Μέριλιν Μονρόε
H Μέριλιν Μονρόε (Marilyn Monroe, προφορά στα Αγγλικά: [/ˈmæɹɪlɪn mənˈɹoʊ/], 1 Ιουνίου 1926 - 5 Αυγούστου 1962, γεννημένη ως Νόρμα Τζιν Μόρτενσον (Norma Jeane Mortenson), ήταν Αμερικανίδα ηθοποιός, σύμβολο του σεξ τη δεκαετία του 1950.
Η ζωή τηςΕπεξεργασία
Νόρμα Τζιν Μόρτενσον ήταν το όνομα με το οποίο τη δήλωσε η μητέρα της στο ληξιαρχείο από το όνομα ενός περιστασιακού συντρόφου της, ο οποίος είχε σκοτωθεί σε δυστύχημα. Νόθο παιδί της Γκλάντυς Περλ Μπαίηκερ και άγνωστου πατέρα, πέρασε άσχημη παιδική ηλικία: η μητέρα της νοσηλεύτηκε αρκετές φορές σε ψυχιατρικά ιδρύματα, ενώ η ίδια φιλοξενήθηκε ως ψυχοπαίδι σε διάφορες οικογένειες. Εννέα ετών μπήκε σε ορφανοτροφείο, στα έντεκά της έμενε σε μια φίλη της μητέρας της και σε ηλικία δεκαέξι ετών εγκατέλειψε το σχολείο για να παντρευτεί έναν νεαρό εργάτη[22]. Κατά την περίοδο του πολέμου εργάστηκε σε εργοστάσιο κατασκευής αλεξιπτώτων. Σε ηλικία είκοσι ετών ήταν ήδη παντρεμένη και διαζευγμένη. Αλλά ήταν μία πολύ όμορφη νεαρή γυναίκα με αισθησιακό σώμα που εξέπεμπε έντονο ερωτισμό. Πρώτος ο φωτογράφος του στρατού Ντ. Κόνοβερ ανακάλυψε αυτή τη σχεδόν μυστικιστική, σαγηνευτική σχέση που είχε με τον φακό, την έκανε από καστανή ξανθιά και της άνοιξε το δρόμο για την 20th Century Fox. Τα πρώτα χρόνια δεν ήταν ρόδινα, καθώς ξεκίνησε ως μοντέλο - κομπάρσος. Οι πρώτες της επιτυχίες ως ηθοποιού ήρθαν το 1950 με τις ταινίες Η Ζούγκλα της Ασφάλτου του Τζον Χιούστον και Όλα για την Εύα με τη Μπέτι Ντέιβις. Την ίδια περίοδο προκλήθηκε σκάνδαλο όταν και γνωστοποιήθηκε ότι παλιότερα είχε ποζάρει γυμνή για το περιοδικό «Playboy».
Η πλευρά της αθώας και σεξουαλικής καλλονής εκφράστηκε με τον πειστικότερο τρόπο στο Οι άντρες προτιμούν τις ξανθιές (1953) δίπλα στην Τζέιν Ράσελ. Το 1955 πρωταγωνίστησε στην ταινία «Επτά χρόνια φαγούρα». Ο δεύτερος σύζυγός της ήταν ο παίκτης του μπέιζμπολ Τζο ντι Μάτζιο με τον οποίο και χώρισε μετά από εννεάμηνη συμβίωση. Ήθελε να παίξει σε σοβαρούς ρόλους γι' αυτό και φοίτησε στο Άκτορς Στούντιο της Νέας Υόρκης. Το 1956 έπαιξε στην ταινία «Στάση του Λεωφορείου» για την οποία προτάθηκε για χρυσή σφαίρα. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τον συγγραφέα Άρθουρ Μίλλερ. Είχε συνεργαστεί με τον Σερ Λόρενς Ολίβιε. Το 1959 συμπρωταγωνίστησε μαζί με τον Τζακ Λέμον και τον Τόνι Κέρτις στην ταινία Μερικοί το προτιμούν καυτό, όπου και θριάμβευσε.
Η ταινία του Τζον Χιούστον "Οι Αταίριαστοι" αποδείχθηκε προφητική για την πρωταγωνίστρια Μέριλιν Μονρόε. Το σενάριο υπέγραψε ο Άρθουρ Μίλλερ, ο οποίος το έγραψε ειδικά για την Μέριλιν. Η ταινία γυρίστηκε το 1960 και προβλήθηκε το 1961 όταν το ζευγάρι είχε χωρίσει. "Πρόκειται", όπως έλεγε ο συγγραφέας, "για την αδυναμία των ανθρώπων να συνάψουν μεταξύ τους σχέσεις σταθερές και ασφαλείς. Πρόκειται για την τραγωδία του χωρισμού". Τον Ιανουάριο του 1961 η 35χρονη τότε σταρ υπέβαλε αίτηση διαζυγίου στο δικαστήριο του Χουάρεθ στο Μεξικό εναντίον του συζύγου της Άρθουρ Μίλλερ λόγω ασυμφωνίας χαρακτήρων[23]. Αργότερα εισήχθη σε ψυχιατρική κλινική. Το 1962 απολύθηκε από την εταιρεία 20th Century Fox, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας Κάτι πρέπει να δώσεις, που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, λόγω της ασυνέπειας, των αργοποριών και των ιδιοτροπιών της. Η αποζημίωσή της ήταν 200.000 δολάρια.
Ο θάνατός τηςΕπεξεργασία
Η Μέριλιν Μονρόε βρέθηκε νεκρή στις 3:45 π.μ., ξημερώματα Κυριακής 5 Αυγούστου του 1962, στο σπίτι της στο προάστιο Μπρέντγουντ του Λος Άντζελες. Ο θάνατός της αποδόθηκε σε υπερβολική δόση υπνωτικών χαπιών. Η είδηση του τόσο απροσδόκητου τέλους της έκανε τον γύρο του κόσμου. Οι συνθήκες του θανάτου της παραμένουν ανεξήγητες. Το μυστήριο δεν έχει ακόμη λυθεί ενώ εκδοχές και σενάρια διατυπώνονται από τότε αδιαλείπτως. Ποιο ρόλο έπαιξε η σχέση της με τους αδελφούς Κένεντι και σε ποιο βαθμό είναι αναμεμιγμένη η CIA; Ο δεύτερος σύζυγός της, πρωταθλητής του μπέιζμπολ Τζο Ντι Μάτζιο, κατηγόρησε ευθέως το Χόλιγουντ και τους Κένεντι, ενώ ο τρίτος, ο θεατρικός συγγραφέας Άρθουρ Μίλερ απέκλεισε το ενδεχόμενο της αυτοκτονίας. "Σε κάθε 100 κυβικά εκατοστά του αίματος της νεκρής υπήρχαν 4,5 χιλιοστόγραμμα υπνωτικού φαρμάκου. Αρκούν 2,5 για να προκαλέσουν τον θάνατον", απεφάνθησαν μετά την ιατροδικαστική εξέταση. Η Μονρόε βρέθηκε νεκρή από την οικονόμο της. Στο ένα χέρι κρατούσε το ακουστικό του τηλεφώνου ενώ δίπλα της υπήρχε ένα κενό φιαλίδιο υπνωτικών. Έσβησε στα 36 της. Ο θάνατός της γέννησε τον μύθο του αιώνιου θηλυκού. Είπε, κάποτε, για τη ζωή της: "Θα ήταν μια ανακούφιση εάν τελείωνε. Είναι σαν να βρίσκεσαι σε έναν αγώνα δρόμου, να φτάνεις κάπου κι έπειτα να ξαναρχίζεις από την αρχή"[24].
Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου την έχει κατατάξει έκτη στη λίστα με τις 25 μεγαλύτερες σταρ όλων των εποχών.[25]
ΦιλμογραφίαΕπεξεργασία
| Χρονιά | Αγγλικός Τίτλος | Ελληνικός τίτλος | Ρόλος | Σκηνοθέτης |
|---|---|---|---|---|
| 1947 | The Shocking Miss Pilgrim | Χειριστής τηλεφώνου (δεν της έχει πιστωθεί) | Τζορτζ Σίτον | |
| 1947 | Dangerous Years | Επικίνδυνα χρόνια | Έβι | Άρθουρ Πίροσν |
| 1948 | You Were Meant for Me | Φλάππερ (δεν της έχει πιστωθεί) | Ελόιντ Μπέικον | |
| 1948 | Scudda Hoo! Scudda Hay! | Μπέτι (δεν της έχει πιστωθεί) | Χιου Χέρμπερτ | |
| 1948 | Green Grass of Wyoming | Χορεύτρια στην πλατεία (δεν της έχει πιστωθεί) | Λούις Κινγκ | |
| 1948 | Ladies of the Chorus | Η βασίλισσα της παράστασης | Πέγκι Μάρτιν | Φιλ Κάρφσον |
| 1949 | Love Happy | πελάτισσα του Γκρυνιόν (δεν της έχει πιστωθεί) | Ντέιβιντ Μίλερ | |
| 1950 | A Ticket to Tomahawk | Κλάρα (δεν της έχει πιστωθεί) | Ρίτσαρντ Σέιλ | |
| 1950 | Right Cross | Ντάσκι Λεντού (δεν της έχει πιστωθεί) | Τζον Στέρτζις | |
| 1950 | The Fireball | Πόλι | Τέι Γκάρνετ | |
| 1950 | The Asphalt Jungle | Η Ζούγκλα της Ασφάλτου | Άντζελα Φίνλεϊ | Τζον Χιούστον |
| 1950 | All About Eve | Όλα για την Εύα | κα. Κλώντια Κάσουελ | Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς |
| 1951 | Love Nest | Ρομπέρτα Στίβενς | Τζόζεφ Μ. Νιούμαν | |
| 1951 | Let's Make It Legal | Τζόις Μάνερινγκ | Ρίτσαρντ Σέιλ | |
| 1951 | Home Town Story | Ίρις Μάρτιν | Άρθουρ Πίρσον | |
| 1951 | As Young as You Feel | Όσο νέος νιώθεις | Χάριετ | Χάρμαν Τζόουνς |
| 1952 | O. Henry's Full House | Άτομο που περπατά στον δρόμο | Χένρι Κόστερ | |
| 1952 | Monkey Business | Ο Βαρνάβας, η Εντβίνα, η Μαϊμού και το Μπογκόμολετς | Λόις Λόρελ | Χάουαρντ Χοκς |
| 1952 | Clash by Night | Σύγκρουση εραστών | Πέγκι | Φριτς Λανγκ |
| 1952 | We're Not Married! | Αν ο Γάμος σας Ήταν Άκυρος τι θα Κάνατε; | Άναμπελ Νόρις | Έντμουντ Γκούλντινγκ |
| 1952 | Don't Bother to Knock | Το έκτο κλειδί της γκαρσονιέρας / Φλογισμένα χείλη | Νελ Φορμπς | Ρόι Ουόρντ Μπέικερ |
| 1953 | Niagara | Νιαγάρας | Ρόουζ Λούμις | Χένρι Χάθαγουεϊ |
| 1953 | Gentlemen Prefer Blondes | Οι άντρες προτιμούν τις ξανθιές | Λορελέι Λι | Χάουαρντ Χοκς |
| 1953 | How to Marry a Millionaire | Πως να παντρευτείτε έναν εκατομμυριούχο | Πόλα Ντεμπεβουάζ | Ζαν Νεγκουλέσκο |
| 1954 | River of No Return | Ποτάμι χωρίς επιστροφή | Κέι Ουέστον | Ότο Πρέμιγκερ |
| 1954 | There's No Business Like Show Business | Ο χορός είναι η ζωή μου | Βίκι | Ουόλτερ Λανγκ |
| 1955 | The Seven Year Itch | Επτά χρόνια φαγούρας | Το κορίτσι | Μπίλι Γουάιλντερ |
| 1956 | Bus Stop | Στάση λεωφορείου | Σερί | Τζόσουα Λόγκαν |
| 1957 | The Prince and the Showgirl | Ο πρίγκηπας και η χορεύτρια | Έλζι Μαρίνα | Λόρενς Ολίβιε |
| 1959 | Some Like It Hot | Μερικοί το προτιμούν καυτό | Σούγκαρ Κέιν Κοβάλτσικ | Μπίλι Γουάιλντερ |
| 1960 | Let's Make Love | Έλα ν' αγαπηθούμε | Αμάντα Ντελ | Τζορτζ Κιουκόρ |
| 1961 | The Misfits | Οι αταίριαστοι | Ρόσλιν Τέιμπερ | Τζον Χιούστον |
| 1962 | Something's Got To Give (Ημιτελές) | Έλεν Ουάγκσταφ Άρντεν | Τζορτζ Κιουκόρ |
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 «Marilyn Monroe Biography».
- ↑ 2,0 2,1 birth certificate.
- ↑ 3,0 3,1 Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 4,0 4,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) BnF authorities. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11916572r. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 5,0 5,1 (Αγγλικά) SNAC. w6rf6f17. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 6,0 6,1 (Αγγλικά) Find A Grave. 725. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 7,0 7,1 filmportal.de. 26055af799ba47a89b4c7408bc4a1771. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 8,0 8,1 FemBio. 19942. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 9,0 9,1 Dutch Top 40. marilyn-monroe. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 10,0 10,1 (Γερμανικά) Munzinger-Archiv. 00000005823. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 11,0 11,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. brockhaus
.de /ecs /julex /article /monroe-marilyn. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. - ↑ 12,0 12,1 «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia Catalana. 0043457.
- ↑ 13,0 13,1 GeneaStar. monroe.
- ↑ 14,0 14,1 Roglo. p=norma+jeane;n=mortenson.
- ↑ Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2019.
- ↑ (Αγγλικά) Library of Congress Authorities. Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου. n79055651. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2020.
- ↑ 18,0 18,1 18,2 themarilynmonroecollection
.com /marilyn-monroe-true-size /. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2019. - ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) BnF authorities. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11916572r. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2019.
- ↑ 21,0 21,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ Γιάννης Μπακογιαννόπουλος, «Μονρόε Μαίριλυν», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Εκδοτική Αθηνών, τομ.6, (1987), σελ.235-236
- ↑ "Αταίριαστοι" και αμετανόητοι, Ιστορικό Λεύκωμα 1961, σελ. 152, Καθημερινή (1997)
- ↑ Μέριλιν Μονρόε: Ένας μύθος πεθαίνει, Ιστορικό Λεύκωμα 1962, σελ. 138-141, Καθημερινή (1997)
- ↑ «AFI's 100 Years...100 Stars». American Film Institute. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2006.
Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία
- Μέριλιν Μονρόε: η γυναίκα που έκρυβε την κατάθλιψη κάτω απ' το γάργαρο γέλιο της LIFO
- Η Μέριλιν Μονρόε στο cine.gr
- Μέριλιν Μονρόε στην IMDb (Αγγλικά)