Κομήτης του Χάλεϋ

Κομήτης του Χάλεϋ
Ανακάλυψη
Ανακαλύφθηκε από:
Ανακαλύφθηκε στις:	Παρατηρείται από την προϊστορία Η περιοδικότητα ανακαλύφθηκε από τον Έντμουντ Χάλλεϋ
Χαρακτηριστικά τροχιάς
Αφήλιο:	35,08 AU
Περιήλιο:	0,586 AU
Ημιάξονας τροχιάς:	17,84 AU
Εκκεντρότητα:	0,9671
Περίοδος περιφοράς:	75,32 χρόνια
Μήκος του ανερχόμενου σημείου:'	58,42°
Όρισμα του περιηλίου:	111,33°
Φυσικά Χαρακτηριστικά
Μάζα:	2.2×1014 Kg
Πυκνότητα πυρήνα:	0,1 g/cm3
Διαστάσεις πυρήνα:	14,9×8,2 Km
Ταχύτητα διαφυγής:	0,002 Κm/s
Αστρονομική περίοδος περιστροφής:	52,8 h
Λευκαύγεια:	0,04
Φαινόμενο μέγεθος:	28,2 (το 2003)
Έτος επόμενου περιηλίου:	28 Ιουλίου 2061

Ο κομήτης του Χάλεϋ είναι περιοδικός κομήτης που κάνει την εμφάνισή του στην περιοχή της Γης κάθε 75 με 76 χρόνια. Είναι ο μόνος κομήτης που μπορεί να παρατηρηθεί με γυμνό μάτι και δύο φορές σε μια ανθρώπινη ζωή. Άλλοι κομήτες είναι πολύ πιο φωτεινοί και θεαματικοί αλλά περνάνε κοντά στην Γη ή είναι ορατοί από αυτήν μια φορά κάθε μερικές χιλιάδες χρόνια.

Έχουν βρεθεί στην Κίνα καταγεγραμμένες παρατηρήσεις του κομήτη του Χάλεϋ από το 240 π.Χ., ενώ πιθανότατα καταγράφηκε από τους Αρχαίους Έλληνες το 467 π.Χ. Μελετήθηκε εκτενώς για πρώτη φορά και πήρε το όνομά του, το 1682, από τον Έντμουντ Χάλλεϋ, Άγγλο μαθηματικό και αστρονόμο, ο οποίος προσδιόρισε την τροχιά του. Έχει αμφισβητηθεί η θεωρία ότι ο κομήτης Χάλεϋ ήταν το Άστρο που οδήγησε τους τρεις Μάγους στην Βηθλεέμ όταν γεννήθηκε ο Ιησούς.

Η προσέγγιση του 1910

Η εμφάνιση του κομήτη το 1066 από την ταπισερί της Μπαγιέ.

Είναι διάσημος για την εμφάνισή του στις 28 Μαΐου 1910, όταν ο πυρήνας του πέρασε σε κοντινή απόσταση από τη Γη σε ελάχιστη απόσταση 22,4 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από την επιφάνειά της. Αν και η απόσταση ήταν τέτοια που δεν υπήρχε κίνδυνος πρόσκρουσης με τον πυρήνα του κομήτη, οι άνθρωποι σε παγκόσμια κλίμακα είχαν πανικοβληθεί επειδή είχε μαθευτεί από τις εφημερίδες ότι η Γη επρόκειτο να βρεθεί μέσα στα αέρια της ουράς του κομήτη, όπως και έγινε στις 19 Μαΐου 1910, και είχε κυκλοφορήσει η φήμη ότι το υδροκυάνιο που είχε ανακαλυφθεί στην ουρά του κομήτη μπορεί να αφανίσει κάθε μορφή ζωής στον πλανήτη, αν και φυσικά το αέριο ήταν τόσο αραιό που δεν υπήρχε κανένας κίνδυνος. Ο πανικός όμως, ήταν τέτοιος που κάποιοι τότε σε αρκετές χώρες άρχισαν να αγοράζουν από διάφορους απατεώνες μάσκες αερίων και «χάπια προστασίας από τον κομήτη» και «ομπρέλες προστασίας από τον κομήτη», ενώ άλλοι κλείστηκαν στα σπίτια τους και έφραξαν ερμητικά τις πόρτες και τα παράθυρα.

Η προσέγγιση του 1986

Ο κομήτης του Χάλεϋ στην πλησιέστερη προσέγγιση της διαστημικής συσκευής Giotto, στις 14 Μαρτίου 1986.

Ο κομήτης εμφανίστηκε 75 χρόνια μετά, το 1985 - 1986, και στις αρχές του 1986 έλαβε χώρα το προηγούμενο περιήλιό του. Ωστόσο, στην προσέγγιση του 1986 δεν ήταν τόσο έντονα ορατός από τη Γη όσο ήταν όλες τις άλλες φορές στο παρελθόν, καθώς η κοντινότερη προσέγγιση ήταν στα 90 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη, και μάλιστα ειδικά στο βόρειο ημισφαίριο ήταν ελάχιστα ορατός. Από την άλλη όμως, για πρώτη φορά οργανώθηκαν αποστολές ερευνητικών διαστημικών συσκευών από διάφορες χώρες για να παρατηρήσουν το κομήτη καθώς αυτός πλησίαζε προς τον Ήλιο, και μάλιστα μία από αυτές, το Giotto του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), κατάφερε να φωτογραφήσει τον πυρήνα του σε απόσταση μόλις 596 χιλιομέτρων στις 14 Μαρτίου 1986. Αντιθέτως, το σχέδιο της NASA να εκτοξεύσει έναν τεχνητό δορυφόρο παρακολούθησης του κομήτη, ο οποίος επρόκειτο να τεθεί σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Γη από το Διαστημικό Λεωφορείο Τσάλεντζερ με την πτήση STS-51-L, κατέληξε σε τραγωδία, όταν στις 28 Ιανουαρίου 1986 Τσάλεντζερ διαλύθηκε 73 δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευσή του, με συνέπεια τον θάνατο και των επτά μελών του πληρώματος, συμπεριλαμβανομένης μιας δασκάλας.

Οι επόμενες προσεγγίσεις

Το επόμενο περιήλιο του κομήτη αναμένεται στις 28 Ιουλίου του 2061 και θα φαίνεται πολύ πιο φωτεινός από τη Γη τότε, ενώ το μεθεπόμενο περιήλιο θα λάβει χώρα στις 27 Μαρτίου 2134 και θα φαίνεται ακόμα φωτεινότερος από τη Γη.

Βιβλιογραφία

• Goodrich, Richard J. (2023). Comet Madness. How the 1910 Return of Halley's Comet (Almost) Destroyed Civilization. Prometheus Books. σελ. 188. ISBN 9781633888579. 
• Grier, David Alan (2005). «The First Anticipated Return: Halley's Comet 1758». When Computers Were Human. Princeton: Princeton University Press. ISBN 0-691-09157-9. 
• Kronk, Gary W. (1999). Cometography, vol. 1: Ancient-1799. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-58504-0. 
• Lancaster-Brown, Peter (1985). Halley & His Comet. Blandford Press. ISBN 0-7137-1447-6. 
• Lequeux, James (2015). François Arago: A 19th Century French Humanist and Pioneer in Astrophysics (στα Αγγλικά). Springer. ISBN 978-3-319-20723-0. 
• Milbrath, Susan (1999). Star Gods of the Maya: Astronomy in Art, Folklore, and Calendars. The Linda Schele Series in Maya and Pre-Columbian Studies. University of Texas Press. doi:10.7560/752252. ISBN 978-0-292-79793-2. 
• Needham, Joseph (1959). «Comets, meteors, and meteorites». Science and Civilisation in China: Volume 3, Mathematics and the Sciences of the Heavens and the Earth. Cambridge University Press. σελίδες 430–433. ISBN 978-0-521-05801-8. 
• Rayner, John D. (1998). A Jewish Understanding of the World. Berghahn Books. σελίδες 108–111. ISBN 1-57181-973-8. 
• Sagan, Carl· Druyan, Ann (1985). Comet. Random House. ISBN 0-394-54908-2. 
• Schmude, Richard M. (2010). Comets and How to Observe Them. Springer. σελ. 3. ISBN 978-1-4419-5790-0. 
• Shayler, David J.· Burgess, Colin (2007). «Ending of Eras». NASA's Scientist-Astronauts. Praxis. ISBN 978-0-387-21897-7. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2009. 
• Siddiqi, Asif A. (2018). Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration. United States: NASA History Program Office. σελίδες 149–150. ISBN 9781626830424. 
• Yeomans, Donald Keith (1991). Comets: A Chronological History of Observation, Science, Myth, and Folklore. Wiley and Sons. σελίδες 260–261. ISBN 0-471-61011-9. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Φωτογραφίες του Κομήτη του Χάλεϋ ανά την ιστορία στο space.com
• Synopsis of the Astronomy of Comets (1706 reprint of Halley's 1705 paper)
• Halley's nucleus by Giotto spacecraft (ESA link)
• Image of Halley in 1986 by Giotto spacecraft (NASA link)
• cometography.com
• 1P/Halley at CometBase database
• seds.org
• Orbital simulation from JPL (Java) / Ephemeris
• Donald Keith Yeomans, "Great Comets in History"
• A brief history of Halley's Comet (Ian Ridpath)
• Photographs of 1910 approach taken from the Lick Observatory from the Lick Observatory Records Digital Archive, UC Santa Cruz Library's Digital Collections Αρχειοθετήθηκε 20 May 2019 στο Wayback Machine.