Συντεταγμένες: 53°30′18″N 19°45′6″E / 53.50500°N 19.75167°E / 53.50500; 19.75167

Η Λουμπάβα (πολωνικά: Lubawa, γερμανικά: Löbau in Westpreußen‎‎,[2] παλαιά πρωσικά: Lūbawa) είναι πόλη του Πόβιατ Ιουάβα, στο Βοεβοδάτο Βαρμίας-Μαζουρίας της Πολωνίας. Ο πληθυσμός της είναι 10.374 κάτοικοι (2020).[3]

Λουμπάβα

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Λουμπάβα
53°30′18″N 19°45′6″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΠόβιατ Ιουάβα
Ίδρυση1216
Έκταση16,8 km²
Υψόμετρο145 μέτρα
Πληθυσμός10.626 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.14-260
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γεωγραφική τοποθεσία Επεξεργασία

Η Λουμπάβα βρίσκεται στη Γη του Χέουμνο, περίπου 15 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Νόβε Μιάστο Λουμπάφσκιε, 55 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του Όλστιν και 115 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας του βοεβοδάτου, Γκντανσκ, σε υψόμετρο 145 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Ιστορία Επεξεργασία

 
Ερείπια του Κάστρου της Λουμπάβα

Το 1214, ο ντόπιος Πρώσος γαιοκτήμονας Σουρβαμπούνο βαφτίστηκε από τον Κρίστιαν της Ολίβα, τον πρώτο καθολικό επίσκοπο της Πρωσίας. Το τελευταίο εμφανίζεται στις μέρες μας στο οικόσημο της Λουμπάβα. Η πόλη αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε μία παπική βούλα της 18ης Ιανουαρίου 1216, που εκδόθηκε από τον Πάπα Ιννοκέντιο Γ΄. Αμέσως μετά χτίστηκε ένα ξύλινο κάστρο. Εντός του μοναστικού Κράτους του Τευτονικού Τάγματος, η Επισκοπή του Κουλμ δημιουργήθηκε το 1243 από τον Γουλιέλμο της Μόντενα. Το 1257 η πόλη έγινε ιδιοκτησία της εκκλησίας και έδρα των επισκόπων του Κουλμ (Χέουμνο). Το 1268 το κάστρο καταστράφηκε. Μεταξύ 1301 και 1326 ένα νέο κάστρο χτίστηκε από πέτρα από τον ντόπιο επίσκοπο ονόματι Άρνολντ. Το 1330 καταστράφηκε από εισβολή λιθουανικών δυνάμεων του Γκεντιμίνας, αλλά ξαναχτίστηκε. Η πόλη Löbau (Λύμπαου) καταλήφθηκε από το Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας μετά τη Μάχη του Γκρούνβαλντ το 1410, αλλά επέστρεψε στο Τευτονικό Τάγμα μόλις τελείωσε ο Πολωνο-Λιθουανικό-Τευτονικός Πόλεμος. Ωστόσο, η γύρω Γη της Λουμπάβα είχε πάει εν μέρει στη Μασοβία στο νότο.

 
Γοτθική Εκκλησία της Αγίας Άννας στη Λουμπάβα (1330).[4]

Το 1440, η πόλη προσχώρησε στην αντι-Τευτονική Πρωσική Συνομοσπονδία, κατόπιν αιτήματος της οποίας ο Βασιλιάς Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας υπέγραψε την πράξη ενσωμάτωσης της περιοχής και της πόλης στην Πολωνία το 1454.[5] Στην αρχή του Δεκατριετούς Πολέμου το 1454, τα φιλοπολωνικά στρατεύματα κατέλαβαν το τοπικό κάστρο. Η ενσωμάτωση της πόλης στην Πολωνία επιβεβαιώθηκε στη Δεύτερη Ειρήνη του Θορν το 1466. Ήταν μέρος του Βοεβοδάτου Χέουμνο και αμέσως μετά έγινε κέντρο του τοπικού εμπορίου. Ως εκ τούτου, έγινε μια από τις έδρες των επισκόπων του Χέουμνο. Το 1533 ισοπεδώθηκε από μια μεγάλη πυρκαγιά που αναφέρθηκε από τον Έρασμο του Ρότερνταμ, αλλά σύντομα ξαναχτίστηκε και μεταξύ 1535 και 1539 ο Νικόλαος Κοπέρνικος επισκέφτηκε το κάστρο του επισκόπου στη Λουμπάβα πολλές φορές. Εκείνη την εποχή, στο κάστρο στεγαζόταν και ένα αστρονομικό παρατηρητήριο. Ήταν στη Λουμπάβα που πάρθηκε η απόφαση να εκδοθεί το πρωτοποριακό έργο του Κοπέρνικου, De Revolutionibus orbium coelestium. Το 1545 η πόλη και το κάστρο καταστράφηκαν ξανά από πυρκαγιά.

Η πόλη απέκτησε σημαντικά κέρδη από το εμπόριο. Το 1627 το κάστρο ανακαινίστηκε και έγινε παλάτι σε στυλ μπαρόκ του επισκόπου Γιαν Ζάντζικ. Μέχρι το 1640 είχε ολοκληρωθεί η κατασκευή έργων ύδρευσης και αποχέτευσης. Η πόλη προσαρτήθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας το 1772 μέσω του πρώτου διαμελισμού της Πολωνίας. Μέρος του Δουκάτου της Βαρσοβίας (1807–13) κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων, η πόλη προσαρτήθηκε και πάλι από το Βασίλειο της Πρωσίας μετά τη διάλυση του δουκάτου. Το 1815 το παλάτι καταστράφηκε από πυρκαγιά και το 1826 οι τοίχοι του γκρεμίστηκαν. Το 1820 το μοναστήρι της Συνομοσπονδίας Βενεδικτίνων κατεστάλη.[6] Το 1871 έγινε μέρος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας υπό την Πρωσία. Κατά τη διάρκεια των διαμελισμών της Πολωνίας, και μέχρι το 1920, το Λύμπαου ανήκε στο Κράις Λύμπαου στην επαρχία της Δυτικής Πρωσίας. Σύμφωνα με τη γερμανική απογραφή του 1890, η πόλη είχε πληθυσμό 4.593 κατοίκων, εκ των οποίων οι 2.300 (50,1%) ήταν Πολωνοί.[7]

 
Μια μνημειακή πέτρα αφιερωμένη στους Πολωνούς αγρότες της Γης της Λουμπάβα που δολοφονήθηκαν από τους Γερμανούς Ναζί κατά τη γερμανική κατοχή της Πολωνίας

Ως συνέπεια της Συνθήκης των Βερσαλλιών μετά την αναγέννηση της κυρίαρχης Πολωνίας, η πόλη επανενσωματώθηκε στην Πολωνία.

Μετά την εισβολή του 1939 στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η περιοχή καταλήφθηκε από τη Ναζιστική Γερμανία και από τις 26 Οκτωβρίου 1939 έως το 1945 ως Löbau διοικήθηκε ως τμήμα του Regierungsbezirk Marienwerder στη νέα επαρχία Ράιχσγκαου Ντάντσιχ-Δυτικής Πρωσίας. Ο πολωνικός πληθυσμός υποβλήθηκε σε διάφορες καταστολές και φρικαλεότητες. Το Einsatzgruppe V πραγματοποίησε μαζικές έρευνες σε σπίτια, γραφεία κ.λπ. τον Σεπτέμβριο του 1939.[8] Στις 7 Δεκεμβρίου 1939, το Σέλμπστουτζ πραγματοποίησε δημόσια εκτέλεση 10 Πολωνών κατοίκων.[9] Το ναζιστικό καθεστώς στέγασε στο Λύμπαου ένα γερμανικό στρατόπεδο συγκέντρωσης για παιδιά.  Απελευθερώθηκε στις 21 Ιανουαρίου 1945, τους τελευταίους μήνες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο Κόκκινος Στρατός κατέλαβε την περιοχή. Μετά το τέλος του πολέμου, η Λουμπάβα ήταν και πάλι μέρος της Πολωνίας ,όπου παρέμεινε από τότε.

Οικονομία Επεξεργασία

Η Λουμπάβα είναι ένα σημαντικό κέντρο της βιομηχανίας επίπλων. Επίσης, η πόλη είναι η έδρα της εταιρείας Lubawa Α.Ε., η οποία είναι ο μεγαλύτερος πολωνικός παραγωγός στρατιωτικού εξοπλισμού, όπως αλεξίσφαιρα γιλέκα, που χρησιμοποιούνται σήμερα από τον Πολωνικό Στρατό και τον πολωνικό Τύπο.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/042815407021-0964749?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2022.
  2. «Former Territory of Germany» (στα German). 9 Δεκεμβρίου 2017. 
  3. «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά). 
  4. Program opieki nad zabytkami Gminy Miejskiej Lubawa na lata 2013-2016, Krajobraz kulturowy i zabytki nieruchome. Lubawa.
  5. Κάρολ Γκούρσκι, Związek Pruski i poddanie się Prus Polsce: zbiór tekstów źródłowych, Instytut Zachodni, Πόζναν, 1949, σελ. XXXVII, 54 (πολωνικά)
  6. Meyers Großes Konversations-Lexikon, 6η έκδοση, Τομ. 12, Λειψία και Βιέννη 1908, σελ. 641, no 1).
  7. «Deutsche Verwaltungsgeschichte Westpreussen, Kreis Loebau». treemagic.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2021. 
  8. Μάρια Βαρντζίνσκα, Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion, Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης, Βαρσοβία, 2009, σελ. 122 (πολωνικά)
  9. Βαρντζίνσκα, p. 177

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία