Η ταινία Μάρτι (Αγγλ. Marty) είναι δραματική ταινία του 1955, σε σκηνοθεσία Ντέλμπερτ Μαν, βασισμένη στην ομώνυμη τηλεοπτική σειρά του 1953 σε σενάριο Πάντι Τσαγιέφσκι και βραβευμένη με Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας στην τελετή του 1956 και με Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών του 1955. Πρωταγωνιστές της ταινίας είναι ο Έρνεστ Μποργκνάιν στο ρόλο του Μάρτι και η Μπέτσι Μπλερ στο ρόλο της Κλάρας.

Μάρτι
ΣκηνοθεσίαΝτέλμπερτ Μαν[1][2][3] και Πολ Χέλμικ
ΠαραγωγήHarold Hecht και Μπαρτ Λάνκαστερ
ΣενάριοΠάντι Τσαγέφσκι
ΠρωταγωνιστέςΈρνεστ Μποργκνάιν[4][2][3], Betsy Blair[4][2], Τζο Μαντέλ[4], Jerry Paris[4][5], Έσθερ Μιντσιότι[4][2][5], John Milford[4], Karen Steele[4][5], Πάντι Τσαγέφσκι[6], Minerva Urecal[6], Τζον Μπεραντίνο[6], Τζέρι Όρμπατς[6], Γκλεν Στρέιντζ[6] και Φρανκ Σάτον[6]
ΜουσικήΡόι Ουέμπ
ΦωτογραφίαΤζόσεφ Λασέλ
ΜοντάζAlan Crosland Jr.
ΕνδυματολόγοςNorma Koch
Εταιρεία παραγωγήςHecht-Hill-Lancaster Productions
ΔιανομήUnited Artists και Netflix
Πρώτη προβολή1955 και 20  Ιουλίου 1955 (Σουηδία)[7]
Διάρκεια91 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
Ο Έρνεστ Μποργκνάιν και η Μπέτσι Μπλερ σε σκηνή της ταινίας

Υπόθεση Επεξεργασία

Ο Μάρτι Πιλέτι (Έρνεστ Μποργκνάιν) είναι ένας καλόκαρδος και μοναχικός Ιταλοαμερικανός χασάπης, που ζει στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης με τη μητέρα του (Έστερ Μιντσότι). Ο Μάρτι που στα 34 του χρόνια είναι ακόμη ανύπαντρος δέχεται πιέσεις από τους γύρω του, ώστε να δημιουργήσει κι εκείνος τη δική του οικογένεια. Τα αδέρφια του είναι όλα παντρεμένα και με παιδιά, ενώ εκείνος εργένης. Ο Μάρτι θέλει να παντρευτεί, αλλά η μοναχική ζωή που διάγει σε συνδυασμό με τη χαμηλή του αυτοεκτίμηση δεν τον βοηθούν να βρει το "έτερον του ήμισυ". Ένα σαββατόβραδο που αποφασίζει τελικά να βγει από το σπίτι του, μετά από παρότρυνση της μητέρας του, ο Μάρτι γνωρίζεται με την Κλάρα (Μπέτσι Μπλερ), μια απλοϊκή και μοναχική δασκάλα. Ο Μάρτι και η Κλάρα διαπιστώνουν ότι έχουν πολλά κοινά, αλλά ο περίγυρός τους έχει άλλη άποψη για τον δεσμό τους.

Παραλειπόμενα Επεξεργασία

Η ταινία αυτή αποτελεί κινηματογραφική μεταφορά ομώνυμης τηλεταινίας του 1953 με πρωταγωνιστή τον Ροντ Στάιγκερ. Το σενάριο της τηλεταινίας έγραψε ο Πάντι Τσαγιέφσκι (σεναριογράφος επίσης και της ταινίας του 1976 Το δίκτυο (The Network). Ο Τσαγιέφσκι ονόμασε τον ήρωά του Μάρτι, σκεπτόμενος το φίλο του, σκηνοθέτη και ηθοποιό Μάρτιν Ριτ, για τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Όμως οι υπεύθυνοι του καναλιού που είχε αναλάβει την παραγωγή και την προβολή της τηλεταινίας είχαν αντιρρήσεις όσον αφορά την πρόσληψη του Ριτ, δεδομένου ότι το όνομά του βρισκόταν στη μαύρη λίστα του Χόλιγουντ.

Έναν χρόνο αργότερα, η νεοσύστατη εταιρία παραγωγής του Μπαρτ Λάνκαστερ και του Χάρολντ Χεχτ αγόρασε τα δικαιώματα της τηλεταινίας και προσέλαβε τον Τσαγιέφσκι για να διασκευάσει το σενάριο του Μάρτι για τη μεγάλη οθόνη. Ο Τσαγιέφσκι μεγάλωσε τον ρόλο της Κλάρας, προσέθεσε τους ρόλους της μητέρας και της αδελφής του Μάρτι και επιπλέον στοιχεία πάνω στην καριέρα του[8]. Ο Λάνκαστερ και ο Χεχτ αποφάσισαν να προσλάβουν κάποιον άλλο ηθοποιό να ερμηνεύσει το ρόλο του φιλήσυχου χασάπη, φοβούμενοι ότι το κανείς δεν θα ενδιαφερόταν να δει τον Ροντ Στάιγκερ να επαναλαμβάνει στη μεγάλη οθόνη έναν ρόλο που είχε ήδη ερμηνεύσει στην τηλεόραση. Το ζήτημα του ηθοποιού που θα ερμήνευε τον πρωταγωνιστικό ρόλο παρέμεινε ανοιχτό για καιρό, μέχρι τη στιγμή που ο σκηνοθέτης της ταινίας Ντέλμπερτ Μαν συμβουλεύτηκε τον φίλο του Ρόμπερτ Όλντριτς και ο Όλντριτς του πρότεινε τον Έρνεστ Μποργκνάιν, ηθοποιό που συνήθιζε να υποδύεται στυγνούς εγκληματίες.

Εμπορική επιτυχία και βραβεύσεις Επεξεργασία

Η ταινία στοίχισε μόλις 340.000 δολάρια και έκανε εισπράξεις άνω των 3.000.000 στις Η.Π.Α.[9], οι κριτικοί τη λάτρεψαν[10][11] και η ακαδημία των όσκαρ την επιβράβευσε με 8 υποψηφιότητες. Την βραδιά των όσκαρ η ταινία κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, ενώ ο Έρνεστ Μποργκνάιν κέρδισε το όσκαρ Α' ανδρικού ρόλου, κατατροπώνοντας το πνεύμα του Τζέιμς Ντιν, ο οποίος έλαβε την πρώτη του μεταθανάτια οσκαρική υποψηφιότητα για την ταινία του Ελία Καζάν Ανατολικά της Εδέμ (East Of Eden, 1955). Ο σκηνοθέτης της ταινίας Ντέλμπερτ Μαν έγινε ο πρώτος σκηνοθέτης που βραβεύτηκε με Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας για το σκηνοθετικό του ντεμπούτο (κάτι που επανέλαβε ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ για το Συνηθισμένοι άνθρωποι (Ordinary People) το 1980). Η ταινία έκανε παγκόσμια επιτυχία μετά την επιτυχία της στα όσκαρ και αποτέλεσε τη δεύτερη ταινία που κατάφερε να αποσπάσει, εκτός από το όσκαρ καλύτερης ταινίας και τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών (η πρώτη ταινία που κατάφερε αυτό το επίτευγμα ήταν Το χαμένο Σαββατοκύριακο (The Lost Weekend) του Μπίλι Γουάιλντερ).

Βράβευση:

  • Καλύτερης Ταινίας – Χάρολντ Χεχτ
  • Σκηνοθεσίας – Ντέλμπερτ Μαν
  • Α’ Ανδρικού Ρόλου – Έρνεστ Μποργκνάιν
  • Διασκευασμένου Σεναρίου – Πάντι Τσαγιέφσκι

Υποψηφιότητα:

  • Β’ Ανδρικού Ρόλου – Τζο Μαντέλ
  • Β’ Γυναικείου Ρόλου – Μπέτσι Μπλερ
  • Φωτογραφίας, Ασπρόμαυρη ταινία – Τζόζεφ ΛαΣελ
  • Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης - Τεντ Χάγουορθ, Ρόμπερτ Πρίστλεϊ & Γουόλτερ Μ. Σίμοντς

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. www.imdb.com/title/tt0048356/. Ανακτήθηκε στις 14  Απριλίου 2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=49971.html. Ανακτήθηκε στις 14  Απριλίου 2016.
  3. 3,0 3,1 www.filmaffinity.com/en/film370698.html. Ανακτήθηκε στις 14  Απριλίου 2016.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 www.imdb.com/title/tt0048356/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 14  Απριλίου 2016.
  5. 5,0 5,1 5,2 www.adorocinema.com/filmes/filme-49971/. Ανακτήθηκε στις 14  Απριλίου 2016.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 (Τσεχικά) Česko-Slovenská filmová databáze. 2001.
  7. tt0048356.
  8. Chayefsky, Paddy. "Two Choices of Material". Television Plays, Simon & Schuster, 1955.
  9. «Marty (1955) - Box office / business». Internet Movie Database. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2011. 
  10. Review by Ronald Holloway, Variety, March 23, 1955.
  11. "The New Pictures" Αρχειοθετήθηκε 2012-02-19 στο Wayback Machine., Time, April 18, 1955.

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι Επεξεργασία