Το Απόδραση στην Αθήνα (αγγλικά: Escape to Athena) είναι βρετανική κωμική πολεμική περιπέτεια του 1979 σε σκηνοθεσία του Τζορτζ Κοσμάτος. Πρωταγωνιστούν οι Ρότζερ Μουρ, Τέλι Σαβάλας, Ντέιβιντ Νίβεν, Στέφανι Πάουερς, Κλάουντια Καρντινάλε, Ρίτσαρντ Ράουντρι, Σόνι Μπόνο και Έλιοτ Γκουλντ. Η ταινία διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου σε ένα κατεχόμενο από τους Γερμανούς ελληνικό νησί. Τη μουσική συνέθεσε ο Λάλο Σίφριν. Τα εξωτερικά γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στο νησί της Ρόδου.

Απόδραση στην Αθήνα
ΣκηνοθεσίαΤζωρτζ Κοσμάτος[1][2]
ΠαραγωγήΛιου Γκρέιντ και Ντέιβιντ Νίβεν Τζούνιορ
ΣενάριοΈντουαρντ Ανχόλτ και Τζωρτζ Κοσμάτος
ΠρωταγωνιστέςΡότζερ Μουρ[2][3], Τέλι Σαβάλας[2], Ντέιβιντ Νίβεν[2], Στέφανι Πάουερς, Κλαούντια Καρντινάλε, Ρίτσαρντ Ράουντρι, Σόνι Μπόνο, Έλιοτ Γκουλντ, Ζίγκφριντ Ράουχ, Μάικλ Σίαρντ, Φίλιπ Λοκ, Paul Picerni και Γουίλιαμ Χόλντεν
ΜουσικήΜπάρι Μπλου
ΦωτογραφίαΓκίλμπερτ Τέιλορ
ΜοντάζΡαλφ Κέμπλεν
ΕνδυματολόγοςΙβόν Μπλέικ
ΔιανομήITC Entertainment
Πρώτη προβολή1979, 27  Φεβρουαρίου 1981 (Γερμανία)[4], 9  Μαρτίου 1979 (Ηνωμένο Βασίλειο)[5] και 6  Ιουνίου 1979 (Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής)[5]
Διάρκεια125 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένο Βασίλειο
ΓλώσσαΑγγλικά

Πλοκή Επεξεργασία

Το 1944, κάποιοι αιχμάλωτοι από τις Συμμαχικές Δυνάμεις σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο αιχμαλώτων σε ένα ελληνικό νησί, που δεν κατονομάζεται, αναγκάζονται να σκάψουν για να βρουν αρχαία. Ο διοικητής του στρατοπέδου, ταγματάρχης Ότο Χεκτ (Ρότζερ Μουρ), Αυστριακός πρώην αντικέρ, στέλνει μερικά από τα πολύτιμα ευρήματα στην αδελφή του που ζει στην Ελβετία. Ωστόσο, οι κρατούμενοι έχουν ανακαλύψει ότι θα τους μεταφέρουν σε άλλα στρατόπεδα μόλις τελειώσουν τα ευρήματα, οπότε κανονίζουν να συνεχίσουν να «ανακαλύπτουν» τα ίδια κομμάτια. Ενώ ο Χεκτ είναι ικανοποιημένος που αποφεύγει έτσι τον πόλεμο, ο διοικητής των SS της κοντινής πόλης, ταγματάρχης Φόκμαν (Άντονι Βάλενταϊν), επιβάλλει βάναυσα την πειθαρχία, προχωρώντας ακόμα και σε εκτελέσεις αμάχων για αντίποινα.

Ηγέτης της αντίστασης κατά των Γερμανών είναι ο πρώην μοναχός Ζήνων (Τέλι Σαβάλας) και οι λιγοστοί αγωνιστές του. Χρησιμοποιούν τον τοπικό οίκο ανοχής, που διευθύνει η κοπέλα του Ελεάνα (Κλάουντια Καρντινάλε), ως μυστικό αρχηγείο. Ο Ζήνων, ο οποίος βρίσκεται σε επαφή με το Αρχηγείο των Συμμάχων, διατάσσεται να βγάλει τους κρατούμενους από το στρατόπεδό τους και να τους χρησιμοποιήσει για να βοηθήσουν στην απελευθέρωση της πόλης και στην κατάληψη της παρακείμενης αποθήκης καυσίμων.

Δύο αιχμάλωτοι καλλιτέχνες, ο Τσάρλι (Έλιοτ Γκουλντ) και η Ντότι (Στέφανι Πάουερς), πραγματοποιούν μια συναυλία για λόγους συγκάλυψης, ενώ η Αντίσταση καταλαμβάνει το στρατόπεδο. Αντιμέτωπος με το δίλημμα να σκοτωθεί από τον Ζήνωνα ή να τους βοηθήσει, ο Χεκτ ενώνει τις δυνάμεις του με τους Συμμάχους, βοηθώντας τους να εξουδετερώσουν τα στρατεύματα του Φόκμαν και να καταλάβουν την αποθήκη καυσίμων. Μετά την ολοκλήρωση της αποστολής, ο Τσάρλι ζητά από τον Ζήνωνα να τον οδηγήσει μαζί με δύο άλλους κρατούμενους, τον Τζάντστον (Ρίτσαρντ Ράουντρι) και τον Ροτέλι (Σόνι Μπόνο), σε ένα μοναστήρι στο όρος Αθήνα για να κλέψουν τους βυζαντινούς θησαυρούς που φυλάσσονται εκεί από τους μοναχούς. Ο Ζήνων ωστόσο λέει στον Τσάρλι ότι οι θησαυροί ανήκουν στον ελληνικό λαό.

Στο μεταξύ, ο Ζήνων πληροφορείται από τις συμμαχικές μυστικές υπηρεσίες ότι έχει δρομολογηθεί η σχεδιαζόμενη εισβολή στα νησιά, και έτσι η γερμανική φρουρά στο μοναστήρι στην κορυφή του όρους Αθήνα πρέπει να εξουδετερωθεί. Χωρίς να αποκαλύψει όλη την αλήθεια, ο Ζήνων λέει στον Τσάρλι, τον Ροτέλι και τον Τζάντσον ότι σε αντάλλαγμα για να βοηθήσουν στην απελευθέρωση των μοναχών από τους Γερμανούς, θα πάρουν ό,τι βρουν εκεί.

Ωστόσο, ανεβαίνοντας στο μοναστήρι, η ομάδα ανακαλύπτει μια βαριά οπλισμένη γερμανική φρουρά. Ο Ζήνων χρησιμοποιεί αέρια για να ρίξει αναίσθητους τους περισσότερους στρατιώτες, αλλά ο διοικητής τους διατάζει εκτόξευση πυραύλων V-2 κατά των εισβολέων. Ο Τζάντσον χτυπά το κέντρο ελέγχου με χειροβομβίδες, αλλά ένας από τους Γερμανούς προλαβαίνει να ενεργοποιήσει τον μηχανισμό αυτοκαταστροφής της βάσης. Μη συνειδητοποιώντας αμέσως τον κίνδυνο, ο Τσάρλι και ο Ροτέλι ψάχνουν τους θησαυρούς το μοναστήρι, ενώ ο Τζάντσον ελευθερώνει τους μοναχούς. Ο Ζήνων εντοπίζει τον μηχανισμό αυτοκαταστροφής, αλλά δεν μπορεί να τον απενεργοποιήσει. Ο Ζήνων, οι μοναχοί και οι Αμερικανοί δραπετεύουν από το μοναστήρι πριν αυτό ανατιναχτεί. Ψάχνοντας να βρει τον θησαυρό μέχρι την τελευταία στιγμή, ο Τσάρλι γλιτώνει από την έκρηξη με τον μοναδικό θησαυρό που άφησαν πίσω τους οι Γερμανοί — μερικά τσίγκινα πιάτα διακοσμημένα με το πρόσωπο του Χίτλερ.

Κατά τη διάρκεια της γιορτής της νίκης στο χωριό, ο Χεκτ, ο Τσάρλι και η Ντότι σχεδιάζουν μετά τον πόλεμο να επωφεληθούν από θησαυρούς που έχει ήδη λεηλατήσει ο Χεκτ, φτιάχνοντας αντίγραφα για να τα πουλήσουν σε Αμερικανούς. Ο καθηγητής Μπλέικ (Ντέιβιντ Νίβεν) μαθαίνει από έναν μοναχό ότι ο θησαυρός — Βυζαντινές πλάκες χρυσού — είναι ασφαλής, καθώς ήταν κρυμμένος στον οίκο ανοχής όλο αυτό το διάστημα.

Η τελευταία σκηνή μεταφέρει τη δράση στη σύγχρονη εποχή, κατά την οποία το πρώην κέτρο επιχειρήσεων του Ζήνωνα έχει μετατραπεί σε κρατικό μουσείο που στεγάζει τους θησαυρούς του όρους Αθήνα.

Διανομή Επεξεργασία

  • Ρότζερ Μουρ ως ταγματάρχης Ότο Χεκτ: Αυστριακός διοικητής της Βέρμαχτ στο στρατόπεδο αιχμαλώτων, πρώην αντικέρ.
  • Τέλι Σαβάλας ως Ζήνων: επικεφαλής του αντιστασιακού κινήματος του ελληνικού νησιού
  • Ντέιβιντ Νίβεν ως καθηγητής Μπλέικ: ανώτερος Βρετανός αξιωματικός και γνωστός αρχαιολόγος που κρατείται στο στρατόπεδο αιχμαλώτων
  • Στέφανι Πάουερς ως Ντότι Ντελ Μαρ: Αμερικανίδα καλλιτέχνις (στην πραγματικότητα στρίπερ), η οποία κρατείται στο στρατόπεδο αιχμαλώτων
  • Έλιοτ Γκουλντ ως Τσάρλι Ντέιν: Αμερικανός κωμικός και επαγγελματικός συνεργάτης της Ντότι
  • Κλάουντια Καρντινάλε ως Ελεάνα: ντόπια ιδιοκτήτρια οίκου ανοχής, φίλη του Ζήνωνα
  • Ρίτσαρντ Ράουντρι ως λοχίας Νατ Τζάντσον: Αφροαμερικανός αιχμάλωτος και ερασιτέχνης ταχυδακτυλουργός
  • Σόνι Μπόνο ως Μπρούνο Ροτέλι: Ιταλός αιχμάλωτος, επαγγελματίας σεφ
  • Άντονι Βάλενταϊν ως ταγματάρχης Φόκμαν: αξιωματικός των SS, διοικητής της πόλης και αντίπαλος του Χεκτ
  • Ζίγκφριντ Ράουχ ως υπολοχαγός Μπράουν: αξιωματικός των SS υπό τις διαταγές του Φόκμαν
  • Λυκούργος Καλλέργης: ορθόδοξος ιερέας
  • Απόστολος Σουγκλάκος: στρατιώτης
  • Γουίλιαμ Χόλντεν: καμέο εμφάνιση ως αιχμάλωτος που καπνίζει πούρο

Παραγωγή Επεξεργασία

Η ταινία βασίστηκε σε σενάριο του Ντικ Λόχτε, πρώην στέλεχος δημοσίων σχέσεων του Playboy.

Η ταινία χρηματοδοτήθηκε από την ITC Entertainment. Ο σκηνοθέτης, Τζορτζ Κοσμάτος, μόλις είχε γυρίσει την επιτυχημένη ταινία Το πέρασμα της Κασσάνδρας για το ITC. [6]

Τα γυρίσματα ξεκίνησαν στην Ελλάδα στις 21 Φεβρουαρίου 1978. [7] Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας γυρίστηκε στο νησί της Ρόδου. [8] Ορισμένες από τις τοποθεσίες των γυρισμάτων στην Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου είναι η βιβλιοθήκη και το ρολόι, [9] ενώ γυρίσματα έγιναν επίσης στις Καλυθιές, [10] και συγκεκριμένα στις πηγές της Καλλιθέας [9] [10] καθώς και στη Λίνδο, [9] στην ακρόπολη και την παλιά πόλη. [11]

Ο Ντέιβιντ Νίβεν συμφώνησε να συμμετάσχει στην ταινία επειδή ο γιος του, Ντέιβιντ Νίβεν Τζούνιορ, είχε αναλάβει την παραγωγή και του άρεσε η ιδέα να επιστρέψει στη Ρόδο, όπου είχε γυρίσει Τα κανόνια του Ναβαρόνε. [12]

Ο Γουίλιαμ Χόλντεν επισκεπτόταν την κοπέλα του, Στέφανι Πάουερς, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων και πείστηκε να κάνει μια καμέο εμφάνιση στη σκηνή του στρατοπέδου αιχμαλώτων, θυμίζοντας τον ρόλο του ως δραπέτης λοχίας Σέφτον στην ταινία Ο καταδότης του θαλάμου 17. [13]

Σύμφωνα με τον κασκαντέρ Βικ Άρμστρονγκ, τα μέλη του συνεργείου μισούσαν τον σκηνοθέτη τόσο πολύ που του έκλεψαν το καπέλο και το κάρφωσαν σε έναν ιστό. [14]

Υποδοχή Επεξεργασία

Ο παραγωγός Τζακ Βένερ είπε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ότι η ταινία κόστισε 10 εκατομμύρια δολάρια και έπρεπε να βγάλει 30 εκατομμύρια δολάρια σε εισπράξεις για να καλύψει το κόστος της. Στην Ελλάδα η ταινία σημείωσε ιδιαίτερα μεγάλη εισπρακτική επιτυχία. [15]

Σύμφωνα με διάφορες πηγές, η σκηνή καταδίωξης με μοτοσικλέτες αυτής της ταινίας είναι, όπως είπε ένας κριτικός, «μία από τις πιο αξιομνημόνευτες σκηνές καταδίωξης με μοτοσικλέτες στην κινηματογραφική ιστορία». [16]

Ένας άλλος λέει: «Η ταινία είναι ένας άνισος συνδυασμός κωμωδίας και στρατιωτικής δράσης, αλλά περιλαμβάνει ένα ξεχωριστό κυνηγητό με μοτοσικλέτες. [...] Εντυπωσιακά ακροβατικά με μοτοσικλέτες με εξαιρετικά άλματα». [17] Ο Μαρκ Χίντσκλιφ του περιοδικού Motorbike Writer κατατάσσει το κυνηγητό της ταινίας ως 3ο καλύτερο, μετά από εκείνα στη Μεγάλη απόδραση (1ο) και το Skyfall (2ο). [18]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. www.imdb.com/title/tt0079117/. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 stopklatka.pl/film/ucieczka-na-atene. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2016.
  3. www.filmaffinity.com/en/film757327.html. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2016.
  4. www.filmdienst.de/film/details/25039/flucht-nach-athena.
  5. 5,0 5,1 (Αγγλικά) Internet Movie Database. www.imdb.com/title/tt0079117/releaseinfo/. Ανακτήθηκε στις 22  Απριλίου 2023.
  6. Grade, Lew (1987). Still Dancing: My Story. William Collins & Sons. σελίδες 250–251. 
  7. FILM CLIPS: Lew Grade's $97 Million Projects Kilday, Gregg.
  8. Sonny Bono on a New Horizon Lewin, David.
  9. 9,0 9,1 9,2 «Η Ρόδος όπως την είδε το Χόλυγουντ! Ο Άρης Σουλούνιας, που έπαιξε με λαμπερούς αστέρες στην ταινία Απόδραση στην Αθήνα». Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2022. 
  10. 10,0 10,1 Χουρμούζη, Λένα. «Τα ελληνικά νησιά όπως τα είδε το Hollywood». Athens Voice. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2022. 
  11. «Ξένες ταινίες σε ελληνικά νησιά | Άγιος Θωμάς». 12 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2022. 
  12. MOVIES: DAVID NIVEN LIKES LIVING IN LUXURY Mann, Roderick.
  13. Tony Curtis: Giving Novel a Shove Mann, Roderick.
  14. Armstrong, Vic (2011). The true adventures of the world's greatest stuntman : my life as Indiana Jones, James Bond, Superman and other movie heroes. Titan. σελ. 127-129. 
  15. Ζουμπουλάκης, Ι. (24 Νοεμβρίου 2008). «Από τη Σοφία Λόρεν στον Νίκολας Κέιτζ». Το Βήμα. 
  16. Rowan, Terry (2012). World War II Goes to the Movies & Television Guide. Lulu.com. σελ. 144. 
  17. «Escape to Athena». VARaces. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2017. 
  18. «Top 10 movie motorcycle chases». Motorbike Writer. 9 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουλίου 2017. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία