Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου ανδρών Βραζιλίας

To Βραζιλιάνικο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου (πορτογαλικά: Campeonato Brasileiro Série A), γνωστό και ως Μπραζιλεϊράο (Brasileirão) ή απλά Σέριε Α (Série A), είναι ο σπουδαιότερη ποδοσφαιρική διοργάνωση της Βραζιλίας και ένα από θεαματικότερα πρωταθλήματα παγκοσμίως.

Καμπεονάτο Μπραζιλέιρο Σέριε Α

Διοργανωτής	Συνομοσπονδία Ποδοσφαίρου Βραζιλίας
Ίδρυση	1959 1971 (παρούσα μορφή)
Χώρα	Βραζιλία
Αριθμός ομάδων	20
Επίπεδο	1
Υποβιβασμός	Σέριε Β
Τοπικά κύπελλα	Κύπελλο Βραζιλίας
Προκρίνει σε	Κόπα Λιμπερταδόρες Κόπα Σουδαμερικάνα
Τρέχων κάτοχος	Παλμέιρας (11ος τίτλος)
Περισ. κατακτήσεις	Παλμέιρας (11 τίτλοι)
Τηλεοπτική κάλυψη	Rede Globo Band SporTV Premiere FC (πληρωμή ανά προβολή) Fox Sports (στιγμιότυπα)
Ιστοσελίδα	cbf.com.br
Πολυμέσα σχετικά με τη διοργάνωση

Διοργανώνεται από τη Συνομοσπονδία Ποδοσφαίρου Βραζιλίας (CBF) και διεξάγεται από το Μάιο έως το Δεκέμβριο, δηλαδή μία αγωνιστική περίοδος συμπίπτει με το πραγματικό ημερολογιακό έτος. Η διαφορά αυτή σε σχέση με τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα οφείλεται στη θέση της χώρας στο Νότιο Ημισφαίριο: οι ζεστοί θερινοί μήνες δεν πέφτουν στη μέση του χρόνου, αλλά στην αρχή του.

Ως θεσμός έχει υποστεί πάμπολλες αλλαγές από το 1971 που ξεκίνησε. Στην παρούσα μορφή του, συμμετέχουν είκοσι ομάδες που διαγωνίζονται με το σύστημα των δύο γύρων. Το 2021 ανακηρύχθηκε καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου από την Διεθνής Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής του Ποδοσφαίρου. Μάλιστα ήταν η πρώτη φορά από το 1991 που δίνεται η διάκριση, που πρωτάθλημα εκτός της Ευρώπης, κερδίζει αυτόν τον τίτλο.

Πρωταθλήτρια για την περίοδο 2022 είναι η Παλμέιρας η οποία είναι και πολυνίκης με 11 πρωταθλήματα.

Ιστορία

Η τεράστια έκταση της Βραζιλίας (λίγο μικρότερη από την Ευρώπη) καθιστούσε απαγορευτική κάθε σκέψη για ένα παμβραζιλιανικό πρωτάθλημα έως και τη δεκαετία του 1960. Κάθε πολιτεία διοργάνωνε δικό της πρωτάθλημα, π.χ. το Καριόκας στην πολιτεία του Ρίο Ντε Τζανέιρο ή το Παουλίστα στην πολιτεία του Σάο Πάολο. Κάποιες χρονιές, μετά τη λήξη των πολιτειακών πρωταθλημάτων, οι πρωταθλήτριες ομάδες τους συμμετείχαν σε τουρνουά (Taça Brasil, Torneio Pedrosa) με σκοπό την ανάδειξη του «υπερπρωταθλητή», αλλά επρόκειτο για ημιεπίσημες διοργανώσεις.

Η πρόοδος στις εναέριες μεταφορές και η βούληση της χούντας (που κυβερνούσε τότε τη χώρα) να εισαγάγει έναν εθνικό ποδοσφαιρικό θεσμό, οδήγησαν στη διοργάνωση του πρώτου εθνικού πρωταθλήματος το 1971. Τα πολιτειακά πρωταθλήματα δεν καταργήθηκαν, αντίθετα σε κάποιο βαθμό αποτελούσαν κριτήριο για τη συμμετοχή στο εθνικό πρωτάθλημα. Όμως το νέο πρωτάθλημα ήταν αναξιόπιστο, με σύστημα διεξαγωγής που άλλαζε σχεδόν κάθε χρόνο, διάτρητο σε κάθε είδους κυβερνητικές ή παραγοντικές παρεμβάσεις.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του 1979, όταν οι Γκουαρανί και Παλμέιρας αποφασίσθηκε να προκριθούν αυτόματα στην τελική φάση του πρωταθλήματος, με το αιτιολογικό ότι ήταν οι δύο κορυφαίες ομάδες της προηγούμενης περιόδου. Αυτό οδήγησε πολλούς μεγάλους συλλόγους να αποσυρθούν για μία χρονιά σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Τελικά η Παλμέιρας τερμάτισε τρίτη ανάμεσα σε 96 ομάδες έχοντας δώσει μόλις πέντε αγώνες, ενώ η Γκουαρανί με μόλις τρεις αγώνες τερμάτισε στην πρώτη 12άδα.

Άλλο ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι η Γιουβέντους Σάο Πάολο που το 1984 ξεκίνησε στην Α' Κατηγορία, μεσούσης της αγωνιστικής περιόδου υποβιβάσθηκε στη Β' την οποία παρ' όλα αυτά κέρδισε, αλλά δεν προβιβάσθηκε ξανά στην Α'!

Το 1987 οι μεγαλύτεροι σύλλογοι συνέστησαν δική τους ένωση (Clube dos 13, Λέσχη των 13) και διοργάνωσαν χωριστό πρωτάθλημα (Copa União) για εκείνη τη χρονιά.

Παρούσα μορφή

Τελικά το Βραζιλιάνικο Πρωτάθλημα απέκτησε σαφές σύστημα διεξαγωγής μόλις το 2003, υιοθετώντας τα ευρωπαϊκά πρότυπα με κλειστές κατηγορίες (ασύνδετες με τα πολιτειακά πρωταθλήματα), δύο γύρους (όλοι εναντίον όλων μία φορά εντός έδρας και μία εκτός), κατάργηση των αγώνων κατάταξης (play-offs) και ανάδειξη του πρωταθλητή με το σύστημα των βαθμών (3 για νίκη και 1 για ισοπαλία). Τα πολιτειακά πρωταθλήματα εξακολουθούν να υφίστανται, αλλά διεξάγονται τους πρώτους μήνες του χρόνου και δεν εξαρτάται από αυτά η συμμετοχή στο εθνικό πρωτάθλημα - υπάρχουν μάλιστα ομάδες που για διάφορους λόγους (αποφυγή εξόδων, επικέντρωση σε πιο εφικτούς στόχους) προτιμούν να αγωνίζονται μόνο σε αυτά και δε διεκδικούν είσοδο στις εθνικές κατηγορίες.

Στην παρούσα μορφή του Πρωταθλήματος, συμμετέχουν 20 ομάδες. Οι τέσσερις τελευταίοι υποβιβάζονται στην Β' Κατηγορία, ενώ οι τέσσερις πρώτοι κερδίζουν δικαίωμα συμμετοχής στο Κόπα Λιμπερταδόρες (το λατινοαμερικανικό αντίστοιχο του Τσάμπιονς Λιγκ), υπό προϋποθέσεις και ο πέμπτος. Επίσης δύο ομάδες, βάσει ενός συνδυασμού κριτηρίων, αποκτούν δικαίωμα συμμετοχής στο Κόπα Σουδαμερικάνα, τη δεύτερη τη τάξει ηπειρωτική διοργάνωση.

Πρωταθλητές

Τάσα Μπραζίλ (1959-1968)

1959	Μπαΐα
1960	Παλμέιρας
1961	Σάντος
1962	Σάντος (2)
1963	Σάντος (3)
1964	Σάντος (4)
1965	Σάντος (5)
1966	Κρουζέιρο
1967	Παλμέιρας (2)
1968	Μποταφόγκο

Τορνέιο Ρομπέρτο Γκόμεζ Πεδρόζα (1967-1970)

1967	Παλμέιρας (3)
1968	Σάντος (6)
1969	Παλμέιρας (4)
1970	Φλουμινένσε

Καμπεονάτο Μπραζιλέιρο (1971-σήμερα)

1971	Ατλέτικο Μινέιρο
1972	Παλμέιρας (5)
1973	Παλμέιρας (6)
1974	Βάσκο ντα Γκάμα
1975	Ιντερνασιονάλ
1976	Ιντερνασιονάλ (2)
1977	Σάο Πάολο
1978	Γκουαρανί
1979	Ιντερνασιονάλ (3)
1980	Φλαμένγκο
1981	Γκρέμιο
1982	Φλαμένγκο (2)
1983	Φλαμένγκο (3)
1984	Φλουμινένσε (2)
1985	Κοριτίμπα
1986	Σάο Πάολο (2)
1987	Σπορτ Ρεσίφε
1988	Μπαΐα (2)
1989	Βάσκο ντα Γκάμα (2)
1990	Κορίνθιανς
1991	Σάο Πάολο (3)
1992	Φλαμένγκο (4)
1993	Παλμέιρας (7)
1994	Παλμέιρας (8)
1995	Μποταφόγκο (2)
1996	Γκρέμιο (2)
1997	Βάσκο ντα Γκάμα (3)
1998	Κορίνθιανς (2)
1999	Κορίνθιανς (3)
2000	Βάσκο ντα Γκάμα (4)
2001	Αθλέτικο Παραναένσε
2002	Σάντος (7)
2003	Κρουζέιρο (2)
2004	Σάντος (8)
2005	Κορίνθιανς (4)
2006	Σάο Πάολο (4)
2007	Σάο Πάολο (5)
2008	Σάο Πάολο (6)
2009	Φλαμένγκο (5)
2010	Φλουμινένσε (3)
2011	Κορίνθιανς (5)
2012	Φλουμινένσε (4)
2013	Κρουζέιρο (3)
2014	Κρουζέιρο (4)
2015	Κορίνθιανς (6)
2016	Παλμέιρας (9)
2017	Κορίνθιανς (7)
2018	Παλμέιρας (10)
2019	Φλαμένγκο (6)
2020	Φλαμένγκο (7)
2021	Ατλέτικο Μινέιρο (2)
2022	Παλμέιρας (11)

Τίτλοι ανά σύλλογο

Ομάδες	Τίτλοι	Σεζόν
Παλμέιρας	11	1960, 1967, 1967, 1969, 1972, 1973, 1993, 1994, 2016, 2018, 2022
Σάντος	8	1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1968, 2002, 2004
Κορίνθιανς	7	1990, 1998, 1999, 2005, 2011, 2015, 2017
Φλαμένγκο	7	1980, 1982, 1983, 1992, 2009, 2019, 2020
Σάο Πάολο	6	1977, 1986, 1991, 2006, 2007, 2008
Φλουμινένσε	4	1970, 1984, 2010, 2012
Κρουζέιρο	4	1966, 2003, 2013, 2014
Βάσκο ντα Γκάμα	4	1974, 1989, 1997, 2000
Ιντερνασιονάλ	3	1975, 1976, 1979
Γκρέμιο	2	1981, 1996
Μποταφόγκο	2	1968, 1995
Μπαΐα	2	1959, 1988
Ατλέτικο Μινέιρο	2	1971, 2021
Κοριτίμπα	1	1985
Ατλέτικο Παραναένσε	1	2001
Γκουαρανί	1	1978
Σπόρτ Ρεσίφε	1	1987

1. ¹ Το 1987 η Σπορτ Ρεσίφε κατέκτησε το πρωτάθλημα που διοργάνωσε η Συνομοσπονδία.
   ² Το πρωτάθλημα του 1979 στιγματίσθηκε από την άρνηση πολλών μεγάλων ομάδων να λάβουν μέρος.

Τίτλοι ανά πολιτεία

Πολιτεία	Τίτλοι	Ομάδα
Σάο Πάολο	33	Παλμέιρας (11) Σάντος (8) Κορίνθιανς (7) Σάο Πάολο (6) Γκουαρανί (1)
Ρίο ντε Τζανέιρο	17	Φλαμένγκο (7) Φλουμινένσε (4) Βάσκο ντα Γκάμα (4) Μποταφόγκο (2)
Μίνας Ζεράις	6	Κρουζέιρο (4) Ατλέτικο Μινέιρο (2)
Ρίο Γκράντε ντο Σουλ	5	Ιντερνασιονάλ (3) Γκρέμιο (2)
Μπαΐα	2	Μπαΐα (2)
Παρανά	2	Κοριτίμπα (1) Αθλέτικο Παραναένσε (1)
Περναμπούκο	1	Σπόρτ Ρεσίφε (1)

Γενική βαθμολογία πρωταθλημάτων (1959-2021)

Ο πίνακας περιλαμβάνει τις 10 ομάδες με την καλύτερη συγκομιδή πόντων στο πρωτάθλημα.

Θέση	Ομάδες	Πον.	Αγ.	ΠΝ	Ν	Ι	Η	ΓΥ	ΓΚ	ΔΤ
1	Σάο Πάολο	2235	1518	44,1%	670	444	404	2243	1607	+636
2	Σάντος	2160	1534	42,4%	651	433	450	2269	1728	+541
3	Ιντερνασιονάλ	2155	1499	43,5%	653	421	425	2030	1537	+493
4	Γκρέμιο	2128	1530	42,4%	650	425	455	2039	1608	+431
5	Κορίνθιανς	2122	1501	42,6%	640	440	421	1971	1554	+417
6	Ατλέτικο Μινέιρο	2117	1514	42,6%	645	417	452	2192	1773	+419
7	Φλαμένγκο	2113	1524	41,9%	640	427	457	2114	1731	+383
8	Παλμέιρας	2112	1445	45,4%	656	398	391	2127	1557	+570
9	Κρουζέιρο	2086	1481	42,9%	636	403	442	2131	1678	+453
10	Φλουμινένσε	1886	1451	38,5%	559	404	488	1918	1741	+177

Πολυνίκης ομάδα ανά περίοδο

Ο κάτωθι πίνακας αναφέρει τα συνολικά χρόνια κατά τα οποία οι αναφερόμενες ομάδες κατείχαν τα περισσότερα πρωταθλήματα. Στην τρίτη στήλη αναφέρεται η χρονική περίοδος στην οποία η κάθε ομάδα κατείχε τα πρωτεία. Δεν υπολογίζονται τα έτη που την πρώτη θέση κατείχαν και μοιράζονταν παραπάνω από μία ομάδες.

Το πρωτάθλημα Βραζιλίας είναι από τα δυσκολότερα στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο εξαιτίας του γεγονότος ότι τον τίτλο διεκδικούν κάθε χρόνο πολλές «μεγάλες» ομάδες. Από το 1959 μέχρι το 1961, από το 1973 έως το 1992 και από το 2004 έως το 2015, καμία ομάδα δεν ήταν μόνη πρώτη σε τίτλους. Η ιστορική ομάδα της Σάντος με μπροστάρη τον Πελέ, κατέκτησε πέντε από τα οκτώ συνολικά πρωταθλήματα της την δεκαετία του 1960 και μάλιστα συνεχόμενα (1961-1965). Μέχρι και το 1972 η Σάντος ήταν πολυνίκης του θεσμού αλλά από το 1973 έως και το 1992 υπήρξε ισοπαλία στους τίτλους με την Παλμέιρας η οποία από το 1993 και μετά κατέχει τα πρωτεία με εξαίρεση την περίοδο 2004-2015 που η Σάντος μοιραζόταν την πρωτιά (8 πρωταθλήματα). Τα δύο πρωταθλήματα της Παλμέιρας, το 2016 και το 2018 έχουν επαναφέρει ξανά την διαφορά δύο πρωταθλημάτων, γεγονός που είχε επαναληφθεί την περίοδο 1994-2001.

Το μεγαλύτερο σερί πρωταθλημάτων είναι τα πέντε της Σάντος (1961-1965) και έπειτα τα τρία της Σάο Πάολο (2006-2008). Επτά φορές έχουν κατακτηθεί δύο συνεχόμενα πρωταθλήματα, δύο φορές από Παλμέιρας και Φλαμένγκο και από μια φορά οι Κορίνθιανς, Κρουζέιρο, Ιντερνασιονάλ.

Ομάδα	Συνολικά έτη ως πολυνίκης	Χρονιές
Παλμέιρας	18	1993-2003, 2016-2022
Σάντος	11	1962-1972

Αγώνες με την μεγαλύτερη προσέλευση

Πηγή:

Θέση	Προσ.	Αγώνας	Σκορ	Γήπεδο	Ημ.
1	155.523	Φλαμένγκο – Σάντος	3–0	Μαρακανά	29/5/1983
2	154.335	Φλαμένγκο – Ατλέτικο Μινέιρο	3–2	Μαρακανά	1/6/1980
3	146.043	Φλουμινένσε – Κορίνθιανς	1–1	Μαρακανά	5/12/1976
4	138.107	Φλαμένγκο – Γκρέμιο	1–1	Μαρακανά	4/4/1982
5	135.487	Μποταφόγκο – Φλαμένγκο	3–1	Μαρακανά	19/4/1981
6	128.781	Φλουμινένσε – Βάσκο ντα Γκάμα	0–0	Μαρακανά	27/5/1984
7	122.001	Μποταφόγκο – Φλαμένγκο	2–2	Μαρακανά	19/7/1992
8	121.353	Φλαμένγκο – Βάσκο ντα Γκάμα	1–1	Μαρακανά	8/5/1983
9	120.441	Φλαμένγκο – Γκουαρανί	2–1	Μαρακανά	11/4/1982
10	118.777	Βάσκο ντα Γκάμα – Ιντερνασιονάλ	2–2	Μαρακανά	28/7/1974

Δείτε επίσης

• Σύστημα ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος Βραζιλίας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Οι πρωταθλητές Βραζιλίας