Άγιος Μύρων Ηρακλείου

οικισμός της Ελλάδας

Ο Άγιος Μύρων είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Ηρακλείου στη Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Ανήκε στην επαρχία Μαλεβιζίου του Νομού Ηρακλείου. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 18 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά ενώ διακρίνεται για την πολύ ενδιαφέρουσα πολεοδομική του συγκρότηση και την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του[1].

Άγιος Μύρων
Άποψη από την Πυργού, στα νότια του Άγιου Μύρωνα.
Άγιος Μύρων is located in Greece
Άγιος Μύρων
Άγιος Μύρων
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΗρακλείου
ΔήμοςΗρακλείου
Δημοτική ΕνότηταΓοργολαΐνης
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΚρήτη
ΝομόςΗρακλείου
Υψόμετρο440 μέτρα
Έκταση11.669 (η κοινότητα)
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας70013
Τηλ. κωδικός2810-7

Θέση Επεξεργασία

Είναι κτισμένος στην κορυφή δύο λόφων. Χαρακτηριστικό του γνώρισμα αποτελεί το ρολόι του σχολείου που διακρίνεται απ’ ολόκληρη την επαρχία Μαλεβιζίου. Οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία και παράγουν σταφίδα και κρασί.

Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία

Η αρχαιότερη ονομασία του ήταν Ραύκος και ταυτίζεται με την αρχαία πολιτεία, που ήκμασε τη μινωική και ρωμαϊκή εποχή στην περιοχή του σημερινού χωριού. Τα τυχαία ευρήματα τα οποία ευρίσκονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου , μεταξύ αυτών επιγραφές και νομίσματα, χρονολογούνται από το 1900 π.Χ. Στις αρχές του 20ού αιώνα βρέθηκαν στον Άγιο Μύρωνα μινωικές σφραγίδες και αγγείο της υστερομινωϊκής εποχής. Το 1941 ανακαλύφθηκε θαλαμοειδής τάφος της υστερομινωϊκής εποχής ΙΙΙ Α, με 4 σαρκοφάγους και κεραμεική. Το 1966 στη θέση Βρύση, όπου βρισκόταν σημαντικό μινωικό νεκροταφείο, ανακαλύφθηκαν σαρκοφάγοι των νεοανακτορικών χρόνων με αποτέλεσμα να ανασκαφεί από τον Στυλιανό Αλεξίου και την Αγγελική Λεμπέση. Οι ταφές γίνονταν σε πίθους και σε ελλειψοειδείς ή λουτηροειδείς σαρκοφάγους. Με βάση την κεραμεική, το νεκροταφείο χρονολογήθηκε από στην ύστερη προανακτορική και πρώιμη παλαιοανακτορική περίοδο, ενώ χρησιμοποιήθηκε και στην νεοανακτορική περίοδο.[2]

Ο Άγιος Μύρωνας πήρε το όνομά του από τον Άγιο Μύρωνα (έζησε μεταξύ 250 - 350) που γεννήθηκε στην αρχαία Ραύκο και ήταν επίσκοπος Κρήτης στον επισκοπικό θρόνο της Γόρτυνας στο τέλος του 4ου αιώνα.

Η πρώτη μνεία για το χωριό γίνεται σε συμβόλαιο προς τιμήν του Αγίου Μύρωνα, το 1281. Στη απογραφή του Καστροφύλακα , το 1583, (Κ102) το χωριό αναφέρεται Samiro και με 254 κατοίκους.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας ο Άγιος Μύρωνας έγινε το κέντρο της αντίστασης κατά των Οθωμανών. Πολλοί Αγιομυργιανοί συμμετείχαν στο Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908) με οπλαρχηγό το Γιάννη Μακράκη, καθώς και στην Επανάσταση του Θερίσου στο πλευρό του Ελευθέριου Βενιζέλου, αλλά και στους Βαλκανικούς Αγώνες του 1912 – 1913. Τέσσερις κάτοικοι βρήκαν το θάνατο ηρωικά, στο έπος του 1940. Στα χρόνια της κατοχής η σύσσωμη η κωμόπολη συμμετείχε στην αντίσταση.

Το 1856 το χωριό καταστράφηκε ολοσχερώς από σεισμό. Ξαναχτίστηκε έπειτα και σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο εντυπωσιακά χωριά της περιοχής.

Διοικητικά - πληθυσμιακά στοιχεία Επεξεργασία

Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1925 στο ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 να ορίζεται έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Το 1997 και μέχρι το 2010 με το ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997 (σχέδιο Καποδίστριας) ορίστηκε έδρα του δήμου Γοργολαΐνη.[3] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης και την τροποποίησή του Κλεισθένης Ι αποτελεί κοινότητα[4] που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Γοργολαΐνη του Δήμου Ηρακλείου ενώ σύμφωνα την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 612 κατοίκους[5]. Η κοινότητα είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτική ημιορεινή με έκταση 11,669 χμ² (2011).[6]

 
Ο Άγιος Μύρων το βράδυ.
 
Μερική άποψη από ψηλά.

Δείτε Κοινότητα Αγίου Μύρωνος

Οι απογραφές πληθυσμού είναι:

Μόνιμος [7][8][9]
Έτος Πληθυσμός
1991 695 (699)
2001 700 (705)
2011 612 (613)
Πραγματικός (de facto) [10][11] [6]
Έτος Πληθυσμός
1961 1.117 (1.122)
1971 820 (821)
1981 867 (869)
1991 700 (708)
2001 717 (730)
2011 604 (605)

(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)

Πληθυσμός Επεξεργασία

Μόνιμος [7][8][9]
Έτος Πληθυσμός
1991 695 (699)
2001 700 (705)
2011 612 (613)
Πραγματικός (de facto) [10][11] [6]
Έτος Πληθυσμός
1961 1.117 (1.122)
1971 820 (821)
1981 867 (869)
1991 700 (708)
2001 717 (730)
2011 604 (605)

(σε παρένθεση ο πληθυσμός της τοπικής κοινότητας)

Υποδομές και αξιοθέατα Επεξεργασία

Σε περίοπτη θέση βρίσκεται ο καθεδρικός ναός του Αγίου Μύρωνος, ο οποίος έδωσε και το όνομά του στο χωριό. Μέσα στο ναό βρίσκεται ο τάφος του Αγίου όπως και τα λείψανά του μέσα σε πολυτελή λειψανοθήκη. Στα δυτικά και κάτω από το ναό βρίσκεται η σκήτη όπου μόνασε ο Άγιος, η οποία μετατράπηκε σε παρεκκλήσι. Στις 8 Αυγούστου , ημέρα εορτασμού του Αγίου, γίνεται μεγάλο πανηγύρι. Ανάμεσα στα άλλα, στο χωριό υπάρχει Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο, αστυνομικό τμήμα, ταχυδρομείο και περιφερειακό ιατρείο, το οποίο υπάγεται στο Κέντρο Υγείας Αγίας Βαρβάρας.

Φωτογραφίες Επεξεργασία

 
Η εκκλησία Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και Αγίου Χαραλάμπου.
Η εκκλησία Μεταμόρφωσης του Σωτήρος και Αγίου Χαραλάμπου. 
 
Παλιά βρύση στην κεντρική πλατεία.
Παλιά βρύση στην κεντρική πλατεία. 
 
Στοά στο χωριό.
Στοά στο χωριό. 

Πηγές Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Dhmoi.gr - Δήμος Γοργολαΐνης[νεκρός σύνδεσμος]
  2. Άγγελος Χανιώτης (1988-89). «Μινωικά ευρήματα από τον Άγιο Μύρωνα». Κρητικά Χρονικά ΚΗ-ΚΘ: 58-63. 
  3. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2023. 
  4. «Νόμος 4555/2018 - ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018 ( Άρθρα 1 - 151) (Πρόγραμμα ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ) (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. 19 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2023. 
  5. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10863 (σελ. 389 του pdf)
  6. 6,0 6,1 6,2 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
  7. 7,0 7,1 https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
  8. 8,0 8,1 https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
  9. 9,0 9,1 https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
  10. 10,0 10,1 ΠΛ 1:188
  11. 11,0 11,1 ΠΛΜ 1:461

Πηγές Επεξεργασία

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1978, 2006 (ΠΛΜ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)