Καντόνια της Ελβετίας

διοικητική διαίρεση της Ελβετικής Συνομοσπονδίας

Τα είκοσι έξι καντόνια της Ελβετίας είναι οι διοικητικές υποδιαιρέσεις της Ελβετικής Συνομοσπονδίας. Ιστορικά και μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, κάθε καντόνι στην Παλαιά Ελβετική Συνομοσπονδία ήταν κυρίαρχο κράτος, με τα σύνορα, το στρατό και το νόμισμά του. Η ομοσπονδιακή δομή καθιερώθηκε το 1848. Κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα, η ελβετική συνομοσπονδία αποτελούνταν από δεκατρία κυρίαρχα κράτη. Αυτά τα κράτη ονομάστηκαν καντόνια και υπήρξαν σε δύο διαφορετικές μορφές: έξι επαρχιακά (ή δασικά) καντόνια και επτά αστικά καντόνια. Τα έξι επαρχιακά καντόνια ήταν λαϊκές δημοκρατίες, ενώ τα επτά αστικά καντόνια κυβερνούνταν από τα συμβούλια πόλεων. Εντούτοις, αυτά τα συμβούλια πόλεων ελέγχονταν από τις μικρές ολιγαρχίες των πλούσιων πολιτών. Τα αστικά καντόνια περιλάμβαναν τη Ζυρίχη, τη Βέρνη, και τη Βασιλεία.

Χάρτης της Ελβετίας διαιρεμένης σε Καντόνια

Κάθε καντόνι έχει το σύνταγμα, το νομοθετικό σώμα, την κυβέρνηση και τα δικαστήριά του. Τα περισσότερα από τα νομοθετικά σώματα των καντονίων είναι τα Κοινοβούλια, το μέγεθός των οποίων ποικίλλει μεταξύ πενήντα οκτώ και διακοσίων εδρών. Μερικά νομοθετικά σώματα είναι Καντονικά Συμβούλια (Landsgemeinden).

Οι καντονικές κυβερνήσεις αποτελούνται από πέντε ή επτά μέλη, ανάλογα με το καντόνι. Όλα τα θέματα που δεν εμπίπτουν ρητά στη συνομοσπονδία σύμφωνα με το ελβετικό σύνταγμα ρυθμίζονται από τα καντόνια, που επίσης καθορίζουν και το βαθμό αυτονομίας των δήμων. Τα μεγέθη των καντονίων ποικίλλουν, από ακριβώς 37 έως 7.105 τετραγωνικά χλμ. και ο πληθυσμός τους από 14.900 έως 1.244.400. Σε καντονικά θέματα, η άμεση δημοκρατία υπό μορφή Καντονικών Συμβουλίων (Landsgemeinde) είναι τώρα περιορισμένη στα καντόνια Appenzell Innerrhoden και Glarus. Σε όλα τα άλλα καντόνια τα δημοκρατικά δικαιώματα εκφράζονται μέσω ψηφοφορίας.

Μετά από τη δημιουργία του καντονίου Ιούρα το 1978 δεν έχει υπάρξει κανένα νέο καντόνι. Σύμφωνα με το σύνταγμα του 1999, ο αριθμός καντονίων είναι επίσημα 26, αλλά ο αριθμός κρατών (Stände) σχετικών για την εκλογή του Συμβουλίου των κρατών (Ständerat) και της ψηφοφορίας στις ομοσπονδιακές πρωτοβουλίες, είναι 23: τα καντόνια Unterwalden, Appenzell, και της Βασιλείας μετρώνται ως δύο ημι-καντόνια. Το Unterwalden διαιρείται σε Obwalden και Nidwalden, το Appenzell σε Innerrhoden και Ausserrhoden, και η Βασιλεία διαιρείται σε Βasel - Stadt και Βasel - Landschaft.

Κατάλογος και χάρτης Επεξεργασία

Έμβλημα Καντόνι Καντoνική
ψήφος
Πρωτεύουσα Προσχώρηση Έκταση2 Πληθυσμός1 Πυκνότητα3 Δήμοι1 Επίσημες
γλώσσες
  Ζυρίχη (ZH)
1
Ζυρίχη
1351
1.728,95 1.539.275 890
171
γερμανικά
  Βέρνη (BE)
1
Βέρνη
1353
5.959,59 1.039.474 170
399
γερμανικά, γαλλικά
  Λουκέρνη (LU)
1
Λουκέρνη
1332
1.493,51 413.120 280
107
γερμανικά
  Ούρι (UR)
1
Άλτντορφ
1291
1.076,56 36.703 34
20
γερμανικά
  Σβυτς (SZ)
1
Σβυτς
1291
907,89 160.480 180
30
γερμανικά
  Όμπβαλντεν (OW)
0,5
Ζάρνεν
1291
490,58 37.930 77
7
γερμανικά
  Νίντβαλντεν (NW)
0,5
Στανς
1291
275,84 43.087 160
11
γερμανικά
  Γκλάρους (GL)
1
Γκλάρους
1352
685,32 40.590 59
28
γερμανικά
  Τσουγκ (ZG)
1
Τσουγκ
1352
238,73 127.642 530
11
γερμανικά
  Φριμπούρ (FR)
1
Φριμπούρ
1481
1.671,42 321.783 190
242
γαλλικά, γερμανικά
  Σόλοτουρν (SO)
1
Σόλοτουρν
1481
790,45 275.247 350
126
γερμανικά
  Βασιλείας - πόλη (BS)
0,5
Βασιλεία
1501
36,95 201.469 5.500
3
γερμανικά
  Βασιλείας - επαρχία (BL)
0,5
Λιέσταλ
1501
517,56 290.765 560
86
γερμανικά
  Σαφχάουζεν (SH)
1
Σαφχάουζεν
1501
298,43 82.348 280
34
γερμανικά
  Άπεντσελ Άουσερροντεν (AR)
0,5
Έρισαου /
Τρόζεν4
1513
242,84 55.445 230
20
γερμανικά
  Άπεντσελ Ίνερροντεν (AI)
0,5
Άπεντσελ
1513
172,48 16.128 94
6
γερμανικά
  Σανκτ Γκάλεν (SG)
1
Σανκτ Γκάλεν
1803
2.030,75 510.734 250
90
γερμανικά
  Γκριτζόνι (GR)
1
Κουρ
1803
7.105,39 199.021 28
211
γερμανικά,
ιταλικά, ραιτορομανικά
  Άαργκαου (AG)
1
Άαραου
1803
1.403,76 685.845 490
232
γερμανικά
  Τούργκαου (TG)
1
Φράουενφελντ
1803
991,77 279.547 280
80
γερμανικά
  Τιτσίνο (TI)
1
Μπελλιντσόνα
1803
2.812,21 351.491 120
244
ιταλικά
  Βω (VD)
1
Λωζάνη
1803
3.211,94 805.098 250
382
γαλλικά
  Βαλαί (VS)
1
Σιόν
1815
5.224,49 345.525 66
160
γαλλικά, γερμανικά
  Νεσατέλ (NE)
1
Νεσατέλ
1815
802,24 176.496 220
62
γαλλικά
  Γενεύη (GE)
1
Γενεύη
1815
282,49 504.128 1.800
45
γαλλικά
  Ιούρα (JU)
1
Ντελεμόν
1979
838,51 73.584 88
83
γαλλικά
  Ελβετική Συνομοσπονδία (CH)
23
Βέρνη
1291
41.284 8.632.703 209
2.890
γερμανικά, γαλλικά,
ιταλικά, ραιτορομανικά

Σημειώσεις:
1 Στοιχεία του 2019[1]
2 χλμ2

3 ανά χλμ2, με βάση τον πληθυσμό του 2000
4 Η έδρα της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου του καντονίου του Appenzell Ausserrhoden βρίσκεται στο Έρισαου, ενώ η δικαστική και αστυνομική έδρα στο Τρόζεν.

  • Τα δύο γραμματα για τα ελβετικά καντόνια χρησιμοποιούνται ευρέως, π.χ. στις πινακίδες κυκλοφορίας αυτοκινήτων και στους κωδικούς ISO 3166-2 (με το πρόθεμα "CH-", π.χ. CH-SZ για το καντόνι Schwyz).

Ονόματα των καντονίων σε διάφορες γλώσσες Επεξεργασία

(σε έντονα εμφανίζονται στην επίσημη γλώσσα ή γλώσσες που αντιστοιχεί σε κάθε καντόνι)

Τοπική γλώσσα ISO
/ K.z.
γερμανικά
1
γαλλικά
1
ιταλικά
1
ραιτορομανικά
1
ελληνικά
2
Aargau (Άαργκαου) AG Aargau Argovie Argovia Argovia
Αργοβία
Appenzell Ausserrhoden (Άπεντσελ Άουσερροντεν) AR Appenzell Ausserrhoden Appenzell Rhodes-Extérieures Appenzello Esterno Appenzell dador
Άπεντσελ Έξω-Περιοχή
Appenzell Innerrhoden (Άπεντσελ Ίνερροντεν) AI Appenzell Innerrhoden Appenzell Rhodes-Intérieures Appenzello Interno Appenzell dadens
Άπεντσελ Έσω-Περιοχή
Basel-Landschaft (Μπάζελ-Λάντσαφτ) BL Basel-Landschaft Bâle-Campagne Basilea-Campagna Basilea-Champagna
Βασιλεία-Εξοχή
Basel-Stadt (Μπάζελ-Στατ) BS Basel-Stadt Bâle-Ville Basilea-Città Basilea-Citad
Βασιλεία-Πόλη
Bern (Μπερν) BE Bern Berne Berna Berna
Βέρνη
Fribourg (Φριμπούρ) FR Freiburg Fribourg Friburgo Friburg
Φρίμπουργκ
Genève (Ζενέβ) GE Genf Genève Ginevra Genevra
Γενεύη
Glarus (Γκλάρους) GL Glarus Glaris Glarona Glaruna
Γκλάρους
Graubünden (Γκράουμπυντεν) GR Graubünden Grisons Grigioni (Γκριτζιόνι) Grischun (Γκρισούν)
Γκραουμπύντεν
Jura (Ζυρά) JU Jura Jura Giura Giura
Ιούρα
Luzern (Λουτσέρν) LU Luzern Lucerne Lucerna Lucerna
Λουκέρνη
Neuchâtel (Νεσατέλ) NE Neuenburg (Νόιενμπουρκ) Neuchâtel Neuchâtel Neuchâtel
Νεσατέλ
Nidwalden (Νιντβάλντεν) NW Nidwalden Nidwald Nidvaldo Sutsilvania
Νίντβαλντεν
Obwalden (Ομπβάλντεν) OW Obwalden Obwald Obvaldo Sursilvania
Ομπβάλντεν
Sankt Gallen (Ζάνκτ Γκάλλεν) SG St. Gallen Saint-Gall San Gallo Son Gagl
Σανκτ Γκάλεν
Schaffhausen (Σάφχάουζεν) SH Schaffhausen Schaffhouse Sciaffusa Schaffusa
Σαφχάουζεν
Schwyz (Σβίιτς) SZ Schwyz Schwyz Svitto Sviz
Σβυτς
Solothurn (Ζόλοτουρν) SO Solothurn Soleure Soletta Soloturn
Σόλοτουρν
Thurgau (Τούργκαου) TG Thurgau Thurgovie Turgovia Turgovia
Τούργκαου
Ticino (Τιτσίνο) TI Tessin Tessin Ticino Tessin
Τιτσίνο
Uri (Ούρι) UR Uri Uri Uri Uri
Ούρι
Valais (Βαλέ) VS Wallis (Βάλις) Valais Vallese Vallais
Βαλαί
Vaud (Βω) VD Waadt Vaud Vaud Vad
Βω
Zug (Τσούκ) ZG Zug Zoug Zugo Zug
Τσουγκ
Zürich (Τσύριχ) ZH Zürich Zurich Zurigo Turitg
Ζυρίχη

Παραπομπές Επεξεργασία