Η μέση ιρλανδική γλώσσα ή μέση γαελική (ιρλανδικά: An Mheán-Ghaeilge, ΔΦΑ [ˈɡəiðeɫɡ])[1][2] είναι γοϊδελική γλώσσα η οποία ομιλούνταν στην Ιρλανδία, στο μεγαλύτερο τμήμα της Σκωτίας, και στην νήσο του Μαν από το 900 έως το 1200.

Μέση ιρλανδική γλώσσα
ΠεριοχήΙρλανδία, Σκωτία, Νήσος του Μαν
Εποχή900-1200
ΤαξινόμησηΚελτικές
Σύστημα γραφήςλατινική γραφή
ISO 639-1
ISO 639-2mga
ISO 639-3mga
Η μέγιστη επικράτεια (κόκκινο χρώμα) όπου ομιλούνταν τα παλαιά ιρλανδικά και γοϊδελικές γλώσσες

Περιγραφή Επεξεργασία

Γραφόταν στην λατινική γραφή του γαελικού αλφαβήτου, και ήταν σύγχρονη με τα παλαιά αγγλικά και τα πρώιμα μέσα αγγλικά.[3][4] Όλες οι σύγχρονες γοϊδελικές γλώσσες όπως η ιρλανδική, η σκωτική γαελική, και η γλώσσα Μανξ, προέρχονται από την γλώσσα αυτή.

Ένα από τα πιο γνωστά κείμενα στην γλώσσα αυτή είναι το ιστορικό έργο με τίτλο Lebor Bretnach -γνωστό και ως ο Ιρλανδός Νέννιος-, του οποίου τα χειρόγραφα της εποχής διασώζονται στην Ιρλανδία, έχει υποστηριχτεί όμως ότι γράφτηκε στην Σκωτία στο μοναστήρι του Αμπερνέθυ.[5] Επίσης γνωστό έργο είναι το Μεγάλο Βιβλίο του Λεκάν το οποίο γράφτηκε στις αρχές του 15ου αιώνα.

Η διευθέτηση των λέξεων είναι στην μορφή ρήμα-υποκείμενο-αντικείμενο, και τα ουσιαστικά διαθέτουν 2 γένη, θηλυκό και αρσενικό, αν και υπάρχουν ίχνη και ουδέτερου γένους από την παλαιά ιρλανδική γλώσσα.[6] Διαθέτουν 3 αριθμούς, ενικό, δυικό, και πληθυντικό, και 5 πτώσεις, ονομαστική, αιτιατική, γενική, εμπρόθετη, και κλητική.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Mittleman, Josh. «Concerning the name Deirdre». Medieval Scotland. Ανακτήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2013. Early Gaelic (a.k.a. Old Irish) is the form of Gaelic used in Ireland and parts of Scotland from roughly 600–900 AD. Middle Gaelic (a.k.a. Middle Irish) was used from roughly 900–1200 AD, while Common Classical Gaelic (a.k.a. Early Modern Irish, Common Literary Gaelic, etc.) was used from roughly 1200–1700 AD 
  2. https://www.uni-due.de/DI/DI_Middle_Irish.htm
  3. Mac Eoin, Gearóid (1993). «Irish». Στο: Martin J. Ball. The Celtic Languages. London: Routledge. σελίδες 101–44. ISBN 0-415-01035-7. 
  4. Breatnach, Liam (1994). «An Mheán-Ghaeilge». Στο: K. McCone· D. McManus· C. Ó Háinle· N. Williams· L. Breatnach. Stair na Gaeilge in ómós do Pádraig Ó Fiannachta (στα Irish). Maynooth: Department of Old Irish, St. Patrick's College. σελίδες 221–333. ISBN 0-901519-90-1. 
  5. Clancy, Thomas Owen (2000). «Scotland, the 'Nennian' recension of the Historia Brittonum, and the Lebor Bretnach». Στο: Simon Taylor. Kings, Clerics and Chronicles in Scotland, 500-1297. Dublin & Portland: Four Courts Press. σελίδες 87–107. ISBN 1-85182-516-9. 
  6. «Some Diagnostic Features of Middle Irish | cyocum [blogs.perl.org]». blogs.perl.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2018. 

Σχετική βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • MacManus, Damian (1983). «A chronology of the Latin loan words in early Irish». Ériu 34: 21–71. 
  • McCone, Kim (1996). «Prehistoric, Old and Middle Irish». Progress in medieval Irish studies, σσ. 7–53. 
  • McCone, Kim (2005). A First Old Irish Grammar and Reader, Including an Introduction to Middle Irish. Maynooth Medieval Irish Texts 3. Maynooth. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία