Έντελλα
Συντεταγμένες: 37°46′26.584″N 13°7′18.840″E / 37.77405111°N 13.12190000°E
Η Έντελλα είναι αρχαία πόλη στην δυτική Σικελία στο εσωτερικό του νησιού, στις δυτικές όχθες του ποταμού Ύψας, ανήκει στην Μητροπολιτική πόλη του Παλέρμο.[1] Η τοποθεσία της βρίσκεται στις πηγές του Ύψας και στην ενδιάμεση απόσταση ανάμεσα στις εκβολές του ποταμού και τον κόλπο του Καστελαμάρε στα βορειοδυτικά, απέχει και από τα δύο σημεία σαράντα χιλιόμετρα.[2]
| Έντελλα | |
|---|---|
 | |
 | |
| Είδος | πόλη, αρχαιολογική θέση και αρχαία πόλη |
| Γεωγραφικές συντεταγμένες | 37°46′27″N 13°7′19″E |
| Χώρα | Ιταλία |
 Πολυμέσα | |
| δεδομένα (π) | |
Ίδρυση Επεξεργασία
Η Έντελλα είναι πανάρχαια πόλη κατοικήθηκε αρχικά από τους Σικανούς, σύμφωνα με την επίσημη παράδοση ιδρυτές της θεωρούνται οι Έλυμοι με καταγωγή από την Τροία. Σύμφωνα με πολλούς συγγραφείς ιδρυτής της πόλης θεωρείται ο ήρωας της Ρωμαϊκής μυθολογίας Ακέστης που της έδωσε το όνομα της συζύγου του Έντελλας.[3] Την ίδια άποψη δέχεται και ο ποιητής Σίλιος Ιταλικός (25 - 101) ενώ άλλοι αποδίδουν την ίδρυση της στον Έλυμο.[4][5] Ο Βιργίλιος παρουσιάζει ωστόσο τον Έντελλο, φίλο και συνοδό του Ακέστη σαν τον επώνυμο ήρωα της πόλης.[6] Ο Θουκυδίδης αναφέρει σαν μοναδικές πόλεις των Έλυμων την "Έρυκα" που ταυτίζεται με την Έρυξ και την "Έγεστα" που ταυτίζεται με την Σεγέστα αλλά παραλείπει εντελώς την Έντελλα.[7]
Οι μισθοφόροι από την Καμπανία Επεξεργασία
Ο Διόδωρος Σικελιώτης κάνει την πρώτη επίσημη καταγραφή για την Έντελλα, γράφει ότι η Καρχηδόνα προσέλαβε μισθοφόρους από την Καμπανία (404 π.Χ.). Οι πολίτες δέχτηκαν φιλικά τους μισθοφόρους αλλά στην συνέχεια οι μισθοφόροι έσφαξαν τους κατοίκους, κατέλαβαν την Έντελλα και την κράτησαν πολλά χρόνια.[8] Όταν ο Διονύσιος ο Πρεσβύτερος βρέθηκε σε πόλεμο με την Καρχηδόνα, οι μισθοφόροι από την Καμπανία που ζούσαν στην Έντελλα υποστήριξαν τους κυρίαρχους τους Καρχηδόνιους. Οι μισθοφόροι είχαν παραμείνει το 396 π.Χ. πιστοί στην συμμαχία τους την ίδια εποχή που ολόκληρη η Σικελία με εξαίρεση πέντε πόλεις υποστήριζε τον Διονύσιο.[9] Οι Συρακούσες προκάλεσαν φθορά στην πόλη αλλά πολύ αργότερα (368 π.Χ.), οι μισθοφόροι από την Καμπανία είχαν την εξουσία ακόμα αλλά δεν ήταν πιστοί στους Καρχηδόνιους, οι Καρχηδόνιοι τους λεηλάτησαν και τους κυρίευσαν. Ο Κορίνθιος στρατηγός Τιμολέων που ανέτρεψε από τις Συρακούσες τον Διονύσιο Β΄ τον νεότερο (343 π.Χ.) αποκατέστησε την ελευθερία και την δημοκρατία και στην Έντελλα.[10][11]
Ρωμαϊκή αυτοκρατορία Επεξεργασία
Δεν είναι γνωστά πολλά γεγονότα στην συνέχεια για την πόλη, υπήρχε όταν ξέσπασε ο Α΄ Καρχηδονιακός Πόλεμος ανάμεσα στην Ρωμαϊκή Δημοκρατία και την Καρχηδόνα αλλά παρέμεινε ουδέτερη.[12] Στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία η Έντελλα βρισκόταν σε μεγάλη ακμή επειδή η γη της ήταν εύφορη και είχε εκτεταμένη παραγωγή σε κρασί και καλαμπόκι.[13] Ο Μάρκος Τύλλιος Κικέρων υμνεί τους κατοίκους για τον πολιτισμό τους αλλά υπέστη πολλές καταστροφές μαζί με τις υπόλοιπες πόλεις της Σικελίας από τον τύραννο Βέρρες.[14] O Πλίνιος ο Νεότερος και ο Κλαύδιος Πτολεμαίος είναι οι τελευταίοι αρχαίοι συγγραφείς που καταγράφουν την Έντελλα.[15][16]
Μεσαίωνας Επεξεργασία
Η πόλη υπήρχε τον Μεσαίωνα, οι Σαρακηνοί την χρησιμοποίησαν σαν οχυρό αλλά την κατέστρεψε ο αυτοκράτορας Φρειδερίκος Β΄ Χοενστάουφεν, οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν στην Νοζέρα κοντά στην Νάπολη. Ο Φαζέλλο περιγράφει την τοποθεσία τον 16ο αιώνα σαν μία περιοχή με μεγάλη φυσική ομορφιά, περιβάλλεται από όλες τις πλευρές με βραχώδεις γκρεμούς αλλά έχει μία επίπεδη έκταση στο κέντρο, περιβάλλεται στα βόρεια και δυτικά από τον Ύψα. Τα ερείπια που περιγράφει ο Φαζέλλο σχετίζονται με την μεσαιωνική πόλη και το κάστρο των Σαρακηνών.[17]
Νομίσματα Επεξεργασία
Τα νομίσματα της Έντελλα έχουν την επιγραφή "ΕΝΤΕΛΛΙΝΩΝ" σε πλήρη μορφή, άλλα νομίσματα που κόπηκαν την εποχή που κυβέρνησαν οι μισθοφόροι από την Καμπανία έχουν στην μπροστινή πλευρά την επιγραφή "ΕΝΤΕΛΛΑΣ" και στην όπισθεν την επιγραφή "ΚΑΜΠΑΝΩΝ".
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ https://www.trismegistos.org/place/38465
- ↑ https://pleiades.stoa.org/places/462197
- ↑ Ιωάννης Τζέτζης, "Σχόλια εις Λυκόφρονα, Ισαακίου και Ιωάννου του Τζέτζου (συγγραφέας ο ή και ο αδελφός του Ισαάκιος)", 964
- ↑ Σίλιος Ιταλικός, "Punica", Βιβλίο ΙΔ΄, στίχος 205
- ↑ Μαύρος Σέρβιος Ονοράτος, "Σχόλια στον Βιργίλιο" Βιβλίο Ε΄, 73
- ↑ Βιργίλιος, Αινειάδα, Βιβλίο Ε΄, σ.387
- ↑ Βιργίλιος, Αινειάδα, Βιβλίο ΣΤ΄, σ.2
- ↑ Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΔ, Παρ.9
- ↑ Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΔ, Παρ.48 και 61
- ↑ Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΕ, 15.73
- ↑ Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΣΤ, Παρ.67 και 73
- ↑ Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΚΓ, Παρ.8
- ↑ Σίλιος Ιταλικός, "Punica", Βιβλίο ΙΔ΄, στίχος 204
- ↑ Μάρκος Τύλλιος Κικέρων, "Εναντίον Βέρρες", Βιβλίο Γ΄, 4 και 3
- ↑ Μάρκος Τύλλιος Κικέρων, "Εναντίον Βέρρες", Παρ.8, στίχος 14
- ↑ Μάρκος Τύλλιος Κικέρων, "Εναντίον Βέρρες", Παρ.4, στίχος 15
- ↑ Tommaso Fazello, "De Rebus Siculis Decades Duae", Ενότητα 10, σ.472
Πηγές Επεξεργασία
- Ιωάννης Τζέτζης, "Σχόλια εις Λυκόφρονα, Ισαακίου και Ιωάννου του Τζέτζου (συγγραφέας ο ή και ο αδελφός του Ισαάκιος)"
- Σίλιος Ιταλικός, "Punica", Βιβλίο ΙΔ΄
- Μαύρος Σέρβιος Ονοράτος, "Σχόλια στον Βιργίλιο" Βιβλίο Ε΄
- Βιργίλιος, Αινειάδα, Βιβλία Ε΄ και ΣΤ΄
- Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΔ
- Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΕ
- Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΙΣΤ
- Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη/ΚΓ
- Μάρκος Τύλλιος Κικέρων, "Εναντίον Βέρρες", Βιβλίο Γ΄
- Tommaso Fazello, "De Rebus Siculis Decades Duae", Ενότητα 10
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία