Πλημμύρες στην Κεντρική Ευρώπη το 1997

Οι πλημμύρες στην Κεντρική Ευρώπη του 1997 στις λεκάνες απορροής των ποταμών Όντερ και Μοράβα τον Ιούλιο του 1997 επηρέασε την Πολωνία, τη Γερμανία και την Τσεχία, στοιχίζοντας τη ζωή 114 ανθρώπων στην Τσεχία και την Πολωνία και προκαλώντας υλικές ζημιές που υπολογίζονται στα 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (3,8 δισεκατομμύρια ευρώ στην Τσεχία και την Πολωνία και 330 εκατομμύρια ευρώ στη Γερμανία). Οι πλημμύρες άρχισαν στην Τσεχία και στη συνέχεια εξαπλώθηκαν στην Πολωνία και τη Γερμανία. Στην Πολωνία, όπου ήταν μια από τις πιο καταστροφικές πλημμύρες στην ιστορία της χώρας,[1][2] ονομάστηκε Πλημμύρα της Χιλιετίας (Powódź tysiąclecia).[2] Ο όρος χρησιμοποιήθηκε επίσης στη Γερμανία (Jahrtausendflut).[3] Το γεγονός έχει επίσης αναφερθεί ως Μεγάλες Πλημμύρες του 1997.[2][4]

Συνοικία Κοζάνουφ στο Βρότσουαφ της Πολωνίας κατά τη διάρκεια των πλημμυρών

Αιτίες Επεξεργασία

Η νοτιοδυτική Πολωνία και η βόρεια Τσεχία παρουσίασαν δύο περιόδους εκτεταμένων βροχοπτώσεων, όπου η πρώτη σημειώθηκε στις 3-10 Ιουλίου και η δεύτερη στις 17-22 Ιουλίου.[2] Η βροχόπτωση προκλήθηκε από σύστημα χαμηλής πίεσης της Γένοβας, το οποίο μετακινήθηκε από τη βόρεια Ιταλία προς τη Μοραβία και την Πολωνία. Η ασυνήθιστη εξέλιξη σημειώθηκε όταν ένα πεδίο υψηλότερης ατμοσφαιρικής πίεσης μεταξύ των Νήσων Αζόρες και της Σκανδιναβίας αποκλείστηκε. Το κέντρο χαμηλής πίεσης παρέμεινε πάνω από τη νότια Πολωνία για μεγάλο χρονικό διάστημα.[2]

Η βροχόπτωση ήταν πολύ υψηλή, μετρώντας 300-600 χιλιοστόμετρα, και αντιστοιχούσε στη μέση βροχόπτωση αρκετών μηνών σε διάστημα λίγων ημερών.[1] Η στάθμη του νερού αυξήθηκε κατά 2–3 χιλ. πάνω από τους μέσους όρους που είχαν καταγραφεί προηγουμένως[1] και ήταν τόσο υψηλοί που έκαναν το νερό να ρέει πάνω από υπάρχοντες πόλους μέτρησης. Ήταν μια από τις πιο έντονες βροχοπτώσεις στην ιστορία του πλανήτη.[4] Ονομάστηκε Πλημμύρα της Χιλιετίας, επειδή η πιθανότητα μιας τέτοιας πλημμύρας σε ένα συγκεκριμένο έτος υπολογίστηκε σε 0,1%.[5]

Πλημμύρες Επεξεργασία

 
Πινακίδα εξόδου από το χωριό Στάρι Ντβουρ, Πολωνία

Οι πλημμύρες άρχισαν στις 5 Ιουλίου στην Τσεχία και εξαπλώθηκαν στην Πολωνία στις 6 Ιουλίου. Αυτές οι πρώιμες πλημμύρες ήταν πολύ γρήγορες ξαφνικές πλημμύρες (τα επίπεδα του νερού αυξήθηκαν έως και 4 μέτρα σε μισή ημέρα).[2] Στην Πολωνία, οι πρώτοι οικισμοί που πλημμύρισαν εντοπίστηκαν γύρω από το Προύντνικ και το Γκουουχοουάζι.[6] Τους επισκέφθηκε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Βουοντζίμιες Τσιμοσέβιτς, στις 7 Ιουλίου.[4] Οι πλημμύρες εξαπλώθηκαν γρήγορα από το Χαουούπκι στο Ρατσίμπους. Στο Κουότσκο, πολλά κτίρια που χρονολογούνταν πριν από μερικές εκατοντάδες χρόνια κατέρρευσαν. Στις 8 Ιουλίου, η πλημμύρα έφτασε στο Κραπκοβίτσε. Στο δεύτερο στάδιο της πλημμύρας, το κύμα πλημμύρας κύλησε μέσω του ποταμού Όντερ, βυθίζοντας διαδοχικές πόλεις της περιοχής.[2] Η αριστερή όχθη του Οπόλε πλημμύρισε στις 10 Ιουλίου, το Βρότσουαφ και το Ρίμπνικ στις 12 Ιουλίου και το Γκουόγκουφ αμέσως μετά. Η άνοδος των υδάτων επιβραδύνθηκε όταν έφτασαν στα σύνορα Γερμανίας-Πολωνίας (Γραμμή Όντερ-Νάισσε), δίνοντας περισσότερο χρόνο για προετοιμασίες και οι ζημιές ήταν επομένως πολύ μικρότερες.[2]

Στις 18 Ιουλίου, ο πρόεδρος της Πολωνίας, Αλεξάντερ Κφασνιέφσκι, κήρυξε ημέρα εθνικού πένθους.

 
Σιεκιέρκι, Πολωνία

Θύματα και ζημιές Επεξεργασία

 
Βρότσουαφ, Πολωνία. Ιούλιος 1997. Επακόλουθα των πλημμυρών. Οδός Ποντβάλε, κοντά στη διάβαση των οδών Κρασινσκιέγκο, Ντομπροφσκιέγκο και Κομούνι Παρίσκιεϊ. Αριστερή πλευρά φωτογραφίας – τάφρος πόλης.

Οι πλημμύρες προκάλεσαν τον θάνατο 114 ανθρώπων (56 στην Πολωνία,[7] 50 στην Τσεχία[8]) και υλικές ζημιές που υπολογίζονται στα 4,5 δισεκατομμύρια δολάρια[9] (3.8δισεκατομμύρια ευρώ στην Τσεχία και την Πολωνία και 330 εκατομμύρια ευρώ στη Γερμανία).

Στην Πολωνία, υπολογίζεται ότι 7.000 άνθρωποι έχασαν όλα τα υπάρχοντά τους. 9.000 ιδιωτικές επιχειρήσεις επλήγησαν και 680.000 σπίτια υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν. Οι πλημμύρες προκάλεσαν επίσης ζημιές σε 843 σχολεία (100 κατεστραμμένα), 4.000 γέφυρες (45 κατεστραμμένες), 14.400 χλμ. δρόμων και 2.000 χλμ. σιδηροδρόμων. Συνολικά, 665.835 εκτάρια επηρεάστηκαν στην Πολωνία (υπολογίζεται στο 2% της συνολικής πολωνικής επικράτειας).[1] Οι απώλειες υπολογίστηκαν σε 63 δισεκατομμύρια πολωνικά ζλότι (ή 2,3–3,5 δισεκατομμύρια δολάρια στα επίπεδα του 1997[1]). Η πόλη Κουότσκο υπέστη ζημιές που ισοδυναμούν με 50 χρόνια του ετήσιου προϋπολογισμού της.[2]

Στην Τσεχία καταστράφηκαν 2.151 διαμερίσματα και 48 γέφυρες.[10] 538 χωριά και πόλεις επλήγησαν.[4] Οι απώλειες υπολογίστηκαν σε 63 δισεκατομμύρια κορόνες Τσεχίας.[4] Η πόλη Τροούπκι επλήγη περισσότερο.

Στη Γερμανία δεν υπήρξαν θύματα.[11]

Αποκρίσεις Επεξεργασία

Οι κυβερνητικές αποκρίσεις στην Τσεχία και στην Πολωνία επικρίθηκαν.[4] Οι πλημμύρες αποκάλυψαν διάφορες ανεπάρκειες στη λήψη αποφάσεων και στις υποδομές, αν και το πρωτοφανές μέγεθος της καταστροφής θεωρήθηκε από ορισμένους ως ελαφρυντικός παράγοντας.[1][2]

Πολυάριθμες φιλανθρωπικές οργανώσεις παρείχαν βοήθεια σε όσους επλήγησαν από τις πλημμύρες. [12]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Ρόμαν Κονιέτσνι. Πάβεου Μάντεϊ. Μαουγκοζάτα Σιούντακ. Local Flood Hazard Reduction Plans in Poland – Problems and Perspectives. στο Eve Gruntfest· John Handmer (2001). Coping with flash floods. Springer. σελ. 91. ISBN 978-0-7923-6826-7. 
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Ζμπίγκιεφ Β. Κουντζέβιτς. Summer 1997 Flood in Poland in Perspective. στο Oleg Fedorovich Vasilʹev· North Atlantic Treaty Organization (2007). Extreme Hydrological Events: New Concepts for Security. Springer. σελ. 98. ISBN 978-1-4020-5740-3. 
  3. Μάρτιν Ντόρινγκ. The Politics of Nature: Constructing the German Reunification during the Great Odra Flood 1997 στο Riyan J. G. van den Born· W. T. de Groot (2006). Visions of nature: a scientific exploration of people's implicit philosophies regarding nature in Germany, the Netherlands and United Kingdom. LIT Verlag Münster. σελ. 155. ISBN 978-3-8258-9008-7. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 K. Szamalek. The Great Flood of 1997 in Poland: The Truth and Myth. In Geoffrey E. Petts· C. Amoros (1996). Fluvial hydrosystems. Springer. σελ. 67. ISBN 978-0-412-37100-4. 
  5. Goniewicz, Krzysztof; Burkle, Frederick M. (2019). «Challenges in Implementing Sendai Framework for Disaster Risk Reduction in Poland». International Journal of Environmental Research and Public Health 16 (14): 2574. doi:10.3390/ijerph16142574. PMID 31323878. 
  6. Dwa i pół tysiąca poszkodowanych, Wielka powódź '97, "Tygodnik Prudnicki", Andrzej Dereń, 27 (861), 4 July 2007, p. 12.
  7. Zbigniew W. Kundzewicz. Summer 1997 Flood in Poland in Perspective. In Oleg Fedorovich Vasilʹev· North Atlantic Treaty Organization (2007). Extreme Hydrological Events: New Concepts for Security. Springer. σελ. 102. ISBN 978-1-4020-5740-3. 
  8. Pavel Punchchar, Marek Mata, and Daniel Pokorny. Improvement of Flood Protection in Czech Republic in Geoffrey E. Petts· C. Amoros (1996). Fluvial hydrosystems. Springer. σελ. 17. ISBN 978-0-412-37100-4. 
  9. Jochen Schanze· Evzen Zeman (2006). Flood risk management: hazards, vulnerability and mitigation measures. Springer. σελ. 22. ISBN 978-1-4020-4597-4. 
  10. Axel Bronstert (Αυγούστου 1999). Proceedings of the European Expert Meeting on the Oder Flood 1997: 18 May 1998, Potsdam, Germany : Ribamod concerted action. Office for Official Publications of the European Communities. ISBN 978-92-828-6073-1. 
  11. Wilhelm Kirch· Bettina Menne (2005). Extreme weather events and public health responses. Birkhäuser. σελ. 202. ISBN 978-3-540-24417-2. 
  12. Jeffrey K. Johnson (2009). American advertising in Poland: a study of cultural interactions since 1990. McFarland. σελ. 155. ISBN 978-0-7864-3797-9. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία