Το πυελικό έδαφος, ή πυελικό διάφραγμα, είναι μυϊκό χώρισμα που χωρίζει την πυελική κοιλότητα (πάνω) και την περιοχή του περίνεου (συμπεριλαμβανομένου του περίνεου) (κάτω). Σχηματίζεται από τον ανυψωτήρα μυ του κρανίου και τον κόκκυγα μυ, και σχετίζεται με τον συνδετικό ιστό.[1]

Πυελικοί μύες γυναικός
Πυελικοί μύες ανδρός

Το πυελικό έδαφος έχει δύο τρήματα (κενά): έμπροσθεν το ουρογεννητικό τρήμα από το οποίο διέρχεται η ουρήθρα και ο κόλπος και όπισθεν το τρήμα του ορθού από το οποίο διέρχεται ο πρωκτικός σωλήνας.[2]

Ορισμένες πηγές δεν θεωρούν ότι το «πυελικό έδαφος» και το πυελικό διάφραγμα» είναι πανομοιότυπα, με το «διάφραγμα» να αποτελείται μόνο από τον ανυψωτήρα μυ και τον κόκκυγα, ενώ το «έδαφος» περιλαμβάνει επίσης την περινεϊκή μεμβράνη και τον βαθύ περινεϊκό θύλακα.[3] Ωστόσο, άλλες πηγές περιλαμβάνουν τη φάσια ως μέρος του διαφράγματος.[4] Στην πράξη, οι δύο όροι χρησιμοποιούνται συχνά εναλλακτικά. 

Η πυελική κοιλότητα της αληθινής λεκάνης έχει ως κατώτερο όριο το πυελικό έδαφος (και ως άνω όριο το πυελικό χείλος). Το περίνεο έχει ως ανώτερο όριο το πυελικό έδαφος. 

Όπισθεν, το πυελικό έδαφος εκτείνεται στο πρωκτικό τρίγωνο.

Λειτουργία

Επεξεργασία

Είναι σημαντικό για την παροχή υποστήριξης για τα σπλάχνα της πυέλου (όργανα), π.χ. την ουροδόχο κύστη, τα έντερα, τη μήτρα (στις γυναίκες) και για τη διατήρηση της εγκράτειας ως μέρος των σφιγκτήρων του ουροποιητικού και του πρωκτού. Διευκολύνει τη γέννηση, καθώς αντιστέκεται στην κάθοδο του παρουσιαζόμενου τμήματος, αναγκάζοντας το έμβρυο να περιστρέφεται προς τα εμπρός για να πλοηγηθεί μέσω της πυελικής ζώνης. Βοηθά στη διατήρηση της βέλτιστης ενδοκοιλιακής πίεσης.[2]

Κλινική σημασία

Επεξεργασία

Το πυελικό έδαφος υπόκειται σε κλινικά σχετικές αλλαγές που μπορεί να οδηγήσουν σε:

Η δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους μπορεί να προκύψει μετά από θεραπεία για γυναικολογικούς καρκίνους.[6]

Η βλάβη στο πυελικό έδαφος όχι μόνο συμβάλλει στην ακράτεια ούρων αλλά μπορεί να οδηγήσει σε πρόπτωση πυελικών οργάνων. Η πρόπτωση πυελικών οργάνων εμφανίζεται στις γυναίκες όταν τα πυελικά όργανα (π.χ. κόλπος, ουροδόχος κύστη, ορθό ή μήτρα) προεξέχουν μέσα ή έξω από τον κόλπο. Τα αίτια της πρόπτωσης πυελικών οργάνων δεν είναι διαφορετικά από εκείνα που επίσης συμβάλλουν στην ακράτεια ούρων. Αυτά περιλαμβάνουν ακατάλληλο (ασύμμετρο, υπερβολικό, ανεπαρκές) μυϊκό τόνο και ασυμμετρίες που προκαλούνται από τραύμα στη λεκάνη. Η ηλικία, η εγκυμοσύνη, το οικογενειακό ιστορικό και η ορμονική κατάσταση συμβάλλουν στην ανάπτυξη της πρόπτωσης πυελικών οργάνων. Ο κόλπος αιωρείται από προσκολλήσεις στο περίνεο, το πλευρικό τοίχωμα της πυέλου και το ιερό οστό μέσω προσκολλήσεων που περιλαμβάνουν κολλαγόνο, ελαστίνη και λείους μυς. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί για την αποκατάσταση των μυών του πυελικού εδάφους. Οι μύες του πυελικού εδάφους μπορούν να ενισχυθούν με ασκήσεις Κέγκελ.[7]

Οι διαταραχές του οπίσθιου πυελικού εδάφους περιλαμβάνουν πρόπτωση ορθού, ορθοκήλη, περινεϊκή κήλη και μια σειρά λειτουργικών διαταραχών συμπεριλαμβανομένου του ανισμού. Η δυσκοιλιότητα που οφείλεται σε οποιαδήποτε από αυτές τις διαταραχές ονομάζεται «λειτουργική δυσκοιλιότητα» και είναι αναγνωρίσιμη με κλινικά διαγνωστικά κριτήρια.[8]

Η άσκηση του πυελικού εδάφους (PFE), επίσης γνωστή ως ασκήσεις Κέγκελ, μπορεί να βελτιώσει τον τόνο και τη λειτουργία των μυών του πυελικού εδάφους, κάτι που είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο για τις γυναίκες (και λιγότερο συχνά τους άνδρες) που εμφανίζουν ακράτεια ούρων από στρες. Ωστόσο, η συμμόρφωση με τα προγράμματα PFE είναι συχνά ανεπαρκής. Η PFE γενικά είναι αναποτελεσματική για την ακράτεια ούρων εκτός εάν εκτελείται με βιοανατροφοδότηση και εκπαιδευμένη επίβλεψη[7] και σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να μην έχει κανένα όφελος. Ο μυϊκός τόνος του πυελικού εδάφους μπορεί να εκτιμηθεί χρησιμοποιώντας ένα περινεόμετρο, το οποίο μετρά την πίεση μέσα στον κόλπο.[9] Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί φαρμακευτική αγωγή για τη βελτίωση της εγκράτειας.[10] Σε σοβαρές περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επιδιόρθωση ή ακόμα και για την ανακατασκευή του πυελικού εδάφους.[10]

Η περινεολογία ή πυελοπερινεολογία είναι μια ειδικότητα που ασχολείται με τα λειτουργικά προβλήματα των τριών αξόνων (ουρολογικά, γυναικολογικά και κολοπρωκτολογικά) του πυελικού εδάφους.[11]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Pelvic Floor Muscles: Anatomy, Function & Conditions». Cleveland Clinic (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2023. 
  2. 2,0 2,1 Daftary, Shirish· Chakravarti, Sudip (2011). Manual of Obstetrics (3rd έκδοση). Elsevier. σελίδες 1–16. ISBN 978-81-312-2556-1. 
  3. Drake, Richard L.· Vogl, Wayne (2005). Gray's Anatomy For Students. σελ. 391. ISBN 978-0-443-06612-2. 
  4. Herschorn, Sender (2004). «Female Pelvic Floor Anatomy: The Pelvic Floor, Supporting Structures, and Pelvic Organs». Reviews in Urology 6 (Suppl 5): S2–S10. ISSN 1523-6161. PMID 16985905. PMC 1472875. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1472875/. 
  5. «Cystocele (Prolapsed Bladder) | NIDDK» (στα αγγλικά). National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/bladder-control-problems-women/cystocele-prolapsed-bladder. Ανακτήθηκε στις 2017-12-02. 
  6. Ramaseshan, Aparna S.; Felton, Jessica; Roque, Dana; Rao, Gautam; Shipper, Andrea G.; Sanses, Tatiana V. D. (2017-09-19). «Pelvic floor disorders in women with gynecologic malignancies: a systematic review» (στα αγγλικά). International Urogynecology Journal 29 (4): 459–476. doi:10.1007/s00192-017-3467-4. ISSN 0937-3462. PMID 28929201. 
  7. 7,0 7,1 Harvey, M. A. (2003). «Pelvic floor exercises during and after pregnancy: A systematic review of their role in preventing pelvic floor dysfunction». Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada 25 (6): 487–98. doi:10.1016/s1701-2163(16)30310-3. PMID 12806450. 
  8. Berman, L; Aversa, J; Abir, F; Longo, W. E. (2005). «Management of disorders of the posterior pelvic floor». The Yale Journal of Biology and Medicine 78 (4): 211–21. PMID 16720016. 
  9. Barbosa, Patrícia Brentegani; Franco, Maíra Menezes; Souza, Flaviane de Oliveira; Antônio, Flávia Ignácio; Montezuma, Thaís; Ferreira, Cristine Homsi Jorge (June 2009). «Comparison between measurements obtained with three different perineometers». Clinics 64 (6): 527–533. doi:10.1590/s1807-59322009000600007. ISSN 1807-5932. PMID 19578656. 
  10. 10,0 10,1 «Pelvic Floor Dysfunction: Symptoms, Causes & Treatment». Cleveland Clinic (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2023. 
  11. Beco, J.; Mouchel, J. (2002-10-01). «Understanding the Concept of Perineology» (στα αγγλικά). International Urogynecology Journal 13 (5): 275–277. doi:10.1007/s001920200060. ISSN 0937-3462. PMID 12355284.