Πόρτο Χέλι Αργολίδας
Συντεταγμένες: 37°19′30.0″N 23°8′31.2″E / 37.325000°N 23.142000°E
Το Πόρτο Χέλι ή αλλιώς Πορτοχέλι είναι παραθαλάσσια κωμόπολη του νομού Αργολίδας. Βρίσκεται στα νότια του νομού, σε απόσταση 85 χλμ. από το Ναύπλιο, χτισμένο σε φυσικό λιμάνι δίπλα στα ερείπια της αρχαίας πολιτείας των Αλιέων. Αλλιώς το αποκαλούν Ελληνική ριβιέρα και μοιάζει με νησί. Το Πορτοχέλι ανήκει στο δήμο Ερμιονίδας και ο πληθυσμός του ήταν 2.272 μόνιμοι κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2021. Αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της Αργολίδας και διαθέτει ιδιαίτερα ανεπτυγμένη τουριστική υποδομή. Προσφέρεται ιδιαίτερα για ιδιοκτήτες θαλασσίων σκαφών καθώς το λιμάνι του διαθέτει πολύ καλή υποδομή και μεγάλη χωρητικότητα. Πλαισιώνεται από υπέροχες παραλίες όπως: (Πόρτο Χέλι AKS Hinitsa Bay, Χρυσή Ακτή, Κόστα, Βερβερόντα, Κορακιά, και τα Λιμανάκια). Το μέρος είναι ένα από τα κοσμικότερα παραθεριστικά κέντρα του νομού μαζί με το Ναύπλιο γι' αυτό προσελκύει Εφοπλιστές, Μεγαλοεπιχειρηματίες και μέλη Βασιλικών Οικογενειών. Από το λιμάνι του Πορτοχελίου αναχωρούν πλοιάρια για τα κοντινά νησιά του Αργοσαρωνικού καθώς και για τα απέναντι παράλια της Κυνουρίας.
| Πορτοχέλι Αργολίδας | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου |
| Περιφέρεια | Πελοποννήσου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Αργολίδας |
| Δήμος | Ερμιονίδας |
| Δημοτική Ενότητα | Κρανιδίου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Αργολίδας |
| Υψόμετρο | 5 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 2.272 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 210 61 |
| Τηλ. κωδικός | 2754 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ονομασία
ΕπεξεργασίαΗ ονομασία του Πορτοχελίου σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη[1] οφείλεται σε σταδιακή γλωσσική παραφθορά του ονόματος "Αλιείς", της αρχαίας πόλης δηλαδή που βρισκόταν στην θέση του σημερινού Πορτοχελίου. Η ονομασία Αλιείς παραφθάρθηκε σε Χαλιείς και στη συνέχεια σε Χέλι. Για να διακρίνεται από το κοντινό του χωριό Χέλι (το οποίο σήμερα έχει μετονομαστεί σε Αραχναίο) πήρε και το προσωνύμιο "Πόρτο" επειδή διέθετε λιμάνι. Κατά μία άλλη άποψη η ονομασία του (Χέλι), είναι ένα από τα πολλά αρβανίτικα τοπωνύμια που συναντώνται στην περιοχή της νότιας Αργολίδας και απέκτησε στη συνέχεια το πρόθεμα "Πόρτο" για το λόγο που αναφέρεται παραπάνω. Η περιοχή γύρω απο το χωριό αποτελεί ένα απο τα πιο σημαντικά και ακριβά θέρετρα της χώρας όπου πολλές διασημότητες διαθέτουν εξοχικά και παραθερίζουν.
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΗ αρχαία πόλη των Αλιέων ήκμασε για περίπου εκατό χρόνια, από το 468 έως το 362 π.Χ. Ήταν κτισμένη στην περιοχή Μπουζέικα απέναντι από τον σημερινό οικισμό του Πόρτο Χελίου, και η Ακρόπολη της βρισκόταν στην κορυφή του λόφου, στη θέση Καστράκι (Μπιζάνι). Ο οικισμός απλωνόταν και στο γειτονικό λόφο όπου υπάρχουν απομεινάρια τείχους, αλλά και σε όλο το λόφο μέχρι και μέσα στη σημερινή θάλασσα που τότε ήταν ξηρά.
Την εποχή της ακμής της υπολογίζεται πώς είχε 400-500 οικίες και 2.500 κατοίκους, ενώ η συμμαχία της πόλης με τους Σπαρτιάτες και τους Αθηναίους στη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου την έκανε θέατρο πολεμικών συγκρούσεων αλλά και συμμέτοχο σε μάχες. Η εξαγωγή της πανάκριβης πορφύρας (η κατεργασία της οποίας γινόταν με μυστικές συνταγές στην Ερμιόνη), το πολύτιμο λάδι, το περίφημο κρασί της αλλά πάνω απ όλα η σημαντική θέση της Ακρόπολης και του φυσικού λιμανιού της έκαναν την πόλη ξακουστή.
Αποτελούσε ένα από τα τρία λιμάνια της Ερμιονίδας μαζί με εκείνο της Ερμιόνης και του Μάσητα. Βέβαια ο κόλπος του Χελιού ήταν τότε διαφορετικός. Η περιοχή που έφτανε η θάλασσα ήταν πολύ πιο μέσα, γι' αυτό και μέρος της πόλης, ιδιαίτερα δύο ναοί του Απόλλωνα, είναι σήμερα βυθισμένοι κάτω από το νερό και τη λάσπη, σε μικρό ωστόσο βάθος.
Το 468 όμως, οι Αργείοι καταστρέφουν τις Μυκήνες και την Τίρυνθα, συμμάχους της Σπάρτης, και οι Δωριείς Τιρύνθιοι αναζητούν καταφύγιο στους συγγενείς φυλετικά Δρύοπες Ερμιονίτες μετά από χρησμό του ιερού του Απόλλωνα [2].
Αυτοί τους παραχωρούν την περιοχή των Αλιέων όπου θα συγκατοικήσουν για 150 χρόνια με τους γηγενείς Δρύοπες. Κάποια στιγμή οι παλαιοί κάτοικοι θα συμπράξουν με τους στρατιώτες του Δημητρίου του Πολιορκητή το 303 για να σφάξουν τους Τιρύνθιους.
Το 461, οι Σπαρτιάτες, ανησυχώντας από τη συμμαχία Αθήνας - Άργους και την κατάκτηση από τους Αργείους ανατολικών περιοχών της Πελοποννήσου, στέλνουν ένα εμπορικό καράβι με τριάντα πολεμιστές και αρχηγό τον Ανήριστο να καταλάβει τους Αλιείς. Δυο χρόνια αργότερα το 459 οι Αθηναίοι επιτίθενται να καταλάβουν την πόλη. Υπάρχει άποψη που λέει ότι αποβιβάστηκαν στην περιοχή Φλάμπουρα και έχασαν τη μάχη που ακολούθησε (πίσω από το σημερινό ξενοδοχείο "Γαλαξίας"). Μάλιστα στον Κεραμεικό υπάρχει επιγραφή που μνημονεύει τους πεσόντες εν Αλιεύσιν και μέχρι το 1960 υπήρχε στην περιοχή τύμβος.
Το 430 και 425 όμως οι Αθηναίοι λεηλατούν την πόλη, ενώ το 424-423 συνάπτουν συνθήκη για εγκατάσταση σε αυτήν αθηναϊκής φρουράς και χρήση του λιμανιού της, συνθήκη που κράτησε μέχρι το 404. Το 370-369 οι Αλιείς γίνονται και πάλι σύμμαχοι της Σπάρτης και τελικά υπέκυψαν στον Επαμεινώνδα και τους Αργείους συμμάχους του. Η ειρήνη πάντως του 362 ανάμεσα στα ελληνικά κράτη (με εξαίρεση τη Σπάρτη) εξασφάλισε ουδετερότητα στο λιμάνι των Αλιέων, παρ' όλη τη συμμαχία του με τη Σπάρτη και την ιδιαίτερη ακμή του.
Πληθυσμός
Επεξεργασία| Έτος | Πληθ. | ±% |
|---|---|---|
| 1879 | 121 | — |
| 1889 | 241 | +99.2% |
| 1896 | 501 | +107.9% |
| 1907 | 406 | −19.0% |
| 1920 | 470 | +15.8% |
| 1928 | 517 | +10.0% |
| 1940 | 657 | +27.1% |
| 1951 | 584 | −11.1% |
| 1961 | 690 | +18.2% |
| 1971 | 885 | +28.3% |
| 1981 | 754 | −14.8% |
| 1991 | 1.182 | +56.8% |
| 2001 | 1.838 | +55.5% |
| 2011 | 1.817 | −1.1% |
| 2021 | 2.272 | +25.0% |
| Πηγή: Απογραφές Πληθυσμού ΕΛΣΤΑΤ 1879 - 2021 | ||
Το Πόρτο Χέλι έχει γνωρίσει σημαντική πληθυσμιακή ανάπτυξη απο το 1879 με εξαίρεση τις απογραφές του 1907, 1951, 1981 και 2011 όποτε και καταγράφτηκε μείωση. Αν και υπήρξε ένα μικρό χωριό και ένα απο τα λιμάνια του Κρανιδίου το 1879 μετά απο τον πόλεμο εξελίχθηκε σε ένα απο τα πιο σημαντικά τουριστικά θέρετρα της χώρας και ο πληθυσμός μεγάλωσε θεαματικά.
Διάγραμμα ιστορικής εξέλιξης πληθυσμού απο το 1879
Προσωπικότητες
ΕπεξεργασίαΣον Κόνερι: Ο Σον κόνερι λάτρεψε τα τελευταία χρόνια το Πορτοχέλι. Ερχόταν συνεχώς στην Αργολίδα τα τελευταία χρόνια και το 2013 αποφάσισε να αποκτήσει τη δική του βίλα στο Πόρτο Χέλι. Ο Σον Κόνερι και η Γαλλομαροκινή σύζυγός του ζωγράφος Μισελίν, από παλιά ήθελαν να αγοράσουν το δικό τους σπίτι στην περιοχή για να μπορούν να περνούν ήρεμες στιγμές σε έναν επίγειο Ελληνικό Παράδεισο.
Ο Σον Κόνερι και η Γαλλομαροκινή σύζυγός του Μισελίν, ήρθαν στην Ελλάδα, και αφού ξεναγήθηκαν στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα συνέχισαν τις διακοπές στους στην Ελλάδα και με αφορμή αυτή τους την επίσκεψη λίγο καιρό μετά αγόρασαν μια βίλα στο Πόρτο Χέλι.
Το πολυτελές σπίτι βρίσκεται στην ίδια ακριβή «γειτονιά» που έχει σπίτι ο πλέον Βασιλιάς της Ολλανδίας Γουλιέλμος - Αλέξανδρος αξίας 4,5 εκατομμυρίων ευρώ.
Επίσης στην ίδια περιοχή μεταξύ άλλων είχαν σπίτι και ο Τέως Βασιλιάς των Ελλήνων Κωνσταντίνος Β' μαζί με την σύζυγο του Τέως Βασίλισσα Άννα-Μαρία. Ο εφοπλιστής Ντίνος Γουλανδρής γόνος της γνωστής οικογένειας, ο Γιάννης Μυτιλιναίος μεγαλομέτοχος του ομώνυμου Ομίλου Μυτιλιναίος καθώς και ο Θοδωρής Κυριάκου γιος του εφοπλιστή Μίνου Κυριάκου[3].
Σημειώσεις
ΕπεξεργασίαΛεπτομερείς ναυτιλιακές πληροφορίες για το Πόρτο Χέλι παρέχει ο Ελληνικός Πλοηγός 2ος τόμος και ιδιαίτερα ο χάρτης ελληνικής έκδοσης: ΧΕΕ-135, που αποτελεί τον λιμενοδείκτη του λιμένα του, καθώς και ο ΧΕΕ-130 που καλύπτει όλες τις ΒΑ ακτές της Πελοποννήσου και τον Αργολικό Κόλπο.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Γιόνα Μικέ Παϊδούση - Παπαντωνίου, 1996, "Η Ερμιονίδα ανά τους Αιώνες" σ. 92
- ↑ [...]{τῆς} Τίρυνθος ἀπῆλθον εἰς Ἐπίδαυρον, οἱ δὲ ἐ{κ τῆς - - -} εἰς τοὺς Ἁλιεῖς καλουμένους, οἱ δ´ ἐκ τῆς Ἀ{σίνης (ἔστι δ´} [...] Στράβωνος Γεωγραφία
- ↑ «Τα top σπίτια της ελληνικής ελίτ στο Πόρτο Χέλι! [pics]». TLIFE. 24 Ιουλίου 2018.
Πηγές
Επεξεργασία- Βασίλειος Γκάτσος, 1996, "Η των Ερμιονέων Πόλις"
- Άδωνις Κύρου, 1990, Στο σταυροδρόμι του Αργολικού