Έντμοντον
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 53°32′50″N 113°30′02″W / 53.5472°N 113.5006°W
Το Έντμοντον (αγγλικά: Edmonton 
i/ˈɛdməntən/) είναι πόλη του Καναδά και πρωτεύουσα της επαρχίας της Αλμπέρτας.
| Έντμοντον | |
|---|---|
 | |
  Έντμοντον | |
 | |
| Χώρα | Καναδάς[1] |
| Διοικητική υπαγωγή | Αλμπέρτα |
| Ίδρυση | 1795, 9 Ιανουαρίου 1892 και 8 Οκτωβρίου 1904 |
| Διοίκηση | |
| • Δήμαρχος του Έντμοντον | Άμαρτζιτ Σόχι (από 2021) |
| Έκταση | 767,85 km² |
| Υψόμετρο | 645 μέτρα[2] |
| Πληθυσμός | 1.010.899 (2021)[3] |
| Ταχ. κωδ. | T5 και T6 |
| Τηλ. κωδ. | 780, 587 και 825 |
| Ζώνη ώρας | UTC−06:00 (θερινή ώρα) UTC−07:00 (επίσημη ώρα) Ορεινή ζώνη ώρας |
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο πληθυσμός της πόλης ανέρχεται σε 1.010.899 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021[4], ενώ ο πληθυσμός της ευρύτερης αστικής περιοχής ανέρχεται σε 1.418.118 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021[5]. Ως προς τον πληθυσμό, το Έντμοντον είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Αλμπέρτας (μετά το Κάλγκαρι) και η πέμπτη μεγαλύτερη πόλη του Καναδά. Ωστόσο, η πόλη έχει μεγάλη έκταση (685,25 τ.χλμ.).
Το Έντμοντον είναι χτισμένο σε υψόμετρο 670 μέτρα στο μέσο ενός πολύ εύφορου οροπεδίου με θέα τα Βραχώδη όρη προς τα δυτικά. Η πόλη βρίσκεται σε 300 χλμ. βόρεια από το Κάλγκαρι, 3300 χλμ. δυτικά από το Τορόντο και 1160 χλμ. βορειοανατολικά από το Βανκούβερ. Την πόλη διασχίζει από τα ΝΔ προς τα ΒΑ ο ποταμός Βόρειο Σασκάτσουαν, ο οποίος πηγάζει από τα Βραχώδη όρη και χύνεται στη λίμνη Γουίνιπεγκ (Μανιτόμπα). Η κοιλάδα του ποταμού Βόρειο Σασκάτσουαν δημιουργεί ένα μοναδικό μακρόστενο πάρκο που χωρίζει το Έντμοντον στα δύο. Η περιοχή γύρω από το Έντμοντον ήταν κατάφυτη από λεύκες, αλλά, εξαιτίας της οικοδόμησης και της άντλησης πετρελαίου, το φυσικό περιβάλλον έχει αλλάξει πολύ.
Ιστορία Επεξεργασία
Αρχαιολογικά ευρύματα δείχνουν ότι η περιοχή όπου βρίσκεται το Έντμοντον κατοικήθηκε από τα προϊστορικά χρόνια· πιθανώς και από το 10.000 π.Χ., όταν τελείωσε η πιο πρόσφατη περίοδος των παγετώνων.
Πριν την άφιξη των ευρωπαίων εποίκων, στην περιοχή ζούσαν αυτόχθονες Ινδιάνοι (κυρίως Μαυροπόδαροι), οι οποίοι όμως μετακινούνταν συχνά μιας και ζούσαν από το κυνήγι του βίσονα.
Οι πρώτοι Ευρωπαίοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή στα τέλη του 18ου αι., εποχή που ανθούσε το εμπόριο της γούνας. Το 1795, βρετανοί έποικοι, που εργάζονταν για λογαριασμό της Εταιρείας του Κόλπου Χάντσον (Hudson's Bay Company), έφτιαξαν το Οχυρό Έντμοντον (αγγλ., Fort Edmonton), που αργότερα εξελίχθηκε στη σημερινή πόλη. Το όνομα του Οχυρού, που έμεινε τελικά και ως το όνομα της πόλης, προέρχεται από την τότε κωμόπολη Έντμοντον στο Μίντλεσεξ της Αγγλίας.[6].
Καθ' όλον τον 19ο αι, στην περιοχή εγκαθίσταντο ευρωπαίοι έποικοι, οι οποίοι ασχολούνταν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Στα τέλη του 19ου αι., το Έντμοντον ήταν ο τελευταίος σταθμός των χρυσοθήρων που κατευθύνονταν προς το Κλόνταϊκ του Γιούκον.
Ο Δήμος του Έντμοντον δημιουργήθηκε το 1904 με πληθυσμό 8.350 άτομα. Έναν χρόνο μετά, το Έντμοντον ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα της νεοσύστατης επαρχίας της Αλμπέρτας. Στα χρόνια που ακολούθησαν ο πληθυσμός του Έντμοντον αυξήθηκε εντυπωσιακά με την άφιξη νέων μεταναστών και το 1912 η πόλη ενώθηκε με την πόλη Στραθκόνα στα νότια του ποταμού Βόρειο Σασκάτσουαν. Λίγο πριν από την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο πληθυσμός της πόλης είχε ξεπεράσει τις 50.000 άτομα.
Το 1929, στο Έντμοντον κατασκευάστηκε το πρώτο αεροδρόμιο του Καναδά, το Μπλάτσφορντ Φιλντ (αγγλ., Blatchford Field). Από αυτό το αεροδρόμια πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες πτήσεις προς απομακρυσμένα σημεία του Βορείου Καναδά για τη μεταφορά αλληλογραφίας, τροφίμων, φαρμάκων και άλλων προμηθειών.
Η σύγχρονη πόλη Επεξεργασία
Η άντληση πετρελαίου στις περιοχές γύρω και πιο βόρεια από το Έντμοντον, αμέσως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, έφερε μεγάλο πλούτο στην πόλη και, προφανώς, πολλούς νέους μετανάστες. Η πτώση των τιμών του πετρελαίου το 1986 και οι μαζικές περικοπές των κρατικών δαπανών οδήγησαν την πόλη σε οικονομική ύφεση. Όμως με τη νέα άνοδο των τιμών του πετρελαίου το 2003 και μετά, το Έντμοντον επανήλθε στην ευημερία.
Όπως συνέβη με πολλές αμερικανικές μεγαλουπόλεις, κατά τα μεταπολεμικά χρόνια το Έντμοντον αναπτύχθηκε περιφερειακά. Γύρω από το κέντρο της πόλης δημιουργήθηκαν νέα προάστια, τα οποία μεγάλωσαν πολύ, ιδιαιτέρως από το 1970 και μετά.
Στην πόλη εισρέουν συνεχώς νέοι μετανάστες από τον ανατολικό Καναδά, την Άπω Ανατολή (Κίνα, κ.ά.) και χώρες του Τρίτου Κόσμου. Πάντως, η πλειονότητα των κατοίκων του Έντμοντον παραμένει ευρωπαϊκής καταγωγής, κυρίως βρετανικής. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, οι αυτόχθονες Ινδιάνοι αποτελούν το 4,6% των κατοίκων της πόλης. Σύμφωνα με την ίδια απογραφή, στο Έντμοντον κατοικούν και 3125 άτομα ελληνικής καταγωγής, εκ των οποίων μόνον τα 945 έχουν μητρική γλώσσα τα ελληνικά.
Ως προς το θρήσκευμα, το ένα τρίτο των κατοίκων είναι χριστιανοί προτεστάντες και άλλοι τόσοι περίπου είναι καθολικοί. Περίπου 25% των κατοίκων του Έντμοντον δηλώνουν άθρησκοι.
Οικονομία Επεξεργασία
Η πόλη του Έντμοντον είναι μεγάλο διοικητικό και οικονομικό κέντρο. Αποκαλείται η «καναδική πρωτεύουσα του πετρελαίου» (αγγλ., The Oil Capital of Canada), επειδή στην πόλη αυτή έχουν την έδρα τους μεγάλες πετρελαϊκές επιχειρήσεις. Επίσης στο Έντμοντον λειτουργούν και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε άλλους τομείς, όπως οι τηλεπικοινωνίες, η βιοτεχνολογία, κ.λπ.
Στην οικονομική ζωή του Έντμοντον συμμετέχει και η επαρχιακή κυβέρνηση της Αλμπέρτας, καθώς και το Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτας, με διάφορα προγράμματα τεχνολογικής έρευνας.
Κλίμα Επεξεργασία
Το κλίμα του Έντμοντον είναι ξηρό ηπειρωτικό. Ο χειμώνας διαρκεί από τον Νοέμβριο μέχρι τον Μάρτιο και η μέση θερμοκρασία κατά την περίοδο αυτή είναι –12°C. Το καλοκαίρι διαρκεί από τα τέλη Ιουνίου έως τα τέλη Αυγούστου με μέση θερμοκρασία 18°C.
Κατά την περίοδο του καλοκαιριού, παρουσιάζονται συχνές καταιγίδες, οι οποίες καμιά φορά εξελίσσονται και σε τυφώνες. Στις 31 Ιουλίου του 1987, το Έντμοντον χτυπήθηκε από ισχυρό τυφώνα που προκάλεσε τον θάνατο 38 ατόμων.
Το Έντμοντον βρίσκεται στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος με το Λίβερπουλ της Αγγλίας ή το Αμβούργο της Γερμανίας. Γι' αυτό και παρουσιάζονται μεγάλες διαφορές στη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας από χειμώνα σε καλοκαίρι.
Συγκοινωνίες Επεξεργασία
Το Έντμοντον αποτελεί μεγάλο συγκοινωνιακό κόμβο του δυτικού Καναδά. Η πόλη συνδέεται με όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα της Βορείου Αμερικής οδικώς, σιδηροδρομικώς και αεροπορικώς. Από το Διεθνές Αεροδρόμιο του Έντμοντον πραγματοποιούνται καθημερινά πτήσεις προς πόλεις του Καναδά, των ΗΠΑ, του Μεξικού, της Καραϊβικής και της Ιαπωνίας.
Μέσα στην πόλη, κάτοικοι και επισκέπτες εξυπηρετούνται από το δίκτυο ελαφρών τρένων, με λεωφορεία και με τρόλεϊ.
Αξιοθέατα Επεξεργασία
Ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί τα κτίρια της επαρχιακής Βουλής της Αλμπέρτας καθώς και τα κτίρια του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτας. Μπορεί ακόμα να επισκεφθεί το Βασιλικό Μουσείο της Αλμπέρτας (Royal Alberta Museum), που φιλοξενεί 10 εκατομμύρια εκθέματα φυσικής ιστορίας και ιστορίας του Δυτικού Καναδά, και την Πινακοθήκη της Αλμπέρτας (Art Gallery of Alberta).
Ο επισκέπτης μπορεί να δει πώς ζούσαν οι πρώτοι έποικοι στην περιοχή με μια βόλτα στο ιστορικό Οχυρό Έντμοντον.
Το εμπορικό κέντρο West Edmonton Mall, που για μια περίοδο ήταν το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο του κόσμου, με καταστήματα, ξενοδοχεία και εσωτερικούς χώρους αναψυχής αποτελεί πόλο έλξης τουριστών.
Το καλοκαίρι ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να περπατήσει και να κάνει ποδηλασία στα πολλά πάρκα της πόλης. Τον χειμώνα, τα πάρκα της πόλης προσφέρονται για χιονοδρομίες.
Η πόλη του Έντμοντον έχει επίσης πολλά θέατρα, αίθουσες συναυλιών κ.λπ. και έχει χαρακτηριστεί ως «η πόλη των φεστιβάλ». Το πιο μεγάλο από τα φεστιβάλ είναι η «Έκθεση της Πρωτεύουσας» (αγγλ., The Capital City Exhibition), που γίνεται κάθε καλοκαίρι προς τα τέλη Ιουλίου και περιλαμβάνει εκθέσεις, συναυλίες, εκδηλώσεις για παιδιά, κ.λπ.
Το Έντμοντον διαθέτει μεγάλο στάδιο στο οποίο φιλοξένησε τους Αγώνες της Βρετανικής Κοινοπολιτείας του 1978, την Παγκόσμια Πανεπιστημιάδα του 1983, το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου του 2001, και τους Παγκόσμιους Αγώνες Μάστερ του 2005.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 7968. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2018.
- ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) GeoNames. 2005. 5946768. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2020.
- ↑ Canada 2021 Census.
- ↑ «Census Profile, 2021 Census of Population». Στατιστική Υπηρεσία Καναδά. 29 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ «Census Profile, 2021 Census of Population». Στατιστική Υπηρεσία Καναδά. 29 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ Από το 1965, το Μίντλεσεξ ανήκει στην Περιφέρεια του Λονδίνου και το Έντμοντον της Αγγλίας είναι πλέον μία λονδρέζικη γειτονιά.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Edmonton Municipal Government — Δήμος του Έντμοντον
- Greater Edmonton — Αστική Περιφέρεια του Έντμοντον
- Edmonton History — Ιστορία του Έντμοντον
- Royal Alberta Museum — Βασιλικό Μουσείο της Αλμπέρτας