γαλλία[18] 35

Foxy Lady (σινγκλ)

Επίσημη κυκλοφορία: 13 Δεκεμβρίου 1967

Χώρα Θέση
Ηνωμένες Πολιτείες[19] 67

Hey Joe (σινγκλ)

Επίσημη κυκλοφορία: 16 Δεκεμβρίου 1966

Χώρα Θέση
Ηνωμένο Βασίλειο[20] 6
Ολλανδία[21] 8
Νορβηγία[22] 10
Γερμανία[23] 21
Αυστραλία[24] 40

The Wind Cries Mary (σινγκλ)

Επίσημη κυκλοφορία: 5 Μαΐου 1967

Χώρα Θέση
Ηνωμένο Βασίλειο[25] 6
Ολλανδία[26] 6
Αυστραλία[27] 12
Αυστρία[28] 18
Γερμανία[29] 35

Purple Haze (σινγκλ)

Επίσημη κυκλοφορία: 17 Μαρτίου 1967

Χώρα Θέση
Ηνωμένο Βασίλειο[30] 3
Νορβηγία[31] 7
Αυστρία[32] 7
Ολλανδία[33] 11
Γερμανία[34] 17
Ηνωμένες Πολιτείες[19] 65

Are You Experienced? (άλμπουμ)

Κατατάξεις

Επεξεργασία
Λίστα Θέση
Paste (ΗΠΑ) - Τα 60 καλύτερα άλμπουμ της δεκαετίας του '60 (2012) [37] # 7
Rolling Stone (ΗΠΑ) - Τα 500 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών (2012) [38] # 15
Guitarist (Βρετανία) - Τα 50 επιδραστικότερα κιθαριστικά άλμπουμ όλων των εποχών (1994) [39] # 1
Mojo (Βρετανία) - Τα 100 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών (1995) [40] # 12
Sounds (Βρετανία) - Τα 100 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών (1985) [41] # 12
FNAC (Γαλλία) - Τα 1000 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών (2008) [42] # 27
Rolling Stone (Γερμανία) - Τα 500 καλύτερα άλμπουμ όλων των εποχών (2004) [43] # 11
Musik Express/Sounds (Γερμανία) - Τα 100 αριστουργήματα (1993) [44] # 2
OOR (Ολλανδία) - Τα καλύτερα άλμπουμ του 20ου αιώνα (1987) [45] # 16
Alternative Melbourne (Αυστραλία) - Τα 100 καλύτερα ποπ/ροκ άλμπουμ (1996) [46] # 6

Τα μέλη των Experience

Επεξεργασία

Οι μουσικοί οι οποίοι ηχογράφησαν το Are You Experienced? είναι οι εξής:

Γκεστ συμμετοχές

  • The Breakaways – δεύτερα φωνητικά στο "Hey Joe"

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Jimi Hendrix Recording Chronology - Rockmine
  2. Foxy Lady by Jimi Hendrix Songfacts
  3. Manic Depression by Jimi Hendrix Songfacts
  4. Red House by Jimi Hendrix Songfacts
  5. The Jimi Hendrix Experience - Love Or Confusion Lyrics Meaning
  6. The Jimi Hendrix Experience – “I Don't Live Today
  7. Fire by Jimi Hendrix Songfacts
  8. Third Stone From The Sun by Jimi Hendrix Songfacts
  9. The Jimi Hendrix Experience lyrics - SongMeanings
  10. Are You Experienced? by Jimi Hendrix Songfacts
  11. Purple Haze by Jimi Hendrix Songfacts
  12. Hey Joe by Jimi Hendrix Songfacts
  13. The Wind Cries Mary by Jimi Hendrix Songfacts
  14. JIMI HENDRIX | Artist | Official Charts
  15. norwegiancharts.com - Jimi Hendrix Discography
  16. Are You Experienced? - Jimi Hendrix | Awards | AllMusic
  17. Charts.de, Jimi Hendrix[νεκρός σύνδεσμος]
  18. «Infodisc.fr, Jimi Hendrix». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  19. 19,0 19,1 Are You Experienced? - Jimi Hendrix | Awards | Allmusic
  20. «ChartArchive - Jimi Hendrix - Hey Joe - The Chart Archive». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  21. dutchcharts.nl - Jimi Hendrix - Hey Joe
  22. norwegiancharts.com - Jimi Hendrix - Hey Joe
  23. Charts.de, Hey Joe
  24. «Go-Set Australian charts - 3 May 1967 - PopArchives». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  25. «ChartArchive - Jimi Hendrix - The Wind Cries Mary - The Chart Archive». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  26. dutchcharts.nl - Jimi Hendrix - The Wind Cries Mary
  27. «Go-Set Australian charts - 30 August 1967 - PopArchives». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  28. austriancharts.com - Jimi Hendrix - The Wind Cries Mary
  29. Charts.de, The Wind Cries Mary
  30. «ChartArchive - Jimi Hendrix - Purple Haze - The Chart Archive». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  31. norwegiancharts.com - Jimi Hendrix - Purple Haze
  32. austriancharts.com - Jimi Hendrix - Hey Joe
  33. dutchcharts.nl - Jimi Hendrix - Purple haze
  34. Charts.de, Purple Haze
  35. Αμερικάνικες βραβεύσεις
  36. «Βρετανικές βραβεύσεις». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  37. Paste 60 Best Albums of the 1960s
  38. NEW Rolling Stone Top 500 Albums of All Time
  39. The Top 50 Most Influential Guitar Albums Of All Time Ever!
  40. «MOJO: THE 100 GREATEST ALBUMS EVER MADE». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  41. SOUNDS ALL TIME TOP 100 ALBUMS
  42. «Les 1000 CD des disquaires de la fnac». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  43. «Deutschland - Die 500 besten Alben aller Zeiten». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  44. «Die 100 Meisterwerke. Von 25 namhaften deutschen Rock-Kritikern gewählt». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2007. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 
  45. OOR (Netherlands) - The Best Albums of the 20th Century (1987)
  46. «The Top 100 Rock / Pop Albums You Must Have In Your Collection!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία