Χρυσοφόρα Μεσσηνίας
Συντεταγμένες: 37°3′51.98″N 21°53′32.93″E / 37.0644389°N 21.8924806°E
Η Χρυσοφόρα[4] είναι μικρός οικισμός κοντά στον Αριστομένη και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Μεσσήνης, του Νομού Μεσσηνίας.
| Χρυσοφόρα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου (Έδρα: Πάτρα) Περιφέρεια Πελοποννήσου (Έδρα: Τρίπολη) |
| Περιφερειακή Ενότητα | Μεσσηνίας (Έδρα: Καλαμάτα) |
| Δήμος | Δήμος Μεσσήνης (Έδρα: Μεσσήνη) |
| Δημοτική Ενότητα | Αριστομένους |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Μεσσηνίας |
| Υψόμετρο | 184[1] μ. |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 24200[2] |
| Τηλ. κωδικός | 27220[3] |
| Δήμος Μεσσήνης | |
Τοποθεσία Επεξεργασία
Η Χρυσοφόρα βρίσκεται στα βορειοδυτικά από την έδρα του δήμου, την Μεσσήνη, από την οποία απέχει 17 περίπου χιλιόμετρα και νοτιοανατολικά από τον Αριστομένη, από τον οποίον απέχει 7 περίπου χιλιόμετρα. Έχει υψόμετρο 184[1] μέτρα και απέχει από τις ακτές του Κόλπου της Μεσσηνίας περίπου 11 χιλιόμετρα. Κοντά στην Χρυσοφόρα βρίσκονται, προς τα βορειοδυτικά της η Στέρνα σε απόσταση 3 περίπου χιλιομέτρων και προς τα νοτιοδυτικά της το Στρέφι σε απόσταση 1,5 περίπου χιλιομέτρου αντίστοιχα.
Ιστορία Επεξεργασία
Η περιοχή του οικισμού, έχει ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής τόσο της Μεσσήνης στη σύγχρονη εποχή, όσο και της Πυλίας κατά την μυκηναϊκή εποχή. Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Αν και στο κέντρο του χωριού υπάρχει ο παλαιός βυζαντινός ναός της Παναγίας,[5] ο οποίος ανακαινίσθηκε εκ νέου στα τέλη του 19ου αιώνα (1884), καθώς και στα τέλη του 20ου αιώνα (1999), ο ίδιος ο οικισμός αναφέρεται για πρώτη φορά σε απογραφή, το 1940, με 59 μόνιμους κατοίκους. Την ίδια χρονιά αναγνωρίσθηκε επίσημα και ως οικισμός.
Διοικητική ιστορία Επεξεργασία
Η Χρυσοφόρα[6] προσαρτήθηκε το 1940,[7] στην Κοινότητα Στρεφίου,[8] με έδρα το Στρέφι. Η Χρυσοφόρα παρέμεινε ως οικισμός της Κοινότητας Στρεφίου, από το 1940 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», η Χρυσοφόρα υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Αριστομένους,[9][10] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» η Χρυσοφόρα ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Μεσσήνης.[11][12] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με τη συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αιπείας, Ανδρούσας, Αριστομένους, Βουφράδων, Ιθώμης, Μεσσήνης, Πεταλιδίου και της Κοινότητας Τρικόρφου. Η Χρυσοφόρα σήμερα είναι οικισμός της Τοπικής Κοινότητας του Στρεφίου του Δήμου Μεσσήνης,[4] με έδρα το Στρέφι.
Κάτοικοι Επεξεργασία
Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 27 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες.
| Απογραφή | Πληθυσμός | Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού |
|---|---|---|
| 1940 | 59[13] | |
| 1951 | 45[14] | |
| 1961 | 46[15] | |
| 1971 | 47[16] | |
| 1981 | 35[17] | |
| 1991 | 31[18] | |
| 2001 | 30[19] | |
| 2011 | 27[20] |
Κτίρια - αξιοθέατα Επεξεργασία
Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια, υπάρχει και η βυζαντινή εκκλησία του χωριού, ο Ιερός Ναός της Παναγίας, η οποία υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας.
Η εκκλησία της Παναγίας Επεξεργασία
Ο Ιερός Ναός του Γενεσίου της Θεοτόκου της Χρυσοφόρας είναι μονόχωρος, ξυλόστεγος, κεραμοσκεπής ναός, με τρεις ημικυλινδρικές αψίδες και με είσοδο στη νότια όψη του. Έχει επίσης νεότερο τοξωτό μονόλοβο κωδωνοστάσιο στη νοτιοδυτική γωνία του. Η εκκλησία είναι κτισμένη με αργολιθοδομή, στην οποία παρεμβάλλονται σποραδικά πλίνθοι, εκτός από τα περιθυρώματα, όπου έχει γίνει χρήση λαξευτών λίθων. Ο ναός χρονολογείται στη μεσοβυζαντινή περίοδο κατά την πρώτη και στα τέλη του 19ου αιώνα κατά τη δεύτερη οικοδομική φάση του, καθώς στην είσοδό του υπάρχει χαραγμένη η χρονολογία 1884.[5]
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Χρυσοφόρα, από την ιστοσελίδα: buk.gr
- ↑ Ταχυδρομικός Κώδικας Χρυσοφόρα Μεσσηνίας.
- ↑ Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Μεσσήνη: 27220
- ↑ 4,0 4,1 Δημοτική Ενότητα Αριστομένους - Χορεύτρα Αρχειοθετήθηκε 2020-09-26 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα www.messini.gr του Δήμου Μεσσήνης.
- ↑ 5,0 5,1 Ι. Ναός Παναγίας Αρχειοθετήθηκε 2021-01-24 στο Wayback Machine., ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/ΚΗΡ/49475/1683/7-11-1997 - ΦΕΚ 1141/Β/22-12-1997 Αρχειοθετήθηκε 2021-01-24 στο Wayback Machine., [...] "Χαρακτηρίζουμε τον Ιερό ναό Παναγίας οικ. Χρυσοφόρας κοιν. Στρεφίου, επ. Μεσσήνης Ν. Μεσσηνίας, ως αρχαίο μνημείο και ορίζουμε ζώνη προστασίας 50μ. γύρω του. Πρόκειται για μονόχωρο, ξυλόστεγο, κεραμοσκεπή ναό, με τρεις ημικυλινδρικές αψίδες, είσοδο στη νότια όψη και νεώτερο τοξωτό μονόλοβο κωδωνοστάσιο στη ΝΔ γωνία. Είναι κτισμένος με αργολιθοδομή στην οποία παρεμβάλλονται σποραδικά πλίνθοι, εκτός από τα περιθυρώματα όπου έχει γίνει χρήση λαξευτών λίθων. Στο ανώφλι της θύρας εισόδου είναι χαραγμένη η χρονολογία 1884. Στη βόρεια όψη του σημερινού ναού έχει διατηρηθεί τμήμα τοίχου προϋπάρχοντος μνημείου, ο οποίος φαίνεται να συνεχίζεται και στη βόρεια αψίδα. Η τοιχοποιία της παλαιότερης φάσης είναι πλινθοπερίκλειστη με κεραμοπλαστικά κοσμήματα. Ο Ιερός Ναός Γενεσίου της Θεοτόκου Χρυσοφόρας σώζει δύο οικοδομικές φάσεις, εκ των οποίων, η νεώτερη τοποθετείται στα τέλη του 19ου αι. από την προαναφερθείσα επιγραφή, ενώ η αρχική ανάγεται κατά πάσα πιθανότητα στη μεσοβυζαντινή περίοδο." [...], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Χρυσοφόρα (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ 16/10/1940.
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Στρεφίου (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Αριστομένους (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
- ↑ ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
- ↑ Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Μεσσήνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 300.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 147.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 142.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 138.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 148.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 181.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 181.
- ↑ "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός Αρχειοθετήθηκε 2016-04-18 στο Wayback Machine.", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Δήμος Μεσσήνης Αρχειοθετήθηκε 2020-03-28 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα: www.messini.gr του Δήμου Μεσσήνης.
- Οι βυζαντινοί ναοί της Μεσσηνίας τον 4ο-15ο αιώνα, 29/09/2010, (91-117, Χρυσοφόρα), επιμέλεια: Γιάννης Δ. Λύρας (εκπαιδευτικός).