Σημαίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας

Η Οθωμανική Αυτοκρατορία χρησιμοποίησε μια ποικιλία σημαιών, ειδικά ως ναυτικές σημαίες, κατά τη διάρκεια της ιστορίας της. Το αστέρι και η ημισέληνος άρχισαν να χρησιμοποιούνται το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. Ένας buyruldu (διάταγμα) από το 1793 απαιτούσε τα πλοία του Οθωμανικού Ναυτικού να χρησιμοποιούν κόκκινη σημαία με λευκό το αστέρι και την ημισέληνο. Το 1844, μια έκδοση αυτής της σημαίας, με ένα πεντάκτινο αστέρι, υιοθετήθηκε επίσημα ως οθωμανική εθνική σημαία. Η απόφαση για την υιοθέτηση μιας εθνικής σημαίας ήταν μέρος των μεταρρυθμίσεων του Τανζιμάτ, που στόχευαν στον εκσυγχρονισμό του οθωμανικού κράτους σύμφωνα με τους νόμους και τα πρότυπα των σύγχρονων ευρωπαϊκών κρατών και θεσμών.

Η σημαία με αστέρι και ημισέληνο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ένα σχέδιο των αρχών του 19ου αιώνα, που υιοθετήθηκε επίσημα το 1844.

Το σχέδιο του αστεριού και του μισοφέγγαρου έγινε αργότερα κοινό στοιχείο στις εθνικές σημαίες των οθωμανικών διαδόχων κρατών τον 20ο αιώνα. Η σημερινή σημαία της Τουρκίας είναι ουσιαστικά η ίδια με την όψιμη οθωμανική σημαία, αλλά έχει πιο συγκεκριμένες νομικές τυποποιήσεις (όσον αφορά τα μέτρα, τις γεωμετρικές αναλογίες και τον ακριβή τόνο του κόκκινου) που εισήχθησαν με τον νόμο περί τουρκικής σημαίας στις 29 Μαΐου 1936. Πριν από τη νομική τυποποίηση, το αστέρι και η ημισέληνος θα μπορούσαν να έχουν ελαφρώς μεταβαλλόμενη λεπτότητα ή θέση ανάλογα με την απόδοση.

Πρώιμη σημαία Επεξεργασία

Οι προ-μοντέρνοι οθωμανικοί στρατοί χρησιμοποιούσαν το πρότυπο της ουράς αλόγου (τουγκ) αντί για τις σημαίες. Τέτοια πρότυπα παρέμειναν σε χρήση παράλληλα με τις σημαίες μέχρι τον 19ο αιώνα. Μια απεικόνιση ενός τουγκ εμφανίζεται στο Relation d'un voyage du Levant από τον Ζοζέφ Πιτόν ντε Τουρνεφόρ (1718). [1] Οι πολεμικές σημαίες άρχισαν να χρησιμοποιούνται από τον 16ο αιώνα. Κατά τον 16ο και τον 17ο αιώνα, οι οθωμανικές πολεμικές σημαίες απεικόνιζαν συχνά το διχαλωτό ξίφος Ζουλφικάρ, που συχνά παρερμηνεύεται στη δυτική λογοτεχνία ότι δείχνει ένα ψαλίδι. Το Μουσείο Τοπ Καπί εκθέτει μια σημαία Ζουλφικάρ, που θεωρείται ότι χρησιμοποιήθηκε από τον Σουλτάνο Σελίμ Α' (1512–1520 ). Δύο σημαίες Ζουλφικάρ απεικονίζονται επίσης σε ένα πιάτο αφιερωμένο στις τουρκικές σημαίες στον τόμ. 7 του Μπερνάρ Πικάρ Cérémonies et coutumes religieuses de tous les peuples du monde (1737), που αποδίδεται στους Γενίτσαρους και στο Οθωμανικό ιππικό.

Το σύμβολο της ημισελήνου εμφανίζεται σε σημαίες, που αποδίδονται στην Τύνιδα ήδη από τον 14ο αιώνα (Libro de conoscimiento), πολύ πριν η Τύνιδα περιέλθει στην οθωμανική κυριαρχία το 1574. Αλλά η ημισέληνος ως σύμβολο είχε επίσης συσχετισμούς του 14ου αιώνα με τον οθωμανικό στρατό [2] και συσχετίσεις χιλιετίας με την πόλη της Κωνσταντινούπολης, [3] [4] που έγινε η οθωμανική πρωτεύουσα μετά την κατάκτησή της το 1453. Το Ισπανικό Ναυτικό Μουσείο στη Μαδρίτη παρουσιάζει δύο οθωμανικές ναυτικές σημαίες με ημερομηνία 1613. Και οι δύο έχουν σχήμα ουράς χελιδονιού, η μία πράσινη με λευκό μισοφέγγαρο κοντά στον ιστό της σημαίας, και η άλλη λευκή με δύο κόκκινες ρίγες κοντά στις άκρες της σημαίας και ένα κόκκινο μισοφέγγαρο κοντά στον ιστό της σημαίας. [5]

Σύμφωνα με τον Ρίζα Νουρ, ο σουλτάνος Σελίμ Α' (1512-20) είχε λευκή προσωπική σημαία, ενώ η σημαία του Οθωμανικού Στρατού ήταν κόκκινη (kızıl bayrak). Επί Σουλεϊμάν Α' (1520-66) οι γενίτσαροι είχαν λευκή σημαία ενώ το τιμαριώτικο ιππικό κόκκινη. Χρησιμοποιήθηκε ως οθωμανική σημαία του πολίτη και του εμπορίου από το 1793 έως το 1923.

Σημαία με αστέρι και ημισέληνο Επεξεργασία

Μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1453, το σύμβολο του μισοφέγγαρου και του αστεριού άρχισε να χρησιμοποιείται στις σημαίες των Τούρκων. Οι οθωμανικές σημαίες ήταν αρχικά συνήθως πράσινες, αλλά η σημαία ορίστηκε ως κόκκινη με διάταγμα του 1793 και προστέθηκε ένα οκτάκτινο αστέρι.  Η κόκκινη εκδοχή της σημαίας είχε γίνει πανταχού παρούσα από τη βασιλεία του Σελίμ Γ'. [6] Το πεντάκτινο αστέρι δεν εμφανίστηκε παρά τη δεκαετία του 1840. [7]

Με τις μεταρρυθμίσεις του Τανζιμάτ τον 19ο αιώνα, οι σημαίες επανασχεδιάστηκαν με το στυλ των ευρωπαϊκών στρατών της εποχής. Η σημαία του Οθωμανικού Ναυτικού έγινε κόκκινη, όπως κόκκινη θα ήταν η σημαία των κοσμικών ιδρυμάτων και πράσινη των θρησκευτικών. Καθώς οι μεταρρυθμίσεις κατήργησαν όλες τις διάφορες σημαίες (πρότυπα) των Οθωμανών πασαλίκων, μπεϊλίκων και εμιράτων,   μια ενιαία νέα οθωμανική εθνική σημαία σχεδιάστηκε, για να τις αντικαταστήσει. Το αποτέλεσμα ήταν η κόκκινη σημαία με το λευκό μισοφέγγαρο και το αστέρι, που είναι ο πρόδρομος της σύγχρονης σημαίας της Τουρκίας. Μια απλή κόκκινη σημαία καθιερώθηκε ως η σημαία για όλους τους Οθωμανούς υπηκόους.

Μετά την ίδρυση της Δημοκρατίας της Τουρκίας το 1923, η κυβέρνηση διατήρησε την τελευταία σημαία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Οι αναλογικές τυποποιήσεις εισήχθησαν στον νόμο περί σημαίας της Τουρκίας (τουρκικά: Türk Bayrağı Kanunu‎‎) της 29ης Μαΐου 1936.

Πηγή του συμβόλου του αστεριού και της ημισέληνου Επεξεργασία

Έχει προταθεί ότι το αστέρι και η ημισέληνος, που χρησιμοποιήθηκε στις οθωμανικές σημαίες του 19ου αιώνα είχε υιοθετηθεί από τη Βυζαντινή. Ο Φραντς Μπάμπινγκερ (1992) προτείνει αυτή την πιθανότητα, σημειώνοντας ότι η ημισέληνος από μόνη της έχει πολύ παλαιότερη παράδοση και με τουρκικές φυλές στο εσωτερικό της Ασίας. [8] Η ημισέληνος και το αστέρι βρίσκονται στα νομίσματα του Βυζαντίου από τον 4ο αιώνα π.Χ. και απεικονιζόταν σε νομίσματα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και ασπίδες χριστιανών αγίων πολεμιστών μέχρι τον 13ο αιώνα. [9] Ο Πάρσονς (2007) σημειώνει ότι το αστέρι και η ημισέληνος δεν ήταν ένα ευρέως διαδεδομένο μοτίβο για τη νομισματοκοπία του Βυζαντίου την εποχή της οθωμανικής κατάκτησης. [10] Οι Τούρκοι ιστορικοί τείνουν να τονίζουν την αρχαιότητα του συμβόλου της ημισελήνου (όχι του αστεριού και της ημισέληνου) μεταξύ των πρώτων τουρκικών κρατών στην Ασία. [11]

Αυτοκρατορικές σημαίες Επεξεργασία

 
Εγκρίθηκε το 1882, το εθνόσημο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας περιείχε μια πράσινη σημαία στα αριστερά (που αντιπροσώπευε το Εγιαλέτι της Ρούμελης) και μια κόκκινη σημαία στα δεξιά (που αντιπροσωπεύει το Εγιαλέτι της Ανατολίας και τα άλλα ασιατικά Εγιαλέτια). [12]

Η αυτοκρατορική σημαία παρουσίαζε την τουρά του σουλτάνου, συχνά σε ροζ ή έντονο κόκκινο φόντο.

Η σημαία, που χρησιμοποιούσε ο τελευταίος Χαλίφης, ο Αμπντούλ Μετζίτ Β' (μεταξύ 19 Νοεμβρίου 1922 – 3 Μαρτίου 1924) αποτελούνταν από μια πράσινη σημαία με ένα αστέρι και ημισέληνο σε λευκό χρώμα σε κόκκινο οβάλ φόντο μέσα σε μία λευκή διακόσμηση με ακτίνες.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Lors des campagnes, la marche du Grand Vizir (1er ministre nommé par le Sultan de Constantinople) est précédée par trois Étendards ou Queues de cheval terminées chacune par une pomme dorée, ils sont l'enseigne militaire des Othomans appelée Thou ou Thouy. On dit qu'un Général de cette nation, ne sachant comment rallier ses troupes qui avaient perdu tous ses Étendards, s'avisa de couper la queue d'un cheval et de l'attacher au bout d'une lance; les soldats coururent à ce nouveau signal et remportèrent la victoire... cited after Marc Pasquin, 22 November 2004, crwflags.com; c.f. also a facsimile image hosted at the website of the Bibliothèque nationale de France.
  2. Ramchandani, Indu (2000). Hoiberg, Dale, επιμ. Students' Britannica India. 1 A to C (Abd Allah ibn al-Abbas to Cypress). Encyclopaedia Britannica (India). σελ. 373. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2020. [...] the crescent [...] appeared on the standards of [Ottoman] infantry under Sultan Orhan (1324-1360) 
  3. Chwalkowski, Farrin (2016). Symbols in Arts, Religion and Culture: The Soul of Nature. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. σελ. 85. ISBN 9781443857284. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2020. The city of Byzantium, also known as Constantinople and, in modern times, as Istanbul, was dedicated to Diana, goddess of the hunt, and the crescent was the symbol of Diana. In 330 AD, the Emperor Constantine rededicated the city to the Virgin Mary whose star symbol was added to the previous crescent. When the Turks took possession of Constantinople, they found many crescent flags and adopted the crescent as a symbol of the Ottoman Empire in about 1453 AD. 
  4. Bordeleau, André G. (2013). «Moon-Bearing Flags». Flags of the Night Sky: When Astronomy Meets National Pride. SpringerLink : Bücher. New York: Springer Science & Business Media. σελ. 233. ISBN 9781461409298. Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2020. The city of Byzantium (later known as Constantinople and then Istanbul) adopted the crescent moon as its symbol long before the birth of Islam. [...] When the Turks conquered Constantinople in 1453, they adopted the city's existing flag and symbol. 
  5. Nozomi Karyasu & António Martins, 8 October 2006 on Flags of the World.
  6. İslâm Ansiklopedisi (στα Turkish). 4. Istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. 1991. σελ. 298. 
  7. Marshall, Tim (4 Ιουλίου 2017). A Flag Worth Dying For: The Power and Politics of National Symbols. Simon and Schuster. ISBN 978-1-5011-6833-8. 
  8. "It seems possible, though not certain, that after the conquest Mehmed took over the crescent and star as an emblem of sovereignty from the Byzantines. The half-moon alone on a blood red flag, allegedly conferred on the Janissaries by Emir Orhan, was much older, as is demonstrated by numerous references to it dating from before 1453. But since these flags lack the star, which along with the half-moon is to be found on Sassanid and Byzantine municipal coins, it may be regarded as an innovation of Mehmed. It seems certain that in the interior of Asia tribes of Turkish nomads had been using the half-moon alone as an emblem for some time past, but it is equally certain that crescent and star together are attested only for a much later period. There is good reason to believe that old Turkish and Byzantine traditions were combined in the emblem of Ottoman and, much later, present-day Republican Turkish sovereignty." Franz Babinger (William C. Hickman Ed., Ralph Manheim Trans.), Mehmed the Conqueror and His Time, Princeton University Press, 1992, p 108
  9. Piotr Grotowski (2010). Arms and Armour of the Warrior Saints: Tradition and Innovation in Byzantine Iconography (843–1261). Brill. σελίδες 249, 250. 
  10. John Denham Parsons, The Non-Christian Cross, BiblioBazaar, 2007, p 69: "Moreover, the question is what the symbol of Constantinople was at the time it was captured by the Turks. And an inspection of the coins issued by the Christian rulers of that city during the thousand years and more it was in their hands, will reveal to the enquirer that though the crescent with a cross within its horns appears occasionally upon the coins of the Emperors of the East, and in one or two instances we see a cross of four equal arms with each extremity piercing a crescent, it is doubtful if a single example of the so-called "star and crescent" symbol can be found upon them."
  11. "It is clear, however, that, whatever the origin, the crescent was used by Turkish states in various regions of Asia, and there is absolutely no reason to claim that it passed to the Ottomans from Byzantium" Mehmet Fuat Köprülü, Gary Leiser (Trans.), Some Observations on the Influence of Byzantine Institutions on Ottoman institutions, Türk Tarih Kurumu, 1999, p 118
  12. Sosyal Medyada Şeriat Bayrağı Diye Paylaşılan Bayrağın Aslında Rumeli'den Gelmesi (in Turkish)
  13. "Ottoman Empire: Standard of the Sultan" at Flags of the World.
  14. "Standard of the Caliph" Αρχειοθετήθηκε 2013-10-20 στο Wayback Machine. at royaltombs.dk.