Ραϋμόνδος Β΄ της Τρίπολης

Ο Ραϋμόνδος Β΄ της Τρίπολης (Γαλλικά : Raymond II, περί το 1116 - 1152) μέλος του Οίκου της Τουλούζης ήταν Κόμης της Τρίπολης (1137 - 1152). Ο Ραϋμόνδος Β΄ ήταν μεγαλύτερος γιος και διάδοχος του Πονς της Τρίπολης και της Σεσίλης της Γαλλίας, κόρης τού Φιλίππου Α΄ της Γαλλίας.[3] Διαδέχτηκε τον πατέρα του που σκοτώθηκε σε μιά επιδρομή της Δαμασκού εναντίον της Τρίπολης. Ο Ραϋμόνδος Β΄ κατηγόρησε τους χριστιανούς για προδοσία στον πατέρα του και επιτέθηκε στα χωριά τους στην Οροσειρά του Λιβάνου, οι περισσότεροι εκτελέστηκαν. Ο Ραϋμόνδος Β΄ συνελήφθη αιχμάλωτος σε μία επιδρομή του Ιμαντεντίν Ζενγκί Ατάμπεη στη Μοσούλη, το καλοκαίρι του 1137 του έδωσε δύο μεγάλα κάστρα για να εξαγοράσει την ελευθερία του.

Ραϋμόνδος Β΄ της Τρίπολης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1115
Τρίπολη
ΘάνατοςΜάρτιος 1152 ή 1152[1]
Τρίπολη
Αιτία θανάτουτραύμα από μαχαίρι
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΚομητεία της Τρίπολης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααριστοκράτης
κυβερνήτης
στρατιωτικός ηγέτης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΟδιέρνα της Ιερουσαλήμ
ΤέκναΡαϊμόνδος Γ' της Τρίπολης[2]
Μελισάνθη της Τρίπολης
ΓονείςΠονς, κόμης της Τρίπολης[2] και Σεσίλια της Γαλλίας[2]
ΟικογένειαΟίκος της Τουλούζης
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο στρατός του ήταν ανίκανος να φυλάξει τα ανατολικά σύνορα της κομητείας, ο Ραϋμόνδος έδωσε πολλά κάστρα στους Ιωαννίτες Ιππότες (1142). Ο θείος του πατέρα του Αλφόνσος Ιορδάνης πέθανε αιφνίδια στη Β΄ Σταυροφορία, κυκλοφόρησαν πολλές φήμες ότι τον δηλητηρίασε ο Ραϋμόνδος Β΄ επειδή διεκδικούσε την Κομητεία της Τρίπολης. Ο νόθος γιος του Βερτράνδος της Τουλούζης κατέλαβε το "κάστρο της Αραίμα" (1149), ο Ραϋμόνδος Β΄ το ανακατέλαβε με την υποστήριξη Μουσουλμάνων κυβερνητών και το παρέδωσε στους Ναΐτες Ιππότες. Ο γάμος του με την Οδιέρνα της Ιερουσαλήμ είχε άσχημη εξέλιξη, η αδελφή της Μελισσάνθη της Ιερουσαλήμ ήρθε στην Τρίπολη για να τους συμφιλιώσει. Η Οδιέρνα έφυγε με την αδελφή της στην Ιερουσαλήμ, ο Ραϋμόνδος Β΄ τη συνόδευσε για λίγο αλλά στην επιστροφή του στην Τρίπολη δολοφονήθηκε από τους Ασασίνους, ήταν ο πρώτος χριστιανός κυβερνήτης που δολοφονήθηκε από αυτή την οργάνωση.

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Η ημερομηνία που γεννήθηκε ο Ραϋμόνδος Β΄ είναι άγνωστη, ο Γουλιέλμος της Τύρου γράφει ότι ήταν ακόμα ανήλικος όταν πέθανε ο πατέρας του υποθέτοντας ότι το 1137 ήταν περίπου 15 ετών.[4] Ο Ραϋμόνδος Β΄ και ο μικρότερος αδελφός του Φίλιππος ήταν ικανοί να υπογράψουν τα διατάγματα του πατέρα τους στις αρχές της δεκαετίας του 1130.[5] Ο ιστορικός Κέβιν Λιούις σημειώνει ότι το 1137 "έφτανε κοντά στα είκοσι χρόνια" τοποθετώντας τη γέννηση του γύρω στο 1116.[4] Ο Ραϋμόνδος Β΄ αρραβωνιάστηκε σύμφωνα με τον Λιούις την Οδιέρνα μικρότερη κόρη του Βαλδουίνου Β΄ της Ιερουσαλήμ "όχι πριν από το 1127".[6] Ο Μαμελούκος Εμίρης της Δαμασκού έκανε ξαφνική επίθεση στην Τρίπολη και νίκησε σε μάχη τον πατέρα του.[7][8] Ο Πονς δραπέτευσε από τη μάχη αλλά γηγενείς χριστιανοί τον συνέλαβαν και τον παρέδωσαν στον Εμίρη που τον εκτέλεσε (25 Μαρτίου 1137).[7] Ο Εμίρης κατέλαβε μερικά κάστρα στα σύνορα αλλά προτίμησε να επιστρέψει στη Δαμασκό και δεν επιτέθηκε στην Τρίπολη.[9] Ο Ραϋμόνδος Β΄ αποφάσισε να εκδικηθεί τον θάνατο του πατέρα του, επιτέθηκε στην οροσειρά του Λιβάνου και συγκέντρωσε πολλούς αιχμαλώτους κάθε ηλικίας, οι περισσότεροι μεταφέρθηκαν στην Τρίπολη και εκτελέστηκαν.[10] Ο Γουλιέλμος της Τύρου τονίζει ότι η εκστρατεία του Ραϋμόνδου Β΄ εναντίον των χριστιανών ήταν "το πρώτο μεγάλο μάθημα πολεμικού θάρρους".[11]

Οι επιδρομές του Ιμαντεντίν Ζενγκί

Επεξεργασία
 
Τα Σταυροφορικά κράτη (1135).

Ο Ατάμπεης της Μοσούλης Ιμαντεντίν Ζενγκί όταν έμαθε τον θάνατο του Πονς επιτέθηκε τον Ιούλιο του 1137 στην Τρίπολη.[11] Ένας Μουσουλμάνος ιστορικός γράφει ότι ο Ιμαντεντίν Ζενγκί επιτέθηκε στην Τρίπολη όταν ο ίδιος ο Ραϋμόνδος Β΄ συγκέντρωνε στρατό για να επιτεθεί στον στρατό των Ζενγκί που πολιορκούσε τη Χομς.[11] Ο Λιούις αμφισβητεί την πρόταση με το επιχείρημα ότι ο Εμίρης της Δαμασκού είχε εξοντώσει πλήρως τον στρατό της Τρίπολης όταν εκτελέστηκε ο Πονς.[11] Ο Ιμαντεντίν Ζενγκί πολιόρκησε το Μοντφέραντ και ο Ραϋμόνδος Β΄ έστειλε απεσταλμένους στον από μητέρα θείο του Φούλκων της Ιερουσαλήμ να έρθει να τον βοηθήσει.[12] Όταν ο Φούλκων διέσχιζε την Κομητεία της Τρίπολης, ο Ραϋμόνδος της Αντιόχειας τον πληροφόρησε με απεσταλμένους του ότι ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ιωάννης Β΄ Κομνηνός επιτέθηκε στην Αντιόχεια.[12]

Ο Φούλκων και ο Ραϋμόνδος Β΄ της Τρίπολης αποφάσισαν να επιτεθούν στις δυνάμεις του Ατάμπεη Ζενγκί πριν φύγουν για την Αντιόχεια επειδή πίστευαν ότι μπορούσαν να τον νικήσουν εύκολα.[12] Ο Ζενγκί έκανε αιφνίδια επίθεση και συνέτριψε τις ενωμένες δυνάμεις των Ιεροσολύμων και της Τρίπολης, χιλιάδες χριστιανοί στρατιώτες έπεσαν και πολλοί άλλοι όπως ο Ραϋμόνδος Β΄ αιχμαλωτίστηκαν, ο Φούλκων δραπέτευσε με τη συνοδεία του στο Μοντφέραντ.[12][13] Ο Ζενγκί πολιόρκησε το Μοντφέραντ αλλά όταν έμαθε ότι έρχονται με μεγάλο στρατό υπέρ των χριστιανών ο Ραϋμόνδος της Αντιόχειας, ο Ζοσλέν Β΄ της Έδεσσας και ο Ιωάννης Β΄ Κομνηνός ξεκίνησε διαπραγματεύσεις μαζί τους.[13][14] Οι πολιορκημένοι που δεν γνώριζαν ότι έρχεται ο μεγάλος χριστιανικός στρατός συμφώνησαν να παραδώσουν το κάστρο στον Ζενγκί με αντάλλαγμα την απελευθέρωση και την ασφάλεια όλων των χριστιανών αιχμαλώτων.[13][15]

Υποτέλεια στον Βυζαντινό αυτοκράτορα

Επεξεργασία

Ο Βυζαντινός συγγραφέας Πτωχοπρόδρομος γράφει ότι ο Ραϋμόνδος Β΄ έγινε υποτελής του Ιωάννη Κομνηνού λίγο μετά το 1137.[16] Σε λίγες δεκαετίες ο ιστορικός Νικήτας Χωνιάτης περιγράφει επίσης τον Ραϋμόνδο σαν "υποτελή" του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ιωάννη Β΄.[17] Οι δύο πηγές σύμφωνα με τον Λιούις παραπέμπουν στον ίδιο όρκο υποτέλειας που έδιναν οι προκάτοχοι του στον Βυζαντινό αυτοκράτορα.[16] Ο Ραϋμόνδος Β΄ δεν συμμετείχε ωστόσο στη στρατιωτική εκστρατεία που έκανε ο Ιωάννης Β΄ στα Μουσουλμανικά κράτη στη βόρεια Συρία (1138), η πιθανότερη εξήγηση είναι ότι ο στρατός του ήταν διαλυμένος.[18] Ο Ραϋμόνδος Β΄ παραχώρησε στους Ιωαννίτες Ιππότες πολλά φέουδα στα ανατολικά σύνορα της κομητείας (1142).[19][20] Η σημαντικότερη δωρεά του ήταν το "κάστρο των Κούρδων" που θα εξελιχτεί τις επόμενες δεκαετίες στο Κρακ των Ιπποτών, το σημαντικότερο κάστρο στη Μέση Ανατολή.[20][21] Μετέφερε στους Ιωαννίτες όλα τα δικαιώματα του στα κάστρα που είχε κατακτήσει ο Ζενγκί σε περίπτωση ανακατάκτησης όπως στο Μοντφέραντ (1137).[19][20] Μετά την εγκατάσταση των εκκλησιαστικών ταγμάτων στα ανατολικά της κομητείας η περιοχή σχεδόν μετατράπηκε σε εκκλησιαστικό κράτος.[22]

Οικογενειακές υποθέσεις

Επεξεργασία
 
Το κάστρο Κρακ των Ιπποτών.

Ο προπάππους του Ραϋμόνδου Β΄ ήταν ο Ραϋμόνδος Δ΄ της Τουλούζης ένας από τους αρχηγούς στην Α΄ Σταυροφορία που κατέκτησε την Τρίπολη και δημιούργησε την Κομητεία της Τρίπολης.[23] Ο παππούς του ήταν ο Βερτράνδος της Τουλούζης γιος του Ραϋμόνδου Δ΄ αλλά η νομιμότητα του αμφισβητείται.[24] Ο νόμιμος γιος του Ραϋμόνδου Δ΄ Αλφόνσος Ιορδάνης ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε επίσημα τον τίτλο του κόμη της Τρίπολης, διάδοχος έγινε αυτόματα ο ετεροθαλής αδελφός του Βερτράνδος χάρη στην πρωτογένεια.[25] Ο Αλφόνσος Ιορδάνης ήταν ένας από τους αρχηγούς στη Β΄ Σταυροφορία αλλά πέθανε όταν έφτασε στους Αγίους Τόπους τον Απρίλιο του 1148.[25][26] Ο αιφνίδιος θάνατος του στάθηκε αιτία να κυκλοφορήσουν από τους Σταυροφόρους πολλές φήμες ότι δηλητηριάστηκε, στην πραγματικότητα πέθανε από τη μεγάλη κόπωση στο ταξίδι του στη Μεσόγειο.[27][28][29] Ένας ανώνυμος Σύριος χρονικογράφος κατηγορεί τον Ραϋμόνδο Β΄ ότι δηλητηρίασε τον θείο του πατέρα του επειδή φοβόταν ότι θα έρθει στην Τρίπολη και θα καταλάβει την κομητεία.[25] Ο Λιούις το απορρίπτει γράφοντας "υπάρχουν κάποιες ενδείξεις αλλά η περιπλοκή του Ραϋμόνδου Β΄ στον θάνατο του Αλφόνσου Ιορδάνη αμφισβητείται".[25] Μία άλλη πηγή γράφει ότι τον Αλφόνσο Ιορδάνη δηλητηρίασε η κουνιάδα του Ραϋμόνδου Β΄ Μελισσάνθη της Ιερουσαλήμ επειδή φοβόταν τα κληρονομικά του δικαιώματα στην Κομητεία της Τρίπολης.[30]

Ο Ραϋμόνδος Β΄ δεν παρέστη στη συνέλευση των Σταυροφόρων που έγινε στην Άκρα (24 Ιουνίου 1148) ούτε συμμετείχε στην εκστρατεία των Σταυροφόρων στη Δαμασκό.[29] Ο νόθος γιος του Αλφόνσου Ιορδάνη Βερτράνδος ωστόσο που είχε πάει στο πλευρό του πατέρα του συμμετείχε σε όλες τις εκστρατείες.[31] Μετά το τέλος της Σταυροφορίας διεκδίκησε την κομητεία της Τρίπολης, το καλοκαίρι του 1149 κατέλαβε το "κάστρο του Αραίμα".[28][32] Ο Βερτράνδος είχε καταλάβει το σημαντικότερο κάστρο, ο Ραϋμόνδος Β΄ δεν μπορούσε να τον διώξει και κάλεσε σε βοήθεια τον Μουσουλμάνο κυβερνήτη της Δαμασκού και τον Νουρεντίν Ζενγκί.[33][34] Οι δύο Μουσουλμάνοι κυβερνήτες κατέλαβαν την Αραίμα και αιχμαλώτισαν τον Βερτράνδο με την οικογένεια του.[34] Το κάστρο μετά την καταστροφή του επέστρεψε στον Ραϋμόνδο και εκείνος με τη σειρά του το μεταβίβασε στις αρχές της δεκαετίας του 1150 στους Ναΐτες Ιππότες.[35]

Τελευταία χρόνια

Επεξεργασία
 
Η σφραγίδα του Ραϋμόνδου Β΄ της Τρίπολης.

Ο Βαλδουίνος Γ΄ της Ιερουσαλήμ το καλοκαίρι του 1150 σε εκστρατεία στη βόρεια Συρία διέσχισε την Τρίπολη.[36] Αναζητούσε συνάντηση με τον αυτοκράτορα Μανουήλ Α΄ Κομνηνό που είχε αγοράσει το τελευταίο κάστρο στην Κομητεία της Έδεσσας.[37] Οι οπαδοί της Μελισσάνθης αρνήθηκαν να συνοδεύσουν τον Βαλδουίνο Γ΄ λόγω της προστριβής που είχε με τη μητέρα του, ο Βαλδουίνος ζήτησε από τον Ραϋμόνδο Β΄ να ενωθεί μαζί του. Ο Ραϋμόνδος Β΄ συνόδευσε τον Βαλδουίνο Γ΄ στη συνάντηση του με τον Βυζαντινό αυτοκράτορα, επέβλεψαν μαζί τη μεταφορά του κάστρου στους Βυζαντινούς.[36] Ένας στόλος από το Χαλιφάτο των Φατιμιδών λεηλάτησε την Τρίπολη σε μία επιδρομή που έκανε το καλοκαίρι του 1151 στα παράλια, οι Αιγύπτιοι κατέστρεψαν πολλά πλοία στο λιμάνι και σκότωσαν εκατοντάδες ανθρώπους.[38][39] Ο Σταυροφορικός στρατός επιτέθηκε τον Δεκέμβριο στην Κοιλάδα Μπεκάα με πολλούς αιχμαλώτους και λάφυρα αλλά ο Μουσουλμάνος κυβερνήτης του Μπάαλμπεκ τους συνέτριψε.[40] Ο Νουραντίν κατέλαβε τον Μάιο του 1152 την Ταρτούς και τοποθέτησε φρουρά.[40][41] Ο Βαλδουίνος Γ΄ συγκάλεσε στην Τρίπολη "Γενική Συνέλευση" στην οποία συμμετείχαν οι σπουδαιότεροι ευγενείς από το Βασίλειο της Ιερουσαλήμ και την Κομητεία της Τρίπολης.[40][41] Μετά την άφιξη του βασιλιά τα στρατεύματα του Νουραντίν εγκατέλειψαν την Ταρτούς αλλά κατέστρεψαν όλα τα κάστρα της πόλης.[40] Η αποκατάσταση ήταν πανάκριβη γι'αυτό ο Ραϋμόνδος Β΄ παρέδωσε την Ταρτούς στον τοπικό επίσκοπο και στη συνέχεια εκείνος την παραχώρησε στους Ναίτες.[42]

Δολοφονία

Επεξεργασία
 
Νόμισμα του Ραϋμόνδου Β΄ της Τρίπολης.

Μια εχθρότητα δημιουργήθηκε ανάμεσα στον Ραϋμόνδο Β΄ και την Οδέρνα σύμφωνα με τον Γουλιέλμο της Τύρου "λόγω συζυγικής ζήλιας".[43] Η κουνιάδα του Μελισσάνθη παρέστη στη συνέλευση που συγκάλεσε στην Τρίπολη και προσπάθησε να τους συμφιλιώσει αλλά η σχέση του παρέμεινε τεταμένη, η Οδιέρνα και η αδελφή της Μελισσάνθη έφυγαν για τα Ιεροσόλυμα.[44][45][46] Ο Ραϋμόνδος Β΄ τις ακολούθησε για λίγο και κατόπιν επέστρεψε στην Τρίπολη, πριν μπει στην πόλη δολοφονήθηκε στη νότια πύλη από μία ομάδα φανατικών Ασασίνων μαζί με δύο ιππότες του.[45][46][47] Τα αίτια της κίνησης είναι άγνωστα, ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που η οργάνωση αυτή δολοφόνησε χριστιανό ηγέτη γεγονός που εξόργισε τους Ναΐτες στην Ταρτούς.[43]

Οικογένεια

Επεξεργασία

Η ακριβής ημερομηνία του γάμου ανάμεσα στον Ραϋμόνδο Β΄ και την Οδιέρνα των Ρετέλ, κόρη του Βαλδουίνου Β΄ της Ιερουσαλήμ, είναι άγνωστη.[6] Ο ιστορικός Πίτερ Λοκ γράφει ότι ο γάμος έγινε την άνοιξη του 1133, την ίδια εποχή που ο γαμπρός της Φούλκων της Ιερουσαλήμ έστειλε στρατιωτική βοήθεια στον πατέρα του Ραϋμόνδου εναντίον του Ζενγκί.[48] Είχε τέκνα:

  • Ραϋμόνδος Γ΄ 1140-1187, κόμης της Τρίπολης. Όταν διαδέχθηκε τον πατέρα του ήταν ανήλικος (1152).[49]
  • Μελισσάνθη άκμασε το 1160. Φημιζόταν για την ομορφιά της, αλλά η άσχημη υγεία της και φήμες για την απιστία της μητέρας της (έλεγαν ότι η Μελισσάνθη ήταν νόθη) είχαν σαν αποτέλεσμα ο Μανουήλ Α΄ Κομνηνός Αυτοκράτορας των Ρωμαίων, που την είχε ζητήσει, να επιλέξει άλλη ως σύζυγο.[50]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. p22035.htm#i220345.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.
  3. Lewis 2017, σσ. 13, 109.
  4. 4,0 4,1 Lewis 2017, σ. 130.
  5. Lewis 2017, σ. 109.
  6. 6,0 6,1 Lewis 2017, σ. 104.
  7. 7,0 7,1 Lock 2006, σ. 42.
  8. Runciman 1989, σ. 42.
  9. Runciman 1989, σ. 43.
  10. Lewis 2017, σ. 134.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Lewis 2017, σ. 135.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 Lewis 2017, σ. 136.
  13. 13,0 13,1 13,2 Barber 2012, σ. 165.
  14. Lewis 2017, σ. 137.
  15. Lewis 2017, σσ. 138–139.
  16. 16,0 16,1 Lewis 2017, σ. 141.
  17. Lewis 2017, σ. 140.
  18. Lilie 1993, σ. 120.
  19. 19,0 19,1 Barber 2012, σ. 166.
  20. 20,0 20,1 20,2 Lewis 2017, σ. 144.
  21. Lock 2006, σ. 45.
  22. Lewis 2017, σσ. 145–146.
  23. Lewis 2017, σσ. 12–13, 22.
  24. Lewis 2017, σσ. 13, 28, 153.
  25. 25,0 25,1 25,2 25,3 Lewis 2017, σ. 153.
  26. Runciman 1989, σσ. 279–280.
  27. Barber 2012, σ. 189.
  28. 28,0 28,1 Lewis 2017, σ. 154.
  29. 29,0 29,1 Runciman 1989, σ. 280.
  30. Barber 2012, σσ. 175–176.
  31. Lewis 2017, σ. 152.
  32. Runciman 1989, σσ. 286–287.
  33. Runciman 1989, σ. 287.
  34. 34,0 34,1 Lewis 2017, σ. 155.
  35. Lewis 2017, σ. 160.
  36. 36,0 36,1 Lewis 2017, σ. 163.
  37. Lewis 2017, σ. 162.
  38. Lewis 2017, σ. 164.
  39. Lock 2006, σ. 51.
  40. 40,0 40,1 40,2 40,3 Lewis 2017, σ. 161.
  41. 41,0 41,1 Barber 2012, σ. 198.
  42. Lewis 2017, σσ. 161–162.
  43. 43,0 43,1 Lewis 2017, σ. 167.
  44. Lewis 2017, σσ. 166–167.
  45. 45,0 45,1 Runciman 1989, σ. 333.
  46. 46,0 46,1 Barber 2012, σ. 199.
  47. Daftary 2007, σ. 192.
  48. Lock 2006, σ. 41.
  49. Lewis 2017, σσ. 104, 183.
  50. Lewis 2017, σσ. 199-200.
  • Barber, Malcolm (2012). The Crusader States. Yale University Press.
  • Daftary, Farhad (2007). The Isma'ilis: Their History and Doctrines. Cambridge University Press.
  • Dunbabin, Jean (2000). France in the Making, 843-1180. Oxford University Press.
  • Lewis, Kevin James (2017). The Counts of Tripoli and Lebanon in the Twelfth Century: Sons of Saint-Gilles. Routledge.
  • Lilie, Ralph-Johannes (1993). Byzantium and the Crusader States 1096-1204. Oxford University Press.
  • Lock, Peter (2006). The Routledge Companion to the Crusades. Routledge.
  • Richard, Jean (1945). Le comté de Tripoli sous la dynastie toulousaine (1102-1187) [The County of Tripoli under the Dynastie of Toulouse] (in French). P. Geuthner.
  • Runciman, Steven (1989). A History of the Crusades, Volume II: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100-1187. Cambridge University Press.
Ραϋμόνδος Β΄ της Τρίπολης
Γέννηση: περί το 1116 Θάνατος: 1152
Προκάτοχος
Πονς της Τρίπολης
Κόμης της Τρίπολης
 

1137 - 1152
Διάδοχος
Ραϋμόνδος Γ΄