Καμενίτσα Αχαΐας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 38°7′51.7620″N 21°36′7.3440″E / 38.131045000°N 21.602040000°E / 38.131045000; 21.602040000

Η Καμενίτσα είναι χωριό της πρώην επαρχίας Πατρών του νομού Αχαΐας. Απέχει 21,5 χιλιόμετρα περίπου από την Πάτρα, κτισμένη δίπλα στον ποταμό Πείρο. Αποτέλεσε οικισμό της πρώην Κοινότητας Αλισσού, η οποία μετέπειτα συστάθηκε ως δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Δύμης. Σήμερα ανήκει στον Δήμο Δυτικής Αχαΐας. Σύμφωνα με την εθνική απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 113 κατοίκους. Συνορεύει με τα χωριά Άνω Αλισσός, Αχαϊκό, Θεριανό και Προφήτης Ελισσαίος.

Καμενίτσα
Καμενίτσα is located in Greece
Καμενίτσα
Καμενίτσα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΔυτικής Αχαΐας
Δημοτική ΕνότηταΔύμης
Δημοτική ΚοινότηταΑλισσού
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοποννήσου
ΝομόςΑχαΐας
Υψόμετρο48 μέτρα
Πληθυσμός113 (2011)
Πληροφορίες
ΠολιούχοςΕυαγγελιστής Λουκάς
Ταχ. κώδικας250 02
Τηλ. κωδικός2693

Ονομασία Επεξεργασία

Το όνομα του χωριού πιστεύεται ότι είναι είτε σλαβικό, από τη λέξη «kamen» που σημαίνει «πέτρα», είτε ότι προέρχεται από το ελληνικό κάμινος (καμίνι).[1]

Ιστορία Επεξεργασία

Στην περιοχή της Καμενίτσας έχουν βρεθεί ρωμαϊκές αρχαιότητες, από εκεί πιστεύεται ότι περνούσε ο δημόσιος δρόμος επί ρωμαιοκρατίας τμήματα του οποίου έχουν βρεθεί σε άλλες κοντινές θέσεις.[2] Στην αρχαιότητα η ευρύτερη περιοχή, πεδιάδα του Πείρου, ανήκε στην αρχαία πόλη Ώλενο, σε επιφανειακές έρευνες έχουν βρεθεί νεκροταφεία και οικισμοί.[3]

Κατά την Φραγκοκρατία στην Καμενίτσα αναφέρεται κάστρο, κατεστραμμένο σήμερα, όπου ανήκε στην Βαρωνία της Πάτρας και τον λατίνο Αρχιεπίσκοπο, στο κάστρο αυτό διανυκτέρευσε και ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος μαζί με τον αδελφό του Θωμά το 1429 όταν κατευθυνόταν στην Πάτρα για να πολιορκήσει την πόλη.[4] Με την πρώτη κατάκτηση της Πελοποννήσου από τους Οθωμανούς το κάστρο και η περιοχή άλλαζε συνέχεια χέρια μεταξύ Ενετών και Οθωμανών και έγινε πεδίο μαχών για 17 έτη[4]. Κατά τον Μεσαίωνα ήταν έδρα λατίνου Αρχιεπισκόπου[5] και αναφέρεται ότι είχε λιμένα που πιστεύεται ότι είναι το σημερινό κοντινό χωριό Καμίνια.[6]

 
Ο Ι. Ν. του Ευαγγελιστή Λουκά στην Καμενίτσα

Το 1690 αναφέρεται ότι ήταν κόμη, σε απογραφή του 1700 είχε 144 κατοίκους και σε άλλη του 1899 142[5]. Τοπική παράδοση λέει ότι από την Καμενίτσα πέρασε ο Ευαγγελιστής Λουκάς όπου έχτισε την σημερινή εκκλησία και σε μια σπηλιά κοντά στο χωριό έγραψε το ευαγγέλιο του, κατά άλλους πέθανε κι εκεί.[6]

Διοικητική ιστορία Επεξεργασία

Το 1835 με το Β.Δ. 8/4/1835 αποτέλεσε δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Δύμης του νομού Αχαΐας-Ήλιδος.[7] Το 1840 με το Β.Δ. 27/11/1840 αποσπάστηκε από την Δύμη και γίνεται οικισμός του δήμου Πατρέων της διοίκησης Αχαΐας [7]. Το 1912 με το Β.Δ. 18.8.1912 (ΦΕΚ 256 τ.Α.) με την διάλυση των Δήμων μαζί με τον Αλισσό αποτέλεσαν την κοινότητα Αλισσού με έδρα τον Αλισσό[7]. Το 1998 με τον νόμο 2539/1997 περί "Συγκρότησης της πρωτοβάθμιας τοπικής αυτοδιοίκησης"[8], γνωστός σαν Σχέδιο Καποδίστριας έγινε οικισμός του Δημοτικού διαμερίσματος Αλισσού του Δήμου Δύμης.

Δημογραφική εξέλιξη Επεξεργασία

Η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού στον 21ο αιώνα είναι η εξής:

Έτος Πληθυσμός
2001 66[9]
2011 113[10]

Λοιπά στοιχεία Επεξεργασία

Στην Καμενίτσα έχει την έδρα του το "Ινστιτούτο Τοπικής Ιστορίας" (Ι.Τ.Ι.) / "Ομάδα Μελέτης Αρχαιολογίας Τοπίου" (ΟΜ.ΑΡ.Τ.).[11] Η περιοχή εξυπηρετείται από τις 29 Φεβρουαρίου 2020 από τη Γραμμή 2 του Προαστιακού Σιδηρόδρομου Πάτρας μέσω της στάσης "Αλισσός / Alissos".

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Καμενίτσα. (σελ. 948)
  2. Παπαγιαννόπουλος 2009, σελ. 69.
  3. Παπαγιαννόπουλος 2009, σελ. 67.
  4. 4,0 4,1 Παπαγιαννόπουλος 2009, σελ. 89.
  5. 5,0 5,1 Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Καμενίτσα. (σελ. 949)
  6. 6,0 6,1 Τριανταφύλλου 1995, λήμμα Καμενίτσα. (σελ. 951)
  7. 7,0 7,1 7,2 Πληθυσμιακή διοικητική & Γεωγραφική εξέλιξη των δήμων & κοινοτήτων του νομού Αχαΐας [1][νεκρός σύνδεσμος]
  8. Ιστότοπος φυσικής αγωγής Σχέδιο Καποδίστριας
  9. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001
  10. ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
  11. Ινστιτούτο Τοπικής Ιστορίας: Επικοινωνία Αρχειοθετήθηκε 2016-06-19 στο Wayback Machine.. Ανακτήθηκε: 25/04/2014.

Πηγές Επεξεργασία

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
  • Κώστας Ν. Τριανταφύλλου, Ιστορικόν λεξικόν των Πατρών, Τόμος Α', Τυπογραφείο Πέτρου Χρ. Κούλη, Πάτρα 1995, λήμμα Καμενίτσα.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία