Γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας
γεωγραφική διαίρεση της Ελλάδας
(Ανακατεύθυνση από Γεωγραφικό Διαμέρισμα)
Τα γεωγραφικά διαμερίσματα είναι οι περιοχές εκείνες της Ελλάδας οι οποίες παρουσιάζουν κοινά γεωμορφολογικά και ιστορικά χαρακτηριστικά και ανήκουν γεωγραφικά στον ίδιο χώρο. Τα γεωγραφικά διαμερίσματα δεν έχουν διοικητική έννοια, όπως οι περιφέρειες ή οι αποκεντρωμένες διοικήσεις, αλλά χρησιμεύουν ως σχήματα για τη γεωγραφική και ιστορική έρευνα.
Αποτελούσαν βαθμίδα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης από το 1913[1] μέχρι το 1955[2], την περίοδο 1914-1918 είχαν καταργηθεί, που καταργήθηκαν οι Γενικές Διοικήσεις. Γεωγραφικά, οι περισσότερες Γενικές Διοικήσεις κάλυπταν την επικράτεια των Διαμερισμάτων.
| Νο | Γενική Διοίκηση | Πρωτεύουσα | Περίοδος |
|---|---|---|---|
| 1 | Ηπείρου | Ιωάννινα | 1913-1914, 1918-1928, 1929- |
| 2 | Θράκης | Αλεξανδρούπολη | 1922-1928, 1929- |
| 3 | Κρήτης | Ηράκλειο | 1913-1915, 1922, 1928-1947 |
| 4 | Μακεδονίας | Θεσσαλονίκη | 1913-1914, 1929-1954 |
| 5 | Αιγαίου | Μυτιλήνη | 1913-1928 |
| 6 | Σάμου-Ικαρίας | Σάμος | 1913-1914 |
| 7 | Θεσσαλονίκης | Θεσσαλονίκη | 1918-1928 (υπήρχε μετέπειτα ως Διοίκηση της Γενικής Διοίκησης Βορείου Ελλάδος) |
| 8 | Κοζάνης-Φλώρινας | Κοζάνη | 1918-1928 |
Διαίρεση Γεωγραφικών Διαμερισμάτων Επεξεργασία
- Κατά τα σημερινά πρότυπα, από τα εννέα γεωγραφικά διαμερίσματα, μόλις τρία ταυτίζονται εδαφικά με περιφέρεια: Ήπειρος, Θεσσαλία και Κρήτη.
- Η Θράκη, ως γεωγραφικό διαμέρισμα, μαζί με δύο νομούς της Μακεδονίας (νομός Δράμας και νομός Καβάλας) συναποτελούν την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
- Η Μακεδονία, χωρίζεται σε τρεις περιφέρειες (Δυτικής, Κεντρικής και Ανατολικής), με την Ανατολική Μακεδονία μάλιστα, να συγκροτεί μαζί με τη Θράκη, την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Επίσης, το Άγιο Όρος, το οποίο γεωγραφικά ανήκει και αυτό στη Μακεδονία, αποτελεί αυτοδιοικούμενη περιοχή.
- Η Στερεά Ελλάδα, χωρίζεται σε τρεις περιφέρειες (Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Ελλάδας και Αττικής). Το γεωγραφικό διαμέρισμα δεν ταυτίζεται απόλυτα με τη σημερινή Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, στην οποία δεν εντάσσονται η Αττική (η οποία λόγω πληθυσμού αποτελεί αυτοδιοικητική περιφέρεια, στην οποία περιλαμβάνει επίσης ένα μικρό μέρος της Πελοποννήσου, και τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, τα οποία ανήκουν γεωγραφικά στα Επτάνησα), η Αιτωλοακαρνανία, καθώς και το τμήμα της Κορινθίας από τον Ισθμό και ανατολικά.
- Τα Νησιά Αιγαίου, χωρίζονται σε δύο περιφέρειες Βόρειο και Νότιο. Στο Βόρειο Αιγαίο υπάγονται τα νησιά Λέσβος, Σάμος, Ικαρία, Λήμνος, Χίος και μικρότερα νησιά που βρίσκονται γύρω από αυτά, ενώ στο Νότιο Αιγαίο τα νησιωτικά συμπλέγματα Κυκλάδες και Δωδεκάνησα. Ωστόσο στην πραγματικότητα ορισμένα νησιά αποτελούν μέρος άλλων περιφερειών, όπως για παράδειγμα η Θάσος και η Σαμοθράκη, οι οποίες ανήκουν διοικητικά στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, οι Σποράδες, οι οποίες ανήκουν διοικητικά στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και η Σκύρος, η οποία ανήκει διοικητικά στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.
- Η Πελοπόννησος, χωρίζεται σε δύο περιφέρειες (Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας). Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, υπάγεται και η Αιτωλοακαρνανία. Επίσης τμήματα της Πελοποννήσου, υπάγονται διοικητικά στην Περιφέρεια Αττικής (όπως για παράδειγμα η άλλοτε Επαρχία Τροιζηνίας).
- Σε παλαιότερες διοικητικές διαιρέσεις, γεωγραφικά στην Ήπειρο, ανήκαν επίσης και οι άλλοτε νομοί Αργυροκάστρου και Κορυτσάς, των οποίων τα εδάφη σήμερα ανήκουν στην Αλβανία, ενώ γεωγραφικά στη Θράκη, ανήκαν και οι άλλοτε πέντε νομοί Ραιδεστού, Αδριανουπόλεως, Καλλιπόλεως και Σαράντα Εκκλησιών, ενώ τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος, ως μέρος του Νομού Λέσβου, ανήκαν γεωγραφικά στα Νησιά Αιγαίου Πελάγους, των οποίων τα εδάφη σήμερα ανήκουν στην Τουρκία.