Ψαθόπυργος Αχαΐας
Συντεταγμένες: 38°19′41″N 21°52′25″E / 38.32806°N 21.87361°E
Ο Ψαθόπυργος είναι χωριό του Νομού Αχαΐας που ανήκει στην Δημοτική Ενότητα Ρίου του Δήμου Πατρέων. Αποτελεί τον βορειότερο οικισμό της Πελοποννήσου και απέχει περίπου 18 χλμ. από το κέντρο της πόλης της Πάτρας.
| Ψαθόπυργος | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Δήμος | Πατρέων, Δημοτική Κοινότητα Ψαθοπύργου Αχαΐας |
| Δημοτική Ενότητα | Ρίου |
| Δημοτική Κοινότητα | Ψαθόπυργου[1] |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοποννήσου |
| Νομός | Αχαΐας |
| Υψόμετρο | 0 μέτρο |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 640 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Πύργος |
| Ταχ. κώδικας | 265 00 |
| Τηλ. κωδικός | 2691 |
Με βάση την εθνική απογραφή του 2011 ο πληθυσμός του Ψαθόπυργου ήταν 663 κάτοικοι και της ομώνυμης τοπικής κοινότητας ήταν 796 κάτοικοι.[2] Κατά την περίοδο 1997-2010 αποτέλεσε έδρα του ομώνυμου δημοτικού διαμερίσματος του πρώην Δήμου Ρίου ενώ από το 2011 και έπειτα αποτελεί την έδρα της ομώνυμης τοπικής κοινότητας στην οποία ανήκει και η Κάτω Ροδινή.
Ιστορία Επεξεργασία
Η περιοχή κατοικείτο από την αρχαιότητα. Στο σημείο που βρίσκεται το χωριό σχηματίζεται μικρός κόλπος όπου εκεί κατέφευγαν τα καΐκια σε θαλασσοταραχές.[3] Κατά τον Μεσαίωνα λεγόταν Πύργος από τα ερείπια αρχαίου οικοδομήματος (πύργου) που διασώζονταν εκεί.[3]
Λόγω της θέσης του και του φυσικού λιμένα, είχε σημαντικό ρόλο σε πολλούς πολέμους[3], μάλιστα αναφέρεται ότι από εκεί πέρασε με τον στρατό του στην απέναντι ακτή ο ηγεμόνας της Αχαΐας Βιλλεαρδουίνος για να βοηθήσει τον Δεσπότη της Ηπείρου και πεθερό του.[3] Το 1821 αποβιβάστηκε στην περιοχή ο Οθωμανικός στρατός πηγαίνοντας στο Αίγιο που μόλις είχε κηρυχθεί η Επανάσταση και το 1829 αποβιβάστηκε εκεί ο Καποδίστριας.[3] Στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο χρησιμοποιήθηκε ως λιμάνι διακίνησης Στρατού και εφοδίων στο Αλβανικό Μέτωπο.[4] Το 1941 το χωριό αλλά και όλη η παράλια περιοχή από το Ρίο έως τα Αραχωβίτικα βομβαρδίστηκε από την Γερμανική αεροπορία οκτώ φορές.[5]
Σε ενετικές και οθωμανικές απογραφές αναφέρεται το 1689 με 29 κατοίκους και το 1700 με 25 κατοίκους.[3] Από τον 17ο αιώνα αναφέρεται εναλλάξ με τα ονόματα Πύργος ή Ψαθόπυργος.[3] Μετά την Επανάσταση του 1821 στην περιοχή αναφέρεται ότι υπάρχει μόνο λιμάνι και όχι οικισμός. Εδώ έρχονταν για να δουλέψουν στις σταφίδες τα καλοκαίρια καλλιεργητές από την Ζάχολη Κορινθίας. Από το 1866 άρχισαν να φτιάχνονται μόνιμες κατοικίες στον Ψαθόπυργο.[3] Εγκατάσταση νέων κατοίκων από την Ζάχολη αναφέρεται μέχρι το 1899. Έτσι από ένας μικρός οικισμός, έφτασε το 1899 να έχει 352 κατοίκους.[3] Από τους νέους κατοίκους αναφερόταν πολλές φορές και Ζαχουλίτικα ή Ζαχουλιώτικα, ονομασίες που ωστόσο δεν επικράτησαν.[3]
Φωτοθήκη Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Η Αιγιάλεια διεκδικεί Παναγοπούλα-Ροδινή Αρχειοθετήθηκε 2019-06-03 στο Wayback Machine.. aigialeianews.gr. 22 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε: 05/07/2018.
- ↑ «ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011» (PDF). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2017. Ανακτήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2017.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 Παναγόπουλος, Ιστορικό λεξικό περιοχής Δήμου Ρίου, λήμμα Ψαθόπυργος.
- ↑ «Ιστοσελίδα του εκπολιτιστικού συλλόγου Ψαθόπυργου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Ιουνίου 2020.
- ↑ Παναγόπουλος, Ιστορικό λεξικό περιοχής Δήμου Ρίου, λήμμα Δρέπανο.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Θεόδωρος Η. Λουλούδης, Αχαΐα. Οικισμοί, οικιστές, αυτοδιοίκηση, Νομαρχιακή Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Ν.Α. Αχαΐας, Πάτρα 2010.
- Αλέξιος Παναγόπουλος, Ιστορικό λεξικό περιοχής Δήμου Ρίου Νομού Αχαΐας (από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα), Εκδόσεις «περί τεχνών», Πάτρα 2003. ISBN 960-8260-32-9.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Η Αιγιάλεια διεκδικεί Παναγοπούλα-Ροδινή. aigialeianews.gr. 22 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε: 05/07/2018.
- Η Πάτρα μπήκε 8χλμ μέσα στην Αιγιάλεια. pelop.gr. 08/04/2018. Ανακτήθηκε: 05/07/2018.
- Ιστοσελίδα του Εκπολιτιστικού Συλλόγου Ψαθόπυργου. psathopirgos.gr
- Παραλία του Ψαθόπυργου Αρχειοθετήθηκε 2005-03-08 στο Wayback Machine.. e-city.gr